Morgunblaðið - 08.05.2003, Blaðsíða 20
AKUREYRI
20 FIMMTUDAGUR 8. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
við sig og hversu marga þeir teldu
að þyrfti að fækka um. Miðað við
þær upplýsingar má reikna með um
100 nýjum störfum á næsta ári.
Fram kom í könnuninni að 70% fyr-
irtækja skiluðu hagnaði á síðasta
ári og helmingur þeirra sem svör-
uðu telur að hagnaður þessa árs
verði heldur meiri en í fyrra.
Varðandi markaðssvæði fyrir-
tækja á Akureyri kom fram að tölu-
verð breyting hefur átt sér stað á
þeim þremur árum frá því að sam-
bærileg rannsókn var síðast gerð.
Nú telja 10% færri að markaður
síns fyrirtækis sé einungis á Ak-
ureyri.
Í KÖNNUN sem atvinnumálanefnd
Akureyrar gerði meðal fyrirtækja í
bænum í samstarfi við Gallup í
febrúar og mars kemur fram að
forráðamenn þeirra eru almennt
bjartsýnir, líta til stærra markaðs-
svæðis og eiga von á umtalsverðri
fjölgun starfa. Úrtakið var öll fyr-
irtæki sem eru á Akureyri og hafa
4 starfsmenn eða fleiri og var svar-
hlutfallið um 75%.
Forsvarsmenn fyrirtækja voru
spurðir hvort þeir þyrftu að fjölga
eða fækka starfsmönnum á næsta
ári. Einnig voru þeir inntir eftir því
hversu marga starfsmenn þeir
teldu að fyrirtækin þyrftu að bæta
Áætlað að störfum
fjölgi á næsta ári
UNDANFARNA daga hafa nem-
endur og kennarar í Glerárskóla
verið að taka upp lög sem hug-
myndin er að gefa út á geisladiski.
Snorri Guðvarðarson tónlistar-
kennari skólans hefur haft veg og
vanda af þessari vinnu en á geisla-
diskinum verða 13 lög, tólf lög
sungin af nemendum og eitt lag
með starfsfólki skólans.
Snorri sagði að hver bekkur í
fyrstu sex bekkjardeildunum syngi
lag á diskinum, auk kennaranna.
„Þetta eru gömul lög úr ýmsum átt-
um sem við höfum verið að dunda
við í skólanum í vetur. Hugmyndin
er gömul en við ákváðum að hrinda
henni í framkvæmd.“
Snorri er liðsmaður hljómsveit-
arinnar Einn og sjötíu, sem sér um
undirleikinn, auk þess sem afar
sumra barnanna hafa komið að
undirleiknum. Nokkrir nemendur
syngja einsöng og aðrir leika á
hljóðfæri. „Þetta er græskulaust
gaman sem gengur bara mjög vel.“
Nemendur og kennarar
syngja inn á geisladisk
Morgunblaðið/Kristján
Snorri Guðvarðarson, tónlistarkennari í Glerárskóla, og nemendur í 3. bekk IHP við upptöku á einu laganna.
TVÆR nýjar vélar hafa verið í notk-
un í landvinnslu Samherja í Dalvík-
urbyggð síðustu vikur en gert er ráð
fyrir að nýting afurða aukist um allt
að 4% sem skilar tugmilljóna virð-
isauka. Starfsmenn hjá Marel hafa
unnið að þróun þessara véla síðustu
tvö ár. Ásgeir Ásgeirsson, fram-
kvæmdastjóri vöruþróunar Marels,
og Sigurður Jörgen Óskarsson,
framleiðslustjóri hjá landvinnslu
Samherja í Dalvíkurbyggð, kynntu
vélarnar og tilgang þeirra fyrir iðn-
aðar- og viðskiptaráðherra, Valgerði
Sverrisdóttur, í gær.
Ásgeir sagði að verkefnið kostaði
um 300 milljónir króna en norski
byggðasjóðurinn og sjóðir sem
tengjast fiskvinnslu í Noregi hefðu
greitt helming þróunarkostnaðar.
Marel greiddi kostnað til helminga á
móti sjóðunum norsku í samvinnu
við Samherja.
Hann sagði að Marel hefði verið
valið til að vinna að þessu verkefni
vegna sérstöðu fyrirtækisins varð-
andi tækniþróun í fiskiðnaði.
Hin nýja tækni byggist á tveimur
vélum. Sú fyrri tekur beinagarðinn
úr fiskinum og plokkar bein sjálf-
virkt úr flökunum en hin síðari notar
röntgentækni til að skoða flökin eft-
ir að þau hafa farið í gegnum sjálf-
virka beinahreinsinn. Tæki nema
þau bein sem eftir eru í fiskinum og
er flökum sem enn eru með bein
beint inn á sérstakt vinnslusvæði.
Þar sér starfsmaður á skjá við hlið
sér hvar beinin liggja í fiskinum, en
vélin gefur það til kynna með rauðu
merki. Þannig er hægt að fjarlægja
beinin úr fiskinum á einfaldan hátt
og án þess að hræra í honum og
velta til.
Hjá landvinnslu Samherja í Dal-
víkurbyggð eru unnin um 3.500 tonn
á ári þannig að 3% betri nýting af-
urða skiptir tugmilljónum króna í
auknum tekjum, að sögn Sigurðar
Jörgens Óskarssonar framleiðslu-
stjóra. Hann sagði að í raun væri
verið að breyta lágvirðisafurð í mun
verðmeiri vöru. Beinagarður sem
áður var handskorinn úr flakinu fór í
hakk en fyrir það fæst um 80 krónur
á kílóið, „en nú þegar vélin tekur
beinin úr fiskinum verður til dýrari
afurð, við erum í raun að fá aðra
vöru út úr flakinu, vöru sem við
fáum allt að 600 krónur á kílóið fyrir.
Þannig aukum við verðmæti aflans
til mikilla muna, en um það snýst
þetta allt saman,“ sagði Sigurður.
Markmið forsvarsmanna norsku
sjóðanna með þátttöku í þessu þró-
unarverkefni var m.a. að fækka
störfum í fiskvinnslustöðvum í
Norður-Noregi þar sem erfiðlega
hefur gengið að fá fólk til starfa og
fyrirtækin hafa átt erfitt uppdrátt-
ar. Einnig voru þar uppi byggða-
sjónarmið; þ.e. að atvinna væri til
staðar fyrir það fólk sem þar býr.
Sigurður Jörgen taldi að hið nýja
tæki myndi ekki fækka störfum í
fiskvinnslunni á Dalvík, starfsfólk
þyrfti að fylgjast með vélunum og
taka úr þau bein sem eftir yrðu sem
og að sjá um aðra snyrtingu, svo
sem að tína orma og annað úr fisk-
inum.
Stórt stökk fram á við
„Það má segja að við tökum stórt
stökk fram á við með því að taka vél-
arnar í notkun. Verðmætið mun
aukast, það fer mun hærra hlutfall
flaksins í verðmeiri pakkningar en
áður,“ sagði Sigurður. „Það hefur
verið mikil vinna í kringum þetta, en
hún mun skila ríkulegum árangri.“
Hann benti á að kaupendur gerðu æ
meiri kröfur til þess að fá beinlausan
fisk og með þessari nýju tækni væri
komið á móts við þær kröfur.
Ásgeir sagði að þróun tækjanna
væri það langt komin að ekkert væri
að vanbúnaði að hefja uppsetningu
þeirra í sumar eða næsta haust. Enn
væri þó hægt að bæta og yrði unnið
að því næstu mánuði.Hann sagði að
Marel gæti að þessari þróunarvinnu
lokinni flutt tæknina yfir í aðrar
greinar, s.s. alifulgarækt. „Við
sjáum mikla möguleika með þessari
nýju tækni, þannig hefur það verið
hjá okkur áður, tækin eru þróuð fyr-
ir fiskiðnaðinn og færast svo yfir á
aðrar iðngreinar.“
Tilraunir gerðar með sjálfvirka beinhreinsivél í landvinnslu Samherja á Dalvík
Betri nýting
skilar verð-
meiri afurð
Morgunblaðið/Kristján
Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, skoðar nýju beinhreinsilínuna hjá landvinnslu Samherja
hf. á Dalvík. Við hlið hennar er Monica Cueva Martinez og t.v. Helga Guðmundsdóttir. Á milli þeirra stendur Ás-
geir Ásgeirsson, framkvæmdastjóri vöruþróunar hjá Marel.
BJÖRN Snæbjörnsson var endur-
kjörinn formaður Einingar-Iðju á
fjórða aðalfundi félagsins í vikunni.
Rekstarafkoma á liðnu ári var svip-
uð og árið á undan, en skerða verður
réttindi í sjúkrasjóði vegna slakrar
afkomu hans.
Hagnaður af reglulegri starfsemi
nam rúmlega 11 milljónum króna á
síðasta ári sem er um tveimur millj-
ónum króna minna en var árið á und-
an. Sjúkrasjóður félagsins var rekin
með miklum halla, eða á níundu millj-
ón króna og hefur hefur hann verið
erfiður í rekstri. Meðal skýringa er að
greiðslur sveitarfélaganna í sjóðinn
lækkuðu um 8 milljónir milli ára
vegna breytinga í síðustu kjarasamn-
ingum Starfsgreinasambands Ís-
lands og Launanefndar sveitarfélaga.
Með lengingu veikindaréttarins og
lækkun greiðslna í sjúkrasjóð var
ætlunin að tryggja starfsmönnum
sveitarfélaganna sama rétt og öðrum
starfsmönnum sveitarfélaga. Vegna
þessa samnings var vonast til að á
móti lægri greiðslum kæmi minni
þörf á greiðslum úr sjóðnum, en það
gerðist ekki, þvert á móti hækkuðu
greiðslur til starfsmanna sveitarfé-
laganna. Niðurstaðan er því óumflýj-
anlega sú að skerða verður réttindi í
sjúkrasjóðinn og því meira hjá fé-
lagsmönnum sem starfa hjá sveitar-
félögunum.
Rekstur orlofssjóðs félagsins var
jákvæður á árinu, en þegar tillit hefur
verið tekið til framkvæmda er niður-
staðan neikvæð. Félagið hefur nú lok-
ið við endurbætur á öllum orlofshús-
um sínum á aðeins þremur árum og
eru umsvif í rekstri þeirra vaxandi.
Enn vantar mikið á að mögulegt sé að
fullnægja eftirspurn yfir hásumarið
og þá má nefna að vetrarleiga hefur
stóraukist, einkum á Illugastöðum.
Björn Snæbjörnsson fór í ræðu
sinni á fundinum yfir þann árangur
sem verkalýðshreyfingin hefði náð á
undanförnum árum í baráttunni gegn
verðbólgu. Sagði hann þann árangur
mikilvægan fyrir almenning í landinu
sem og og ekki síður fyrir starfið inn-
an hreyfingarinnar. Björn minntist á
þá yfirlýsingu fjármálaráðherra,
Geirs H. Haarde að félagsfólk innan
ASÍ, sem starfi hjá ríkinu myndi öðl-
ast sömu réttindi og starfsmenn rík-
isins sem eru í BSRB. Sagði Björn að
við þessa yfirlýsingu hefði ekki verið
staðið. „Þarna er mikið bil á milli, sér-
staklega varðandi lífeyrismál og veik-
indarétt. ASÍ hefur lagt hart að fjár-
málaráðherra að standa við þessa
yfirlýsingu en ekkert gengið. Það er
lélegt að stjórnmálamenn sem vilja
láta taka sig alvarlega skuli svíkja
svona loforð,“ sagði Björn í ræðu
sinni á aðalfundinum.
Björn Snæbjörnsson endurkjörinn formaður Einingar-Iðju
Rekstur sjúkrasjóðs erfiður
og skerða þarf réttindi