Morgunblaðið - 23.04.2003, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. APRÍL 2003 B 7
bílar
MMC Pajero
3500 GLS,
F.skr.d. 18.05. 2000, ek. 37
þús. km, sjálfskiptur, 5 dyra,
leðurinnrétting, sóllúga o.fl.
Verð 3.750.000
Bílasala Suðurlands - Fossnesi 14 - 800 Selfossi
www.toyotaselfossi.is • toyotaselfossi@toyotaselfossi.is
480 8000 480 8000
SELFOSSI
Land Rover Freelander 2.0 TCIE
06/00, ek. 80.000, toppl., álfelgur
o.fl. Verð 1.750.000.
Mercedes Benz C 200
Kompressor 05/00, ek. 50.000, 17"
ál CARLSON pakki, toppl., leður
o.fl. Verð 3.490.000.
Toyota Corolla T-Sport 08/02, ek.
7.000, toppl. o.fl. 192 hestöfl. Verð
2.350.000.
Toyota Land Cruiser 01/00, ek.
64.000, 38" breyttur, intercooler
o.fl. 1 eigandi, topp eintak.
Verð 3.300.000.
arnafn bræðranna Renault
sem stofnuðu fyrirtækið árið
1898.
Ódysseifur mætir pandabirni
Hjá Fiat er einfaldleikinn
jafnan í fyrirrúmi. Vörumerkið
sjálft er til dæmis skammstöfun
og stendur fyrir Fabbrica Ital-
iana Automobili Torino, eða
Ítalska bílaverksmiðjan í Torino.
Svo eru það tegundirnar; Uno
þýðir ‚einn‘, Punto merkir bæði
‚staður‘ og ‚punktur‘ og Panda er
bókstaflega ‚pandabjörn‘. Nokkuð
skemmtileg þykja tegundarnöfnin
Bravo og Brava sem merkja ‚dug-
legur‘ og ‚dugleg‘ á ítölsku, en með
upphrópunarmerki eykst þungi
merkingarinnar og fer nær því að
merkja ‚frábær‘, samanber fagn-
aðaróp áhorfenda á óperusýning-
um. Fiat-verksmiðjurnar hafa
einnig framleitt tegundirnar
Strada (‚gata‘) og Marea (‚sjáv-
arföll‘) að ógleymdum Fiat Ulysse,
sem er forngríski farmaðurinn
sjálfur, Ódysseifur.
Þess má geta í framhjáhlaupi að
á Ítalíu er ævinlega talað um bif-
reiðar í kvenkyni, þannig að teg-
undir fá allar á sig kvenkyns-
greini í daglegu tali, óháð
uppruna orðanna, s.s. la Fiat, la
Nissan.
En sum tegundarheiti bifreiða
þýða alls ekki neitt. Mörg
orðanna eru tilbúningur, sér-
hönnuð í auglýsingaskyni.
Þeirra á meðal má nefna Clio,
sem hljómar vel sem nafn á
einkabíl – kannski vegna þess
að orðið hefur sama hljóm og
ítalska orðið ‚io‘ sem merkir ‚ég‘?
Getur verið. Sama gildir um
Twingo, sem minnir í senn á
skemmtiorðin ‚twist‘ og ‚bingo‘ en
þýðir kannski ekkert í sjálfu sér.
Báðar þessar tegundir eru litríkar
og liprar og höfða til nýrrar kyn-
slóðar bíleigenda.
Þá er Getz nýr smábíll frá
Hyundai, en nafn hans er
myndað út frá ensku sögninni
‚to get‘ sem merkir ‚að fá‘ eða
‚að ná‘. Þá liggur beint við að
auglýsa „get a Getz“, fáðu þér
Getz, eins og framleiðandinn
hefur einmitt gert. Önnur hug-
mynd að slagorði gæti verið
„Getz there“ sem merkir þá að
bíllinn komist ævinlega á áfanga-
stað. Þeir hjá Hyundai reyna í
öllu falli að vera með á nótunum,
ef marka má vörumerkið sjálft;
Hyundai er af kínverskum upp-
runa og merkir ‚nútímalegur‘.
Bílar sem ganga ekki …
Hið gamalgróna fyrirtæki Ford
velur gjarnan nöfn sem hafa víða
skírskotun. Focus er ‚brennipunkt-
ur‘ eða ‚fókus‘ og Fiesta er ‚veisla‘
á spænsku. Þá er kominn á mark-
að Ford Galaxy, sem ætlar sér
greinilega að fara víða, enda merk-
ir heitið ‚stjörnuþoka‘ eða ‚vetrar-
braut‘.
Yfirmenn Honda gerðust tón-
elskir um skeið á árum áður og
sóttu nokkur nöfn í músíkheiminn.
Þeirra á meðal voru Accord (‚sam-
hljómur‘) og Prelude (‚prelúdía‘)
og nýjasta útspilið er Jazz
(‚djass‘). Keppinautarnir hjá
Hyundai virðast hafa leitað á sömu
mið og fundið m.a. Sonata (‚són-
ata‘) og Accent (‚áhersla‘). Hið
fyrrnefnda vísar til innri fágunar
og samræmis í hönnun og aksturs-
eiginleikum, að sögn fróðra
manna.
Annars eru nöfn nýrra tegunda
hjá Hyundai gjarnan valin þannig,
svo vitnað sé í sölumenn B&L, að
tillögur eru sendar til umboðs-
manna víða um heim og þeir beðn-
ir að velja þau nöfn sem þeim líst
best á. Má telja það lýðræðislega
og snjalla aðferð til þess að sigta
úr þau nöfn sem líkleg eru til vin-
sælda út um lönd.
Fleiri mættu taka sér aðferðina
til fyrirmyndar, enda eru dæmi um
óheppilegar nafngiftir í þessum
bransa sem öðrum. Chevrolet sótti
á sínum tíma tegundarheitið Nova
í latínu, en það er kvenkyns lýs-
ingarorðið ‚ný‘. Hins vegar merkir
‚no va‘ á spænsku ‚gengur ekki‘ og
er hermt að þetta hafi komið niður
á sölu tegundarinnar í spænsku-
mælandi löndum. Þá kemur Dai-
hatsu-heitið Charade sumum
mörgum spánskt fyrir sjónir, enda
er orðið ekki aðeins haft um
ákveðna tegund látbragðsgátu
heldur getur það ennfremur þýtt
‚látalæti‘ eða ‚marklaus hegðun‘.
Bíllinn mun þrátt fyrir þetta hafa
reynst flestum vel og ekki end-
urspeglað dýpri merkingu orðsins.
Gúrkutíð á Indlandi
Vitanlega höfðu hugmyndasmið-
ir VW heldur ekki hugmynd um
heldur óheppilega merkingu orðs-
ins Bora á íslensku, svo enn eitt
dæmi sé nefnt, en ekki er þó vitað
um staðfest dæmi þess að kaup-
endur hafi runnið á rassinn með
kaup á þeirri tegund vegna nafns-
ins. Það skal hins vegar áréttað að
‚bora‘ er ítalskt orð yfir sterkan,
kaldan vindstreng sem leggst
stundum inn á meginlandið frá
Adríahafinu. Heitið er rökrétt
framhald af öðrum fólksbílaheitum
VW sem mörg hver tengjast nátt-
úruöflum. Golf er til dæmis Golf-
straumurinn góðkunni, sem kemur
úr Mexíkóflóa, og hermt er að Polo
vísi í vindana sem leika um póla
jarðarinnar.
Toyota hefur hins vegar, til þess
að forðast mismunandi merkingu
eftir málsvæðum, tekið þann pól í
hæðina að gefa tegundum sínum
heimasmíðuð nöfn, samkvæmt
upplýsingum sem fengust hjá um-
boðinu hér á landi. Þannig hafa
nöfn á borð við Avensis, Corolla,
Celica og Previa ekki fyrirséða
merkingu og geta því gengið á
ólíkum markaðssvæðum án
óvæntra tungumálaárekstra. Und-
antekningin er hins vegar Yaris
sem mun þýða ‚sá fyrsti‘, að sögn
markaðsdeildar P. Samúelssonar.
Í þessu samhengi má geta þess
að til þess að auka sölumöguleika
bifreiða sinna nefna sumir fram-
leiðendur tegundir sínar fleiri en
einu nafni, eftir markaðssvæðum.
Þannig eiga kaupendur í Brasilíu
kost á tegundunum Volkswagen
Santana, Parati, Quantum og Gol,
sem ekki fást annars staðar, en
síðastnefnda tegundin spilar inn á
landlægan knattspyrnuáhuga
Brasilíumanna og merkir ‚mark!‘
Hins vegar er ekki víst að teg-
undin Gurkha, sem Tempo fram-
leiðir fyrir indverskan markað,
myndi ná teljandi vinsældum í
Norður-Evrópu þar sem ‚gúrka‘ er
ekkert annað en grænmeti. Orðið
‚gurkha‘ vísar hins vegar í nep-
alska stríðsmenn sem nafntogaðir
eru fyrir að hafa innlimað smærri
konungdæmi í nepalska ríkið á
öldum áður en gúrkarnir eru nú
minnihlutahópur innan indverska
hersins.
Ameríku.
Bjallan er ein fárra bíltegunda sem túlka nafnið sitt með útlitinu einu saman.
Morgunblað
ið/Sverrir
ðust tónelskir um skeið á árum áður og sóttu
heiminn. Nýjasta útspilið er Jazz (‚djass‘).
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
ngjaþjóðflokki
N-Afríku.
á bláan Renault Laguna getur í raun stært sig
ð aka um á ‚bláa lóninu‘!
Morgunblaðið
/Árni Sæberg
Morgunblaðið/Árni Sæberg
ATVINNA mbl.is