Morgunblaðið - 16.04.2003, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 16. APRÍL 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
LIFANDI
VÍSINDI
Áskriftarsími 881 4060
FYRSTA heiðlóan kom til landsins í mars-
lok en í haust verða þær líklega orðnar ein
milljón talsins og um 750.000 spóar verða á
stjákli úti um móa og mela samkvæmt nið-
urstöðum umfangsmikillar rannsóknar á
vegum Náttúrufræðistofnunar Íslands. Alls
verpa 1,4 milljónir para vaðfugla á landinu.
Guðmundur A. Guðmundsson, fuglafræð-
ingur á Nátt-
úrufræðistofn-
un, stjórnaði
rannsókninni.
Gagnaöflun
hófst árið
1999 og lauk í
fyrrahaust.
Landið var
flokkað í kjörlendi hinna mismunandi vað-
fuglategunda og síðan lagt mat á þéttleika
hverrar tegundar fyrir sig í þessum kjör-
lendum. Það var gert með svokallaðri snið-
talningu en hún felst í því að rannsókn-
armenn ganga eftir fyrirfram ákveðnum
línum og skrá þá fugla sem þeir sjá á göng-
unni. Með þessu var hægt að reikna þétt-
leika fuglategunda í hinum mismunandi
kjörlendum á hálendinu og sú tala síðan
margfölduð með flatarmáli kjörlenda teg-
undanna á landsvísu. Rannsókninni var
fyrst og fremst beint að hálendinu, enda
voru gögn um það fátæklegri en um lág-
lendið, og síðastliðin fjögur sumur hafa
þrír til fjórir rannsóknarmenn gengið þar
um og sniðin voru samtals um þúsund kíló-
metrar.
Niðurstöðurnar voru eftirfarandi:
 Heiðlóa: 310.000 pör.
 Hrossagaukur: 180.000 pör.
 Jaðrakan: 25.000 pör.
 Lóuþræll: 270.000 pör.
 Óðinshani: 50.000 pör.
 Sandlóa: 50.000 pör.
 Sendlingur: 30.000 pör.
 Spói: 250.000 pör.
 Stelkur: 140.000 pör.
 Tjaldur: 10.000–20.000 pör.
Um 250.000 pör vaðfugla verptu á há-
lendinu, helmingurinn lóur. Ef hvert par
kemur upp einum unga má margfalda
parafjöldann með þremur til að fá út haust-
stofn. Hauststofn heiðlóu er því nálægt
einni milljón fugla. Guðmundur segir að
þessar tölur séu svipaðar niðurstöðum Arn-
þórs Garðarssonar, prófessors við Háskóla
Íslands, frá árinu 1986. Með rannsókninni
sé á hinn bóginn skýrt hvaða forsendum
var beitt og hægt að endurskoða stofnmat.
Milljón lóur
og 750.000
spóar á stjákli
Morgunblaðið/Ómar
SJÓNVARPIÐ er að taka saman
efni sem verður selt gegn vægu
gjaldi til landa á Balkanskaganum og
til Eystrasaltsríkjanna, en Samtök
norrænna sjónvarpsstöðva senda
samtals 319 klukkustunda efni til
þessara landa að beiðni Sambands
evrópskra sjónvarpsstöðva, EBU.
Bjarni Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Sjónvarps, segir að
sjálfsagt hafi verið að verða við þess-
ari beiðni og gjaldið sé aðeins til
málamynda, en Sjónvarpið sendir
samkvæmt ósk fjórtán stuttar
barnamyndir og fjóra lengri þætti og
myndir. Efnið verður sýnt í Eist-
landi, Lettlandi, Litháen, Rúmeníu,
Búlgaríu, Makedóníu, Albaníu og
Bosníu-Herzegóvínu. EBU vonar að
þetta verði byrjunin á aðstoð stærri
sjónvarpsstöðva við minni stöðvar
sem annars hefðu ekki fjárhagslegt
bolmagn til að kaupa svona efni.
Bjarni segir að það sé ánægjulegt að
geta stutt þessar stöðvar og taka
þátt í að þær fái gott sjónvarpsefni.
„Þetta er ánægjulegt verkefni og
gaman að geta komið menningu okk-
ar og myndum á framfæri á þessum
stöðum með þessum hætti.“
Efni frá Sjónvarpinu til
Eystrasaltslandanna
GEIR H. Haarde, fjármálaráðherra og varafor-
maður Sjálfstæðisflokksins, sagði á opnum
fundi um stjórnmál á Ólafsfirði í gær að það sem
til skiptanna væri í þjóðfélaginu ykist um 15–20
milljarða króna á ári ef nýjustu spár um hagvöxt
hér á landi rættust.
Þjóðhagsspá fjármálaráðuneytisins gerir ráð
fyrir 2¾% hagvexti á árinu, 1% meiri en í síð-
ustu spá, og um 3¾% hagvexti á næsta ári.
Geir var á Ólafsfirði í hádeginu ásamt Hall-
dóri Blöndal, forseta Alþingis, og Sigríði Ingv-
arsdóttur alþingismanni. Hann ræddi efnahags-
mál vítt og breitt en sagði það mikilvægast að
hagvöxtur hér á landi væri aftur á uppleið.
„Nýjustu spár eru þær að hagvöxtur verði 2½ til
2¾% á þessu ári og kannski vel rúmlega það, á
milli 3 og 3½ á næsta ári.“
Fjármálaráðherra sagði við fundarmenn að
þótt hagvöxtur væri leiðinlegt orð og stofnana-
legt væri hugtakið ótrúlega mikilvægt, „vegna
þess að hagvöxturinn segir okkur það hversu
Þetta skiptir ótrúlega miklu máli fyrir alla
sem stunda atvinnurekstur, hvort sem það er í
sjávarútvegi eða í öðru, fyrir alla sem þurfa að
skipuleggja fram í tímann, tekjur og gjöld. Við
höfum samhliða þessu snúið viðskiptajöfnuðin-
um, sem var lýst sem tifandi tímasprengju fyrir
nokkrum árum, úr því að vera í verulegum halla
yfir í að vera í afgangi á síðasta ári.“
Geir sagði að það væri vegna þess að hér-
lendis hefði verið „dágóður hagvöxtur“ í mörg
ár, „þó það hafi verið slaki á síðasta ári, sem við
höfum getað bætt kjörin í landinu. Það gerist
gegnum hagvöxtinn og nú sjáum við fram á það,
með þeim framkvæmdum sem búið er að ákveða
austur á landi í tengslum við virkjanir og stór-
iðju, að svo langt sem við sjáum fram í tímann,
langleiðina fram eftir þessum áratug, verður
hér öflugur hagvöxtur og tekjur, og velsæld
mun vaxa“.
miklu meira er til skiptanna í þjóðfélaginu. Við
erum núna með þjóðarframleiðslu upp á 750
milljarða króna; hvert prósent er því 7 til 7½
milljarður og ef við náum 2½ eða 3% hagvexti
erum við að tala um að bæta við það sem er til
skiptanna í þjóðfélaginu um 15–20 milljarða á
einu ári. Það munar auðvitað um minna,“ sagði
Geir.
Fjármálaráðherra sagði sjálfstæðismenn allt-
af hafa lagt mikla áherslu á góða efnahagslega
undirstöðu og að stöðugleiki væri nauðsynlegur
til þess að ná árangri í efnahagsmálum.
Stöðugleiki með lágri verðbólgu
Geir sagði stöðugleikann birtast m.a. í því
hversu verðbólga hefur lækkað hratt. „Í gær
kom nýjasta verðbólgumælingin og hún sýnir
okkur það að síðustu 12 mánuði hefur verðbólga
á Íslandi verið 2,3% sem hefði þótt hlægilega lít-
ið fyrir nokkrum árum, að ég tali nú ekki um
fyrir 10, 20 eða 30 árum.
Geir H. Haarde fjármálaráðherra um nýjustu spár um hagvöxt á Íslandi
15–20 milljörðum meira
verður til skiptanna á ári
 Nýtt hagvaxtartímabil/11
NEGLDIR hjólbarðar eiga nú að fara undan bíl-
unum enda óðum að draga úr þörf á þeim þeg-
ar veturinn er á undanhaldi. Starfsmenn hjól-
barðaverkstæða eru handfljótir við að skella
sumarbörðunum undir bílana. Engin örtröð hef-
ur þó verið hjá fyrirtækjum á þessu sviði enda
kemur vorið oftast hægar yfir en fyrsti snjórinn
á haustin.
Morgunblaðið/Golli
Sumartími á hjólbörðunum
Í GÆR var gengið frá fjármögnun
vegna byggingar heilsumiðstöðvar í
Laugardal, en þá voru undirritaðir
samningar fyrirtækisins Laugahúss
við Landsbanka Íslands, Sparisjóða-
banka Íslands og Sparisjóð vélstjóra.
Heildarlánsfjárhæð nemur 928 millj-
ónum króna. Áætlað er að heilsumið-
stöðin verði opnuð 2. janúar 2004.
Í gær var einnig undirritaður
samningur milli Reykjavíkurborgar
og Ístaks um byggingu 50 metra
ólympískrar innisundlaugar á sama
stað.
Heildarkostnaður alls verkefnis-
ins verður um 2,5 milljarðar króna.
Þar af er kostnaður vegna heilsumið-
stöðvarinnar áætlaður um 1,5 millj-
arðar og kostnaður vegna sundlaug-
arinnar um einn milljarður. Húsnæði
heilsumiðstöðvarinnar er í eigu
Laugahúss ehf. sem er til jafns í eigu
Nýsis hf. og Björns Leifssonar, sem
rekur World Class, en sundmiðstöð-
in er í eigu Reykjavíkurborgar.
Björn Leifsson segir að hin nýja
heilsu- og sundmiðstöð verði bylting
á sviði heilsuræktar. Hann segist
sannfærður um að hin nýja aðstaða
muni gera svipað fyrir Reykjavík og
Bláa lónið hefur gert fyrir landið allt.
Samið um
fjármögnun
heilsumið-
stöðvar
 Heildarkostnaður/12
BÍLVELTA varð á Hólasandi norðan Mý-
vatnssveitar um fimmleytið í gær. Lítill fólks-
bíll valt út af veginum og varð að beita klipp-
um til að ná ökumanni úr flakinu. Ökumaður,
kona, var ein á ferð og var flutt á sjúkrahús til
Akureyrar, ekki er vitað um meiðsl. Vegurinn
var heflaður um daginn og því var lausamöl á
yfirborði og vegurinn varasamur.
Bílvelta
á Hólasandi
♦ ♦ ♦