Morgunblaðið - 25.05.2003, Blaðsíða 10

10 B SUNNUDAGUR 25. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Ö
RLÖGIN réðu
því að ég settist
að á Íslandi fyrir
30 árum. Ég gat
lítið við því gert
og dettur heldur
ekki í hug að
kvarta. Hér hef-
ur mér liðið af-
skaplega vel og
aldrei orðið fyrir
beinni áreitni.
Ég er bara mjög ánægður með að vera Íslend-
ingur og veistu bara hvað!“ Brosið breiðist yfir
andlit Justiniano „Ning“ de Jesus. „Nú dreymir
mig á íslensku.“
Við hittumst í Sælkerabúðinni hjá Ning á Suð-
urlandsbrautinni og röltum yfir í Café Konditori í
næsta húsi til að fá okkur kaffi. Ning skiptist á
nokkrum orðum við eigandann. „Vissir þú að hún
er líka útlendingur?“ spyr hann og leggur kaffi-
bollana varlega á borðið. Blaðamaðurinn kinkar
kolli – hafði komið auga á danska fánann í hvítum
einkennisbúningnum. Við tölum um nöfn og Ning
útskýrir að de Jesus sé spænskt nafn. „Á Filipps-
eyjum eru spænsk áhrif áberandi. Spánverjar
réðu yfir eyjunum í 400 ár. Ef þú keyrir um höf-
uðborgina Manila sérðu fljótt að sum götuheitin
eru spænsk. Sum orð í tungumálinu tagalog eru
komin úr spænsku, t.d. segjum við „la mesa“ um
borð rétt eins og Spánverjar. Við töluðum
spænsku heima þegar ég var lítill. Pabbi var verk-
fræðingur og kenndi spænsku í hlutastarfi í
grunnskóla. Mamma var heima og sá um mig og
yngri systur mínar fjórar. Við höfum verið ósköp
venjuleg millistéttarfjölskylda býst ég við,“ segir
Ning ofurlítið hugsi. „Ég gekk alltaf í góða skóla.“
Rokk og ról
„Unglingsárin voru yndislegur tími,“ viður-
kennir Ning dreyminn á svip og dreypir á ilmandi
kaffinu. „Við vorum algjörlega áhyggjulaus. Eng-
inn þurfti að hugsa um að vinna fyrir sér. Eftir
skóla lögðum við á ráðin um hvar við ættum að
halda partí næst. Við komum saman til skiptis
hvert hjá öðru og í gripahúsum og héldum uppi
fjörinu fram á rauða nótt. Rokkið réð ríkjum og
helstu fyrirmyndirnar voru stjörnur á borð við
James Dean og Bill Haley. Áhrifin komu beint frá
Bandaríkjunum. Andi kvikmyndarinnar Americ-
an Graffiti sveif yfir vötnunum. Við lifðum fyrir
líðandi stund og höfðum aldrei áfengi um hönd.
Eiturlyf þekktust ekki.“
Væntingar um enn meira fjör urðu til þess að
Ning fór að vinna með skólanum í næturklúbbi
með menntaskólanáminu. „Bróðir vinar míns rak
klúbb fyrir fræga fólkið á Hótel Filippseyjum,
þ.e. einu flottasta hóteli Filippseyja. Vinur minn
sagði við mig: „Ning, komdu að vinna í klúbbnum.
Þar er fjörið.“ Ég var ekki lengi að þiggja starfið
og var orðinn þjónn í klúbbnum fyrr en varði. Vin-
ur minn hafði svo sannarlega rétt fyrir sér.
Klúbburinn iðaði af lífi alveg frá opnun og langt
fram á morgun. Hjá mér voru heldur ekki margar
dauðar stundir. Ég var í skólanum fram eftir degi,
vann í klúbbnum fram á morgun, svaf 3–4 tíma og
fór svo aftur í skólann,“ segir Ning og hristir höf-
uðið brosandi. „Eftir að ég lauk menntaskólanámi
fór ég svo að vinna á hótelinu. Ég hafði yfirum-
sjón með þrifum á einni hæðinni.“
Á meðan Ning var að vinna á Hótel Filipps-
eyjum var byggt 5 stjörnu Sheraton-hótel í Man-
ila. „Einn daginn fékk ég spennandi tilboð frá vini
mínum. Hann bauð mér að hafa yfirumsjón með
dyravörðunum, vikapiltunum „pikkoló-unum“ og
þrifum á fyrstu hæð hótelsins. Ég þurfti ekki að
hugsa mig tvisvar um. Eftir þriggja mánaða
starfsþjálfun á Sheraton-hótelinu á Hawaii tók ég
til starfa á nýja Sheraton-hótelinu í Manila árið
1959. Eins og á Hótel Filippseyjum var sjaldan
dauð stund á Sheraton og þar hitti ég stjörnur
eins og Burt Reynolds, Bítlana og Carpenters í
eigin persónu. Ég get ekki sagt að ég hafi kynnst
neinum í þessum hópi persónulega nema helst
Karenu Carpenter. Hún hringdi oft niður til mín
eftir tónleika til að biðja mig um að færa sér mat –
kjúkling í körfu, samloku eða eitthvað svoleiðis.
Hún var mjög indæl og gaf mér miða á hverja ein-
ustu tónleika Carpenters í Manila. Gestirnir á
hótelinu voru heldur ekki nískir á þjórfé. Við
starfsfólkið á fyrstu hæðinni fengum þjórfé frá
hverjum einasta gestahópi – mörgum á dag. Vas-
arnir voru oft bólgnir af seðlum á kvöldin. Ég
þurfti aldrei að hafa peningaáhyggjur.“
Íslenska fegurðardrottningin
Einn gestanna á Sheraton átti eftir að ráða ör-
lögum Nings. „Einu sinni gistu 6 fegurðardrottn-
ingar í tengslum við Miss World-fegurðarsam-
keppnina á Sheraton-hótelinu. Systurnar Anna
og Sigríður Geirsdætur voru í þessum fegurð-
ardrottningahópi. Ég kynntist Önnu fljótlega eft-
ir að hópurinn kom á hótelið. Hún hringdi niður
og spurði hvort ég gæti komið með mat upp á her-
bergi. Ég gerði eins og hún bað og í framhaldi af
því urðum við málkunnug. Vinir mínir á hótelinu
urðu grænir af öfund. Anna var svo sannarlega
glæsileg stúlka,“ segir Ning og rifjar upp að eftir
að hafa verið kjörin ungfrú Ísland hafi hún hreppt
annað sætið í Miss Universe-fegurðarsamkeppn-
inni. Sigríður Geirsdóttir „Sirrý“, systir Önnu,
hafi hreppt titilinn Miss World. „Fljótlega eftir að
við kynntumst spurði hún svo hvort ég vissi um
einhvern góðan dansstað! Við fórum saman út að
dansa og dönsuðum svo saman út í lífið.“
– Hafðir þú einhverja hugmynd um hvar Ísland
var á þessum tíma?
„Nei, ekki hugmynd.“ Ning skellir upp úr. „Ég
man bara eftir að einu sinni þegar ég varð vitni að
því að Anna var að tala við pabba sinn í síma uppi
á herbergi spurði ég hana hvort hún væri að tala
rússnesku – hljóðin voru svo hörð.“
Ning var fráskilinn þegar hann kynntist ís-
lensku fegurðardrottningunni. Sambandið þróað-
ist hratt og ekki leið á löngu þar til þau voru kom-
in í sambúð á Filippseyjum. „Ef mig misminnir
ekki bjuggum við saman á Filippseyjum í hátt í 2
ár. Anna borðaði allan skrítna matinn okkar og
var ákaflega opin gagnvart filippseyskri menn-
ingu Við vorum ástfangin upp fyrir haus og ekki
leið á löngu þar til hún varð ólétt. Við ákváðum að
hún myndi fara til Íslands til að eiga barnið og
koma svo aftur til baka þegar barnið væri orðið
nægilega stórt til að ferðast. Hún hélt í framhaldi
af því til New York til að vinna og svo áfram til Ís-
lands til að eiga barnið. Ég varð eftir og hélt
áfram að vinna á Sheraton.“
Skömmu eftir að Anna hélt til Íslands kynntist
Ning bandarískum auðkýfingi á hótelinu. „Auð-
kýfingurinn Ray Lehmann bauð mér starf fram-
kvæmdastjóra við skipafyrirtæki sitt American
Asiatic. Fyrirtækið var með skrifstofur bæði á
Filippseyjum og í Singapúr og sérhæfði sig í
hvers kyns farmflutningum auk þess að leigja út
skip til sérhæfðra flutninga, t.d. leigði fyrirtækið
oft út sérstakt timburflutningaskip til að flytja
timbur frá Indónesíu til annarra landa. Mitt starf
fólst í því að hafa yfirumsjón með allri starfsemi
fyrirtækisins á Filippseyjum, bæði niðri á höfn og
í tengslum við hvers kyns pappírsvinnu,“ segir
Ning og brosir. „Þessi vinna átti svo sannarlega
vel við mig því að hún var bæði krefjandi og
skemmtileg.“
„Hvar er allt fólkið?“
Svo dundi áfallið yfir. „Marcos lokaði landinu,“
segir Ning og skuggi færist yfir andlitið. „Anna
komst ekki aftur til baka með Sigríði „Nini“ okkar
og fljótlega fór að bera á erfiðleikum í tengslum
við rekstur skipafyrirtækisins. Ray sá að útlitið
var ekki gott og ákvað að flytja alla starfsemi fyr-
irtækisins frá Filippseyjum. Hann bauð mér far
með einu skipanna þegar skipaflotinn yrði fluttur
til Singapúr og enn og aftur ákvað ég að grípa
tækifærið. Algjör óvissa ríkti um framtíð mína á
Filippseyjum og svo var Anna alltaf að hringja í
mig frá Íslandi og spyrja hvort að ætlaði ekki að
fara að koma til þeirra mæðgna á Íslandi.“
Ning kom til Íslands í ágústmánuði árið 1974.
„Ég ætlaði ekki að trúa því að ég væri að fara í
gegnum aðalflugvöllinn þegar ég kom til Kefla-
víkur. Byggingarnar voru hrörlegar, umhverfið
fráhrindandi og eyðilegt. Á Filippseyjum hafði ég
vanist fallegum byggingum, gróðursæld og iðandi
götulífi. Hér voru húsin gráleit, gróðurinn lítill og
göturnar auðar. „Hvar er allt fólkið?“ spurði ég
þegar ég kom til Reykjavíkur. „Inni,“ var svarið.
Ég átti ekki til eitt einasta orð og sannfærðist enn
frekar um að sú ákvörðun mín að setjast ekki að á
Íslandi heldur flytja aftur til Filippseyja eða
reyna fyrir mér í Bandaríkjunum væri rétt.“
Hvað varð til þess að þú skiptir um skoðun?
Ning er ekki lengi að svara. „Tengdaforeldrar
mínir. Þau tóku mér opnum örmum og reyndust
mér alltaf ákaflega vel. Tengdamömmu minni var
mikið í mun að sannfæra mig um að Ísland væri
gott land. Stuttu eftir að ég kom til landsins sagði
hún við mig alvarleg á svip. „Ning. Ísland er gott
land. Hér eru engir glæpir og engar líkur á því að
nokkurn tíma verði alvöru stríð.“ Ég játti því og
sagðist svo viss um að um leið og Íslendingar
færu að ferðast meira út fyrir landsteinana
myndu þeir læra að fremja glæpi rétt eins og aðr-
ar þjóðir. Þrjátíu árum seinna veit ég að ég hafði á
réttu að standa.“
Fjórir Asíubúar
„Ég held að við höfum verið fjórir Asíubúar í
Reykjavík fyrstu árin mín hérna,“ segir Ning og
rifjar upp að hafa oft verið spurður að því hvort
hann væri af herstöðinni á Keflavíkurflugvelli.
„Íslendingar þekktu varla Asíubúa. Asískur mat-
ur var ekki fáanlegur og hráefnið reyndar af
skornum skammti. Ég man að skömmu eftir að ég
kom til Íslands bað ég Önnu um að fara með mig í
stærstu matvöruverslunina á Íslandi. Við fórum
með langan innkaupalista í matvöruverslunina í
Glæsibæ og tókum til við að leita að vörunum.
Leiðangurinn varð því miður talsvert endaslepp-
ur því að aðeins fáar vörur á listanum voru til í
versluninni – ekki almennileg hrísgrjón, krydd,
sósur og hvítlaukur. Ef mig misminnir ekki voru
ekki einu sinni til tómatar í búðinni,“ segir Ning.
„Eina grænmetið var laukur, gulrófur og svoleið-
is.“
Við gæðum okkur á ljúffengri köku í boði kaffi-
hússins og Ning segist hafa áttað sig á því að hann
yrði að grípa til sinna eigin ráða til að geta mat-
reitt alvöru asískan mat á Íslandi. „Fyrsta skrefið
var að hringja til mömmu eftir uppskriftum.
Næsta skrefið var að ná í hráefni. Ég kom heim
úr viðskiptaferðum til London með fulla ferða-
tösku af asísku hráefni og flutti svo svolítið inn
Nings getur ekki
„Eftir að hafa lifað góðu lífi á Filippseyjum kom ég h
ingastað á Íslandi loks að veruleika og viðtökurnar f
Ning með dætrum sínum fjórum: (f.v.) Sigríður „Nini“, Anna María, Ning, Stefanía og María Ditas.

Filippseyjar eru yfir 7.000 eyja eyja-
klasi og hefur 2.773 verið gefið nafn.
95% þjóðarinnar býr á 11 stærstu eyj-
unum en hinar eyjarnar eru að mestu
leyti óbyggðir regnskógar.

Á Filippseyjum er mikil áhersla lögð á
menntun (94% læsi) og meirihluti há-
skólanema eru konur. Opinber tungu-
mál Filippseyja eru tagalog og enska.
Enskan er aðallega notuð í viðskiptum
og af sumum fjölmiðlum. Alls eru töluð
rétt innan við 100 tungumál á eyjunum
og mörgum þeirra tilheyra mállýskur.

Filippseyjar eru eina ríkið í Asíu þar
sem kristin trú eru opinber trúarbrögð
og eru langflestir íbúanna rómversk-
kaþólskir. Kaþólska kirkjan nýtur tals-
verðra áhrifa innan samfélagsins og
margir innan kirkjunnar áttu stóran
þátt í „byltingu fólksins“ þegar Ferdin-
and Marcos var steypt af stóli eftir 21
ára valdasetu. Corazon Aquino varð
forseti Filippseyja árið 1986.

598 filippískir ríkisborgarar bjuggu á
Íslandi 31. desember árið 2002.
(Fróðleiksmolar frá Alþjóðahúsi.)
Vissir þú að ...
Dýrmætt framlag