Morgunblaðið - 18.05.2003, Blaðsíða 18

18 SUNNUDAGUR 18. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
E
INN skipstjórasonur
tekur við af öðrum þegar
skólameistaraskipti
verða við Menntaskól-
ann á Akureyri í sumar.
Sá að austan, Tryggvi
Gíslason, hættir eftir um
það bil þriggja áratuga setu í emb-
ætti og við tekur Jón Már Héðins-
son, sem er að vestan.
Jón Már fæddist og ólst upp á Pat-
reksfirði, sonur Héðins Jónssonar,
skipstjóra þar, og Guðrúnar Jóns-
dóttur, sem ættuð er frá Aðalvík.
Hann kom að vestan til náms í MA
1970, las íslensku eftir stúdentspróf
og fannst strax mjög gaman að
kenna þegar hann fór að fást við það.
Hugleiddi að fara frekar í Stýri-
mannaskólann en menntaskólann á
sínum tíma, en er nú samt sem áður
að verða skipstjóri; bara á öðruvísi
skipi en hann hugleiddi áður fyrr.
„Ég er af sjómönnum kominn og
bræður mínir tveir eru sjómenn
vestur á Patreksfirði; skipstjóri og
vélstjóri á sama bát. Ég var flest öll
sumur á sjó með föður mínum meðan
ég var í skóla, segir Jón í samtali við
Morgunblaðið og bætir við: Við erum
fimm systkinin; eitt í Reykjavík, tvö
hér á Akureyri og tveir fyrir vestan.“
Eiginkona Jóns er Rósa Sigur-
sveinsdóttir lyfjafræðingur og eiga
þau tvö börn. Sonurinn, Héðinn, hef-
ur nýlokið námi í sjúkraþjálfun frá
Háskóla Íslands og dóttirin, Árný, er
á lokaspretti náms við Verkmennta-
skólann á Akureyri.
Framsækinn og forn í senn
Menntaskólinn á Akureyri er
þekktur og ef til vill þekktastur fyrir
miklar og gamlar hefðir. Blaðamað-
ur fullyrðir að nýr skólameistari
breyti væntanlega engu í svo rótgró-
inni stofnun á einni nóttu.
„Nei, enda er ekki ástæða til þess.
Það eru margar gamlar hefðir en hér
er líka hugsað um að taka upp nýjar
hefðir og breyta til; fólk hér er nýj-
ungagjarnt, ekkert síður en íhalds-
samt á það sem vel hefur tekist til
með. Starfsliðið er mjög framsækið,
það vill takast á við þá nýju hugsun
sem menn eru að fást við í sambandi
við kennslustörf og upplýsinga-
tækni, tölvutæknina. Í öllu þessu
hefur skólinn verið mjög framarlega,
var valinn sem þróunarskóli í upp-
lýsingatækni og hefur nýlokið því
verkefni sínu.
Það sem segir í slagorðinu; Fram-
sækinn og forn í senn, það á alveg við
og ekki síst með áherslu á framsæk-
inn! Það er einmitt svo spennandi að
taka við starfi skólameistara vegna
þess hve starfsfólk, og nemendur
auðvitað líka, eru áfram um að takast
á við nýjungar; þeir vilja ekki fara í
gamalt far bara vegna þess að það er
til. Það þarf því ekki að bylta neinu
en það þarf að hafa farveg fyrir
þessa hugmyndaauðgi og þá ný-
breytni sem fólk vill takast á við.
Umhverfið þarf að vera svoleiðis að
fólk geti blómstrað með nýjar hug-
myndir.“
Jón var sjálfur við nám í MA sem
fyrr segir. Hann varð fimmtugur í
síðasta mánuði og verður þrjátíu ára
stúdent á næsta ári; brautskráðist
1974.
„Ég var tvö fyrri árin undir stjórn
Steindórs [Steindórssonar] skóla-
meistara og svo upplifði ég það sem
betur fer að vera hér nemandi þegar
Tryggvi [Gíslason] tók við sem
skólameistari, að manni fannst karl
þá; ég held hann hafi bara verið
barnungur, 34 ára gamall ... Aldur er
því greinilega afstæður!“
Miklar kröfur
Margt hefur án efa breyst í
Menntaskólanum á Akureyri, eins
og annars staðar í þjóðfélaginu, á
þeim þrjátíu árum sem liðin eru frá
því að Jón var þar við nám. Er hægt
að segja að skólinn þá og nú sé eins
og svart og hvítt?
„Nei, ekki algjörlega eins og svart
og hvítt. Sem fyrr eru gerðar miklar
kröfur til nemenda og það er ætlast
til þess að þeir komi hérna af áhuga á
því að læra. Þetta litar mjög margt
og gerir yfirbragðið svipað, þó að
breyttum breytanda; félagslíf hefur
alltaf verið mjög öflugt og er enn.
Þegar ég kom hingað fyrst sem
kennari 1980 voru kvöldvökur meiri-
háttar skemmtanir; fullur Möðru-
vallakjallari og ég bauð konu minni
ævinlega með; maður komst ekki
annars staðar á skemmtanir eins og
nemendur buðu upp á; þetta voru
frumlegar skemmtanir sem vinna
var lögð í.
Félagslífið hefur sem sagt alltaf
verið mjög öflugt, það setur svip sinn
á skólann og hefur að því leyti ekki
breyst, þó það hafi auðvitað breyst
heilmikið.“
Nemendum er og gert að bera
ábyrgð á námi sínu, sem fyrr, eins og
Jón kemst að orði, „líka að breyttum
breytanda; nú erum við með tvo
námsráðgjafa sem voru ekki þegar
ég var hérna. Þá urðu menn bara að
berjast í þessu sjálfir og sumir segja
að nú séu nemendur ekki látnir bera
ábyrgð á námi sínu af því að við erum
með námsráðgjafana, en þeir hjálpa
nemendum til að átta sig á ef þeir
lenda í einhverjum vanda.
Við erum meðvituð um þá breyt-
ingu sem hefur orðið í samfélaginu;
það er miklu meira áreiti á nemend-
ur núna og þess vegna þarf að veita
þeim aðgang að kennurum með öðr-
um hætti en áður.
Orðin öflugt félagslíf – ábyrgð
nemenda eru þau sömu og áður, en
merkja allt annað nú.
Að því leyti væri líka hægt að
svara spurningunni þannig að skól-
inn nú og þá sé eins og svart og
hvítt.“
Miklar breytingar urðu í íslensku
samfélagi eins og annars staðar í
heiminum seint á sjöunda áratugn-
um og í upphafi þess áttunda; Jón er
spurður hvort það hafi verið mikil
breyting þegar nýi tíminn tók við af
þeim gamla við stjórn skólans, ef svo
má að orði komast; þegar Tryggvi
tók við af Steindóri.
„Nýi tíminn tekur við af gamla,
segirðu. Það var mikil upplausn á
þessum tíma; ekki bara í Mennta-
skólanum á Akureyri heldur í skól-
um landsins og að mörgu leyti var
frelsið farið að bitna á þessum stofn-
unum, starfsmönnum og nemendum.
Tryggvi hafði framsýni til að sjá að
nemendur þyrftu að glöggva sig á
því hver væru aðalatriðin og hver
aukaatriðin. Það gekk náttúrlega
ekki átakalaust fyrir sig.
Menn hafa tákngert þetta í því að
hann gerði atlögu að neyslu áfengis á
skemmtunum skólans og í tengslum
við skólann og ég segi að hann hafi
unnið kraftaverk hvað það varðar.
Hann kom líka með ferskar hug-
myndir, með nýja námskrá og óskaði
eftir því að kennsluhættir yrðu með
öðrum hætti en verið hafði þannig að
hann breytti vissulega mjög miklu.
Það má alveg segja að Tryggvi hafi
verið maður nýrra tíma þegar hann
kom.“
Um margt ólíkir, en líkir samt
En skyldi verða sagt um Jón eftir
tuttugu ár að hann hafi verið maður
nýrra tíma þegar hann tók við af
Tryggva? Hvað segir hann sjálfur?
„Það er nú erfitt að segja um það.
Ég vil ekki bera okkur Tryggva sam-
an því ég hef engan áhuga á því að
feta í fótspor hans, þannig séð; við
erum um margt ólíkir en líkir samt.
Undirmaður á ekki að
máta sig í spor yfirma
Jón Már Héðinsson var á dögunum skipaður
skólameistari Menntaskólans á Akureyri.
Skapti Hallgrímsson ræddi við verðandi meist-
ara, sem var nemandi skólans þegar Tryggvi
Gíslason tók við stjórninni á sínum tíma, en
Tryggvi brautskráir stúdenta í síðasta skipti 17.
júní næstkomandi.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Jón Már Héðinsson, verðandi skólameistari Menntaskólans á Akureyri. „…svo upplifði ég það sem betur fer að vera hér
nemandi þegar Tryggvi [Gíslason] tók við sem skólameistari, að manni fannst karl þá; ég held hann hafi bara verið barn-
ungur, 34 ára gamall… Aldur er því greinilega afstæður!“ segir Jón sem varð fimmtugur í síðasta mánuði.
Nýskipaðan skólameistara MA langaði á sínum tíma að fara í Stýrimannaskólann enda af sjómönnum kominn en las íslensku og