Morgunblaðið - 12.06.2003, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. JÚNÍ 2003 B 11
NVIÐSKIPTI ÚTRÁS íslenskra fyrirtækja til
Svíþjóðar á síðustu árum hefur vak-
ið athygli, sérstaklega í Svíþjóð.
Fyrirtæki eins og Opin kerfi, Baug-
ur, Össur, Bakkavör og Kaupþing
hafa öll keypt sænsk fyrirtæki eða
haslað sér völl í Svíþjóð með öðrum
hætti og skilgreina heimamarkað
sinn sem öll Norðurlöndin og starfa
á enn stærra svæði.
Í Stokkhólmi er stærsti fjármála-
markaður á Norðurlöndunum og
borgin helsta viðskipta- og fjár-
málamiðstöð á svæðinu. Þótt sænski
hlutabréfamarkaðurinn hafi minnk-
að mikið á síðustu tveimur árum, er
markaðurinn í Stokkhólmi enn sá
stærsti á Norðurlöndunum, en þar
fer fram meira en helmingur af öll-
um hlutabréfaviðskiptum á Norður-
löndunum.
Aukin velta og vöxtur
Íslenski markaðurinn er lítill og
með því að færa út kvíarnar til
Norðurlandanna, auka þessi ís-
lensku fyrirtæki veltu sína og vöxt
til framtíðar og sjá mikil tækifæri á
Norðurlöndunum.
Eins og Chris Jansen, forstjóri
Opinna Kerfa Group hf., orðaði það
í viðtali við Viðskiptablað Morgun-
blaðsins nýverið, en OKG keypti
fyrir skemmstu annað fyrirtæki sitt
í Svíþjóð: „Við sáum að það var
varla hægt að vaxa mikið á Íslandi.
Ísland er aðeins 1% af norræna
upplýsingatæknimarkaðnum og
OKG er með góða hlutdeild af þessu
prósenti. Til þess að skapa okkar
fyrirtæki nýja vaxtarmöguleika,
ætlum við að stefna að því að ná
markaðshlutdeild á hinum norræna
upplýsingatæknimarkaði. Í raun
væri nóg að ná einu prósenti af hon-
um til þess að meira en tvöfalda
veltu OKG.“
Þetta er sjónarmið sem stjórn-
endur fleiri fyrirtækja hafa eflaust í
huga. Baugur Group hefur nýlega
tilkynnt að hlutabréf Baugs verði
afskráð úr Kauphöll Íslands. Sér-
fræðingar á fjármálamarkaði mátu
það m.a. þannig að vöxtur fyrirtæk-
isins yrði aðallega erlendis hér eftir
og íslenska starfsemin yrði seld.
Svíþjóð er meðal þeirra markaða
sem Baugur hefur haslað sér völl á,
m.a. með opnun Debenhams stór-
verslunar við aðalverslunargötuna í
Stokkhólmi á síðasta ári. Baugur
hefur í raun haldið úti starfsemi í
Svíþjóð frá árinu 2000 þegar versl-
anir Miss Selfridge og ári síðar Top
Shop voru opnaðar.
Jón Björnsson, framkvæmda-
stjóri Baugs Ísland, segir að mestu
vaxtarmöguleikar félagsins til fram-
tíðar liggi á Norðurlöndunum, en
áætlað er að opna Debenhams-
verslun í Danmörku á næsta ári.
„Sænski markaðurinn er um þrjátíu
sinnum stærri en sá íslenski. Allar
fjárfestingar og markaðsaðgerðir
eru töluvert dýrari en á Íslandi,“
segir Jón. Að hans sögn er rekstur-
inn í Svíþjóð í samræmi við áætlanir
en skilar ekki hagnaði. „Það tekur
töluverðan tíma að markaðssetja
svona deildaverslun. Við lítum á
þetta sem framtíðarverkefni þannig
að eftir um fimm ár komi verulegur
hluti veltunnar frá rekstri á Norð-
urlöndunum.“
Fækkun nauðsynleg
Kaupþing Búnaðarbanki er tíundi
stærsti banki Norðurlandanna og
hefur starfsemi í níu löndum, þ. á
m. Svíþjóð. Kaupþing hefur verið í
örum vexti og er starfsemin í Sví-
þjóð stór hluti af því ferli. Kaupþing
hóf útrás sína til Svíþjóðar árið
2000 þegar starfsstöð var opnuð í
Stokkhólmi. Þvínæst keypti Kaup-
þing sænska verðbréfafyrirtækið
Aragon og svo á síðasta ári fjárfest-
ingarbankann JP Nordiska sem nú
er orðinn Kaupthing Bank Sverige.
Mjög hefur verið hagrætt hjá Kaup-
þingi í Svíþjóð og af heimsókn í fyr-
irtækið má beinlínis þreifa á fækk-
un starfsfólks þar sem tómir stólar
blasa við, en starfsfólki var fækkað
úr 300 í 190.
Að sögn Sigurðar Einarssonar,
stjórnarformanns Kaupþings Bún-
aðarbanka, var fækkunin bráðnauð-
synlegur hluti af hagræðingu innan
fyrirtækisins og hann er bjartsýnn
á framhaldið í Stokkhólmi. „Stokk-
hólmur er mikilvægasta borgin á
Norðurlöndunum og hér eru öll
stórfyrirtækin á Norðurlöndunum.
Þegar markaðurinn réttir úr kútn-
um er mjög mikilvægt að hafa starf-
semi hér. En hvort það gerist í ár
eða á næsta ári, vitum við ekki.“
Áhugi á heilsugeiranum
Fyrir utan þessi stóru fyrirtæki
sem þekkt eru fyrir útrás sína til
annarra landa, eru fá lítil fyrirtæki
sem stofnað hafa til viðskiptasam-
banda í Svíþjóð, að sögn Sigríðar
Andersen, lögfræðings Verslunar-
ráðs Íslands og fulltrúa Sænsk-ís-
lenska verslunarráðsins. Hún segir
að enn eigi eftir að koma í ljós hvort
útrás stóru íslensku fyrirtækjanna
til Svíþjóðar eigi eftir að koma öðr-
um íslenskum fyrirtækjum til góða.
„Það er enn lítil reynsla komin á
þeirra starfsemi í Svíþjóð. Það var
djarft skref hjá Baugi að opna Deb-
enhams í Stokkhólmi og það hefur
vakið mikla athygli í Svíþjóð, sér-
staklega þar sem mikil samkeppni
ríkir í smásöluverslun.“
Sigríður fagnar frumkvæði Út-
flutningsráðs og íslensku heilsu-
tæknifyrirtækjanna sem efndu til
fundar með fjárfestum í Stokkhólmi
nýverið. „Við hjá Sænsk-íslenska
verslunarráðinu vonum að það komi
eitthvað út úr þessum fundi, en
fjárfestar almennt virðast hafa mik-
inn áhuga á heilsugeiranum,“ segir
Sigríður.
Á fyrrnefndum fundi kynntu átta
íslensk heilsutæknifyrirtæki starf-
semi sína, þ. á m. Össur sem starfar
í Svíþjóð undir nafninu Össur Nord-
ic, eftir kaupin á fyrirtækinu Pi
Medical AB og Karlsson & Berg-
ström AB árið 2000. Fulltrúar ís-
lensku fyrirtækjanna þóttu koma ís-
lenska frumkvöðlaandanum vel á
framfæri og að mati Útflutnings-
ráðs eiga sprotafyrirtækin tölu-
verða möguleika á að mynda við-
skiptasambönd í Svíþjóð og feta
þannig jafnvel í fótspor þeirra sem
þegar hafa fest sig í sessi á sænska
markaðnum.
Útrás eykur
vaxtarmöguleika
Stokkhólmur er fjár-
málamiðstöð Norður-
landanna og áfanga-
staður nokkurra
íslenskra fyrirtækja á
undanförnum árum.
Steingerður Ólafsdóttir
heimsótti borgina í
tengslum við Íslands-
daginn nýverið.
steingerdur@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Baugur opnaði Debenhams-verslun í Stokkhólmi á síðasta ári.
● STJÓRN Hf. Eimskipafélags
Íslands mun í fyrsta skipti halda
stjórnarfund á Austurlandi í dag,
nánar tiltekið á Fosshótelinu á
Reyðarfirði klukkan 14.
Jafnframt er ætlunin að stjórn-
armenn skoði og kynni sér fram-
kvæmdir við Fáskrúðsfjarðar-
göngin auk þess sem svæðis-
skrifstofa félagsins á Eskifirði
verður heimsótt.
Stjórn Eimskips
fundar á Reyðarfirði