Morgunblaðið - 16.03.2003, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. MARS 2003 B 9
verksmiðjuna með því að sýna okk-
ur myndband frá málningarverk-
smiðjunni, en af öryggisástæðum er
hún ekki opin gestum. Þar eru í
notkun ýmis efni sem gefa frá sér
eitraðar gufur og stór hluti máln-
ingar og herðingar á lakki bílsins er
unninn af sjálfvirkum færiböndum
eða af vélmennum.
Áður en hópnum var boðið niður í
aðalsal Liberty-samsetningarverk-
smiðjunnar þurftu allir að setja á
sig öryggisgleraugu og úlnliðsband
úr teygjuefni yfir armbandsúr til að
bílarnir rispuðust ekki ef við kæm-
um nærri þeim. Niðri biðu tveir raf-
magnsbílar sem Gloria og sam-
starfsmaður hennar Rick óku okkur
í um svæðið innandyra. Víða voru
stansskilti og Gloria sagði okkur að
ef þau fylgdu ekki umferðarreglum
innan verksmiðjunnar og stoppuðu
ekki misstu þau akstursleyfi um
verksmiðjuna tímabundið, en auk
starfsmanna sem eru á ferð um
verksmiðjuna má rekast þar bæði á
mannaða lyftara og ómannaða, en
þeir síðarnefndu eru tölvustýrðir.
Við vorum búin myndavélum og
höfðum leyfi Chucks til að taka
myndir í verksmiðjunni en hann
hafði hlæjandi sagt okkur frá að
slíkt leyfi væri nýlunda, því meðan
þeir voru að framleiða og þróa Lib-
erty-jeppann límdu þeir svart plast
fyrir alla glugga verksmiðjunnar í
tvö ár og fóru aldrei með prufubíl-
ana út nema yfir þeim væri ábreiða.
Var það gert vegna njósna frá sam-
keppnisaðilunum sem settu upp
myndavélar í trjánum vestan við
verksmiðjuna. Í dag fá hins vegar
aðilar frá samkeppnisfyrirtækjum
aðgang að ýmissi tækniþekkingu
því Chuck segir að bílaframleiðend-
ur verði að veita hver öðrum að-
gang að ákveðnum þáttum fram-
leiðslunnar.
Verksmiðjan er afar nýtískuleg
með ótal færiböndum sem færa
bílapartana áfram, gólfhlutum sem
færast til og hækka og lækka eftir
því við hvaða hluta bílsins er verið
að vinna, lyftiörmum til að setja
mælaborð í bílana sem eina heild og
ýmsum öðrum tækjum sem létta
vinnuna. Starfsmenn eru fjögur
þúsund og tvö hundruð og Jeep-
verksmiðjurnar hafa alltaf verið
annar stærsti atvinnuveitandi í To-
ledo, næstir á eftir heilbrigðiskerfi
borgarinnar. Allir starfsmenn eru
aðilar að verkalýðsfélaginu United
Auto Workers og innan verksmiðj-
unnar er fólk afar stolt af starfi
sínu. Það vakti athygli íslensku
gestanna hversu áreynslulaust þeir
leystu störf sín af hendi þótt þeir
væru að vinna undir ákveðinni
pressu. Árslaun þeirra sem vinna
við samsetninguna eru um 6 millj-
ónir íslenskra króna og Gloria sagði
að ekki væri óalgengt að þrjár og
allt upp í fjórar kynslóðir sömu fjöl-
skyldu hefðu unnið hjá fyrirtækinu.
Sjálf væri hún þriðja kynslóð því afi
hennar vann á trésmíðaverkstæði
gömlu verksmiðjanna.
Við samsetningu Liberty-jepp-
anna er unnið á tveimur átta tíma
vöktum á dag. Hver og einn starfs-
maður hefur þekkingu á tólf mis-
munandi störfum við samsetn-
inguna og á tveggja tíma fresti
skipta starfsmenn um stöðu og
starf. Er það gert til að draga úr
starfsleiða og einhæfni. Með jöfnu
millibili meðfram samsetningarlín-
unni eru afmörkuð svæði með borð-
um og stólum þar sem starfsmenn
geta sest niður í kaffi- og matar-
hléum, borðað nestið sitt þar eða í
matsal verksmiðjunnar, og rætt
saman um ýmislegt sem lýtur að
starfinu.
TJ Wrangler
Sú útfærsla af gamla Willy’s
jeppanum sem nú er framleidd kall-
ast TJ Wrangler og eru þeir jeppar
settir saman í elsta hluta verk-
smiðjunnar. Gloria benti gestunum
strax á muninn sem finna mátti á
loftræstingunni.
Í Wrangler-hluta verksmiðjunn-
ar er mun heitara en í nýrri Lib-
erty-hlutanum þar sem loftinu er
haldið í 78° á Farenheit alla daga
ársins. Samsetningu á Wrangler
jeppunum er algjör færibandavinna
ef svo má að orði komast, því þar
skipta starfsmenn ekki um stöðu,
heldur standa við sama verkið dag
eftir dag og setja saman 320 jeppa
daglega á 8 tíma vöktum.
Hinni eiginlegu skoðunarferð um
verksmiðjurnar lauk í reynsluakst-
ursdeildinni og Guðjóni var boðið
að fara reynslurúnt í einum TJ
Wrangler-jeppanum. Eftir ferðina
hafði hann á orði að þótt þeir
byggju til ójöfnur á brautinni og
létu vatn dynja á rúðum og hurðum,
væri það ekkert hvorki á móti hol-
óttum vegum á Íslandi né láréttri
rigningu og roki.
Jeep og aftur Jeep
Innan verksmiðjunnar er lítil
minjagripaverslun sem starfsmenn-
irnir reka. Þeir sjá sjálfir um að
kaupa inn vörur sem áletraðar eru
Jeep og selja svo gestum og við-
skiptavinum fyrirtækisins. Fyrir jól
ár hvert gefa þeir ágóðann til góð-
gerðarmála. Þar drógu allir upp
budduna og styrktu gott málefni
með því að kaupa boli og fleira
merkt Jeep. Utan við dyr verslun-
arinnar gat að líta peningaskápinn
sem öll laun samsetningarmanna
Willy’s jeppana voru greidd úr áður
en ávísanir og beinar millifærslur
inn á reikninga starfsmanna komu
til sögunnar.
Heimsókninni í samsetningar-
verksmiðju lauk síðan framan við
hana við sex metra langt og rúm-
lega tveggja metra hátt Jeep-
merki, en fyrir framan það er TJ
Wrangler-jeppi og Cherokee-jeppi
málaðir af starfsmönnum fyrirtæk-
isins í fánalitum Bandaríkjanna.
Þar voru teknar myndir af hópnum
til að eiga til minningar um ein-
staklega vel heppnaða og ánægju-
lega heimsókn til Jeep.
Höfundur er framkvæmdastjóri
í ferðaþjónustu.
www.nowfoods.com