Morgunblaðið - 01.05.2003, Blaðsíða 33

HVAÐA kröfur á að gera til
myndlistar í dag? Það er nú varla
hægt að svara því á einn veg. Í
sumum tilfellum er um að ræða
myndlist sem fjallar jafnt um sam-
félagið, stöðu listamannsins innan
þess, stöðu myndlistarinnar í ljósi
sögunnar, myndlist sem er gagn-
rýnin, vitsmunaleg en höfðar jafn-
framt til hjartans og hins sam-
mannlega. Slíkar kröfur uppfylla
fáir listamenn og þó eru þetta
markmið fjölda myndlistarmanna
og annarra listamanna. En í öðrum
tilfellum sjáum við fallegan hlut
sem lifir með okkur, hann skiptir
kannski engum sköpum fyrir þróun
samtímalistar í landinu og uppfyllir
ekki ofarnefndar kröfur. En ekki er
gildi hans minna fyrir það. Það
hlýtur því að skipta sköpum fyrir
alla myndlist að hún sé skoðuð eins
og það sem hún er, en ekki sam-
kvæmt fyrirfram ákveðnum kröfum
áhorfandans um það hvaða kröfur
hún eigi að uppfylla.
Í draumheimi
Sigurður Þórir er gamalreyndur
málari og hefur fengist við sitt fag í
tæpa þrjá áratugi. List hans hefur
breyst og þróast í áranna rás, á átt-
unda áratug vakti hann athygli fyr-
ir vinstrisinnaða samfélagsádeilu og
málverk í raunsæisstíl, hann málaði
verkamenn. Á níunda áratugnum
venti hann sínu kvæði í kross og
sagðist vilja berjast gegn ljótleik-
anum með fegurðinni, hann fór úr
raunsæi í draumkenndari og róm-
antískari verk. Nú sýnir hann tæp
fjörutíu málverk í Húsi málaranna,
allflest unnin á síðastliðnum tveim-
ur árum. Sigurður er litaglaður og
notar gjarnan skæra og fallega liti,
hann er hér á mörkum tveggja
heima eins og segir í titli sýningar,
mannslíkaminn birtist meðal ein-
faldra forma, hnatta, ferninga,
keilna. Sumar myndirnar minna á
leiksvið líkt og myndir súrrealistans
de Chirico og kemur það líka fram í
titli myndanna. Sigurður vísar
nokkuð til annarra listamanna í
verkum sínum, þar bregður fyrir
andlitum og líkömum sem minna á
málverk Helga Þorgils, andrúm
verkanna kallar einnig fram fleiri
málara eins og til dæmis Chagall.
Sigurði liggur mikið á hjarta og í
verkum hans má sjá þörf fyrir að
skilgreina eða átta sig á stöðu
mannsins í heiminum í dag sem og
vangaveltur um forna menningu.
Mér virðist Sigurður vera frásagn-
armálari og takast best upp þegar
hægt er að lesa einhvers konar
sögu úr myndum hans, helst á sem
einfaldastan hátt. Staðsetning
mannsparta í þessum heimi forma
getur vakið spurningar en þegar
öllu er á botninn hvolft er maðurinn
einnig byggður upp af þessum ein-
földu formum, eggform, sívalningar
og ferningar byggja upp líkama
okkar.
Margslungnir
þræðir
Þorbjörg Þórðardóttir sýnir nú
veflistaverk í Hallgrímskirkju og er
ekki öfundsverð af því að reyna að
koma listaverkum fyrir þar í hálf-
myrkri og á dökkum veggjum. Verk
hennar úr ull, hör, sísal og hross-
hári standa sig þó vel í rýminu, sér
í lagi heitir og skærir litir. Í þessu
samhengi er auðvelt að ljá verk-
unum trúarlegt og upphafið inntak
sem þau hefðu tæpast annars stað-
ar, hér verður appelsínuguli liturinn
að trúarhita á meðan annars staðar
myndi hann kalla fram aðrar til-
finningar, ást eða eld í iðrum jarð-
ar. Verk Þorbjargar eru einföld og
ákveðin í formum og það gefur
þeim aukið líf að gefa þeim þrívídd.
Saman mynda þau sterka heild.
Þau beinlínis hrópa á betri birtu og
staðsetningu, en ná þó fyllilega að
standa fyrir sínu við þessa aðstæð-
ur.
Lágstemmd
hrynjandi
Lágstemmd hrynjandi einkennir
listvefnað Auðar Vésteinsdóttur
sem einnig er með heilsteypta sýn-
ingu, í Sverrissal í Hafnarborg.
Verk hennar eru einföld og falleg,
sama þemað er síendurtekið en
með mismunandi blæbrigðum, hún
vinnur nú með ull, hör og hrosshár.
Auður vísar til náttúrunnar í verk-
um sínum, gefur þeim nöfn lækja á
Vestfjörðum og tileinkar þau föður
sínum, Vésteini Bjarnasyni. Síend-
urtekinn rytmi vefjarins og verk-
anna í salnum rímar vel við hvert
einstakt verk, hrynjandin innan
hvers þeirra er endurtekin á sýn-
ingunni í heild. Hér er ekkert stór-
fljót á ferð, engin iðuföll og boða-
köst heldur lágvær kliður
lækjarins, Auður heldur sig innan
fastskorðaðs ramma á þessari sýn-
ingu og nær þannig fram áferð-
arfallegri og heilsteyptri mynd.
Konur í Sturlungu eru upp-
spretta nafngifta Sigríðar Ágústs-
dóttur sem sýnir í Apóteki, inn af
sýningu Auðar. Einnig hún vinnur
með einföld form síendurtekin, leir-
ker í ýmsum stærðum og gerðum.
Sigríður kemur þeim vel fyrir í
salnum og nafngiftin gefur þeim
aukna vídd, úr formi þeirra les
áhorfandinn hugsanlegt fas viðkom-
andi konu. Leirker Sigríðar eru
ekki rennd heldur handmótuð, hert
í ofni og síðan brennd í svokallaðri
reykbrennslu. Hún gefur þeim lit
með málmoxíðum en reykbrennslan
bætir síðan við. Hluti sýningarinnar
eru lítil form, einskonar belgir, lif-
andi og lífrænir. Það er erfitt að
halda höndunum frá verkum Sigríð-
ar, svo falleg og heillandi eru þau.
Konan sem kom inn á eftir mér
byrjaði líka á því að ganga rakleiðis
að næsta keri og strjúka það.
Sýningar þeirra Auðar og Sigríð-
ar fara einkar vel saman og hér
gildir einmitt það sem fjallað var
um í upphafi, list sem ekki hefur öll
þessi háleitu markmið lifir góðu lífi
þrátt fyrir allt, lifir í minninu og
auðgar heiminn.
Óljóst
markmið
Björg Þorsteinsdóttir sýnir nú
akrýlmálverk og vatnslitamyndir á
efri hæð í Hafnarborg. Björg er
reynd listakona og hefur unnið að
list sinni í þrjá áratugi. Hún sýnir
hér þrjár seríur verka, annars veg-
ar „Stofna“, myndir byggðar á trjá-
stofnum, myndir „Úr austrinu“,
sem mér sýnist helst byggðar á
táknum sem minna á kalligrafíu, og
„Hnúta“. Ég er ekki viss um hvert
Björg vill fara með verkum sínum,
sumar myndirnar úr austri minna
mig á verk meðlima Kobra-hópsins,
leit að frumstæðum táknum. Út-
koman er hins vegar skreytikennd
og býr ekki yfir þeim krafti sem
gjarnan einkenndi verk hópsins.
Hið sama má segja um trjástofna-
myndirnar, markmið listakonunnar
er ekki ljóst, hún sækir til náttúr-
unnar en náttúran hverfur þó svo
gjörsamlega úr myndunum að eftir
standa í flestum tilfellum aðeins
dauflegir skuggar. Á sýningunni er
einnig um tugur vatnslitamynda og
þar nær listakonan sér einna best á
strik, ljósir litir og flæðandi henta
myndunum vel og þar nær hún
virkilega að gæða myndirnar eigin
lífi.
Flæðandi ákveðni í verkum Þorbjargar Þórðardóttur í Hallgrímskirkju.
Lágstemmd hrynjandi í listvefnaði Auðar Vésteinsdóttur í Hafnarborg.
Morgunblaðið/Jim Smart
Lífræn og lifandi form Sigríðar Ágústsdóttur í Hafnarborg.
Um kröfur og
markmið
MYNDLIST
Hús málaranna
Sýningu lokið.
TVEGGJA HEIMA SÝN, MÁLVERK,
SIGURÐUR ÞÓRIR
Hallgrímskirkja
Til 26. maí.
SAMRUNI, LISTVEFNAÐUR,
ÞORBJÖRG ÞÓRÐARDÓTTIR
Hafnarborg
Til 5. maí. Sýningar í Hafnarborg eru opn-
ar frá kl. 11–17 alla daga nema þriðju-
daga.
SVERRISSALUR, FARVEGIR, LISTVEFN-
AÐUR, AUÐUR VÉSTEINSDÓTTIR
APÓTEK, LEIRLIST, SIGRÍÐUR ÁGÚSTS-
DÓTTIR
MÁLVERK, BJÖRG ÞORSTEINSDÓTTIR
Ragna Sigurðardóttir
Björg Þorsteinsdóttir í Hafnarborg, Stofnar XXI.
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. MAÍ 2003 33
RSH.is
Dalvegi 16b • 201 Kópavogur
Sími 544 5570 • Fax 544 5573
www.rsh.is • rsh@rsh.is
GSM aukahlutir
VERSLUN • VERKSTÆÐI
Radíóþjónusta Sigga Harðar
Allt fyrir GSM símann
þinn færðu hjá okkur
Handfrjáls búnaður,
frontar & rafhlöður
w
w
w
.d
es
ig
n.
is
©
20
03
Síðustu sætin til Rimini þann 20. maí í eina
eða tvær vikur. Sumarið er komið og yndislegt veður á þessum
vinsælasta áfangastað á Ítalíu. Þú bókar núna, og tryggir þér síðustu
sætin, og fjórum dögum fyrir brottför hringjum við í þig og tilkynnum
þér hvar þú býrð. Að sjálfsögðu
nýtur þú traustrar þjónustu
fararstjóra Heimsferða allan
tímann.
Síðustu 18 sætin
Skógarhlíð 18, sími 595 1000.
www.heimsferdir.is
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Verð kr. 29.963
M.v. hjón með 2 börn, 2-11 ára, flug,
gisting, skattar.
Verð kr. 39.950
M.v. 2 í stúdíó/íbúð, flug, gisting,
skattar.
Ferðir til og frá flugvelli, kr. 2.800.
Stökktu til
Rimini
20. maí
frá kr. 29.963