Morgunblaðið - 02.04.2003, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. APRÍL 2003 15
STRÍÐ Í ÍRAK
„Stríðinu lýkur ekki fyrr en með dauða Íraksstjórnar“
BARRY MCGAFFREY, FYRRVERANDI HERSHÖFÐINGI Í BANDARÍSKA LANDHERNUM
!
" #
$%
&
'
!
(
" (
"
)
# *
+,# -*.
/0#.**
+ 1. 2 3 *#* * "4562)
) 7 # " - * .
*
.
8
9
+
$%&'()*+,)% - +.%
&//%0&/ %+1
"
+ ;
*
+
+ "'
YFIRMENN Bandaríkjahers
vörðust í gær gagnrýni vegna at-
viks í fyrradag við eftirlitsstöð í
suðurhluta Íraks en þá skutu
bandarískir hermenn sjö óbreytta
borgara til bana og særðu tvo til
viðbótar. Hörmuðu þeir atburðinn
en sögðu hermennina hafa skotið í
sjálfsvörn en fólkið var í bifreið
sem ók að eftirlitsstöð nærri borg-
inni Najaf og nam ekki staðar
þrátt fyrir viðvaranir bandarísku
hermannanna.
Í gær skutu síðan bandarískir
landgönguliðar óvopnaðan íraskan
ökumann til bana við aðra eftirlits-
stöð í Suður-Írak.
Einungis konur og börn voru í
hópi fallinna í fyrradag en The
Washington Post hefur eftir sínum
heimildarmönnum að auk þeirra
sjö sem fórust sé ökumanni bifreið-
arinnar ekki hugað líf. Rannsókn
hefur verið fyrirskipuð á atvikinu.
Á nálum eftir sjálfsmorðsárás
Íraka um síðustu helgi
Atburðurinn átti sér stað við eft-
irlitsstöð sem bandaríski herinn
hefur komið upp nærri Najaf, sem
er um 150 km suður af Bagdad.
Sögðu talsmenn Bandaríkjahers að
bifreið fórnarlambanna hefði ekki
numið staðar, þrátt fyrir að Banda-
ríkjamennirnir veifuðu fyrst ítrek-
að til bílstjórans og skytu síðan
viðvörunarskotum, m.a. í vélarhlíf
bílsins. Brugðust hermennirnir
loks við með því að skjóta í far-
þegarými bílsins.
Buford Blount undirhershöfð-
ingi, yfirmaður hermannanna sem
báru ábyrgð á atburðinum, sagði
menn sína „afar leiða vegna þess
sem gerðist“.
Hann lagði hins vegar áherslu á
að þó að það væri vissulega rétt að
liðsmenn Bandaríkjahers væru á
nálum eftir sjálfsmorðsárás um
síðustu helgi þar sem bifreið var
ekið að hópi bandarískra hermanna
og hún síðan sprengd í loft upp,
með þeim afleiðingum að fjórir
Bandaríkjamenn féllu, hefðu her-
mennirnir í fyrradag gætt ýtrustu
varúðar og farið eftir þeim reglum
sem gilda í Bandaríkjaher um beit-
ingu vopna.
Eftir sjálfsmorðsárásina á laug-
ardag ákváðu yfirmenn Banda-
ríkjahers að herða á reglum varð-
andi eftirlitsstöðvar og er nú með
öllu bannað að reyna að aka í
gegnum þær án þess að stöðva bif-
reiðina.
Sagði í yfirlýsingu yfirstjórn-
enda hersins við Persaflóa að í ljósi
nýlegra hryðjuverka Írakshers
hefðu bandarísku hermennirnir
brugðist eðlilega við aðstæðum.
„Við írösku stjórnina
að sakast“
James Wilkinson, talsmaður
yfirstjórnendanna, sagði að þótt
atburðurinn væri sannarlega
harmleikur væru baráttuaðferðir
íraskra stjórnvalda með þeim
hætti, að menn yrðu að vera varir
um sig. „Í svona tilvikum er við
[írösku] stjórnina að sakast,“ sagði
hann í viðtali á BBC.
Verjast gagn-
rýni vegna
mannfalls
Yfirmenn bandaríska hersins segja
hermenn, sem felldu sjö óbreytta
borgara, hafa brugðist eðlilega við
Nálægt Najaf. AFP.
Segja „mannlega
skildi“ hafa fallið
Írakar segja
átján manns hafa
fallið í Bagdad
Bagdad. AFP.
MOHAMMED Said al Sahhaf, upp-
lýsingaráðherra Íraks, sagði í gær að
bandarískar orrustuflugvélar hefðu
ráðist á tvær rútur á þjóðveginum
milli Bagdad, höfuðborgar Íraks, og
Amman í Jórdaníu. Í rútunum hefðu
verið svonefndir „mannlegir skildir“
frá Bandaríkjunum og ýmsum Evr-
ópulöndum, sem hefðu viljað verja
ýmis mannvirki í Írak fyrir loftárás-
um.
Ógerlegt var að staðfesta þessa
fullyrðingu ráðherrans.
Vincent Brooks, hershöfðingi í
Bandaríkjaher, sagðist á blaða-
mannafundi í stjórnstöð hersins í
Katar ekki vita til þess að ráðist hefði
verið á rútur með svonefndum
„mannlegum skjöldum“.
Sahhaf sagði að 18 manns hefðu
látið lífið og á annað hundrað særst í
loftárásum á Bagdad frá því á mánu-
dag. Þá hefði fjöldi manna særst og
fallið í árásum á bæi suður af Bagdad,
þar af hefðu níu börn látið lífið í loft-
árás á íbúðarhverfi í Hillah, þar sem
Babýlon var til forna.
Sahhaf sagði að Írakar réðu enn
lögum og lofum í borginni Basra og
hefðu hrundið árásum breskra og
bandarískra herflokka og valdið
miklu mannfalli meðal þeirra. Þá
hefði bandarísk Apache-þyrla verið
skotin niður. Sahhaf sagði að harðir
bardagar stæðu yfir við Nasiriya og
Najaf.
Þá sagði Sahhaf að Donald Rums-
feld, varnarmálaráðherra Bandaríkj-
anna, hefði ítrekað orðið uppvís að
lygum og bandarískur almenningur
væri hættur að treysta honum. Þá
ítrekaði ráðherrann að Írakar réðu
ekki yfir gereyðingarvopnum.
Sahhaf fullyrti einnig að fjöldi
breskra hermanna hefði fallið eftir að
þeir hefðu lent í þyrlum nærri borg-
inni Mosul í Norður-Írak. Liðsafla
þessum hefði að mestu verið eytt en
nokkrir hefðu komist undan í þyrlu.
Talsmenn herstjórnar Breta vildu
ekki tjá sig um þessa yfirlýsingu.
JACK Straw, utanríkisráðherra
Bretlands, sagði í gær að „vax-
andi líkur“ væru á því að Írakar
hefðu sjálfir verið ábyrgir fyrir
mannfalli í röðum óbreyttra borg-
ara í Bagdad í nýliðnum mánuði.
Straw lét þessi orð falla í ræðu
sem hann flutti yfir ritstjórum
breskra blaða í Lundúnum í gær.
Hann virtist vera að vísa til
sprengingar í Bagdad 26. fyrra
mánaðar en þá féllu 14 óbreyttir
borgarar og 30 særðust. Sjónar-
vottar sögðu að svo virtist sem
tvö flugskeyti hefðu þá hafnað á
markaði í borginni með þessum
afleiðingum. Bandamenn kveðast
ekki finna nein gögn til sanninda-
merkis um að þeir hafi verið þar
að verki. Þeir hafa hins vegar við-
urkennt að gerðar hafi verið árás-
ir á eldflaugar sem Írakar höfðu
komið fyrir nærri heimilum al-
mennings í
íbúðarhverfi í
Bagdad. Þau
skotmörk hafi
hins vegar
ekki verið á
þeim slóðum
þar sem
sprengingin
varð.
Írakar full-
yrða að bandamenn hafi verið að
verki og hafa vænt þá um stríðs-
glæpi.
Geoffrey Hoon, varnarmála-
ráðherra Bretands, hefur sagt að
vera kunni að íraski herinn hafi
verið ábyrgur fyrir sprenging-
unni. Hoon segir að ekki sé unnt
að útiloka að loftvarnarskot eða
-flaugar Íraka hafi fallið til jarðar
með þessum „hörmulegu afleið-
ingum“.
Vaxandi líkur
á ábyrgð Íraka
Enn ekki ljóst hver bar ábyrgð
á sprengingu á markaði í Bagdad
Lundúnum. AFP.
Jack Straw
KAREM Mohammed grætur yfir líkum barna sinna í
bænum Hilla, um 90 km suður af Bagdad, í gær. Hermt
var að þar hefðu 33 óbreyttir borgarar fallið í loftárás-
um í gær og fyrradag og um 300 særzt. Mohammed
sagði sex barna sinna vera meðal hinna föllnu.
Talsmenn herstjórnar bandamanna sögðu málið í
rannsókn. Mannfall í röðum óbreyttra íraskra borgara
þykir spilla fyrir viðleitni innrásarhersins til að vinna
íbúana á sitt band. Bandamenn segja baráttuaðferðir
Íraka auka mjög hættu á að óbreyttir borgarar falli.
Reuters
Börnin syrgð í bænum Hilla