Morgunblaðið - 01.05.2003, Blaðsíða 47
bjartsýni meðal bæjarbúa um fram-
tíðina.
En ekki er sopið kálið þótt í aus-
una sé komið. Samfylkingarmað-
urinn Örlygur Hnefill Jónsson hefur
verið óþreytandi að kynna og mæla
fyrir tillögu sinni til höfuðs Blöndu-
ósingum en þeir eru seinþreyttir til
andsvara.
Nú er svo komið að hugmyndir
Blönduósinga um uppbyggingu þjón-
ustu við þjóðveg hafa ekki fengið náð
fyrir eyrum öflugra fjárfesta sem
telja hættu á að vegurinn verði flutt-
ur til innan þess tíma sem hugsanleg
fjárfesting ætti að skila sér til baka.
Varaþingmaður Samfylkingarinnar
getur því óhikað fullyrt að tillaga
hans muni ekki skaða aðra fjárfesta
en þá á Blönduósi.
Sturla Böðvarsson samgöngu-
ráðherra gaf út þá yfirlýsingu á fundi
á Blönduósi fyrir nokkrum dögum að
hann myndi aldrei standa fyrir því að
hringvegurinn yrði færður frá
Blönduósi. Nú væri fróðlegt að vita
hvar aðrir frambjóðendur standa í
þessu máli og þá sérstaklega fram-
bjóðendur Samfylkingarinnar í
Norðvesturkjördæmi. Hver er til
dæmis skoðun Jóhanns Ársælssonar,
sem er í fyrsta sæti listans, eða Önnu
Kristínar Jónsdóttur, sem er í öðru
sæti? Það er nauðsynlegt að Sam-
fylkingin taki af öll tvímæli í þessu
máli.
Þeir sem eru hallir undir tillögu
samfylkingarmannsins ættu að velta
því fyrir sér hvort skynsamlegt sé að
veita milljarð króna í að sneiða
framhjá Blönduósi í stað þess að
nýta þessa fjármuni í að eyða slysa-
gildrum sem eru á hringveginum
víða um land. Nefna má einbreiðar
brýr, allt of þrönga vegi, skort á
vegriðum og vegöxlum og malarveg-
ina. Í hverju liggur forgangurinn hjá
Samfylkingunni?
Höfundur er atvinnuráðgjafi og býr
á Blönduósi.
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. MAÍ 2003 47
ÞEGAR lög um stjórn fiskveiða
nr. 38/1990 voru sett blés ekki byr-
lega víða um land. Ég minnist ferð-
ar með þingflokki
Framsóknar um
norðanverða Vest-
firði árið 1989, þá
sem blaðamaður.
Skip voru bundin
við bryggju og út-
vegsmenn drógu
ráðherra og þingmenn út undir
vegg og báðu um liðsinni við á ná
meiru lánsfé út úr bönkunum til að
kaupa olíu, veiðarfæri og greiða
laun. Þannig var ástandið fyrir 14
árum.
Menn eru fljótir að gleyma. Lög-
in voru sett undir stjórn Fram-
sóknar, Alþýðuflokks og Alþýðu-
bandalags. Í dag boða arftakar
tveggja þessara flokka afturhvarf
til sósíalískra vinnubragða við
stjórn fiskveiða. VG vill á tuttugu
árum taka veiðiheimildirnar af
þeim sem nýta þær í dag. Þriðjung
á að bjóða upp á landsvísu – það er
fyrirsjáanlegt að sterkustu útgerð-
irnar kaupa þann þriðjung. Þriðj-
ungi á að úthluta á héraðavísu –
þetta er hinn eini sanni gjafakvóti
og fylgir ekki sögunni hvort stjórn-
málamenn á sveitarstjórnarstigi
eða þingmenn eigi að úthluta hon-
um. Síðasta þriðjunginn á að bjóða
þeim til leigu sem verið er að fyrna
veiðiheimildirnar af. Á sanngjörnu
verði. Samfylkingin kallar núver-
andi fiskveiðistjórnkerfi mesta
ranglæti nútímans. Markaðskerfið
sem Jón Sigurðsson og Jón Baldvin
áttu þátt í að móta og hrinda í
framkvæmd. Samfylkingin vill að
kvótinn verði innkallaður í smáum,
árlegum áföngum og boðinn til
leigu um lengri og skemmri tíma.
Þessar breytingar eru boðaðar í
nafni réttlætis. En fyrir hverja er
þetta réttlæti? Allt frá því að fisk-
veiðistjórnunarlögin voru sett fyrir
14 árum hafa allir sem eru inni í
þessu kerfi í meginatriðum unnið
eftir sömu leikreglum. Yfir 80%
þeirra veiðiheimilda sem menn eru
að nýta í dag hafa gengið kaupum
og sölum. Meginhlutann af veiði-
heimildunum hafa núverandi veiði-
réttarhafar keypt. Þetta hefur or-
sakað tilflutning veiðiheimilda á
milli byggðarlaga en fyrst og
fremst hefur kvótakerfi með frjálsu
framsali veiðiheimilda leitt af sér
hagræðingu, sem ekki birtist ein-
ungis í sérhæfingu veiða og vinnslu
heldur mun nákvæmari rekstr-
aráætlunum fyrirtækjanna og fram-
virkum sölusamningum sem hafa
leitt til betri rekstrarskilyrða. Þetta
kerfi hefur skilað gríðarlegum verð-
mætum inn í þjóðarbúið og er ein
af undirstöðum hagvaxtar í landinu.
Stöðugt rekstrarumhverfi í sjáv-
arútvegi gerði sjávarútvegsfyr-
irtækjunum kleift að sækja áhættu-
fjármagn inn í greinina í formi
hlutafjár. Lífeyrissjóðirnir, fjárfest-
ingasjóðir fjármálafyrirtækja og
venjulegt fólk í sparnaðar-
hugleiðingum hafa á undanförnum
áratug fjárfest fyrir tugi milljarða í
sjávarútvegsfyrirtækjum.
Einungis vegna þess að sjáv-
arútvegsfyrirtækin eru nú að skila
hagnaði vilja fjórir af sex stjórn-
málaflokkum sem bjóða fram fyrir
þessar kosningar, taka af fyrirtækj-
unum veiðiheimildir og eyðileggja
rekstrarumhverfi sjávarútvegsins. Í
nafni réttlætis. En fyrir hverja er
þetta réttlæti? Fyrir þá sem að
vinna innan greinarinnar og hafa
byggt upp sín fyrirtæki? Fyrir þau
fyrirtæki sem hafa keypt réttinn til
að nota 80% veiðiheimildanna? Fyr-
ir þær tugþúsundir Íslendinga sem
hafa með beinum eða óbeinum
hætti fjárfest í greininni? Fyrir
fjölþættan þjónustuiðnað sem hefur
sprottið upp í kringum sjávarútveg
sem er rekinn með hagnaði? Fyrir
landsbyggðina? Tæplega því að
flest þessara fyrirtækja eru stað-
sett á landsbyggðinni. Eða á að
gera þetta í nafni réttlætis fyrir ís-
lenska þjóð sem á fiskinn í sjónum?
Varla. Íslendingar hafa ekki hags-
muni af afturhvarfi til sósíalisma í
undirstöðuatvinnugrein lands-
manna.
Að sjálfsögðu þarf að spyrja
gagnrýninna spurninga og leitast
við að endurskoða og bæta alla lög-
gjöf, þar með talin lög um stjórn
fiskveiða. Það er hins vegar ekki
sérstök ástæða til þess að taka á
eignamyndun í sjávarútvegi eins og
andstæðingar núverandi kerfis
boða. Ekki frekar en að taka á
eignamyndun í öðrum atvinnugrein-
um. Það ekkert sem mælir með því
að frjálst framsal veiðiheimilda
verði afnumið. Ef menn telja nauð-
synlegt að hafa útgerð á stöðum
þar sem ekki eru til veiðiheimildir á
einfaldlega að aðstoða heimamenn
til þess að kaupa þær. Réttlætið á
fyrst og fremst að vera í því fólgið
að allir sitji við sama borð, leikregl-
urnar séu skýrar og þær sömu fyrir
alla.
Í nafni réttlætis
Eftir Árna Gunnarsson
Höfundur er framkvæmdastjóri á
Sauðárkróki.
Mörkinni 3, sími 588 0640.
Opið mán-fös kl.11-18 - lau kl. 11-15
Brúðkaupsgjafir
Br
úð
ar
gj
af
al
is
ta
r
Sendum grænmetismat
í hádeginu
til fyrirtækja
Sími 552 2028 fyrir hádegi
áfram Ísland
xd.is
Sjálfstæ›isfélögin í Reykjavík eru me› opnar kosningaskrifstofur um allan bæ.
Kosningaskrifstofan, Austurstræti - Sími 551 0919 - 1. maí kaffi kl. 14.00-16.00
Kosningaskrifstofan, Hjar›arhaga 47 - Sími 551 1306 - Útigrill og leikir vi› grásleppuskúrana vi› Ægisí›u kl. 15.00-17.00
Kosningaskrifstofan, Miklubraut 68 - Sími 561 1500 - 1. maí kaffi kl. 14.00-16.00
Kosningaskrifstofan, Glæsibæ - Sími 553 1559 - 1. maí kaffi eldri borgara kl. 15.00-17.00
Kosningaskrifstofan, Hraunbæ 102b - Sími 567 4011 - Útigrill og leikir vi› Árbæjarsundlaug kl. 13.00-15.00 -
1. maí kaffi á skrifstofunni kl. 16.00-18.00
Kosningaskrifstofan, Álfabakka 14a - Sími 557 2576 - 1. maí kaffi kl. 14.00-16.00
Kosningaskrifstofan, Hverafold 1-3 - Sími 557 2631 - 1. maí kaffi kl. 15.00-18.00
Kíktu í kaffi og spjall vi› frambjó›endur.
Allir velkomnir.
Komdu í 1. maí kaffi
Gu›laugur fiór
fiór›arson
Katrín Fjeldsted Helga
Gu›mundsdóttir
Pétur H. Blöndal Sólveig G.
Pétursdóttir
Birgir
Ármannsson
Lára Margrét
Ragnarsdóttir
Gu›rún Inga
Ingólfsdóttirr
Vilhjálmur fi.
Vilhjálmsson
Kolbrún
Baldursdóttir
Helga Árnadóttir
Frambjó›endur Sjálfstæ›isflokksins í Reykjavík
Björn Bjarnason
Geir H. Haarde
Daví› OddssonSigur›ur Kári
Kristjánsson
Ásta Möller Ingvi Hrafn
Óskarsson
Soffía Kristín
fiór›ardóttir
Vernhar›
Gu›nason
Lilja StefánsdóttirGu›mundur
Hallvar›sson
Au›ur Björk
Gu›mundsdóttir
Vilborg Anna
Árnadóttir
Jóna Lárusdóttir
MIKIÐ ÚRVAL
HAGSTÆTT VERÐ
LOFTPRESSUR
TILBOÐ
SDAGA
R