Morgunblaðið - 27.03.2003, Blaðsíða 47

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. MARS 2003 47
✝ Gestur Ólafssonfæddist á Vöglum
í Hrafnagilshreppi í
Eyjafjarðarsýslu 6.
mars 1908. Foreldrar
hans voru hjónin
Margrét Ingibjörg, f.
25.4. 1865, d. 17.4.
1922, Friðriksdóttir
bónda á Syðragili,
Hrghr., og Ólafur, f.
9.8. 1877, d. 20.8.
1952, á Torfum í
sömu sveit Jónsson
bónda í Kristnesi.
Gestur var sex vikna
gamall tekinn í fóstur
að Þormóðsstöðum í Sölvadal af
móðursystur sinni, Jónu Jónsdótt-
ur, og manni hennar, Guðmundi
Jónssyni, er þar bjuggu, og þar
ólst Gestur upp. Systkini hans
voru Friðjón, Aðalgeir og Þor-
gerður, sem öll eru látin.
Kona Gests (24.12. 1936) var
Guðlaug Margrét, f. 22.2. 1904, d.
29.8. 1988, Þorsteinsdóttir Gísla-
sonar, bónda í Ljárskógaseli í
Dalasýslu, og Guðrúnar Guð-
mundsdóttur. Einka-
dóttir þeirra er
Ragnheiður, f. 9.7.
1943, cand. mag. í
dönsku frá Kaup-
mannahafnarhá-
skóla, kennari við
Menntaskólann á Ak-
ureyri.
Gestur varð stúd-
ent frá MA 1929,
cand. phil. frá Kaup-
mannahafnarhá-
skóla 1932, las nátt-
úrufræði við sama
skóla 1932–1935,
stundaði nám við
Köbmandsskolen í Kaupmanna-
höfn 1935–1936 og Kennarahá-
skólann í Kaupmannahöfn 1964–
1965 (orlofsár). Hann var við
verslunarstörf í Kaupmannahöfn
1936–1938, tollgæslumaður á Ak-
ureyri 1938–1945, stundakennari
við Gagnfræðaskóla Akureyrar
1943–1945 og 1975–1978, en fasta-
kennari 1945–1975.
Útför Gests fór fram frá Akur-
eyrarkirkju mánudaginn 24. mars.
Genginn er vinur minn 95 ára
gamall, Gestur Ólafsson, Jónssonar,
Helgasonar, bónda á Stokkahlöðum
í Eyjafirði.
Ég man eftir honum fara á kost-
um í ræðupúlti við slit Menntaskól-
ans á Akureyri á 70 ára stúdents-
afmæli sínu. Þá sáði hann
gleðifræjum í ung hjörtu nýstúdent-
anna, sem litu á þennan gamla
mann, með glampa í augum og ósk-
uðu sér, að geta hermt eftir kímnum
alvöruþunganum í orðum hans, þeg-
ar hann reytti af sér brandarana.
Fyrir utan þennan kost var Gest-
ur ákaflega hagmæltur. Hann fór
létt með vísnagerð, en mest var
reisn hans í kersknivísum við ótal
tækifæri.
Gesti kynntist ég fyrst árið 1965,
þegar ég kom inn í félagsskap, sem
hann var meðlimur í og náði þar
verulegum frama. Kvöldlok á fund-
um þar urðu varla, nema hann færi
með gamanmál, sem oftar en ekki
voru í bundnu máli. Oftlega síðar
áttum við kvöldstundir í heimahús-
um, ásamt góðum félögum og þef-
uðum úr fingurbjörgum, meðan
Gestur lét gamminn geisa í bundnu
máli.
Gestur var dagfarsprúður maður,
ekki hávær, hafði rólega rödd, en
enginn komst hjá því að leggja við
eyrun, þegar hann mælti, enginn
vildi missa af spekinni. Ég þekkti
hann ekki á yngri árum, veit þó að
hann stundaði skallabolta með sam-
kennurum sínum. Hann var heilsu-
góður lengi, en þegar halla fór und-
an fæti, varð hann lúinn. Þó man ég
eftir honum fyrir síðustu áramót,
sárlösnum á sjúkrahúsinu, fara með
gamanmál, þó hann mætti vart
mæla.
Ég mun sakna þessa aldna vinar
míns, en kankið síðustu árin hefði
mátt vera meira.
Eiríkur Páll Sveinsson.
Ég kom ungur og óreyndur kenn-
ari beint frá prófborði að Gagn-
fræðaskóla Akureyrar haustið 1947,
haldinn hæfilegri blöndu tilhlökkun-
ar og kvíða. Þótt ég hefði þá þegar
valið mér kennslu að ævistarfi, vissi
ég lítt, hvað biði mín frammi fyrir
spurulum augum nemenda í troð-
fullum kennslustofum eða á kenn-
arastofunni, þar sem ég þekkti að-
eins einn eða tvo kennara öðruvísi
en af afspurn. Er þar skemmst af að
segja, að kennararnir, sem heilsuðu
mér fyrsta vinnudaginn, urðu allir
nánir og persónulegir vinir mínir,
enda var félagsandinn og starfsand-
inn í kennarahópnum með eindæm-
um góður og samheldnin mikil.
Einn þeirra var hár maður og
þreklegur, stillilegur, en þó glaðleg-
ur. Sá hét Gestur Ólafsson, Eyfirð-
ingur að uppruna. en hafði verið all-
mörg ár við nám og störf í
Kaupmannahöfn, áður en hann og
Guðlaug M. Þorsteinsdóttir, kona
hans, fluttust til Akureyrar
skömmu fyrir síðari heimsstyrjöld.
Þessi maður var harðgreindur og
stálminnugur, fjölfróður og fjölhæf-
ur, enda gat hann kennt ýmsar
greinar, eftir því sem skólinn þurfti
á að halda hverju sinni, en danska
og náttúrufræði voru alltaf helstu
kennslugreinar hans. Eftir nokkur
ár við tollgæslu hafði hann komið að
Gagnfræðaskólanum sem stunda-
kennari haustið 1943, var fasta-
kennari árin 1945-1975, en loks
stundakennari eftir það til vors
1978, er hann lét af störfum við
skólann sjötugur eftir 35 ára dygga
þjónustu.
Ekki leið á löngu, þar til með okk-
ur Gesti tókust góð kynni, sem fljót-
lega urðu að órofa vináttu, ekki að-
eins með okkur, heldur einnig með
eiginkonum okkar og fjölskyldum.
Þau hjón kunnu hvort sem annað
flestum betur að fagna gestum og
láta þeim líða vel í návist sinni, það
sem höfundur Hávamála kallaði
„þjóðlöð“. Hjá þeim lærðum við líka
margt nytsamlegt og skemmtilegt,
meðal annars gerðu þau okkur
bænabókarfær í bridds og púkki.
Síðara spilið var þó eingöngu um
hönd haft í gagnkvæmum boðum,
sem voru fastir liðir á jóladag-
skránni. Á sumrin fóru fjölskyld-
urnar oft í lautartúra, þegar gott
var veður, með kaffibrúsa, sæta-
brauð og mjólk á flösku handa börn-
unum, og á haustin átti blátt eða
svart berjalyngið það til að freista
okkar allra, ávextir þess í senn holl-
usta, bragðauki og búdrýgindi.
Gestur var prýðisvel skáldmælt-
ur og meðal allra snjöllustu hagyrð-
inga, hnyttinn og gamansamur í
hægð sinni og látleysi. Margar
lausavísur hans urðu landfleygar og
lífseigar, kitluðu hláturtaugarnar og
bættu mönnum í skapi. Vísnagerð-
arlist lék hann af fjöri fram á tíræð-
isaldurinn sér og öðrum til skemmt-
unar. Þar að auki var hann hafsjór
af kvæðum, kviðlingum og gaman-
sögum, sem orðið höfðu til í sveitum
Eyjafjarðar, íslensku stúdentaný-
lendunni í Kaupmannahöfn á árun-
um milli styrjaldanna eða annars
staðar, þar sem hann hafði nærri
komið. Enn má við þetta bæta, að
hann var stórfróður um íslenskan
orðaforða, merkingar orða og notk-
un, enda handgenginn íslenskum
bókmenntum að fornu og nýju.
Áhugi Gests á ræktun nytja- og
skrautplantna var óvenjulegur, og
var sá áhugi sameiginlegur þeim
hjónum eins og fleira. Í garði þeirra
við Goðabyggð 1 var mikið safn
sjaldgæfra plöntutegunda, ætra og
óætra, og margar þeirra sérpant-
aðar og fluttar inn frá útlöndum,
einkum Danmörku. Meðal nytja-
plantna mætti nefna stikilsber og
eplatré, en þar að auki spruttu vel
ótal tegundir rósa og fjöldi fáséðra
runna- og trjátegunda auk fjölærra
jurta. Garðurinn var þeim bæði til
sæmdar og gleði, enda sönn bæj-
arprýði.
Sú venja komst snemma á í kenn-
arahópnum, að menn réttu hver
öðrum hjálparhönd kauplaust og
umyrðalaust, ef einhver þarfnaðist
aðstoðar við eitthvert verk eða við-
vik, sem einn réð illa við. Einhvern
veginn varð heitið „ísskápssveitin“
snemma fyrir valinu um þessa
gagnkvæmu samhjálp, því að þess
konar heimilistæki tóku þá mjög að
færast í tísku, og vitanlega þurfti
samhenta menn, sterka og gætna,
til að lyfta þeim og bera af bíl og í
hús. Þar sem Gestur var í senn gæt-
inn og verkhygginn og þar að auki
rammur að afli, þótti hann sjálfkjör-
inn í sveit þessa, enda bóngóður og
hjálpfús. Minnist ég margra stunda
með honum við ýmis verk, enda var
hann með skemmtilegustu sam-
verkamönnum. Til að mynda var
hann snilldar-verkstjóri, þegar við
slógum upp fyrir steyptri girðingu
framan við hús okkar hjóna síðsum-
ars 1955. Var þá unnið fram eftir
kvöldi, meðan verkljóst var, en þess
þó jafnan gætt, að við værum komn-
ir inn í kvöldkaffi, áður en Gunnar
G. Schram hóf lestur framhaldssög-
unnar „Með kveðju frá Gregorý“
með óhugnanlegasta kynningarstef-
inu í sögu útvarpsins, en það jók
mjög á hrylling sakamálasögunnar.
Af þeim lestri vildum við ekki
missa.
Annars hafði Gestur mjög í flimt-
ingum, að hann væri lítt gefinn fyrir
tónlist, kvaðst hafa stofnað Þagn-
arkórinn og Söngvarnarfélag Akur-
eyrar, þar sem hann væri formaður,
og Samband íslenskra söngvarnar-
félaga, þar sem hann væri forseti,
enda eini félagsmaðurinn í báðum
þessum samtökum. Kvaðst hann
stundum vera að undirbúa þing
Söngvarnarsambands Norðurlanda,
sem hafa myndi mikil menningar-
áhrif. Allt þetta spaug var gert til
gamans og skemmtunar í vinahópi.
Þegar undirbúin voru skemmti-
kvöld kennara skólans, var Gestur
sjálfsagður og ómissandi við gerð
gamanvísna og gamanbraga til
flutnings þar. Einnig var hann lið-
tækur leikari og sjálfsagður í veiga-
mikil hlutverk, þegar kennarar
skólans fluttu leikrit eða leikþætti á
samkomum þessum, sem stundum
bar við. Fyrir kom, að Leikfélag
Akureyrar nyti líka þessarar gáfu
hans.
Guðlaug, kona hans, sem kenndi
einnig við Gagnfræðaskóla Akur-
eyrar 1963-1964 og 1965-1972, lést
árið 1988. Þau eignuðust eina dóttur
barna, Ragnheiði, sem er cand.
mag. í dönsku og kennir við
Menntaskólann á Akureyri. Hún
hefir stutt föður sinn af mikilli alúð
og dótturkærleika og annast hann
eftir föngum. Nokkru eftir lát Guð-
laugar fluttist Gestur í minni íbúð,
en varð vistmaður á Kristnesspítala
á árinu 2001 og loks á hjúkrunar-
heimilinu Seli í haust sem leið.
Við skólaslit Menntaskólans á
Akureyri 17. júní 1999 voru þeir
tveir, sem enn lifðu af stúdenta-
hópnum frá 1929, Gestur Ólafsson
og Jón A. Sigurgeirsson, fyrrver-
andi skólastjóri, þar staddir til að
minnast 70 ára stúdentsafmælis
síns, annar 91 árs, hinn níræður.
Báðir stigu þeir í pontu og fluttu
glæsilegar ræður, fullar af fjöri og
æskuþrótti, svo að eftir var tekið og
viðstaddir munu lengi minnast.
Gestur varð 95 ára hinn 6. mars
síðast liðinn. Þá bauð Ragnheiður
nokkrum vinum hans og vensla-
mönnum til kaffisamsætis á Seli,
þar sem hann fagnaði gestum
prúðbúinn og af hlýju þeli, sat með
þeim í góðu yfirlæti drjúga stund
við söng og spjall og naut stund-
arinnar. Síðan var kvaðst. Tíu dög-
um síðar var hann allur.
Við Ellen, börn okkar og fjöl-
skyldur þeirra sjáum á eftir góðum
manni og glaðsinna og umfram allt
trölltryggum vini leggja frá landi,
þökkum honum rúmlega hálfrar
aldar vináttu og biðjum honum góðs
farnaðar. Gömlu félagarnir af kenn-
arastofu Gagnfræðaskóla Akureyr-
ar sakna vinar og samverkamanns
og minnast hans hlýjum huga. Guð
blessi hann og hans fólk, lífs og lið-
ið.
Sverrir Pálsson.
GESTUR
ÓLAFSSON Móðir okkar, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
JÓNA SVANFRÍÐUR INGIBERGSDÓTTIR
Svana,
Freyjugötu 45,
Reykjavík,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju föstu-
daginn 28. mars kl. 13.30.
Ingibjörg Hafliðadóttir, Einar Guðmundsson,
Jóhann Jón Hafliðason, Eyja Sigríður Viggósdóttir,
Erla Hafliðadóttir, Tryggvi Hjörvar,
barnabörn og barnabarnabörn.
Þakka innilega öllum, sem veittu mér hjálp og sýndu mér vináttu og hlýju
við andlát og útför bróður míns,
INGÓLFS SIGURÐSSONAR.
Lifið heil.
Sólveig Sigurðardóttir.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við
andlát og útför
EINARS VILHELMS GUÐMUNDSSONAR,
Garðvangi, Garði,
síðast til heimilis á Sólbakka,
áður Haga, Sandgerði.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Garðvangs fyrir
góða umönnun.
Fyrir hönd systkina,
Ólafur S. Guðmundsson, Sigurbjörg Smith.
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir og afi,
JAKOB GUNNAR PÉTURSSON
kennari,
verður jarðsunginn frá Stykkishólmskirkju
laugardaginn 29. mars kl. 14.00.
Sigurbrandur Jakobsson,
Bjarki Jakobsson
og fjölskyldur.
Lokað
verður á morgun, föstudaginn 28. mars, frá kl. 12.00 vegna útfar-
ar ÁRNA KRISTJÁNSSONAR, píanóleikara og fyrrum skólastjóra
Tónlistarskólans í Reykjavík.
Tónlistarskólinn í Reykjavík,
Skipholti 33, 105 Reykjavík.