Morgunblaðið - 31.03.2003, Blaðsíða 12

12 MÁNUDAGUR 31. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
STRÍÐ Í ÍRAK
„Draumurinn um Bandaríkin er von alls mannkyns“
GEORGE W. BUSH Í RÆÐU. TRÚARLEGAR VÍSANIR ERU ALGENGAR Í RÆÐUM BANDARÍSKRA RÁÐAMANNA.
DONALD Rumsfeld, varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna, hunzaði
ítrekað ráðgjafa ráðuneytisins varð-
andi undirbúning og skipulagningu
innrásarinnar í Írak, að því segir í
grein í tímaritinu The New Yorker
sem kemur út í dag,
mánudag.
„Hann hélt hann
vissi betur. Hann tók
allar ákvarðanirnar,“
hefur blaðið eftir ein-
um hernaðarráðgjaf-
anna. „Rummy kom
sjálfum sér í þessi
vandræði vegna þess
að hann vildi takmarka
stærð landhersins á
vettvangi.“
Eftir því sem skýrt
er frá í greininni, sem
samin er af Seymour
Hersh, segja ráðgjaf-
arnir að Rumsfeld hafi
„stýrt hernaðaráætlun-
inni í smáatriðum vegna tortryggni í
garð hershöfðingjanna og vegna
þess að hann vildi gera tilraun til að
sanna eigin kenningu um að léttur
og sveigjanlegur herafli gæti af-
greitt Saddam Hussein snyrtilega
og snögglega.“ Reyndar er fullyrt að
lengi hafi samskipti Rumsfelds og
yfirmanna bandaríska heraflans
verið stirð.
Vísar ásökunum á bug
Ráðgjafarnir vildu senda mun
fleiri hermenn og hergögn til Íraks
en ráðherrann. „Þetta er harmleik-
ur. Það er verið að fórna bandarísk-
um mannslífum,“ tjáði einn háttsett-
ur hernaðarráðgjafi tímaritinu.
Rumsfeld vísaði þessum ásökun-
um á bug í sjónvarpsviðtali í gær.
Rumsfeld sagði að allar kröfur sem
yfirstjórn hersins hefði gert hefðu
verið uppfylltar. Þá sagði hann eng-
in áform vera uppi um að gera hlé á
hernaðaraðgerðum í Írak.
Eftir að tyrkneska þingið kom
ráðamönnum í Washington óþægi-
lega á óvart með því að meina
Bandaríkjaher að senda fjölmennt
herlið inn í Írak í gegnum Tyrkland
kvað Tommy Franks hershöfðingi,
sem stýrir öllum umsvifum Banda-
ríkjahers á Persaflóasvæðinu, hafa
mælzt til þess að innrásinni yrði
frestað unz þær herdeildir sem gert
hafði verið ráð fyrir að gætu farið í
gegnum Tyrkland væru komnar
þangað sem þær gætu tekið þátt í
henni. Er í grein New
Yorker haft eftir fyrr-
verandi leyniþjónustu-
manni að Rumsfeld
hafi „kveðið Franks í
kútinn“ í þessu máli.
Franks sagði hins
vegar á daglegum
blaðamannafundi í
stjórnstöð herja
bandamanna í Doha í
Katar í gær að það
væri ekki rétt að hann
hefði farið fram á frek-
ari liðsauka en þegar
var ákveðinn er innrás-
in hófst. Hann kom sér
hins vegar undan því
að svara því hvort
stríðið gæti dregizt á langinn fram á
sumar.
Fréttastofur greina frá því, að nú
sé staðan sú í stríðsrekstrinum, að
sumum bandarískum hermönnum
hafi verið fyrirskipað að bíða með að
sækja á landi að Bagdad og að biðin
geti varað í nokkrar vikur vegna
skorts á hergögnum og birgðum og
svo vegna óvænt mikillar mótspyrnu
Íraka. Rumsfeld hefur aftur á móti
ítrekað haldið því fram að stríðið
gangi vel þrátt fyrir óvæntar bar-
dagaaðferðir Íraka.
Pattstaða í stríðsrekstrinum?
Í greininni er vitnað í orð fyrrver-
andi liðsmanns leyniþjónustunnar
um að stríðið sé nú í pattstöðu.
Hörgull sé orðinn á Tomahawk-flug-
skeytum, þá sé lítið eftir af ná-
kvæmnisprengjum og mikils við-
halds og viðgerða sé þörf á
skriðdrekum og öðrum hergögnum.
„Eina von okkar er að þeir geti hald-
ið út þar til liðsauki berst,“ segir
fyrrverandi leyniþjónustumaðurinn.
Um 125.000 bandarískir og brezk-
ir hermenn eru nú á vettvangi í Írak.
Sl. fimmtudag tilkynntu bandarísk
yfirvöld, að fram til aprílloka yrði
þeim fjölgað um 100.000 manns.
Saka Rums-
feld um mis-
ráðið ráðríki
Varnarmálaráðherrann segir rangt
að hann hafi ekki hlítt ráðgjöf
Washington, New York, Doha. AFP, AP, The Washington Post.
Donald H. Rumsfeld ROBIN Cook, fyrrverandi utanrík-
isráðherra Bretlands, sem sagði af
sér embætti oddvita stjórnarliðsins
á þingi í mótmælaskyni við stríðið í
Írak, hefur skorað á bresku stjórn-
ina að kalla herliðið heim.
„Sjálfur er ég búinn að fá meira
en nóg af þessu blóðuga og ónauð-
synlega stríði,“ segir Cook í grein,
sem birtist í gær í Sunday Mirror.
„Ég vil hermennina heim og áður en
fleiri verða drepnir.“
Niðurstöður skoðanakönnunar,
sem birtust í gær í News of the
World, sýnir aftur á móti, að nú
vilja 84% Breta, að stríðið í Írak
verði leitt til lykta með sigri og að-
eins 11% vilja kalla hermennina
heim nú strax.
Ummæli Cooks kölluðu fram hörð
viðbrögð, ekki síst meðal hans eigin
flokksmanna. Síðar í gær sendi
hann frá sér yfirlýsingu, þar sem
hann sagðist ekki vera að mælast til
þess að breska herliðið yrði kallað
heim frá ókláruðu verki í Írak, úr
því sem komið er, heldur vildi hann
að sigur vinnist skjótt svo bundinn
verði endi á mannfall af völdum
stríðsins.
Varar við hatri
Cook sakar í greininni í Sunday
Mirror bresku stjórnina um að vera
að undirbúa umsátur um Bagdad,
sem muni valda enn fleiri dauðs-
föllum og enn meiri hörmungum
fyrir óbreytta borgara. „Það er ekki
til grimmilegra stríð en umsátur.
Fólk sveltur, það er án vatns og raf-
magns. Börnin deyja,“ sagði Cook
og varaði við því dauðlega hatri,
sem Bandaríkjamenn og Bretar og
vestræn ríki almennt væru að
ávinna sér meðal allra araba og
múslíma.
Talsmaður Íhaldsflokksins sagð-
ist „undrandi“ á ummælum Cooks
og sakaði hann um að mæla „með
því að íraska þjóðin verði svikin eina
ferðina enn“. David Blunkett innan-
ríkisráðherra sagði Cook hafa rangt
fyrir sér og að ástæða væri til að
spyrja hann og aðra hverjir þeir
vildu að ynnu stríðið. Í yfirlýsingu
frá skrifstofu Tonys Blairs forsætis-
ráðherra var það eitt sagt að skoð-
anir Cooks á stríðinu væru vel
þekktar.
Cook vill
herinn
heim
London. AFP.
MÓTMÆLI gegn stríðinu í Írak
héldu áfram víða um heim í gær. Á
mótmælafundi í Barcelona á Spáni
hékk þessi leikari í gær neðan í
loftbelg sem á er ritað „friður“ á
fjöldamörgum tungumálum.
Samkvæmt nýjustu skoðana-
könnunum segjast níu af hverjum
tíu Spánverjum andsnúnir já-
kvæðri afstöðu eigin ríkisstjórnar
til hernaðaríhlutunar Bandaríkja-
manna og Breta í Írak.
Mótmælendur í Egyptalandi
hvöttu í gær til þess að stjórn
landsins lokaði Suez-skurðinum
fyrir umferð herskipa banda-
manna til að stöðva liðsflutninga
þeirra til Íraks.
Reuters
Svifið í
þágu friðar
  





  

  

   

        !
"   

 

#
   
$%%&'

*+
*,






 .%.-/&0
. 1-%.--&& 2 .- 3& .( &%.3& 4%&1& 5 &.&63&4 7
4%&1& --&
. & 5 & 

3&83 &--&1& 
)9 
&
% 8
&
) 88&8
/&%::&8&1 53#6.

&.
&

*  *;<&=
.--&%--

&
3&63& &1&


56. 5&-8&%.&6>3
8& &6
&63&
LOFTVARNABYRGI undir höll
Saddams Husseins forseta Íraks
var byggt til að þola kjarnorkuárás-
ir og mun að öllum líkindum þola
allar árásir sem gerðar eru á það
með hefðbundnum vopnum. Þetta
segir þýskur sérfræðingur sem að-
stoðaði við byggingu byrgisins.
„Ég trúi því ekki að sprengjur
Bandaríkjamanna dugi,“ tjáði Karl
Esser AP-fréttastofunni. Hann var
ráðgjafi þýsks hóps sem byggði
byrgið á níunda áratugnum.
Esser sagði að byrgið hefði verið
hannað til að þola kjarnorkuspreng-
ingu, álíka öfluga og þá sem varð í
Hiroshima, í um 200 metra fjar-
lægð, og yfir 300°C hita. „Það er
mjög, mjög erfitt að vinna á því
nema lítil atómsprengja lendi á því
miðju. Venjulega er aðeins hægt að
vinna á slíkum byrgjum með land-
göngusveitum,“ sagði Esser.
Hann sagðist hafa hannað byrgið,
skipulagt aðföng tæknibúnaðar og
tryggt að það uppfyllti vestræna
staðla. Það kostaði um 60 milljónir
dala, um 4,7 milljarða króna.
Esser sagðist hafa hitt Saddam
vorið 1984 þegar honum var boðið
til Bagdad um það leyti sem smíði
byrgisins lauk. Hann sagðist hafa
unnið lengi við að hanna skýli og
byrgi fyrir almannavarnir í
München. Fyrirtæki í borginni
hefði leitað til hans vegna verksins í
Bagdad. „Þetta var bara vinna sem
var vel borguð,“ sagði Esser.
Hlutverk Þjóðverja í smíði byrg-
isins undir forsetahöllinni við Tígr-
isfljót kom einnig fram í kring um
Persaflóastríðið 1991.
Byrgi Saddams hannað til
að þola kjarnorkusprengju
Berlín. AP.