Morgunblaðið - 07.05.2003, Síða 1
STOFNAÐ 1913 122. TBL. 91. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 7. MAÍ 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Sjónarvottur
samtíðar
Guðmundur Ingólfsson kynnir
Ólaf K. Magnússon Listir 30
Sviptir
sögunni
Bragi Ásgeirsson fjallar um
gripdeildir í Bagdad Listir 28
Rokk með
tilfinningu
Umtöluð harðkjarnasveit frá
Boston til Íslands Fólk 59
Kjósum
launajafnrétti
FORSVARSMENN Apple-tölvu-
fyrirtækisins í Bandaríkjunum segj-
ast hafa selt meira en eina milljón
sönglaga á Netinu frá því að nýrri
netverslun með tónlist var hleypt af
stokkunum fyrir aðeins viku. Þessi
mikla sala þykir koma nokkuð á
óvart, að sögn fréttasíðu BBC, en
líklegt þótti að það tæki mun lengri
tíma að ná þessum árangri.
„Á aðeins einni viku hefur okkur
tekist að slá öll met og verða
stærsta netverslunin með tónlist,“
sagði Steve Jobs, forstjóri Apple, er
hann tilkynnti um árangurinn.
Er eftir því tekið að Apple hefur
tekist mun betur upp en öðrum
tölvufyrirtækjum, sem sett hafa á
laggirnar netverslun með tónlist.
Þykir líklegt að skýringin felist í
því að netverslun Apple, iTunes
Music Store, þykir einföld í notkun.
Er t.a.m. ekkert áskriftargjald að
þjónustunni, ólíkt því sem á við um
aðra sambærilega netmiðla. Við-
skiptavinurinn borgar einfaldlega
99 sent (um sjötíu íslenskar krónur)
í hvert skipti sem hann hleður niður
á tölvu sína lagi af Netinu.
Óttast hefur verið að tölvunot-
endur myndu einungis kaupa stök
lög þegar byrjað yrði að bjóða upp
á þessa þjónustu, en ekki plötur
listamanna í heild sinni. Talsmenn
Apple segja hins vegar að um helm-
ingur laganna hafi verið keyptur
sem hluti af heild, þ.e. heilum plöt-
um listamanna. Kom fram að lög
listamanna eins og Norah Jones,
Sting, Eminem, U2 og Coldplay
hefðu verið meðal þeirra sölu-
hæstu.
Rífandi sala á tónlist hjá Apple
UM 50 manns tóku þátt í bruna-
æfingu í Hvalfjarðargöngunum í
fyrrinótt, þar sem kveikt var í af-
lóga Volvo fólksbíl og vandlega
fylgst með hegðun reyksins og við-
brögð við honum æfð. Reykurinn
barst til suðurs, í sömu átt og
ríkjandi vindátt, en þegar leið á æf-
inguna fylltust göngin af reyk þeg-
ar rafmagn sló út í kjölfar þess að
19 reykblásarar fóru í gang sam-
tímis. Virðist rafkerfið ekki hafa
þolað slíkt skyndiálag.
Æfingin var haldin á vegum
Brunamálastofnunar, Vegagerð-
arinnar, Spalar og slökkviliða höf-
uðborgarsvæðisins og Akraness,
en samstarfshópur frá þessum að-
ilum hefur undanfarin tvö ár unnið
að endurgerð viðbragðsáætlunar,
áhættumati, brunaæfingum og
fleiru sem viðkemur brunavörnum
í göngunum.
Rafmagnsleysi fyrir-
byggt í framtíðinni
Eftir að kveikt var í bílnum
slökkti starfsmaður í gjaldskýli á
blásurum eins og mælt er fyrir um
í nýrri viðbúnaðaráætlun. Ekki
mun vera talið heppilegt að setja
blásarana í gang fyrr en vitað er
með vissu hvers eðlis eldsvoðinn
er, að sögn Gísla Gíslasonar,
stjórnarformanns Spalar. Þegar
reykurinn magnaðist ræsti sjálf-
virkur mengunarmælibúnaður
blásarana einn af öðrum þar til
þrettán voru byrjaðir að vinna sitt
verk. Nítján blásarar, sem eftir
voru, fóru síðan í gang samtímis og
þá sló rafmagn út í göngunum.
Notast var við neyðarljós á meðan
tæknimenn Spalar/Járnblendi-
félagsins settu strauminn á aftur.
Gísli segir að með þessu hafi æf-
ingin þjónað tilgangi sínum og leitt
í ljós ýmislegt sem ekki var reikn-
að með og verður ráðin bót á kerf-
inu til að fyrirbyggja rafmagns-
leysi í framtíðinni.
Lært betur á kerfið
Björn Karlsson brunamálastjóri
sagði æfinguna hafa skilað góðum
árangri og viðbragðsaðilar hefðu
lært betur á eldvarnakerfi gang-
anna. „Við erum mjög ánægðir
með alla þá vinnu sem farið hefur
fram á undanförnum tveim árum í
samráðshópnum, bæði hvað varð-
ar endurgerð viðbragðsáætlunar,
nýtt áhættumat, yfirferð yfir
staðla og reglur um æfingar
slökkviliða o.s.frv.,“ segir Björn.
Í mars myndaðist mikill reykur
þegar olía lak niður í sveifarhús á
vél flutningabíls sem bilaði í göng-
unum og urðu slökkviliðsmenn
sem óku niður í göngin sunnan-
megin frá að hverfa. Í ljós kom að
engin skýr fyrirmæli voru um það í
viðbúnaðaráætlun Hvalfjarðar-
ganga hvernig bregðast ætti við
þegar reykur myndaðist en enginn
eldur.
Morgunblaðið/Júlíus
Blásarar slógu út rafmagn í rúman hálftíma í göngunum í fyrrinótt og fylltust þau þá af reyk.
Rafmagn sló út á æfingu
í Hvalfjarðargöngum
Rafkerfið þoldi ekki álag 19 reyk-
blásara og göngin fylltust af reyk
GRO Harlem Brundtland, yfirmaður Alþjóðaheil-
brigðisstofnunarinnar (WHO), sagði í gær að of
snemmt væri að segja til um hvort faraldur heil-
kenna alvarlegrar og bráðrar lungnabólgu (HABL)
hefði náð hámarki. Hún kvaðst þó telja að ef ekkert
bæri út af yrði unnt að hefta faraldurinn.
Brundtland átti í gær fund með heilbrigðisráð-
herrum Evrópusambandslandanna er haldinn var í
því skyni að finna leiðir til að koma í veg fyrir að
faraldurinn kæmi upp í Evrópu. Ráðherrarnir
ítrekuðu nauðsyn þess að allt yrði gert til að hefta
útbreiðsluna, en tókst þó ekki að koma sér saman
um beinar aðgerðir gegn sjúkdómnum. Deildu þeir
um hvort fólk sem kæmi til Evrópu skyldi gangast
undir læknisskoðun við komuna þangað, eða ein-
ungis við brottför frá stöðum þar sem faraldurinn
hefur stungið sér niður.
Brundtland sagði að í einu landi, Víetnam, mætti
segja að tekist hefði að vinna bug á faraldrinum og
að hann væri á undanhaldi í Kanada. Annað væri
aftur á móti uppi á teningnum í Kína, þar sem há-
marki væri „svo sannarlega ekki náð“, og fjöldi til-
fella kæmi upp daglega í mörgum héruðum. Þar
hafa 214 manns látist af völdum HABL, og 4.409 til-
felli verið staðfest.
Engin dauðsföll af þessum völdum hafa verið
skráð í Evrópu, en í gær tilkynntu Frakkar um tvö
meint tilvik og greint var frá því fyrsta í Finnlandi í
gær. Var þar um að ræða ungan mann sem kom til
Finnlands frá Toronto 28. apríl, að því er Huvud-
stadsbladet greindi frá.
Óvíst hvort
HABL hefur
náð hámarki
Brussel. AFP.
Reuters
Kínversk brúðhjón með grímu fyrir vitum í
Wuhan, höfuðborg Hubei-héraðs, í gær.