Morgunblaðið - 03.04.2003, Blaðsíða 22

STRÍÐ Í ÍRAK
22 FIMMTUDAGUR 3. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
MOHSEN Ali og Jinan Abdul Hamid
hafa verið gift í 28 ár. Hann er þekkt-
ur leikari og leikstjóri í Írak en hún
starfar hjá ríkisútvarpinu íraska. Þau
eiga tvo syni og tvíburadætur, hús í
miðborg Bagdad og virðast lifa býsna
góðu lífi. Að því frátöldu að þessa
dagana rignir sprengjum Breta og
Bandaríkjamanna yfir þau; stríðið er
farið að taka sinn toll.
Heimili þeirra Mohsens og Jinans
er tveggja hæða einbýlishús. Það ber
þess merki að loftárásir hafa staðið
yfir á Bagdad undanfarnar tvær vik-
ur, sprungur hafa t.d. myndast í hús-
veggina vegna hristingsins frá loft-
varnarbyssum Íraka í nágrenninu.
Þau hafa tekið verðmæta muni niður
af veggjum og úr hillum til að koma í
veg fyrir skemmdir.
Dætur Mohsens og Jinans eru
fjórtán ára gamlar. Miriam sýnir
meira hugrekki en Fatma, lætur að
sögn Jinan eins og henni leiðist allur
hamagangurinn. Þegar sprengjurnar
taka að falla á kvöldin er Fatma hins
vegar hrædd og leynir því ekkert.
Allt frá því að stríðið hófst 20. mars
sl. hefur fjölskyldan hafst við í hús-
inu, sem er fyrir aftan bygginguna
sem áður hýsti sendiráð Bandaríkj-
anna í Írak. Þau nota ekki lengur efri
hæð hússins og sofa öll saman í einu
herbergjanna. Oft sækir svefn ekki á
neinn fyrr en undir morgun, þegar
sprengjuhríðinni er tekið að linna.
Þeim er ljóst að herir bandamanna
sækja nú í átt til Bagdad og þeim er
kunnugt um að líklega verður háður
blóðugur bardagi í borginni. Þau
segjast áður hafa dáðst að banda-
rísku þjóðinni en nú er eins og þeim
finnist þau hafa verið svikin. „Það
getur verið að einhver hafi trúað því
að þegar Bandaríkjamennirnir birt-
ust hér þá kæmu þeir færandi hendi;
rétt eins og þeir myndu byrja að gefa
fólki dollara úti á götu,“ segir Jinan.
„Núna eru allir sannfærðir um að
þetta séu skepnur, fantar.“
Hún er þó fljót að bæta því við að
Írakar hafi ekkert á móti Banda-
ríkjamönnum. „Þeir búa til bestu
kvikmyndirnar, eiga besta fólkið í
heiminum […] Aðdáun á Bandaríkj-
unum hefur samt breyst í andúð og
fjandskap af hálfu írösku þjóðarinn-
ar.“
Mohsen segir að það hafi yljað
honum um hjartaræturnar að sjá
hversu margir Bandaríkjamenn
væru andsnúnir þessu stríði. Hann
segist nýlega hafa horft á mynd-
bandsupptöku af Óskarsverðlaunaaf-
hendingunni í Los Angeles og þar sá
hann kvikmyndagerðarmanninn um-
deilda, Michael Moore, fordæma
hernaðinn. „Við urðum afar glöð þeg-
ar við sáum bandaríska leikara lýsa
óánægju sinni með ríkisstjórn lands-
ins,“ segir hann. „Þarna var sú
bandaríska þjóð sem við þekkjum.“
Segir hug sinn opinskátt
Mohsen rekur eigið leikhús í Bagd-
ad en það er nú lokað vegna stríðsins.
Jinan hefur lengi stýrt tónlistardeild
ríkisútvarpsins í Bagdad en skrif-
stofum hennar hefur einnig verið lok-
að vegna átakanna.
Konurnar þrjár yfirgefa heimilið
aldrei en Mohsen fer stundum á stjá
ásamt yngri syni sínum, Omar.
Mohsen fer og skiptist á fréttum við
vini og kunningja á kaffihúsi í ná-
grenninu en Omar léttir á spennunni,
sem óhjákvæmilega myndast við
þetta ástand, með því að lyfta lóðum.
Elsta syni Mohsens og Jinans, Ali,
er óhætt. Hann býr í Doha í Katar en
þar vinnur hann hjá Al Jazeera-sjón-
varpsstöðinni.
Mohsen segir að þó að hann þjóni
menningarráðuneyti stjórnvalda sé
hann sjálfstæður í skoðunum og
verkum. Jafnvel þó að túlkur stjórn-
valda hafi fylgt erlendum blaðamann-
inum á heimili hjónanna hikar
Mohsen ekkert við að viðurkenna að
margir séu ósáttir við stjórn Sadd-
ams Husseins. Hann segir hins vegar
að stríðið hafi gert það að verkum að
Írakar fylkja liði að baki forseta sín-
um.
Jinan er afar leið yfir fréttum þess
efnis að bandarískir hermenn hefðu
fellt sjö konur og börn nærri Najaf á
mánudag. „Þeir segjast vera hingað
komnir til að frelsa okkur, en aðgerð-
ir þeirra sýna að þeir haga sér í raun
eins og innrásarlið og ódæðismenn,“
segir hún.
Hún segir einangrunina á heim-
ilinu hafa vond áhrif á sálina og brest-
ur í sömu mund í grát.
Um helgina tókst bandamönnum
með sprengjum sínum að rjúfa allt
símasamband í Bagdad. Þetta segir
Fatma, annar tvíburanna, hafa slæm
áhrif líka. Hún segist hafa rætt við
bestu vinkonu sína oft á dag, til að
fullvissa sig um að hún væri heil á
húfi. Undanfarna daga hefur hún
hins vegar ekkert heyrt af vinkonu
sinni. Fjölskyldan hefur ekki heldur
getað hringt í Ali í Katar til að segja
honum að þeim sé óhætt. Öll óttast
þau að þjáningar þeirra verði enn
meiri þegar hersveitir bandamanna
komast loks til Bagdad.
Óttast að þjáning-
arnar aukist enn
Stríðið er farið að
segja til sín svo
um munar hjá
íbúum Bagdad
Bagdad. Los Angeles Times.
Los Angeles Times/Carolyn Cole
Mohsen Ali býr ásamt fjölskyldu sinni í Arasat-hverfinu í Bagdad. Sprengj-
ur hafa fallið á skotmörk ekki fjarri heimili Alis. Ali er býsna vel stæður,
hann segir að peningarnir verði þó uppurnir á um þremur mánuðum.
Los Angeles Times/Carolyn Cole
Tvíburasysturnar Miriam (t.v.) og Fatma Mohsen, sem búa hjá foreldrum
sínum í Bagdad, yfirgefa aldrei heimilið af ótta við sprengjur bandamanna.
Reuters
Loftárásum á mikilvægar stjórnstöðvar í Bagdad var haldið áfram í gær.
’ Aðdáun á Banda-ríkjunum hefur
samt breyst í andúð
og fjandskap af
hálfu írösku
þjóðarinnar. ‘ SKÝRT var frá því í fréttumbreska ríkisútvarpsins, BBC, í
gærdag að bandamenn hefðu
fundið pyntingamiðstöð örygg-
islögreglu Saddams Husseins
Íraksforseta í bænum Abu al-
Khasib í Suður-Írak.
Fréttamaður BBC sem var í
för með herflokki Bandaríkja-
manna í bænum skoðaði aðstæð-
ur og skýrði frá þeim. Sagði
hann þar m.a. að finna örlitla
fangaklefa. Þá væri þar að finna
klefa þar sem kjötkrókar hefðu
verið festir í loftið. Innfæddur
maður tjáði BBC að þar hefðu
andstæðingar Íraksstjórnar
verið pyntaðir með þeim hætti
að fólk hefði verið hengt upp á
krókana og það síðan barið.
Þá fannst herbergi þar sem
aðeins var að finna tvo stóra
hjólbarða og rafmagnskapal.
Sagði í fréttinni að bandarískur
hermaður hefði sagst kannast
við þessar aðstæður frá því í
stríðinu í Bosníu. Leiða mætti
líkur að því að vatni hefði verið
hleypt inn í herbergið og fang-
anum þannig gefið raflost. Kval-
ari hans hefði hins vegar komið
sér fyrir á hjólbörðunum og
þannig ekki orðið fyrir raflosti.
Pyntinga-
miðstöð
fundin