Morgunblaðið - 30.04.2003, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 MIÐVIKUDAGUR 30. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
www.isb.is

Vertu me› allt á hreinu!
Grei›slufljónusta
fyrir fyrirtæki
fyrir eftir
N‡jung
!
Allt einfaldara ...
KRISTÍN Halldórsdóttir lagði
fram bókun á fundi útvarpsráðs í
gær vegna sýningar myndar
Hrafns Gunnlaugssonar Ísland í
öðru ljósi í Ríkissjónvarpinu.
Í bókun Kristínar segir m.a.:
„Ég hlýt að láta það koma fram hér
að þessi mynd er ekki frambærileg
sem heimildarmynd, hún lýtur
engum lögmálum um gerð heimild-
armynda. „Ísland í öðru ljósi“ er
fyrst og fremst tölvuleikur höfund-
ar með hugmyndir sínar og ágæt
sem slík, en í henni fer lítið fyrir
sýn annarra á málin og nánast ekk-
ert gert af því að tefla fram ólíkum
sjónarmiðum, leiða þau fram í við-
tölum eða með tilvitnun í heimild-
ir.“
„Ég er mjög hamingjusamur
vegna þessarar bókunar,“ sagði
Hrafn í samtali við Morgunblaðið í
gær. „Þarna kemur fram mjög
djúpstæður skilningur á verkinu.
Þessi mynd er tölvuleikur í eðli
sínu og hefur aldrei verið kynnt
öðruvísi. Þarna er farin mjög erfið
og flókin leið. Það er reynt að nýta
tölvutæknina til að gefa kvik-
myndalistinni aukna dýpt. Það er
hárréttur skilningur hjá Kristínu
að þetta er ekki heimildarmynd,
heldur fremur heilindamynd, það
eru svo mikil heilindi í henni þegar
þú getur unnið svona,“ sagði hann.
Gleðst yfir bókuninni
Hrafn sagðist gleðjast yfir því að
þetta skuli hafa verið bókað alveg
sérstaklega í útvarpsráði, „vegna
þess að ef sá misskilningur hefur
verið á ferðinni að um væri að ræða
einhverja heimildarmynd í venju-
legum skilningi, þá skil ég ekki
hvernig hann hefur orðið til. Ég
hef alltaf kynnt þessa mynd sem
einskonar framhald af [myndinni]
Reykjavík í öðru ljósi, sem var
fyrst og fremst konsept-listaverk,
t.d. um hvernig flugvöllurinn væri
úti í Skerjafirði. Það er auðvitað
engin heimild um flugvöll þar því
þar er enginn flugvöllur og það
væri því ekki hægt að kalla það
heimildamynd.“
„Ég sé að mér hefur sennilega
orðið á í messunni að kynna mynd-
ina ekki nógu vel. Ég gleðst yfir því
að það skuli einhver taka það upp
hjá sjálfum sér að hafa þetta
innsæi og átta sig á grunneðli
myndarinnar. Ég vil færa henni al-
veg sérstakar þakkir fyrir að hafa
vakið athygli á þessu. Ég hef feng-
ið meiri viðbrögð við þessari mynd
en flestu öðru sem ég hef gert og
virðist fólk óskaplega hrifið af
myndinni. Það hefur enginn
skammað mig, þannig að ég er að
velta því fyrir mér hvort ellin sé
farin að há mér eitthvað,“ segir
Hrafn.
Í bókun Kristínar segir einnig að
allmargir aðilar hafi styrkt gerð
myndarinnar, m.a. bæði umhverf-
isráðuneytið og Landsvirkjun. Þá
hafi verið upplýst í útvarpsráði að
Sjónvarpið keypti réttinn til sýn-
ingar að myndinni óséðri. „Það
mun vera mjög óvenjulegt og nán-
ast aldrei gert. Þótt hafa mætti
nokkurt gaman af hugmyndum
Hrafns og tölvukúnstum í mynd-
inni „Ísland í öðru ljósi“ tel ég
myndina óboðlega sem heimildar-
mynd,“ segir í bókun Kristínar.
Hrafn Gunnlaugsson um bókun í útvarpsráði
Ekki heimildarmynd
heldur tölvuleikur
REKSTRARAFKOMA Reykjavík-
urborgar (A- og B-hluta) var jákvæð
um 2.496 milljónir króna á síðasta
ári samkvæmt ársreikningi sem
kynntur var í Ráðhúsinu í gær.
Skuldir borgarsjóðs námu alls
18.539 milljónum króna við lok síð-
asta árs og hækkuðu um 3.046 m.kr.
milli ára.
Til A-hluta, þ.e. borgarsjóðs, telst
starfsemi borgarinnar sem að hluta
eða öllu er fjármögnuð með skatt-
tekjum og til B-hluta fjárhagslega
sjálfstæð fyrirtæki sem eru í 50%
eigu borgarinnar eða meira.
Samanlagðar skuldir A- og B-
hluta voru við árslok 57.111 milljónir
kr. og hækkuðu um 9.646 m.kr.
Fram kom í máli Þórólfs Árnason-
ar borgarstjóra að skýringa á aukn-
um skuldum væri einkum að leita í
breyttum reikningsskilareglum.
Samkvæmt þeim eru orlofsskuld-
bindingar að upphæð 845 m.kr.
færðar til skuldar en voru áður utan
efnahags. Sama á við um skuldbind-
ingar vegna skautahallar í Laugar-
dal og áhorfendastúku á Laugar-
dalsvelli að upphæð 260 m.kr. Þá eru
færðar til skuldar fyrirfram inn-
heimtar tekjur vegna gatnagerðar-
gjalda og framlag úr Jöfunarsjóði
vegna skólabygginga að upphæð
1.081 m.kr. Skuldir Orkuveitunnar
hækka um 1.500 millj. króna, skuldir
Reykjavíkurhafnar um 800 m.kr.,
300 milljónir hjá Slökkviliði höfuð-
borgarsvæðisins og 700 m.kr. hjá
Félagsbústöðum.
Lagður fram í
borgarstjórn í dag
Rekstrartekjur (A- og B-hluta)
voru 48.602,0 m.kr. og rekstrargjöld
51.877,9 m.kr. en hreinar fjármuna-
tekjur 3.306,6 m.kr. Eigið fé borg-
arinnar nam í árslok 86.604,7 m.kr.
og handbært fé frá rekstri sam-
kvæmt yfirliti um sjóðstreymi
6.231,0 m.kr. sem er 13% af rekstr-
artekjum. Reikningurinn verður
ræddur á borgarstjórnarfundi í dag.
Ársreikningur Reykja-
víkurborgar 2002
Rekstrar-
afkoma
jákvæð um
2,5 milljarða
EIGANDASAGAN nær sjaldnast lengra en til
Gallerís Borgar, yfirleitt var ekkert að græða á
bókhaldi fyrirtækisins og þegar sakborningar
bentu á fyrri eigendur myndanna voru þeir í
flestum tilvikum látnir. Svona lýsti Jón H.
Snorrason, saksóknari ríkislögreglustjóra,
hvernig lögreglu gekk að fá upplýsingar um
eigendasögu málverka sem ákært er fyrir í
stóra málverkafölsunarmálinu. Málflutningur
saksóknara hófst í gær og stefnir hann að því
að ljúka honum í dag og mun þá Sigríður Rut
Júlíusdóttir hdl., verjandi Péturs Þórs Gunn-
arssonar, hefja varnarræðu sína.
Jón greindi frá upphafi og gangi rannsókn-
arinnar frá árinu 1997 og kvaðst hann stoltur
af þeirri samfellu sem í henni væri. Eftir að
hafa greint frá þeim sérfræðingum sem fengnir
voru til aðstoðar vék hann sér í umfjöllun um
hvert og eitt ákæruatriði.
Sem dæmi um þau sönnunargögn um fölsun
á mynd sem eignuð er Kristínu Jónsdóttur,
benti Jón á, að undir yfirborði myndarinnar
fundust leifar af eldri höfundarmerkingu sem
hafði verið skröpuð af og ný máluð yfir. Viktor
Smári Sæmundsson gat á hinn bóginn enn lesið
merkinguna: Viggo Tuxen en Viggo þessi var
nokkuð þekktur danskur listmálari. Jón sagði
að rannsóknir á myndinni og framburður vitna
jafngilti því að „ótvíræð, óhrekjanleg“ sönnun
væri um fölsun á myndinni.
Þá benti Jón á að alkýðmálningu væri að
finna í fjórum myndum eftir Þórarin B. Þor-
láksson sem lést árið 1924, þremur árum áður
en alkýð var fundið upp. Jón taldi fleira til
varðandi rannsókn á myndunum. Hann minnti
ennfremur á að engar upplýsingar hefðu fund-
ist um kaup þessara mynda þegar bókhald
Gallerís Borgar var rannsakað. Seinna hefði
Pétur Þór lagt fram kvittanir um að hann hefði
keypt þær af dönskum dómara og virtist undir-
skrift hans vera á kvittununum. Rannsókn
dönsku lögreglunnar hefði hins vegar leitt í ljós
að undirskriftirnar voru falsaðar. „Mér liggur
við að segja að þarna hafi óheppilegt fórn-
arlamb verið valið,“ sagði Jón. Dómarinn hefði
verið stakur reglumaður, haldið nákvæmar
skrár um eignir sínar, jafnvel talið peningana í
veskinu á gamlárskvöld til að vera viss um að
telja rétt fram til skatts. Ættingjarnir hefðu
verið á einu máli um reglusemi hans. Ekkert
kæmi hins vegar fram um að hinn aldni dómari
hefði nokkurn tímann átt þessar myndir. Á
þennan veg hélt saksóknarinn áfram en komst
þó ekki lengra en að 16. ákærulið af tæplega 40
sem snúa að Pétri Þór einum.
Málflutningur hefst aftur í Héraðsdómi
Reykjavíkur klukkan níu í dag.
„Ótvíræð, óhrekjanleg“ sönnun um fölsun
MYNDIN hér að ofan er merkt Þórarni B. Þor-
lákssyni og var seld undir nafninu „Snæfellsjök-
ull“ á uppboði hjá Gallerí Borg árið 1993 fyrir
555.000 krónur. Í málflutningi Jóns H. Snorra-
sonar, saksóknara, í gær kom fram að ekkert
hefði fundist í bókhaldi gallerísins um myndina
og Pétur Þór Gunnarsson myndi ekki hvaðan
hann fékk verkið. Málað var yfir eldri höfund-
armerkingu með alkýðblönduðum lit, en alkýð
var ekki fundið upp fyrr en þremur árum eftir
andlát listamannsins. Með útfjólubláu ljósi má
sjá að búið er að bæta við skútu og þúst á mynd-
ina og reynt að láta líta svo út sem hún sé af
Snæfellsjökli og nágrenni. „Þetta er mjög ýkt
dæmi,“ sagði Jón. Án þess að vilja tala af léttúð
um svo alvarlegt málefni leyfði hann sér að
vitna í Ólaf Inga Jónsson, forvörð, sem kallaði
myndina „Snæfellsjökul við Eyrarsund“, þegar
hann bar vitni í málinu.
„Þetta er mjög
ýkt dæmi“
HERSTEINN Brynjólfsson, forvörslufræðingur hjá
Stofnun Árna Magnússonar, var falið að rannsaka eldri
höfundarmerkingu sem fannst undir stöfunum ÞS (Þor-
valdur Skúlason) á einni af hinni meintu fölsun. Myndina
fékk hann til rannsóknar í fyrradag. Ástæðan fyrir rann-
sókninni voru verulegar efasemdir Sigríðar Rutar Júlíus-
dóttur hdl. um að hin hulda merking hefði verið rann-
sökuð með fullnægjandi hætti. Viktor Smári Sæmundsson
forvörður taldi að undir yfirborðinu væri að finna eldri
merkingu með stöfunum Poul og S. Hún taldi hins vegar
hugsanlegt að fyrir ofan P-ið leyndist efri leggur af staf-
inum Þ. Listamaðurinn hafi þurft að gera tvær tilraunir
til að höfundarmerkja myndina. Þetta þótti Jóni H.
Snorrasyni saksóknara langsótt og Hersteinn sagðist
hafa gengið úr skugga um að svo væri ekki. Aðspurður af
Rut sagðist hann vera sérfræðingur í forvörslu handrita.
Rannsóknina hefði hann gert með því að skrapa málningu
fyrir ofan P-ið en ekki með efnagreiningu.
Ef málning var skröpuð af höfundar-
merkingarsvæði myndar sem eignuð
var Þorvaldi Skúlasyni kom önnur og
eldri merking í ljós.
Poul S en
ekki Þorv S