Morgunblaðið - 08.06.2003, Blaðsíða 16

Landnám
á Ítalíu
Á ferð um
Evrópu með
mafíuna á
hælunum.

SEM kunnugt er vann Arn-
aldur Indriðason þann fá-
heyrða sigur fyrir skemmstu
að hljóta Glerlykilinn annað ár-
ið í röð. Þessi eftirsóttu verð-
laun eru veitt fyrir bestu saka-
málasögu skrifaða af
Norðurlandabúa. Arnaldur
skrifar einstaklega myndræn
verk sem stökkva nánast
fullbúin á tjaldið, en þessi vin-
sælasti rithöfundur þjóðar-
innar nú um stundir var einmitt kvikmynda-
gagnrýnandi Morgunblaðsins um árabil. Það
kemur því ekki á óvart að kvikmyndaframleið-
endur fylgjast grannt með því sem úr penna met-
söluskáldsins flýtur. Hefur hann þegar selt réttinn
á Mýrinni, verðlaunabókinni um Erlend Sveinsson
og félaga hans í rannsóknarlögreglunni, og
Napóleonsskjölunum. Sú bók er af toga al-
þjóðlegra spennusagna um leyniþjónustumakk
stórveldanna, forherta spæjara og óbótamenn og
stríðsglæpi frá tímum síðari heimsstyrjaldarinnar.
Bragðbætt með jökulköldu, alíslensku ívafi. Snorri
Þórisson, sem er með Napóleonsskjölin á sinni
könnu, tjáði blaðinu að vinna við handritsgerð
bókarinnar væri vel á veg komin og von á end-
anlegri gerð þess í næsta mánuði. Upp úr því
geta hjólin farið að snúast.
Undirbúningur Napóleons-
skjalanna í fullum gangi
Arnaldur
Indriðason

ÍRSKI leikarinn Liam Nee-
son er að undirbúa sig við Há-
skóla Indianafylkis fyrir hlut-
verk kynlífskönnuðarins Alfred
Kinsey. Sem kunnugt er gerði
Kinsey garðinn frægan sem
frumkvöðull í rannsóknum á
kynlífshegðun landa sinna á
síðasta áratug, en í þær er
oftlega vitnað enn í dag. Mun
myndin bera eftirnafn þessa
nafntogaða vísindamanns sem varpaði nýju og
oft óvæntu ljósi á þennan áður ofur viðkvæma
málaflokk og enginn vafi á að hér er kjarnmikið
myndefni á ferðinni ef vel er með farið. Kvik-
myndagerðin lofar góðu enn sem komið er því
handrit og leikstjórn er í höndum Bills Condon,
sem hlaut Óskarsverðlaunin fyrir handrit Gods
and Monsters (sem hann leikstýrði einnig) og var
tilnefndur í sama flokki í vetur fyrir Chicago. Með
önnur aðalhlutverk fer mannvalið Ian McKellen,
en sigrar hans á leiklistarsviðinu gætu fyllt síð-
una, og Laura Linney, sem hlaut fjölda verðlauna
og Óskarstilnefningu fyrir frammistöðu sína í You
Can Count On Me (’00). Fer hún með hlutverk
eiginkonu og samstarfsmanns höfundar Kinsey-
skýrslnanna. Hjónin unnu þessar yfirgripsmiklu
rannsóknir á vegum Indianaháskóla.
Kynlífskönnuður kvikmyndaður
Liam Neeson

KANADÍSKI söngfuglinn Al-
anis Morissette er nýjasta
skrautfjöðrin í stórmyndinni
One of Those Things, sem
fjallar um ævi tónlistar-
goðsagnarinnar Cole Porter.
Tökur hefjast í London síðar í
mánuðinum og mun Kevin
Kline fara með hlutverk tón-
skáldsins, Ashley Judd leikur
eiginkonu hans og fjölmargir
tónlistarmenn koma við sögu,
þ. á m. Robbie Williams, Elvis Costello, Sheryl
Crowe og Diana Krall.
Alanis leikur í mynd un goðsögn
Alanis
Morissette

SYLVESTERStallone er
ekki dauður úr öllum æðum
þrátt fyrir slakt gengi að und-
anförnu, en síðasta myndin
hans fór beint í myndbanda-
dreifingu. Nú er kappinn að
undirbúa tökur á Rampart
Scandal, sem fjallar um morðin
á rappstjörnunum Tupac
Shakur og Biggie Smalls.
Sjálfur mun Stallone leika Rus-
sell Poole, lögreglumanninn
sem rannsakaði morðmálin í Los Angeles. Stallone
mun einnig leikstýra og skrifa handritið. Tökur hefj-
ast í september.
Stallone í startholunum
Sylvester
Stallone
ÁTVAGLIÐ Grettir er búinnað hjálpa lesendum að kom-ast á léttu nótunum inn í
daginn (jafnvel bjarga honum), í á
annan áratug en sjálf á þessi þrif-
lega teiknimyndahetja 25 ára af-
mæli seinna í mánuðinum. Það er
því við hæfi að Hollywood sýni
honum virðingu og geri um hann
mynd í fullri lengd á þessum tím-
um aragrúa kvikmynda byggðra á
hasarblaðafígúrum.
Grettir er með vinsælustu
teiknimyndasögum samtímans og
kvikmynd byggð á kaldhæðnisleg-
um samskiptum hans við eigand-
ann Jón, hefur lengi verið á óska-
lista framleiðenda. Reyndar er
spurning hvor þeirra fer með hús-
bóndavaldið á heimilinu en hitt fer
ekki á milli mála að sá sem
ber höfuð og herðar yfir
aðra þar á bæ hvað and-
legt atgervi snertir er
fressið bröndótta. Jón
og hundur hans, Oddi,
eru hinsvegar á svipuðu róli
í þokudumbungi gáfna-
tregðu.
Myndir eru oft lengi á
teikniborðinu í Hollywood
og ástæðurnar jafn margar
og þær eru ólíkar. Orsök
langra fæðingarhríða kvik-
myndarinnar um Gretti er aug-
ljós: Leikari fær um að túlka
margslungið eðli þessa sjálfs-
elska og húðlata fyrirbrigðis
lá ekki á lausu. Síðan kom
CGI, stafræna tölvugrafíkin
til sögunnar og þar með var sá
vandi leystur. Við höfum séð
hana notaða í myndum á borð
við Babe og Scooby Doo og
Grettir verður á sömu nótum; Að-
alsöguhetjan tölvuteiknuð, en með
hefðbundinn bakgrunn og alvöru-
leikurum. Reyndar mun hund-
urinn Oddi vera bæði unn-
inn með CGI tækninni og
„leikinn“ af raunveruleg-
um hundi.
Grettir hefur reyndar
brotið sér leið út af síðum
blaðanna því það hefur verið
gerður um hann röskur tugur
teiknimynda fyrir sjónvarp og
kom fressið þar í kjölfar félaga
sinna úr teiknimyndasöguheimin-
um eins og Peanuts, sem eru les-
endum að góðu kunnir undir nafn-
inu Smáfólkið.
Græðgi er góð
Margir hafa velt því fyrir sér
hversvegna Grettir varð jafn vin-
sæll og raun ber vitni. Allt frá því
hann birtist í bandarískum blöðum
og skömmu síðar um heiminn
þveran og endilangann, hefur
hann haldið frægðinni óskiptri í 25
ár. Prýðir nú síður 2.600 dagblaða
Lísa, mjólkurpósturinn og dular-
fullur náungi að nafni Kátur. Að
öðru leyti hefur enn sem komið er
lítið spurst til sögupersóna og at-
hafna þeirra.
Mannskapurinn á bak við myndina
Breski leikstjórinn Peter Hew-
itt hefur verið ráðinn að gerð
myndarinnar um Gretti, en hann á
að baki vel lukkaðar gamanmyndir
eins og The Borrowers og Þrumu-
brækur – Thunderpants, sem ver-
ið er að sýna hérlendis um þessar
mundir. Handritshöfundarnir eru
heldur ekki af verri endanum því
auk Davis eru það engir aðrir en
Joel Cohen og Alec Sokolow sem
sjá um þann veigamikla þátt. Tví-
menningarnir eiga m.a. að baki
Toy Story, eina bestu af mörgum
frábærum tölvugrafíkmyndum
sögunnar. Dean Cundy, sem sér
um kvikmyndatökuna, er heldur
enginn aukvisi, á að baki fjölmörg
stórvirki og hefur tölvugrafíkin
komið við sögu í mörgum þeirra.
Meðal mynda hans má nefna Júra-
garðinn, Honey I Shrunk the Kids,
Flubber, Aftur til framtíðar-bálk-
inn, Apollo XIII:, og síðar á árinu
verður frumsýnd nýjasta myndin
hans, Looney Tunes Back in Bus-
iness.
Það er enginn vafi á því að fram-
leiðendurnir hafa fundið hárréttan
mann til að raddsetja letihlunkinn
Gretti, því hann er engin annar en
Bill Murray, einn svæsnasti háð-
fugl og lúmskasti gamanleikari
samtímans.
Jón verður í höndum Breckins
Meyer, sem sýndi að hann á gott
með að leika algjör flón í gaman-
myndinni Road Trip. Jennifer
Love Hewitt, sem lék m.a. í The
Tuxedo og Ég veit hvað þú gerðir í
fyrrasumar, fer með hlutverk
dýralæknisins Lísu og gamall
kunningi úr milljón myndum,
Stephen Tobolowsky, leikur Kát –
sem að líkindum er skúrkurinn.
John Davis framleiðir myndina
fyrir 20th Century Fox, en hann á
að baki einar 75 myndir á borð við
Daddy Day Care, Dr. Dolittle I. og
II., Behind Enemy Lines, Cour-
age Under Fire, og er einn lang-
farsælasti framleiðandi kvik-
myndaborgarinnar.
Jim Davis, höfundurinn og heil-
inn á bak við Grettisveldið (sem
auk útgáfuréttarins stendur á bak
við stóriðnað tengdan fígúrunum,
fatnað, leikföng, gjafavörur, ofl.),
hefur látið hafa eftir sér: „Myndin
verður sígildur Grettir, og það
þýðir FYNDIN!“
Aðdáendur myndasögunnar
geta tekið undir það og vonað að
þessi snjalli brandarakarl standi
við orð sín.
flaður nægir ekki til grípur belg-
urinn til óyndisúrræða, ofbeldis og
svika. Er ekkert heilagt.
Heimilishundurinn Oddi er á
sama hátt ýkt mynd af „besta vini
mannsins“. Davis er greinilega
„kattamaður“ frekar en hundavin-
ur, því í Odda greyinu er einkum
að finna þá eðlisþætti hunda sem
fara í taugarnar á sumum katta-
vinum. Undirlægjuhátt, sleikju-
skap – í orðsins fyllstu merkingu
og blint trúnaðartraust. Þá er
Davis greinilega þeirrar skoðun-
ar að rakkar séu köttum miklum
mun heimskari. Sem vitaskuld er
tóm della!
Yfir gæludýrunum vakir eig-
andinn Jón. Hann er ekki síður
kúnstugur því tæpast er að finna
hallærislegri lúða nema ef vera
skyldi í vesælustu aukapersónum
bóka rithöfunda á borð við Hiia-
sen, Leonard og Lansdale. Jóni
mistekst flest sem hann tekur sér
fyrir hendur og Grettir sér jafn-
an við honum, ekki síst við mat-
arborðið. Jón hefur mikið álit á
sér sem kvennamaður en er
einn um þá skoðun. Allar tilraunir
hans við að nálgast „veikara kyn-
ið“, enda með ósköpum sem gefa
Gretti tækifæri á meinlegum at-
hugasemdum.
Efnisþráðurinn
Grettir, Jón og Oddi
verða í forgrunninum og
sjálfsagt í þesari röð.
Grettir í aðalkastljósinu,
hafandi sambýlinga
sína að ginningarfíflum
sem endranær. Raktar
verða ástæðurnar fyrir
því að Jón tekur Odda inn
á heimilið, dekurdýrinu og
matargatinu Gretti til mikillar
bölvunar. Kötturinn sér aðeins eitt
úrræði í stöðunni: Að losa sig við
samkeppnina og koma þessu
gáfnasljóa hundkvikindi út af
heimilinu og úr lífi sínu, því fyrr
því betra. Sjálfsagt gengur hann of
langt, því þegar Odda garminum
er rænt af bíræfnum og illa inn-
rættum hundatemjara finnur
Grettir í fyrsta sinn fyrir ábyrgð-
artilfinningu. Slítur sig lausan frá
sjónvarpsskjánum og kökuboxum
Jóns bónda og tekur til sinna ráða.
Til sögunnar koma allnokkrar
aukapersónur eins og læknirinn
með um 260 milljóna lesendahóp.
Ein ástæðan er vafalaust inntakið
sem er óvenju óforskammað oft á
tíðum en gálgahúmor hefur átt
miklum vinsældum að fagna á síð-
ustu áratugum. Teiknararnir, und-
ir stjórn höfundarins, Jim Davis,
fylgjast grannt með tíðarandan-
um. Hann endurspeglast í viðhorf-
um Grettis sem einkennast oftar
en ekki af græðginni, sjálfselsk-
unni og ófyrirleitninni sem allt er
að drepa á vorum tímum. Þessu
hugarfarsástandi, sem oft er nefnt
í tengslum við unga fjárplógs-
menn, voru hvað fyrst gerð skil í
Wall Street, þeirri ágætu mynd
Olivers Stone frá 1987,
þar sem
kjarni málsins komst fyrir í
frægri setningu verðbréfa-
gúrúsins Gordons Gekko (Michael
Douglas): „Græðgi er góð.“
Grettir á vissulega sínar
heillandi hliðar eins og bræður
hans í raunveruleikanum. Hann er
skynsamur og út undir sig, kann
að haga seglum eftir vindunum í
Jónshúsi. Kettir eru sérfræðingar
í að láta dást að sér og stjana við
sig, öfugt við hundana sem gera
allt sem í þeirra valdi stendur til að
þóknast eigandanum. Grettir er
ofurlaginn við að ná fram sínum
málum en þegar almennt katta-
Grettir á
hvíta tjaldið
Skilgreiningin á vandræðamönnum sem „góðkunn-
ingjum lögreglunnar“, hljómar jafnan líkt og öf-
ugmæli. Hinsvegar er óhætt að fullyrða að fress-
kötturinn Grettir (Garfield) er sannarlega einn af
góðkunningjum lesenda Morgunblaðsins. Sæbjörn
Valdimarsson komst að því að nú er verið að
hefja tökur á stórmynd um þessa vinsælu teikni-
myndafígúru. Grettir á ekki alltaf sjö dagana sæla í Jónshúsi
Fitukeppur-
inn háðski
verður kvik-
myndastjarna