Morgunblaðið - 28.03.2003, Blaðsíða 6

DAGLEGT LÍF
6 B FÖSTUDAGUR 28. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
„NÚTÍMA útfærsla á íslenska skautbúningnum,“
segir Sonja Bent Þórisdóttir um mosagrænar, að-
sniðnar flíspeysur, sem hún hannaði á sig og sam-
starfsmenn sína á Upplýsingamiðstöð ferðamanna
í Reykjavík. Frá áramótum hefur miðstöðin heyrt
undir nýja stofnun Reykjavíkurborgar, Höf-
uðborgarstofu. Breytingar eru bæði hið innra og
ytra því um mánaðamótin flyst starfsemin í eitt
gömlu Geysishúsanna á horni Vesturgötu og Að-
alstrætis. Gagngerar endurbætur hafa verið gerðar á
húsunum og þau færð í eins upprunalegt horf og hægt
er með tilliti til þess að geta hýst fjölþætta starfsemi að
hætti nútímans.
Allt í stíl
Sonju fannst tilhlýðilegt að samtímis yrðu
starfsmenn færðir í nýjan búning, þjóð-
legan en jafnframt nútímalegan og þægi-
legan – rétt eins og húsakynnin. Hún viðr-
aði hugmyndina við Svanhildi
Konráðsdóttur, forstöðumann Höfuðborg-
arstofu, sýndi henni teikningar og vinnu-
lýsingu og hófst handa við verkið að
fengnu samþykki hennar.
„Frá upphafi var alltaf talað um peysu,
að minnsta kosti var ljóst að við vildum
ekki stífar dragtir í líkingu við flug-
freyjubúninga. Hönnunin tók ýmsum breyt-
ingum á vinnsluferlinu, til dæmis hafði ég fyrst
séð fyrir mér prjónaða peysu úr mjólkurhvítri ís-
lenskri ull. Þá velti ég fyrir mér að nota ofið, ís-
lenskt ullarefni, en þar sem lítið framboð er af
slíku efni ákvað ég á endanum að nota flís, sem
virðist endalaust vera í tísku. Mosagræni liturinn
varð svo ofaná því hann er í stíl við innrétting-
arnar og litina á veggjunum,“ segir Sonja.
Handgerði lykkjusaumurinn í hálsmálinu og á
bakstykkinu er úr íslensku bandi og dregur mynstrið
dám af skautbúningnum. Hugmyndina fékk Sonja þeg-
ar hún skoðaði myndir af búningnum á heimasíðu
Heimilisiðnaðarfélags Íslands.
Stærsta verkefnið fram til þessa
„Mynstrið er svolítið mismunandi, hálfgert spuna-
mynstur, sem ég sauma út eftir eigin höfði eða með til-
liti til óska hvers og eins. Að öðru leyti eru peysurnar
alveg eins og saumaðar í þremur, stöðluðum stærðum,“
upplýsir Sonja, sem nú er langt komin með stærsta
verkefni sitt á sviði fatahönnunar fram til þessa.
Hún er samt enginn nýgræðingur þótt hún hampi
ekki prófskírteini í faginu – ekki ennþá að minnsta
kosti. „Ég útskrifaðist af ferðamálabraut Mennta-
skólans í Kópavogi í fyrra, en er fatahönnuður af guðs
náð,“ segir hún eins og í gríni og kveðst hafa hannað
og saumað flíkur á sjálfa sig, vini og vandamenn frá
unga aldri. Auk þess hafi hún í félagi við tvo fatahönn-
uði staðið fyrir tískusýningu á eigin hönnun fyrir
nokkrum árum og á tímabili selt í Gallerí Mót, sem þá
var og hét.
Nám í fatahönnun og klæðskeraiðn í Kaupmanna-
höfn er næst á dagskrá, en áður þarf hún að standa skil
á ellefu peysum til viðbótar þeim þremur sem þegar
eru tilbúnar. „Starfsmenn Höfuðborgarstofu eru sjö
talsins en við fjórar sem vinnum á Upplýsingamiðstöð-
inni verðum í peysunum. Hver og ein fær tvær peysur
til skiptanna og sex
sumarstarfsmenn, sem
senn koma til starfa, fá
eina hver.“
Peysurnar eru óneit-
anlega nokkuð kven-
legar, en Sonja fullyrðir
að karlkyns starfsmenn
verði ekki skildir eftir
útundan. Þeir fái peys-
ur sem verði nútímaleg
útfærsla á þjóðbúningi
karla. „Seinna meir
verða búnar til sér-
stakar nælur með
gömlu íslensku rúninni
Vegvísi og verða þær nældar ofarlega fyrir miðju á peys-
unum til að gefa þeim enn þjóðlegra yfirbragð,“ segir
Sonja og bætir við að hugmyndin að rún í nælu hafi skot-
ið upp kollinum eftir að hún hafði hafist handa við
saumaskapinn og verði því ekki tilbúnir áður en Höfuð-
borgarstofa tekur til starfa í nýja húsnæðinu. „Nælurnar
eru táknrænar fyrir starf okkar, sem vinnum við að vísa
innlendum sem erlendum ferðamönnum veginn,“ segir
Sonja.
STARFSMANNABÚNINGURINN – Mosagræn flíspeysa í stíl við innréttingar og litina á veggjunum á vinnustaðnum.
Morgunblaðið/Kristinn
Handgerður lykkjusaumur í
hálsmáli og á bakstykki dreg-
ur dám af skautbúningnum.
Sonja Bent Þórisdóttir hannar
föt og vísar innlendum og er-
lendum ferðamönnum veginn.
VEGVÍSIR – Um Vegvísi segir í
Galdraskræðu (1940): „Ef mað-
ur ber þennan staf á sér , mun
maður trauðla villast í hríð,
eða verða úti, og eins rata þó
maður sé ókunnugur.“
Þjóðlegt
og þægilegt
vjon@mbl.is
H
Ö
N
N
U
N
merkjum þrátt fyrir lög og reglu-
gerðir.
Katrín: Það þarf líka að koma fleiri
konum að innan löggjafarvaldsins.
Ég held reyndar með klámvæð-
inguna að við séum afskaplega sof-
andi. Við vitum hvernig þróunin hef-
ur verið í löndunum í kringum okkur.
Af hverju erum við ekki búin að loka
fyrir þessar holur sem eru í lögunum
til að sama þróun geti orðið hér til
dæmis í sambandi við vændi? Í stað-
inn er alltaf beðið þangað til þetta er
komið og þá er eitthvað gert.
Ragnhildur: Væri staðan önnur ef
femínisti hefði setið í stól dómsmála-
ráðherra?
Gerður: Ef við hefðum ætlað að
stoppa klámvæðinguna á Íslandi með
boðum og bönnum hefði það verið
eins og að standa niðri í fjöru og ætla
að stoppa ölduna sem fer á land.
Katrín: Við hefðum ekki getað
stoppað hana en það hefði verið hægt
að setja lög.
Gerður: Lög um jafnrétti breyttu
ekki miklu í sjálfu sér, það þurfti bar-
áttu í kringum þau.
Ragnhildur: En við hreinsuðum
nú strandlengjuna þannig að skítur-
inn flýtur ekki lengur upp á land með
öldunni.
Gerður: En ef þetta væri algjör-
lega bannað, lögin væru sterk og lög-
reglan virkilega lokaði öllu, þá væri
þetta bara neðanjarðar.
Katrín: Mér finnst betra að það sé
lítið neðanjarðar en mikið uppi á yf-
irborðinu.
Gerður: Ef eftirspurnin er svona
mikil, sjá karlarnir þá ekki fyrir því
að þeir fái þessa þjónustu sem þeir
sækjast eftir?
Katrín: Ég held að karlmenn
myndu ekki fara á þessa staði ef
þjóðfélagið myndi ekki viðurkenna
þetta svona mikið.
Valgerður: Lögin um að kaup á
vændi eru refsiverð í Svíþjóð hafa til
dæmis breytt miklu. Alveg eins og
lög um að það sé bannað að stela hafa
þær afleiðingar að fólk hugsar sig
tvisvar um.
Katrín: Það hafa einmitt orðið um-
ræður um þetta á póstlistanum. Sví-
ar eru stoltir af þessum lögum og
þetta hefur dregið úr því að karl-
menn fari til dæmis og prófi.
Eru meginbaráttumálin kannski
þessi tvö; að útrýma launamisrétti og
að berjast gegn klámvæðingunni?
Katrín: Klámvæðingin, auglýsing-
ar og hlutgerving á konum er eitt.
Svo er auðvitað launamisréttið og að
auka hlut kvenna í stjórnmálum og í
stjórnunarstöðum, gera hlut kvenna
sýnilegri í þjóðfélaginu.
Gerður: Kvenstjórnandi þarf að
vera betri en karlstjórnandi til að
vera álitin jafngóð. Ég fullyrði það
hiklaust. Þrátt fyrir mína reynslu,
menntun og bakgrunn, þarf ég samt
meira til að sanna mig heldur en
karlmaður í mínu starfi.
Ragnhildur: Okkur hefur nú verið
bent á að þetta sé okkur sjálfum að
kenna. Var ekki boðskapurinn að
spyrja hver væri mesta hindrunin,
líta síðan í spegil; þú sjálf.
Gerður: Ég púa á þetta. Ég er svo
sannfærð um að ég sé að gera vel og
er bara enga minnimáttarkennd
með. Það er algjört rugl að við sjálfar
séum hindrunin.
Ragnhildur: Verður fullu jafnrétti
kannski ekki náð fyrr en við höfum
jafnmarga óhæfa kvenstjórnendur
og karlstjórnendur?
Katrín: Í bók um viðhorf til kvenna
í atvinnulífinu var einmitt fjallað um
það hvernig þaggað er niður í konum
og þær gerðar ósýnilegar. Algengt
er að ef það er fundur og ein kona er
á fundinum, þá er hún beðin um að
vera ritari. Ef það þarf að sækja
kaffi, er konan beðin, þótt karl sitji
við hliðina á kaffikönnunni. Eins ef
konan kemur með hugmynd, er látið
sem ekkert hafi verið sagt. Seinna á
fundinum kemur karl með sömu hug-
mynd og þá er tekið vel í hana.
Gerður: Hversu oft hef ég upplifað
nákvæmlega þetta! Einu sinni sat ég
í opinberri nefnd og á fundi sat við
hliðina á mér ónefndur maður. Hann
lærði aldrei hvað ég hét og heyrði
aldrei það sem ég sagði. Einhvern
tímann þurfti hann að taka upp eitt-
hvað sem ég hafði sagt og sagði:
„Eins og konan segir sem situr við
hliðina á mér …“
Umræðuefnin eru óendanleg,
þessum fundi lauk löngu seinna …
steingerdur@mbl.is
FLOTT AÐ VERA
femínisti