Morgunblaðið - 22.05.2003, Blaðsíða 1

PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS FIMMTUDAGUR 22. MAÍ 2003 Á netinu mbl.is/vidskipti BLAÐ B
Glitnir er sérfræ›ingur í fjármögnun atvinnutækja. Rétt val á fjármögnun
getur skipt miklu um heildarkostna› vi› fjárfestingu. Glitnir b‡›ur fjórar
ólíkar lei›ir vi› fjármögnun atvinnutækja. Umsóknir eru afgreiddar á
skjótan hátt flegar nau›synleg gögn liggja fyrir.
Haf›u samband vi› rá›gjafa Glitnis e›a kíktu á www.glitnir.is og fá›u a›sto›
vi› a› velja flá fjármögnunarlei› sem hentar best.
F T
T
E
R F E T
O
T P
E
O
P
E Sér›u atvinnutæki›
sem flig langar í?
– traustur samstarfsa›ili í fjármögnun

G l i t n i r e r h l u t i a f Í s l a n d s b a n k a K i r k j u s a n d i 1 5 5 R e y k j a v í k g l i t n i r . i s s í m i 4 4 0 4 4 0 0
VIÐSKIPTABLAÐ MORGUNBLAÐSINS
S É R B L A Ð Á F I M M T U D Ö G U M U M V I Ð S K I P T I , S J Á V A R Ú T V E G & A T H A F N A L Í F
FJÁRMÖGNUN FASTEIGNIR BÓKHALD
Íslendingar hafa stofnað
fyrirtækið Carta Capital
sem sérhæfir sig í milli-
lagsfjármögnun.
Fasteignafélög verða sí-
fellt meira áberandi í ís-
lensku viðskiptalífi en
þeirra stærst er Stoðir.
Hollenska matvörufyr-
irtækinu Ahold hefur
verið líkt við Enron
vegna bókhaldsbrellna.
GLUGGI FYRIR/4 OFT HAGKVÆMARA/6 ENRON EVRÓPU/5
Í PENINGAMÁLUM, ársfjórðungsriti
Seðlabanka Íslands, segir: „Í byrjun sept-
ember sl. hóf Seðlabanki Íslands að kaupa
gjaldeyri af viðskiptavökum á innlendum
millibankamarkaði, fyrst í stað tvisvar í viku
1½ milljón Bandaríkjadala í senn, þrisvar í
viku frá janúar sl. og loks daglega frá byrjun
febrúar. Alls keypti bankinn gjaldeyri í þess-
um viðskiptum að andvirði 12,8 ma.kr. frá
byrjun september 2002 til aprílloka 2003.
Í janúar sl. keypti bankinn gjaldeyri í ein-
um viðskiptum af einum viðskiptavaka að
andvirði tæplega 4 ma.kr. Þegar ákvörðun
var tekin um regluleg gjaldeyriskaup í ágúst
2002 var kynnt að áformað væri að kaupa
gjaldeyri fyrir 20 ma.kr. fyrir árslok 2003.
Það var nærri stöðu erlendrar skammtíma-
fjármögnunar gjaldeyrisforðans á þeim
tíma.
Vegna sölu gjaldeyris, m.a. til ríkissjóðs í
tengslum við greiðslu vaxta af erlendum lán-
um, hefur skammtímafjármögnun gjaldeyr-
isforðans ekki minnkað til samræmis við
keyptan gjaldeyri og nam hún um 11 ma.kr. í
lok apríl. Gjaldeyrisforði Seðlabankans var í
lok apríl 38,5 ma.kr. og hafði erlend staða
bankans styrkst um 6,8 ma.kr. frá lokum
ágúst 2002.
Sala á gjaldeyri til ríkissjóðs vegna vaxta-
greiðslna af erlendum lánum nemur nokkr-
um milljörðum króna þessi árin. Þegar litið
er til lengri framtíðar og Seðlabankinn hefur
byggt upp gjaldeyrisforða sinn stefnir hann
að því að afla gjaldeyris vegna þarfa ríkis-
sjóðs á innlendum gjaldeyrismarkaði fremur
en að ganga á gjaldeyrisforðann.“
„Styrkja erlenda stöðu“
Þá segir að nú séu aðrar aðstæður á gjald-
eyrismarkaði en í ágúst 2002. Innflæði gjald-
eyris og hækkandi gengi gefi tækifæri á að
kaupa gjaldeyri umfram þá 20 ma. sem
ákveðið hafi verið að kaupa í ágúst. Því hafi
bankinn ákveðið að kaupa daglega 2,5 millj-
ónir Bandaríkjadala á innlendum gjaldeyr-
ismarkaði. Með þessu séu hagstæðar að-
stæður nýttar til að styrkja erlenda stöðu
bankans. „Miklu skiptir að erlend staða
bankans sé rúm, m.a. vegna erlendra
skammtímaskulda innlendra aðila og í ljósi
þess að erlend staða bankans skiptir tölu-
verðu fyrir lánshæfi íslenska ríkisins og ann-
arra innlendra aðila á erlendum mörkuðum.“
S E Ð L A B A N K I Í S L A N D S
Ekki gengið
á gjaldeyr-
isforðann
GENGI krónunnar lækkaði á
mánudag og þriðjudag, um ríflega
1,6%, í kjölfar þess að Seðlabank-
inn hefur ákveðið að dagleg kaup á
gjaldeyri verði 2,5 milljónir
Bandaríkjadala. Lækkun krón-
unnar gekk til baka að hluta í gær
og sérfræðingar virðast vera sam-
mála um að hún haldi áfram að
styrkjast vegna fyrirhugaðra stór-
iðjuframkvæmda.
Ólafur Frímann Gunnarsson,
deildarstjóri millibankaborðs hjá
Kaupþingi, segir að aukning á
kaupum Seðlabankans á gjaldeyri
hafi verið nokkru meiri en mark-
aðurinn hafi átt von á. „Með þessu
er bankinn sennilega að kaupa allt
það innstreymi gjaldeyris sem von
er á í ár, vegna stóriðjufram-
kvæmdanna. Því veiktist krónan í
kjölfarið, en er nú að styrkjast á
nýjan leik. Markaðsaðilar eru aft-
ur byrjaðir að kaupa krónur.“
Tilhneiging að kaupa krónur
Spurður hvort inngrip Seðlabank-
ans hafi áhrif til lengri tíma segir
Ólafur: „Upplýsingar eins og þess-
ar, um að bankinn hyggist kaupa
meiri gjaldeyri í framtíðinni, eiga
að hafa áhrif um leið og þær ber-
ast.“ Hann segist frekar eiga von á
því að krónan haldi áfram að
styrkjast. „Tilhneigingin á mark-
aðnum hefur verið að kaupa krón-
ur og selja aðra gjaldmiðla. Sú til-
hneiging er enn til staðar.“
Arnar Jónsson, sérfræðingur
hjá Landsbanka, segist telja að
veiking krónunnar vegna upp-
kaupanna sé að mestu yfirstaðin,
þótt ef til vill sé fullsnemmt að full-
yrða um það. „Fyrstu áhrif upp-
kaupanna eru komin fram, en síð-
an þarf markaðurinn auðvitað að
venjast þeirri staðreynd að keypt-
ur sé gjaldeyrir fyrir 2,5 milljónir
dollara á dag. Við sjáum ekki fyrir
okkur að krónan þurfi að veikjast
umtalsvert frá því sem nú er.“
Greining Íslandsbanka sagði á
mánudaginn að þau kaup sem
Seðlabankinn geri það sem eftir
lifi af árinu jafngildi 25–30 millj-
örðum króna og nemi því kaupin í
heild um tvöfaldri þeirri upphæð
sem upphaflega hafi verið áætluð.
Segir að tilkynning um aukin
gjaldeyriskaup hafi verið í takt við
spá Greiningar, en fjárhæðin þó
heldur hærri. „Að mati Greiningar
ÍSB er hér einungis um tímabund-
in áhrif að ræða [veiking krónunn-
ar] og er spá Greiningar ÍSB um
að krónan verði áfram undir þrýst-
ingi til hækkunar á næstu miss-
erum óbreytt.“
Sterkt gengi áfram
Í Hálffimmfréttum Búnaðarbank-
ans segir: „Þessi auknu gjaldeyr-
iskaup Seðlabankans er varla
hægt að túlka sem annað en inn-
grip á gjaldeyrismarkaði, þó
Seðlabankinn kjósi að tína til aðrar
ástæður, svo sem styrkingu á er-
lendri stöðu sinni. Kaupin verða
væntanlega til þess að veikja gengi
krónunnar um tíma, en krónan
veiktist um 0,8% í dag [mánudag].
Greiningardeild gerir þó áfram
ráð fyrir sterku gengi krónunnar á
næstu misserum vegna stóriðju-
framkvæmdanna.“
Samtök atvinnulífsins hafa
miklar áhyggjur af stöðu gengis-
mála um þessar mundir. Stjórn
samtakanna sendi í gær frá sér
ályktun, þar sem segir að núver-
andi gengi krónunnar fái ekki
staðist til lengdar. „...Seðlabank-
inn spáir því að raungengi hækki
um 10% á þessu ári og að sam-
keppnisstaðan versni sem því
nemur. Til mótvægis við stóriðju-
framkvæmdir er afar brýnt að
skýr aðhaldsstefna í opinberum
fjármálum verði mótuð og þurfa
stærstu sveitarfélögin einnig að
koma að þeirri stefnumótun, til
þess að viðhalda stöðugleika og
tryggja samkeppnisstöðu atvinnu-
veganna,“ segir í ályktuninni.
Gengi fær ekki staðist
Þá segir að samkeppnisstaða at-
vinnuveganna hafi versnað undan-
farið ár vegna hækkunar gengis.
„Raungengi krónunnar, sem er
mælikvarði á samkeppnisstöðu at-
vinnuveganna, mun hækka um
rúm 10% á þessu ári að mati Seðla-
bankans. Að mati bankans verður
raungengið hærra á þessu ári en á
árinu 2000 en þá féll gengi krón-
unnar á markaði þar sem það var
ekki talið fá staðist til lengdar.
Núverandi gengi krónunnar
fær heldur ekki staðist til lengdar
þar sem það samrýmist hvorki
jafnvægi í utanríkisviðskiptum né
skapar útflutnings- og samkeppn-
isgreinum eðlilegan rekstrar-
grundvöll. Það er því brýnt að
stjórnvöld geri það sem í þeirra
valdi stendur til að sporna gegn
þeim kröftum sem ýtt hafa upp
gengi krónunnar,“ að því er segir í
ályktun stjórnar SA.
Gengislækkun vegna
dollarakaupa tímabundin
Markaðsaðilar aftur byrjaðir að kaupa krónur. SA með áhyggjur af háu gengi krónunnar



   

      

   
   




 
 






 








Miðopna: Oft hagkvæmara að leigja en eiga húsnæði