Morgunblaðið - 12.05.2003, Blaðsíða 20

KOSNINGAR 2003
20 MÁNUDAGUR 12. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SUÐVESTURKJÖRDÆMI Sjálfstæðisflokkurinn hlaut sína bestu kosn-
ingu í Suðvesturkjördæmi eins og flestir bjuggust sjálfsagt við. Hann
tapaði þó talsverðu fylgi frá síðustu kosningum en Samfylkingin vann
á, sé miðað við gamla Reykjaneskjördæmið.
Sjálfstæðisflokkur fékk fimm þingmenn með 38,4% fylgi sem er besta
útkoma flokksins á landsvísu.
Samfylkingin hlaut 32,8% atkvæða og fjóra kjördæmakjörna þing-
menn. Frjálslyndi flokkurinn náði einum manni inn með 6,7% atkvæða í
kjördæminu. Framsóknarflokkurinn en hélt sínum manni með 14,9%
atkvæða.
Nýir þingmenn eru Bjarni Benediktsson, Sjálfstæðisflokki, Gunnar Örn
Örlygsson, Frjálslynda flokknum, og Katrín Júlíusdóttir, Samfylkingu.
!3
'" 
.0#H
0/
$0
0.H
0
  
   !"
 # $ % "
&' % ( 
 ' ) * ( 
 %+ , -(( 
-( ' ./( 
-"% 0+ ( 
0+ 12*+( 
 5 5*6%"
$/ $ 7"
4

4



$


4



4

)


4

5 %)- 42.- &1

- 2.

- 4%-C
6 
 
#0
"#
-
Besta kjördæmi Sjálfstæðisflokks
ÚRSLIT alþingis-
kosninganna eru
ekki eins góð og
Árni M. Mathie-
sen, sjávarútvegs-
ráðherra og odd-
viti sjálfstæðis-
manna í Suðvest-
urkjördæmi, hafði
vonað. „En við erum ánægð með að
við skyldum ná fimm mönnum í
kjördæminu og að Bjarni Bene-
diktsson skyldi komast inn,“ segir
hann. Ástæðan fyrir fylgistapi Sjálf-
stæðisflokksins sé einkum harðar
árásir á Davíð Oddsson, formann
Sjálfstæðisflokksins og áróður um
að breytinga væri þörf, breyting-
anna vegna. Þriðja ástæðan sé
hugsanlega snarpar deilur um
kvótakerfið.
„Fylgið er í lægri kantinum þó að
við höfum séð það svartara. Þetta
voru líka mjög sérstakar kosningar.
Ég man ekki eftir kosningum þar
sem hefur verið ráðist eins að odd-
vitum stjórnarflokkanna og í þess-
ari kosningabaráttu. Það hefur
beinlínis verið gerð aðför að þessum
tveimur mönnum,“ segir hann.
Spurður um ástæður fyrir því að
Framsóknarflokkurinn hafi staðið
þær atlögur betur af sér segir Árni
að áróður um að stjórnin hafi setið
of lengi og breytinga væri þörf hafi
einkum beinst gegn Sjálfstæðis-
flokknum.
Stjórnarandstöðunni hafi á hinn
bóginn ekki tekist ætlunarverk sitt
og Samfylkingin hafi raunar engum
af sínum markmiðum náð. Þannig
hafi markmiðið um að brjóta 30%
múrinn ekki heyrst fyrr en Sam-
fylking mældist með minna en 30%
fylgi í skoðanakönnunum og stjórn-
in hafi hvorki fallið né forsætisráð-
herraefnið náð kjöri til Alþingis.
Árni minnir á að fyrir fjórum ár-
um, þegar Samfylkingin bauð fyrst
fram til Alþingis, hafi Sighvatur
Björgvinsson lýst því yfir að minna
en 35% fylgi væri áfall. Kjörfylgið
nú væri allmiklu minna og að væri
algjört ofmat að halda því fram að
Samfylkingin hafi gjörbreytt hinu
pólitíska landslagi.
Þá segir Árni að miðað við fylgi
Samfylkingarinnar og Frjálslynda
flokksins sé ljóst að stefna flokk-
anna í sjávarútvegsmálum eigi ekki
hljómgrunn hjá þjóðinni. „Jafnvel
þó að þjóðin sé ósátt við marga
þætti í kvótakerfinu sér hún ekki
lausnina í þessum hugmyndum sem
þarna voru kynntar,“ segir Árni.
Árni M. Mathiesen
Ofmat að tala
um gerbreytt
pólitískt
landslag
„ÉG er afskaplega ánægður með
þessi úrslit enda getum við jafn-
aðarmenn ekki verið annað,“ segir
Guðmundur Árni Stefánsson, odd-
viti Samfylkingarinnar í Suðvest-
urkjördæmi. Samfylkingin hafi
unnið stórsigur í kosningum og
varanlega breytt
landslagi ís-
lenskra stjórn-
mála. Til sé orð-
inn jafnaðar-
mannaflokkur af
sömu stærðar-
gráðu og þekkst
hafi um áratuga-
skeið í öðrum Evrópulöndum.
„Ríkisstjórnin fær sannarlega
gula spjaldið þó að hún hafi náð
þingmeirihluta sínum. Við skulum
ekki gleyma því að þegar hún hóf
sinn feril árið 1995 var hún með 40
þingmenn. Hún missti tvo í síðustu
kosningum og fjóra núna,“ segir
hann. Kosningaúrslitin séu aug-
ljóslega ákall þjóðarinnar um
breytingar. Samfylkingin sé tilbú-
in að taka þátt í næstu ríkisstjórn
en Framsóknarflokkurinn leiki á
hinn bóginn ákveðið lykilhlutverk í
þeim efnum. Það séu stórtíðindi að
hægt sé að mynda tveggja flokka
stjórn án þátttöku Sjálfstæðis-
flokksins. Framsóknarflokkurinn
hafi haldið því á lofti að hann sé
velferðarflokkur og sem slíkur
hljóti forystumenn hans að gaum-
gæfa þann kost að mynda miðju-
og jafnaðarmannastjórn en þessi
kostur hafi ekki gefist áratugum
saman. Hann kveðst engar áhyggj-
ur hafa af því þó að slík ríkisstjórn
hefði aðeins eins þingsætis meiri-
hluta.
Guðmundur Árni segir að þó að
Samfylkingin hafi sett markið enn
hærra verði ekki hjá því litið að
gríðarlegar breytingar hafi átt sér
stað. „Sannleikurinn er nú sá að
hefði einhver haldið því fram á
miðju kjörtímabilinu sem nú er lið-
ið, að þessi ríkisstjórn væri í ein-
hverri fallhættu, sá maður hefði
nú ekki verið talinn merkilegur
pappír. En það reyndist nú samt
sem áður vera þannig á loka-
sprettinum að stjórnin stóð tæpt
þó að hún hafi staðist þetta
áhlaup,“ segir hann.
Guðmundur Árni Stefánsson
Ríkisstjórnin
fékk gula
spjaldið
„ÞAÐ er ágætt
hljóðið í okkur
framsóknar-
mönnum. Við tók-
um geysilega góð-
an endasprett og
bættum við okkur
prósenti á dag síð-
ustu dagana ef
miðað er við skoðanakannanir. Í
stærstu Gallup-könnuninni á sunnu-
daginn fyrir viku vorum við með
9,4% sem okkur þótti of lágt. Okkur
tókst að taka mjög góðan endasprett
og það er alveg ljóst að okkar fólk
lagði sig mjög fram við að ná góðum
árangri og ég er mjög þakklát fyrir
það,“ segir Siv Friðleifsdóttir um-
hverfisráðherra sem var efst á lista
Framóknarflokksins í Suðvestur-
kjördæmi.
Aðeins hafi munað hársbreidd að
Páll Magnússon næði kjöri en kosn-
ingunum hafi lyktað með því að Árni
bróðir hans skaust inn. Það væri
mjög góð útkoma fyrir flokkinn í
heild að hann skuli nánast halda
sama fylgi og í síðustu kosningum.
Búið væri að afsanna þá kenningu að
minni flokkurinn tapi ávallt eftir
stjórnarsamstarf við Sjálfstæðis-
flokkinn.
Siv minnir á að flokkurinn hafi
byrjað kosningabaráttuna með und-
ir 10% fylgi og hún segist hafa haft
áhyggjur af því að í íslenskum
stjórnmálum væru að verða til tveir
stórir flokkar á sitt hvorum væng
stjórnmálanna. Það hafi á hinn bóg-
inn mistekist hjá Samfylkingunni að
stilla málum þannig upp að kjós-
endur yrðu að velja á milli Davíðs
Oddssonar og Ingibjargar Sólrúnar
Gísladóttur.
Það sé á hinn bóginn fréttnæmt að
Sjálfstæðisflokkurinn skuli dala.
Spurð um skýringar á ólíku gengi
stjórnarflokkanna segir Siv að kjós-
endur hafi virt verk ríkisstjórn-
arinnar í heild. Framsóknarflokk-
urinn hafi stjórnað viðkvæmum
ráðuneytum og staðið í forystu í
stórum og að ýmsum leyti erfiðum
málum. „En þar höfum við sýnt
þrautseigju, kraft og þor og ég held
að kjósendur séu að sýna að þeir
telji að rétt hafi verið á málum hald-
ið,“ segir hún. Flokkurinn hafi lagt
áherslu á efnahagslegan stöðug-
leika, jafnréttis- og velferðarmál.
Þá hafi fjöldinn allur af ungu fólki
verið í baráttusætum. „Framsóknar-
flokkurinn er að breytast mjög
hratt. Hann er ekki lengur þessi
bændaflokkur sem hann var heldur
er orðinn borgaraflokkur og höfðar
jafnt til kjósenda á landsbyggð og á
höfuðborgarsvæðinu. Þetta er að
verða allt annar flokkur,“ segir Siv.
Siv Friðleifsdóttir
„Þetta er að
verða allt
annar flokkur“
„ÞAÐ er augljóst
að það er að koma
inn á Alþingi ný
kynslóð og það
finnst mér mjög
spennandi. Við
gætum fengið að
heyra nýja tóna frá
Alþingishúsinu,“
segir Katrín Júlíusdóttir sem náði
kjöri sem þingmaður Samfylking-
arinnar en hún skipaði fjórða sæti
flokksins í Suðvesturkjördæmi.
Katrín er viss um að áherslur ungu
þingmannanna verði aðrar. Margir
þingmenn, sérstaklega í stjórnar-
flokkunum, hafi setið lengi á þingi.
Halldór Ásgrímsson, formaður
Framsóknarflokksins, hafi t.d. verið
kjörinn á þing 1974, sama ár og hún
fæddist. „Ég held að það gefi auga-
leið að það verða áherslubreytingar.
Við sem komum ný inn erum ekki
eins bundin af fortíðinni og þeir sem
fyrir eru,“ segir hún.
Katrín hefur unnið sem ráðgjafi og
verkefnastjóri hjá Innn hf. en sagði
upp því starfi í vor þar sem hún ætl-
aði að halda áfram námi við Háskóla
Íslands. Náminu verður eitthvað
slegið á frest. Aðspurð segir Katrín
að hún hafi alls ekki verið viss um að
ná kjöri. Skoðanakannanir hafi verið
mjög misvísandi og vissulega hafi það
hvarflað að sér að Samfylkingin næði
ekki 30% markinu. Hún er hins vegar
ánægð með úrslitin og segir Samfylk-
inguna hafa náð frábærum árangri.
„Við erum rúmum tveimur pró-
sentustigum á eftir Sjálfstæðis-
flokknum. Við ætluðum okkur að búa
til mótvægi við Sjálfstæðisflokkinn
og það er augljóst að breiðfylkingu
jafnaðarmanna hefur tekist það,“
segir hún.
Katrín Júlíusdóttir
Nýir tónar frá
Alþingishúsinu
FYRSTA verk
Gunnars Arnar
Örlygssonar á Al-
þingi verður að
tala fyrir úrbótum
í málefnum heyrn-
arlausra, að því er
fram kom í sam-
tali Morgunblaðs-
ins við hann í gær. Gunnar Örn
náði kjöri sem þingmaður Frjáls-
lynda flokksins í Suðvestur-
kjördæmi og kemur nýr inn á Al-
þingi í haust. Kvaðst hann hafa
kynnst málefnum heyrnarlausra
mjög vel í aðdraganda kosning-
anna en varaþingmaður hans, Sig-
urlín Margrét Sigurðardóttir tákn-
málskennari, hafi staðið sig
sérstaklega vel í kosningabarátt-
unni.
Gunnari Erni var efst í huga
þakklæti fyrir traust kjósenda og
dugnaðinn og kraftinn í samstarfs-
fólki sínu. Um leið væri það ákaf-
lega sárt að hvorki Margrét
Sverrisdóttir né Sigurður Ingi
Jónsson, frambjóðendur flokksins
í Reykjavík, skyldu ná kjöri.
Frjálslyndi flokkurinn bætti við
sig verulegu fylgi frá síðustu
kosningum og tvöfaldaði þing-
mannafjölda sinn. Ástæðan fyrir
því, segir Gunnar Örn, eru góð
stefnumál flokksins. Flokkurinn
hafi lagt ofuráherslu á baráttu
gegn fátækt og barist harðast
flokka gegn óréttlæti í íslenskum
sjávarútvegi. „Við höfum sagt að
við séum mildur hægriflokkur. En
við höfum litið á markaðshyggjuna
sem verkfæri fyrir alla Íslendinga
frekar en trúarbrögð fyrir
ákveðna hópa eins og mér hefur
fundist Sjálfstæðisflokkurinn
vinna. Fólk hefur tekið eftir þess-
ari pólitík og fundist hún góð,“
segir hann.
Gunnar Örn Örlygsson
Kjósendum
líkaði vel við
stefnumálin
„MÉR finnst
þessi úrslit vera
á þann veg að
það geti enginn
flokkur verið
neitt sérstaklega
ánægður,“ segir
Bjarni Bene-
diktsson, nýr
þingmaður Sjálfstæðisflokksins.
Þannig hafi stjórnarandstöð-
unni mistekist að fella ríkis-
stjórnina. Og þó að hægt sé að
halda því fram að Framsóknar-
flokkurinn hafi unnið varnarsigur
hafi flokkurinn sjaldan fengið
jafnlítið fylgi. Samfylkingin hafi
bætt við sig en ekki náð þeim ár-
angri sem stefnt var að. „Og við
erum auðvitað súrir,“ segir
Bjarni. „En við erum samt
stærsti flokkurinn á Íslandi og
erum í ríkisstjórn sem heldur
velli, þannig að það er nú það
sem er gleðilegt í þessu. Og svo
eru það auðvitað Frjálslyndir.
Það kemur mér verulega á óvart
að svo hátt hlutfall landsmanna
skuli vera tilbúið að styðja þetta
framboð sem að uppistöðunni til
er með eitt mál á dagskrá,“ bætir
hann við.
Aðspurður segir Bjarni að
kosningabaráttan hafi verið svo-
lítið sérstök. Hörð hríð hafi verið
gerð að ríkisstjórnarflokkunum
og mikið verið auglýst. Jafnvel þó
að menn hafi reynt að leiða hinar
tíðu skoðanakannanirnar hjá sér
hafi þær óhjákvæmilega haft
áhrif á stemninguna hjá framboð-
unum. Sjálfstæðisflokkurinn í
Suðvesturkjördæmi megi í sjálfu
sér vel við una, tekist hafi að ná
fimm þingmönnum, þó að talsvert
hafi dregið úr fylgi.
Gengi flokksins á landsvísu sé
á hinn bóginn óviðunandi.
Bjarni Benediktsson
Enginn getur
verið sérlega
ánægður
ÞRÁTT fyrir að Frjálslyndi flokk-
urinn fengi góða kosningu í kosn-
ingunum og tvöfaldaði þing-
mannafjölda sinn tókst Margréti
Sverrisdóttur ekki að ná kjöri á Al-
þingi eins og hún hafði stefnt að.
Hún var lengst af inni í jöfnunar-
sæti í Reykjavík en datt út þegar
tölur komu úr Norðvesturkjör-
dæmi.
Á myndinni er Margrét með for-
eldrum sínum, Sverri Hermanns-
syni, fráfarandi þingmanni, og
Grétu Kristjánsdóttur.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Blendnar tilfinningar