Morgunblaðið - 30.04.2003, Blaðsíða 26
LISTIR
26 MIÐVIKUDAGUR 30. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Stjórn Eftirlaunasjóðs starfsmanna Íslandsbanka
Ársfundur Eftirlaunasjóðs
starfsmanna Íslandsbanka
Ársfundur Eftirlauna-
sjóðs starfsmanna
Íslandsbanka verður
haldinn fimmtudaginn
15. maí nk. kl. 17.15
á 5. hæð (Hólum)
á Kirkjusandi.
Dagskrá:
1. Skýrsla stjórnar.
2. Ársreikningar kynntir.
3. Skýrsla um trygginga-
fræðilega úttekt kynnt.
4. Fjárfestingarstefna kynnt.
5. Önnur mál.
VOCES Thules hefur sérhæft sig í
flutningi miðaldatónlistar og var það
auðheyrt á vel mótuðum söng þeirra
í Hallgrímskirkju. Efnisskráin var
öll byggð upp á miðaldakirkjusöng
ættuðum frá Frakklandi á einhvern
hátt. Textinn fjallaði um boðun Mar-
íu og síðan þegar hún stóð grátandi
við krossinn á Golgata. Einnig hymni
Maurusar (u.þ.b. 780–856) um hinn
heilaga skapandi anda og loks fastir
liðir heilagrar messu að trúarjátn-
ingunni undanskilinni. Tónleikarnir
voru allir sungnir í kórdyrum nema
messan í lokin sem var sungin uppi í
orgelstúkunni.
Leonin eða Leoninus (1163–1190)
er eitt af stóru tónskáldum franska
skólans sem kenndur er við Notre
Dame-dómkirkjuna í París. Eftir
hann var sungin Maríuvísan Gaude
Maria Gabrielem (Gleð þig
María …) þar sem skiptist á ein-
raddaður sléttsöngur og tvíradda
melismatískur organum-söngur þar
sem neðri röddin syngur laglínuna í
mjög hægum nótnagildum meðan
efri röddin leikur sér með hraðari
nótnagildi þótt textinn sé nokkurn
veginn samferða. Aðra tegund af tví-
radda organum-raddsetningu, sótta
í franskt handrit frá 15. öld, heyrðum
við í sequentiunni Stabat Mater
dolorosa (Stóð við krossinn mærin
mæta). Sem dæmi um hve vel gamli
söngurinn aðlagast mismunandi tím-
um má taka hvernig Frakkar nota
gregorsönginn í kirkjum sínum, en
þar hefur hann orðið mörgum org-
anistanum óendanleg uppspretta
spunaverka. Einn slíkur organisti
var Maurice Duruflé (1902–1986) en
eftir hann liggja aðeins ellefu verk,
þar af fjögur orgelverk. Eitt þeirra
er Prélude, Adagio et Choral varié
op. 4 frá 1929 yfir hymnalagið Veni
Creator Spiritus (Kom, skapari heil-
agi andi) sem hefur verið rakið aftur
til 1000. Björn Steinar lék hér sálma-
lagið og tilbrigðin en þeir félagar
sungu eitt og eitt vers hymnans inn á
milli. Duruflé gefur hverju tilbrigði
sitt sérkenni þar sem laglínan er
dregin fram í hinum ýmsu sólórödd-
um orgelsins og ýmist í höndum eða
fótspili. Björn Steinar lék tilbrigðin
af miklu öryggi og með fallegum lit-
um í orgelinu. Síðast á efnisskránni
var Hátíðarmessa eftir Duruflé op.
11 sem hann samdi 1966 fyrir barí-
tón, kór og hljómsveit og umskrifaði
síðan hljómsveitarpartinn fyrir orgel
og var verkið flutt þannig hér. Söng-
urinn er byggður upp á gregorsöng
við messuliðina á meðan orgelið leik-
ur sér í spunastíl í kringum kórsöng-
inn. Duruflé gefur skýr fyrirmæli
um raddaval orgelsins í verkinu sem
er mjög áheyrilegt og vel fallið til lít-
úrgískrar notkunar. Einsöng sungu
þeir Guðlaugur Viktorsson og Eirík-
ur Hreinn Helgason. Björn Steinar
lék mjög vel á orgelið en einstaka
sinnum drekkti orgelið söngnum,
sérstaklega í Agnus Dei-kaflanum.
Allur flutningur á tónleikunum var
sérlega áheyrilegur og féll vel að
hljómgun kirkjunnar.
Voldugar karlaraddir
Karlakór Reykjavíkur er þessa
dagana að halda sína 77. vortónleika
en kórinn er stofnaður 1926 og fyrsti
söngstjóri hans var Sigurður Þórð-
arson og því ekki úr vegi að hefja
dagskrána með lagi hans Ísland, Ís-
land eg vil syngja. Áður en Sigurður
hélt til frekara náms við tónlistar-
skólann í Leipzig nam hann hljóm-
fræði hjá Sigfúsi Einarssyni og því
fór vel á að syngja næst Lag Sigfús-
ar Sefur sól hjá ægi. Í fyrsta laginu
kom glöggt í ljós hve hljómur kórs-
ins er sterkur og hreinn og í lagi Sig-
fúsar var þetta staðfest með hrein-
um og fallegum hljómi. Lagið
Sumarnótt eftir Árna Thorsteinsson
hljómaði fallega þar á eftir. Á eftir
fylgdu tvær perlur eftir Jón Nordal,
Kveði nú hver sem meira má,
skemmtilegt lag sem reynir á skerpu
kórsins, og Smávinir fagrir, sem var
sérlega fallega sungið og vel mótað.
Þjóðlagið Grafskrift í raddsetningu
Hjálmars H. Ragnarssonar og
Blómarósir Jóns Ásgeirssonar voru
sérlega vel flutt með fallegri dýna-
mík, í því síðara lék Anna Guðný
Guðmundsdóttir með á píanó. Vor-
gyðjan kemur eftir Árna Thorsteins-
son og Draumalandið eftir Sigfús
Einarsson voru síðust fyrir hlé, í
þeim söng Garðar Thor Cortes með
kórnum. Bæði lögin voru vel og fal-
lega flutt. Eftir hlé reið Kuhlau á
vaðið með laginu Maísól, síðan lagið
Við minninganna elda eftir S. Palm-
gren. Þriðja norræna lagið var Á
brúðarbænum eftir Söderman sem
var sérlega lifandi, allar snarpar inn-
komur samtaka og mikil dýnamík.
Síðasta norræna lagið, Einu sinni
svanur fagur, eftir Järnefelt var
einnig mjög fallega sungið. Þá var
komið að Schubert. Fyrra lag hans
var Feneyjaljóð við meðleik Önnu
Guðnýjar sem einnig lék með í því
síðara, Mansöng, sem var glæsilega
flutt af kórnum og Garðari Thor sem
mótaði söng sinn sérlega fallega, en
það jaðraði við að kórinn væri of
sterkur á köflum til að einsöngurinn
kæmi í gegn. Hið sívinsæla Vínarljóð
Sieczynski’s var glæsilega sungið af
Garðari með mjúku innslagi kórsins.
Síðast á efnisskránni var tékkneska
lagið Dez vis eða Þú veist, sem kór-
inn söng á tékknesku. Af aukalögum
má nefna Þú álfu vorrar yngsta land
eftir Sigfús Einarsson og Nú hnígur
sól eftir Bortniansky, sem bæði voru
glæsilega sungin, það síðara með
silkimjúkum veikum söng með þykk-
um og fylltum bassa.
Karlakór Reykjavíkur söng virki-
lega vel á þessum tónleikum undir
vel útfærðri og öruggri stjórn Frið-
riks Kristinssonar. Fullkomið jafn-
vægi var með röddunum í öllum
styrkleikaskalanum. Hendingar
voru allar vel mótaðar og flutningur
allur mjög lifandi, hreinn og músík-
alskur. Einsöngur Garðars Thors
var vandaður og vel útfærður að
vanda og píanóleikur Önnu Guðnýjar
var glæsilegur og öruggur og studdi
vel við bakið á flytjendum.
Lofað veri ljósið
TÓNLIST
Ýmir
Karlakór Reykjavíkur, Garðar Thor
Cortes tenór og Anna Guðný Guðmunds-
dóttir píanóleikari. Stjórnandi: Friðrik S.
Kristinsson. Miðvikudagurinn 23. apríl
kl. 20.
KÓRSÖNGUR
Hallgrímskirkja
Voces Thules (Sverrir Guðjónsson, Sig-
urður Halldórsson, Guðlaugur Vikt-
orsson, Einar Jóhannesson, Eggert Páls-
son og Eiríkur Hreinn Helgason). Björn
Steinar Sólbergsson organisti. Sunnu-
dagurinn 27. apríl kl. 17.
KÓRSÖNGUR
Jón Ólafur Sigurðsson
LANDIÐ
SELLÓSÓNÖTUR Johannesar Brahms verða fluttar á
tónleikum Gunnars Kvaran og Jónasar Ingimund-
arsonar, sem haldnir verða í Salnum í kvöld kl. 20.
„Sónöturnar eru báðar í heimstónbókmenntunum fyrir
selló og píanó og tróna þar nálægt toppnum,“ sagði
Jónas Ingimundarson í samtali við Morgunblaðið. „Ég
myndi halda að það væri ekki á hverjum degi sem þær
eru spilaðar saman á tónleikum, en okkur fannst það
skemmtilegt og höfum látið okkur dreyma um að gera
þetta í langan tíma. Nú er komið að því.“ Jónas segir
sónöturnar þó oft hafa verið fluttar hérlendis, en þá
hverja í sínu lagi. „Kannski ekki svo mjög í seinni tíð,
en ef maður hugsar aftur í tímann um 30-40 ár, hefur
maður heyrt þær nokkrum sinnum – vegna þess að
þetta eru verk sem allir þrá að spila og heyra.“
Fyrri sónatan er í e-moll og hóf Brahms smíði hennar
árið 1862, þá aðeins 29 ára að aldri. Það ár lauk hann
fyrstu tveimur þáttunum og hægum þætti að auki. Árið
1865 bætti hann lokaþætti við og tók hæga þáttinn til
hliðar, og er hann enn ófundinn. Það áttu hins vegar
eftir að líða 24 ár þar til Brahms lyki seinni sellósón-
ötunni. „Hann skrifaði mikið af frábærum verkum í
millitíðinni, til dæmis allar sinfóníurnar. Þessar tvær
sónötur eru ákaflega ólíkar, þó að þær beri mjög sterk
einkenni höfundarins. Sú fyrri er í þremur þáttum og
miklu ljóðrænni og melankólískari á vissan hátt, skrif-
uð í e-moll. Sú seinni er í F-dúr og má kannski segja að
hún sé stórbrotnari. Hún er í fjórum þáttum og sinfón-
ískari, þó að þær séu það báðar og það eigi við um
næstum öll verk Brahms. Þau eru gegnsamin – það er
hans einkenni – það eru allir tónarnir í verkunum „af
því að“, engir tónar eru þar fyrir tilviljun. Þetta eru
tónsmíðar á háu plani, vel skrifaðar fyrir hljóðfærin.“
Þá Jónas Ingimundarson og Gunnar Kvaran hafa
starfað ötullega á vettvangi íslensks tónlistarlífs svo
áratugum skiptir. „Við höfum þekkst lengi, vorum
saman í Tónlistarskólanum í gamla daga og höfum vit-
að hvor af öðrum alla okkar tíð ef svo má segja. Það er
mjög ánægjulegt að koma saman á þessum tónleikum
og við finnum hvor annan mjög rækilega,“ sagði Jónas.
Tónleikarnir eru helgaðir minningu Árna Kristjáns-
sonar, píanóleikara og fyrrverandi tónlistarstjóra Rík-
isútvarpsins, en hann lést fyrir rúmum mánuði síðan.
Munu tónleikarnir því hefjast á stuttum sálmforleik,
Nun kom der heiden Heiland eftir J.S. Bach, í gerð
Busonis fyrir píanóið. Árni var kennari Jónasar á sín-
um tíma. „Mér finnst ég ekki hafa lært eins mikið af
neinum einum manni og honum. Af því að það hittist
svo á að við Gunnar erum einmitt að spila þessi verk,
sem ég lærði hjá honum í gamla daga og heyrði hann
sjálfan jafnframt oft spila á tónleikum, meðal annars
með Erling Blöndal Bengtsson og fleirum, ákváðum við
að tileinka tónleikana minningu hans. Það varð að ráði
að hefja tónleikana á lítilli Bach-prelúdíu af því tilefni.“
Verk sem allir
þrá að spila
Morgunblaðið/Jim Smart
Gunnar Kvaran og Jónas Ingimundarson flytja báðar
sellósónötur Brahms á tónleikum í Salnum í kvöld, sem
haldnir eru í minningu Árna Kristjánssonar.
NÝLEGA fór fram vígsla á nýju og
endurbættu húsnæði heilbrigðis-
stofnunarinnar á Hólmavík. Jón
Kristjánsson heilbrigðisráðherra tók
húsnæðið formlega í notkun. Auk ráð-
herra voru alþingismenn, sveitar-
stjórnarmenn í Strandasýslu, emb-
ættismenn heilbrigðis- og trygginga-
málaráðuneytis, iðnaðarmenn og
starfsfólk og vistfólk stofnunarinnar,
auk fjölmargra annarra gesta við-
staddir athöfnina.
Kvennakórinn Norðurljós flutti tvö
lög og Haraldur V.A. Jónsson, oddviti
Hólmavíkurhrepps og sýslunefndar,
ávarpaði samkomuna. Þá rakti Jó-
hann Björn Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri heilbrigðisstofnunar-
innar, sögu framkvæmdanna í stuttu
máli.
Í máli hans kom m.a. fram að gamla
sjúkraskýlið sem er á þremur hæðum
var byggt árið 1949 ásamt læknaíbúð
á efstu hæð, samtals tæpir 500 fm. Þá
var kolakynding í húsinu sem hýsti
m.a. röntgenherbergi og sængurkon-
uherbergi ásamt starfsmannaher-
bergi sem Ólafía Jónsdóttir ljósmóðir
bjó í í rúm 30 ár. Með tilkomu
læknabústaðar árið 1977 og heilsu-
gæslustöðvar árið 1986 var húsið allt
lagt undir öldrunarþjónustu ásamt
einni stofu til bráða- og hvíldarinn-
lagna. Um svipað leyti var aðstaða til
fæðinga lögð niður. Öll aðstaða í
gamla sjúkraskýlinu var sérlega erfið
fyrir starfsólk og t.a.m. þurfti að bera
sjúklinga upp og niður stiga.
Í upphafi tíunda áratugarins var
farið að skoða nokkra möguleika
varðandi viðbyggingu og breytingar.
Í loks þess áratugar var svo tekin
ákvörðun um þær endurbætur sem
nú eru orðnar að veruleika, ekki síst
fyrir tilstilli Baldurs Ólafssonar, frá-
farandi starfsmanns í heilbrigðis-
ráðuneytinu. Í ársbyrjun 2000 var
samið við Grundarás ehf. á Hólmavík
sem sá um alla framkvæmdina ásamt
undirverktökum.
Að lokum gat Jóhann Björn um
arfleiðsluskrá Sigríðar Guðbjörns-
dóttur þar sem hún ánafnaði Hólma-
víkurhreppi þriðjungi eignarhluta í
íbúð sinni til minningar um foreldra
sína, Guðbjörn Bjarnason og Katrínu
Guðmundsdóttur frá Hólmavík. Var
kvenfélaginu á staðnum falið að verja
arfi þessum, sem er í dag tæpar 2
milljónir, til rekstrar elliheimilis eða
aðstoðar við aldrað fólk í hreppnum.
Þá færði hann Baldri Ólafssyni
blómakörfu í þakkætisskyni fyrir
hans hlutdeild í framkvæmdunum.
Jón Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra tók síðan húsnæðið formlega í
notkun. Hann undirritaði um leið
stefnumótum fyrir árin 2003–2005 og
greindi frá framlagi til endurnýjunar
á fjórum sjúkrarúmum. Sr. Sigríður
Óladóttir, sóknarprestur á Hólmavík,
flutti blessunarorð og leiddi söng með
aðstoð kvennakórsins. Síðar um dag-
inn gafst almenningi kostur á að
skoða húsnæðið og þiggja kaffiveit-
ingar og lögðu margir leið sína þang-
að.
Átta sjúkrarúm
Sjúkraskýlið við Heilbrigðisstofn-
unina rúmar nú átta sjúkrarúm í rúm-
góðum eins manns herbergjum, en
einnig tvær tveggja manna íbúðir á
miðhæð. Lyfta var sett í viðbygg-
inguna, en hún mun sú fyrsta í
Strandasýslu. Aðstaða til böðunar
hefur gjörbreyst ásamt allri annarri
vinnuaðstöðu. Í kjallara hússins er
líkams- og iðjuþjálfun ásamt vinnu-
stofu, þvottahúsi og aðstöðu til frá-
gangs á líni. Alls er sjúkraskýlið um
850 fermetrar að flatarmáli. Kostn-
aðurinn nemur nú um 126 milljónum
á verðlagi ársins 2001 en þá var skrif-
að undir viðaukasamning vegna
verksins.
Morgunblaðið/Kristín Sigurrós
Við vígsluna voru margir gestir mættir. Einar K. Guðfinnsson, Elsa Frið-
finnsdóttir, Kristinn H. Gunnarsson, Margrét Hulda Einarsdóttir, eigin-
kona Jóns Kristjánssonar, Jón Kristjánsson, Matthías Lýðsson, Jón Bjarna-
son, Lýður Magnússon, Haraldur V.A. Jónsson og Jón Alfreðsson.
Viðbygging
heilbrigðisstofn-
unarinnar vígð
Hólmavík