Morgunblaðið - 12.06.2003, Blaðsíða 14

ERLENT
14 FIMMTUDAGUR 12. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Velkomin í Stykkishólm!
Söguríkt umhverfi • magnað nágrenni • perlur í náttúru Íslands • Fjölskyldan saman í fallegum bæ
HÖRÐ gagnrýni kom fram í Ísrael í
gær vegna tilræðis ísraelska hersins
við pólitískan leiðtoga Hamas-sam-
taka Palestínumanna, Abdel Aziz al-
Rantissi, á þriðjudaginn. Vopnaður
armur samtakanna hét því að tilræð-
isins yrði hefnt með atlögum að Ísr-
aelum svo jafnaðist á við „jarð-
skjálfta“.
Ísraelskir fjölmiðlar og stjórnar-
andstaðan tóku undir gagnrýni
Bandaríkjamanna á tímasetningu
tilræðisins, sem gert var með því að
skjóta eldflaugum frá þyrlum á bif-
reið al-Rantissis í Gazaborg, en ísr-
aelsk stjórnvöld hvikuðu ekki frá því
að tilræðið hafi verið réttmætt og
birtu frekari upplýsingar því til stað-
festingar.
Útvarp ísraelska hersins greindi
frá því að leyniþjónustan hefði aflað
upplýsinga um áætlanir um 53 árásir
á Ísraela, þar af um helminginn frá
hendi Hamas. Samkvæmt upplýs-
ingum Ísraela hafði al-Rantissi ný-
verið mælt með því að sjálfsmorðs-
árásir yrðu hafnar á ný í Ísrael. Mun
hann hafa látið þessa skoðun í ljós á
fundi með andlegum leiðtoga sam-
takanna, Sheikh Ahmad Yassin.
Ariel Sharon, forsætisráðherra
Ísraels, gaf hvergi eftir í gær og
sagði að ísraelski herinn myndi elta
uppi róttæka og herskáa menn sem
ógnuðu öryggi Ísraela. „Stefna okk-
ar er óbreytt – við munum halda
áfram að berjast gegn hryðjuverka-
starfsemi hvarvetna,“ var haft eftir
honum á ríkisstjórnarfundi í gær-
morgun.
George W. Bush Bandaríkjafor-
seti kvaðst í fyrradag „mjög
áhyggjufullur“ vegna tilræðisins.
Tilræðið við al-Rantissi er brot á
ákvæðum Vegvísisins svonefnda, al-
þjóðlegrar áætlunar um friðarum-
leitanir fyrir botni Miðjarðarhafs,
sem bæði Ísraelar og Palestínumenn
hafa samþykkt að framfylgja.
Ísraelskir fjölmiðlar gagnrýndu
tilræðið harðlega í gær og sögðu að
það hefði ekki skilað öðrum árangri
en þeim að veikja stöðu forsætisráð-
herra Palestínumanna, Mahmoud
Abbas, sem er að reyna að binda
enda á uppreisn Palestínumanna er
hófst í september 2000.
„Það er óljóst hvaða möguleika
[Abbas] á þegar viðræður hefjast að
nýju. Er það það sem við viljum?“
spurði blaðið Yediot Aharonot. Ann-
að blað, Maariv, sagði hiklaust að að-
gerðin á þriðjudaginn hefði verið
mistök. „Ísraelar fengu skömm í
hattinn, eins og við var að búast,
[Abbas] var ýtt út í horn og Hamas
er með pálmann í höndunum,“ sagði
blaðið.
Shimon Peres, stjórnarandstöðu-
þingmaður og fyrrverandi utanríkis-
ráðherra, sagði það misráðið að ætla
að fella háttsettan Hamas-mann
þegar útlit væri fyrir að árangur
væri að nást í friðarviðræðum.
Tilræðið við
al-Rantissi
gagnrýnt
Jerúsalem. AFP. AÐ MINNSTA kosti 3.240 óbreytt-
ir borgarar biðu bana í stríðinu í
Írak, þar af 1.896 í Bagdad. Þetta
er niðurstaða fimm vikna könnunar
fréttastofunnar Associated Press
en hún tekur fram að ekki hafi
fengist tæmandi upplýsingar um
mannfallið og það hafi örugglega
verið mun meira.
Nokkrar kannanir hafa verið
gerðar á mannfallinu meðal
óbreyttra borgara í Bagdad en
þetta er í fyrsta sinn sem reynt er
að safna saman upplýsingum um
fórnarlömb stríðsins í öllu landinu.
Niðurstaða AP byggist á gögnum
frá 60 af 124 sjúkrahúsum Íraks –
meðal annars nær öllum stærstu
sjúkrahúsunum – frá 20. mars, þeg-
ar stríðið hófst, til 20. apríl, þegar
mjög hafði dregið úr átökunum og
innrásarliðið tilkynnti að hernaðin-
um væri að mestu lokið.
Fréttamenn AP fóru á sjúkra-
húsin 60, könnuðu skrár þeirra og
dánarvottorð, auk þess sem þeir
ræddu við lækna og embættis-
menn.
Mörg hinna sjúkrahúsanna 64
eru í litlum bæjum sem frétta-
mennirnir komust ekki til þar sem
bæirnir eru á ótryggum eða ein-
angruðum svæðum.
Upplýsingarnar ekki tæmandi
Skrár nokkurra sjúkrahúsanna,
sem könnunin náði til, voru ófull-
nægjandi eða höfðu skemmst í
átökunum. Jafnvel þótt gögn
sjúkrahúsanna væru tæmandi
myndu þau ekki segja alla söguna.
Margir þeirra sem létu lífið í stríð-
inu voru aldrei fluttir á sjúkrahús
og voru grafnir strax eða hafa ekki
fundist undir húsarústum.
AP undanskildi öll gögn sjúkra-
húsa þar sem ekki var gerður
greinarmunur á óbreyttum borg-
urum og hermönnum eða liðsmönn-
um vopnaðra sveita sem studdu
Saddam Hussein. Hugsanlegt er
því að hundruð eða jafnvel þús-
undir óbreyttra borgara til viðbótar
hafi beðið bana í stærstu borgun-
um.
Í sjúkrahúsum Basra voru til að
mynda skráð 413 dauðsföll vegna
stríðsins. Læknar áætluðu að 85%
hinna föllnu væru óbreyttir borg-
arar en þar sem þeir gátu ekki
sannað það voru öll gögn sjúkra-
húsa borgarinnar undanskilin.
Mannfallið í Basra er því ekki talið
með í könnun AP.
Upplýsingarnar um mannfallið í
hörðustu bardögunum eru ekki
tæmandi. Írösk yfirvöld reyndu að
halda upplýsingunum til haga
fyrstu vikur stríðsins en það var
ekki hægt þegar innrásarliðið nálg-
aðist Bagdad og stjórnin riðaði til
falls.
Skráningin var einna nákvæmust
í Bagdad. Fréttamenn AP könnuðu
gögn allra sjúkrahúsa borgarinnar
og samkvæmt þeim létu 1.896
óbreyttir borgarar lífið. Mannfallið
var þó örugglega meira þar sem
nokkur sjúkrahúsa höfuðborgarinn-
ar hættu að telja fórnarlömb stríðs-
ins þegar átökin voru hörðust.
Áætlað er að 2.278 óbreyttir
borgarar hafi beðið bana í Írak í
Persaflóastyrjöldinni árið 1991.
Minnst 3.240 óbreyttir
borgarar féllu í Írak
Mannfallið var þó örugglega mun meira í stríðinu
Bagdad. AP.
Reuters
Illa særður Íraki fær meðhöndlun á
Falluja-sjúkrahúsinu, skammt frá
Bagdad, höfuðborg landsins.
bíla á veginum sem tengir London við norður-
hluta Englands. Átta voru fluttir á sjúkrahús,
þar af voru tveir í lífshættu.
Að sögn sjónarvotta var orsök slyssins sú, að
Fimm létust þegar ellefu bílar lentu í árekstri á
M-1-þjóðveginum skammt frá Leicester í Bret-
landi í gærmorgun. Miklar tafir urðu á umferð í
grenndinni og mynduðust raðir mörg hundruð
flutningabíll breska hersins, er var að flytja þrjá
skriðdreka á tengivagni, lagðist saman eftir að
öðrum bíl var ekið í veg fyrir hann. Við það hafi
skriðdrekarnir oltið af vagninum.
AP
Fimm létust í árekstri í Bretlandi
HÆTTA er á að alvarlegt
ástand skapist í Bretlandi
vegna snaraukinnar tíðni kyn-
sjúkdómasmits, of mikils
álags á læknamiðstöðvar og
útbreiddrar fáfræði, segir í
skýrslu breskrar þingmanna-
nefndar er birt var í gær.
Þar kemur m.a. fram að til-
vikum sárasóttarsmits hafi
fjölgað um 500% á undanförn-
um sex árum og lekandatil-
felli tvöfaldast. Þá kemur
fram að ein af hverjum 10
ungum konum í Bretlandi er
sýkt af klamydíu.
Búist er við að tölur fyrir
árið 2002 sýni 26% aukningu
á tilvikum HIV-sýkinga í
Bretlandi miðað við árið á
undan, sem er mesta aukning
síðan alnæmisfaraldurinn
kom upp. Þá sagði nefndin að
fáfræði um hættur sem fylgdu
kynlífi án verja væri mest
meðal ungs fólks, einkum
karla.
Bretland
Snarauk-
in tíðni
kynsjúk-
dóma
London. AP.