Morgunblaðið - 11.04.2003, Blaðsíða 4

DAGLEGT LÍF
4 B FÖSTUDAGUR 11. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Nudd og aðhalds
sokkabuxur
Apótek, lyfjaverslanir
og fríhöfnin
P
ÚLSINN er lista- og
menningarmiðstöð sem
opnuð var fyrir tveimur
mánuðum af hugsjóna-
hjónunum Mörtu Eiríks-
dóttur og Friðriki Þór Friðrikssyni.
Að baki liggur sú grunnhugmynd að
allir eigi að hafa möguleika á listrænni
útrás og þroska undir handleiðslu fag-
manna, hvar sem þeir annars búa og
starfa. „Fólk á ekki að þurfa að búa í
höfuðborg til þess að rækta sál og lík-
ama. Í Sandgerði búa 1400 manns og
þeir gera fleira en fara úr og í vinnu og
horfa á sjónvarp,“ segir Marta, sem er
menntuð í leiklist og söng frá Dan-
mörku og starfar sem leiklistarkenn-
ari við Fjölbrautaskóla Suðurnesja.
Hún flutti til Sandgerðis fyrir tveim-
ur árum og fékk fljótlega þá hugmynd
að efla mannrækt og leiklist í bænum, í
samvinnu við eiginmanninn Friðrik
Þór. „Okkur langaði einfaldlega að
bjóða upp á það sem okkur þótti vanta
hér en engum öðrum hafði dottið í hug
að bjóða uppá,“ segja þau blátt áfram,
en Púlsinn þjónar Sandgerðingum,
öðrum Suðurnesjabúum og jafnvel
landinu öllu ef því er að skipta. „Já, við
erum með helgarnámskeið sem henta
fólki hvaðanæva, enda er þá upplagt að
gista í sumarhúsunum á Þóroddsstöð-
um sem eru hér skammt frá.“
Púlsinn er sem sé miðstöð ýmiss
konar námskeiða, allt frá afródansi til
leikspuna, frá kórsöng til kraftjóga.
Stundaskráin hefur bólgnað í höndum
hjónanna en upphafleg áætlun laut að-
allega að leiklist.
Svið, salur og búningsherbergi
„Leiklistin var kveikjan að þessu
öllu – það var þar sem eldurinn brann í
fyrstu,“ segir Marta hátíðlega og hefur
gönguferð um húsnæðið, sem sannar-
lega leynir á sér. Þar var áður til húsa
Kaupfélag Sandgerðis en er því sem
næst óþekkjanlegt eftir andlitslyft-
inguna. „Þegar við áttuðum okkur á
stærð hússins fóru margar fleiri hug-
myndir að mótast. Við teiknuðum upp
tvo rúmgóða sali og fannst liggja beint
við að bjóða upp á jóga í öðrum þeirra,
til móts við útrásina í hinum,“ segir
Marta og opnar inn í stílhreinan sal
með bláum mottum og mjúkri lýsingu.
„Hér er algjör friður, tilvalið umhverfi
fyrir innri vinnu – hver í sínum vöðva,
sínum líkama. Í morgunsárið er hér
svo leikfimi, en þótt ætlunin hafi ekki
verið að opna líkamsræktarstöð, þá
ákváðum við að svara óskum bæjarbúa
sem komu til okkar og báðu um morg-
unleikfimi. Svo er ætlunin innan tíðar
að fara af stað með jóga fyrir aldraða,“
upplýsir Marta og lokar bláa sal var-
lega.
Í gula salnum við hliðina er að jafn-
aði meiri hraði, þar hópast fólk í orku-
dans, línudans og söng í hljóðnema, að
ógleymdri leiklistarkennslu. Nú eru
þar einmitt stödd yngstu börnin í söng,
sögum og spuna og hlátrasköll berast
frá salnum. Svo taka bjartar raddir til
við að syngja:
„Góðan daginn, góðan daginn, vel-
komin í Púlsinn...“ Starf barnanna leið-
ir Ína Dóra Hjálmarsdóttir, sem er
einn af fimm föstum kennurum við
húsið. „Svo fáum við til okkar gesta-
kennara, flesta frá Danmörku, en þar
bjó ég um árabil og sótti mína mennt-
un,“ segir Marta, sem sjálf sér um leik-
listarkennslu Púlsins. Og til þess er
aldeilis aðstaðan, en í kjallara hússins
hefur verið komið upp búningsher-
bergi eins og í alvöru leikhúsi. „Spegl-
arnir eru úr kæliklefum kaupfélagsins
og undir þeim er gamalt vinnuborð
starfsfólksins,“ segir Marta brosandi
og fer ekki í grafgötur með hversu
stolt hún er af kjallaranum. „Hér er
hjartað í húsinu,“ segir hún og bendir
einnig á veglegt búningasafnið sem
hún hefur sjálf komið sér upp af út-
sjónarsemi í gegnum árin. „Þegar ég
hef verið að kenna leiklist í skólum,
hefur alltaf eitthvað vantað til þess að
fullkomna aðstöðuna. Nú er þetta allt á
einum stað, búningsherbergi, salur og
svið, sem skapar æðislega möguleika
fyrir hvers kyns leiklistarstarfsemi.
Þetta var draumurinn og nú hefur
hann ræst. Svo er bara bónus ef ein-
hver vill koma hingað líka í leikfimi og
dans.“
Samhliða uppbyggingu Púlsins hef-
ur Marta haldið áfram kennslu sinni
við Fjölbrautaskóla Suðurnesja og
Friðrik Þór hefur hvergi slegið af í
rekstri rafmagnsverkstæðisins sem
hann á við annan mann í Sandgerði.
Þau játa því að þetta sé tvöföld vinna,
en þá hljóta þau í það minnsta að hafa
fengið iðnaðarmenn til þess að gera
upp húsið fyrir sig?
„Nei, nei, allt var unnið af eigin
mætti, en að vísu með dyggri hjálp
vina og ættingja,“ svara þau hlæjandi.
Fram er dregið myndaalbúmið sem
sýnir framvindu verksins, en gamla
kaupfélagshúsið hafði staðið autt í
rúmt ár þegar hjónin festu á því
kaup í fyrrasumar. Og úr hráu
rými, vanræktum kjallara og leku
lofti tókst þeim á sex mánuðum að
galdra fram hlýlegt húsnæði sem svar-
ar þörfum bæði barna og fullorðinna.
Húsið innréttaði sig sjálft
„Við reyndum að gera þetta þannig
úr garði að umhverfið væri örvandi og
upplífgandi. Litirnir eru valdir með
það í huga, en við hugleiddum vand-
lega hvaða tónar pössuðu hverju rými.
Gulur er litur gleðinnar og sólarinnar
og hann passar vel í stóra aksjónsal-
inn. Þar eru
líka fiðrildi á
veggjum, þau
eru frelsið.
Blái liturinn er
LISTRÆN MANNRÆKT
Grænt og myndskreytt
hús vekur athygli flestra
sem leið eiga um Sand-
gerði enda ljómar húsið
af orku. Sigurbjörg
Þrastardóttir og Sverrir
Vilhelmsson ljósmyndari
litu inn í ævintýrahúsið
Púlsinn þar sem sköp-
unargleðin blómstrar.
Hús
hjarta
með stórt
SKÆRI eru snjöll uppfinningenda eru þau ómissandi verk-færi í dagsins önn. Elstu
minjar um skæri eru frá því um
1500 fyrir Krist, en við fornleifa-
rannsóknir á ævafornum húsarúst-
um í Egyptalandi komu í ljós klipp-
ur, sem voru að vísu nokkuð frá-
brugðnar þeim skærum sem
nútímamenn eiga að venjast, en
geta þó talist eins konar fyrirrenn-
ari skæranna.
Í Egyptalandi hafa einnig fundist
eins konar klippur úr bronsi með
listrænum útskurði, sem taldar eru
frá því á þriðju öld fyrir Krist.
Skreytingin á klippunum er dæmi-
gerð fyrir Nílar-menninguna svo-
nefndu, þó með áberandi grískum
menningaráhrifum, en þessi hlutur
er þó fremur sérstætt listaverk en
hagnýtt verkfæri. Fundist hafa
minjar um skæri með nútímasniði í
Róm frá því um árið 100 eftir Krist,
en talið er að ekki hafi verið farið
að nota skæri almennt í Evrópu
fyrr en á sextándu öld, og þá fyrst
og fremst af klæðskerum og til að
klippa hár manna.
Um eðlisfræði skæra segir meðal
annars á Vísindavef Háskóla Ís-
lands: „Skærin eru auðvitað sam-
sett úr tveimur hnífum eins og við
þekkjum. Með því að beita þeim
hvorum gegn öðrum komumst við
hjá því að halda sérstaklega í hlut-
inn sem á að skera eða klippa. Að
öðru leyti er meginhugmyndin bak
við skærin hin sama og bak við
vogarstangir eins og járnkarla,
penna og þess háttar. Við
getum sem sé litið á skærin
sem tvær vogarstangir
sem eru tengdar saman
á tiltekinn hátt.
Vogarstangir eru
ævagömul uppfinn-
ing og ekki síður
snjöll en skærin. Þær
eru notaðar til að
breyta krafti (átaki;
Skærin og
vogarstangalögmálið
SAGA
HLUTANNA
Söngur, sögur og spuni – Frá námskeiði yngstu barnanna, sem Ína Dóra Hjálmarsdóttir leiðir. „Sum börnin eru feim-
in í fyrstu – eins og lokuð blóm – en í spunanum eykst öryggið. Það er dásamlegt að sjá þau springa út,“ segir Marta.