Morgunblaðið - 14.06.2003, Side 6

FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 14. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BYGGÐASTOFNUN afskrifaði á
síðasta ári endanlega veitt lán að
fjárhæð 452 milljónir króna. Er þar
að stærstum hluta um að ræða lán
sem veitt voru á árunum 1997 til
2000. Hlutfall afskriftarreiknings af
útlánum í lok síðasta árs var 12,65%.
Þetta kemur fram í ársskýrslu stofn-
unarinnar fyrir árið 2002 en ársfund-
ur Byggðastofnunar var haldinn á
Höfn í Hornafirði í gær.
Í ársskýrslunni segir, að fyrirsjá-
anlegt sé að á þessu ári muni aftur
reyna verulega á afskriftarreikning-
inn. Fyrirsjáanlegar séu miklar af-
skriftir á árinu, einkum í ferðaþjón-
ustu. Þannig hafi Byggðastofnun
þurft að leysa til sín hótel á lands-
byggðinni á árunum 2001, 2002 og
það sem af er árinu 2003. Eitthvert
framhald muni verða á þessu. Endur-
söluverð þessara fasteigna hafi verið
langt frá því að standa undir lánum
stofnunarinnar. „Ljóst er að víða hef-
ur verið farið offari í uppbyggingu
gistirýmis á landsbyggðinni og nýt-
ing almennt langt fyrir neðan það
sem þörf er á,“ segir í ársskýrslunni.
Útlán 2,1
milljarður í fyrra
Í ársskýrslunni kemur fram að
stofnunin lánaði 2,1 milljarð kr. á
árinu 2002. Útistandandi lán í árslok
námu alls 11,3 milljörðum kr. Gert er
ráð fyrir að útlán á þessu ári verði 2,7
milljarðar, styrkir að hámarki 23
milljónir og keypt hlutafé fyrir 60
milljónir kr.
Framlag úr ríkissjóði til starfsemi
Byggðastofnunar nam 277 milljónum
kr. í fyrra en að óbreyttu verður ekki
um frekari framlög úr ríkissjóði að
ræða til fjárfestinga á vegum
Byggðastofnunar í eignarhaldsfélög-
um á landsbyggðinni. Á síðustu fjór-
um árum hefur alls 900 millj. kr. ver-
ið varið til þessa verkefnis. „Ljóst er
að lítið svigrúm er á árinu 2003 til
hlutafjárkaupa á vegum stofnunar-
innar,“ segir í ársskýrslunni.
Síðasta ár var fyrsta heila starfsár
Byggðastofnunar frá því að hún flutt-
ist frá Reykjavík til Sauðárkróks.
Fram kemur í ársskýrslunni að mik-
ilvægt sé fyrir stofnunina að sam-
göngur séu greiðar til allra átta og
leiði af eðli starfseminnar að starfs-
fólk hennar þurfi að ferðast mikið um
landið, auk þess sem fólk alls staðar
af landinu eigi við hana erindi.
„Af þessu leiðir að mikið er þrýst á
forstjóra og starfsmenn að sinna
ýmsum erindum bæði á lands-
byggðinni og í Reykjavík. Sá
þrýstingur kemur ekki síst frá
aðilum innan stjórnsýslunnar sem
stofnunin hefur mikil og regluleg
samskipti við. Ferðakostnaður hefur
því aukist verulega frá því sem áður
var, eða um það bil 50%,“ segir í
ársskýrslunni.
Morgunblaðið/Sigurður Mar
Ársfundur Byggðastofnunar var haldinn á Höfn í gær. Gert er ráð fyrir að útlán á þessu ári verði 2,7 milljarðar.
Afskrifuð lán námu 452
milljónum króna á síðasta ári
VIÐKVÆM staða sjávarbyggða víðs-
vegar um land var meðal umfjöllunar-
efna í ræðu iðnaðar- og viðskiptaráð-
herra á ársfundi Byggðastofnunar í
gær. Fram kom í ræðu ráðherra að
hann hefði í umræðum er tengdust
vanda Raufarhafnar lagt áherslu á að
ekki væri unnt að beita sértækum úr-
ræðum í hvert sinn sem vandi steðjaði
að. „Þvert á móti er mikilvægt að til
sé stuðningskerfi sem leyst getur úr
brýnni þörf með almennum og gegn-
sæjum ráðum.“ Ráðherrann, Val-
gerður Sverrisdóttir, var erlendis og
flutti Páll Magnússon, aðstoðarmaður
hennar, ræðuna í hennar stað.
Í ræðu ráðherra segir að ráðgjöf
Hafrannsóknastofnunar um að leyfa
ekki hörpudisksveiðar á Breiðafirði
næsta fiskveiðiár væri eðlileg varúð-
arráðstöfun. Samdrátturinn í fisk-
vinnslu á Raufarhöfn væri ekki afleið-
ing af breytingum í lífríki
náttúrunnar eins og í Breiðafirði
heldur endurspeglaði erfiða sam-
keppnisstöðu þar sem hefðbundin
vinnsla á Rússafiski hefði ekki skilað
viðunandi tekjum.
Aðstæður ekki einsdæmi
„Á Raufarhöfn eins og á Stykkis-
hólmi standa íbúarnir frammi fyrir
vanda sem ógnar stöðugleika byggð-
anna. Því miður eru aðstæður á þess-
um tveim stöðum ekki einsdæmi þó
minna hafi borið á vanda annarra
byggða í hinni daglegu umræðu.
Það er í sjálfu sér ekkert meginat-
riði hvar rætur vandans liggja – hvort
þær eru af náttúrunnar völdum eða af
viðskiptalegum toga. Meginatriðið er
aftur á móti að við þurfum að geta
brugðist við svona vanda með hald-
góðum úrræðum þegar hann ber að
garði.“ Í ræðunni eru rakin nokkur
atriði varðandi framkvæmd byggða-
áætlunar fyrir árin 2002–2005. Þar
eru settar fram tillögur um 22 atriði
til að ná fram markmiðum hennar um
að draga úr mismun á lífskjörum og
afkomumöguleikum fólks milli byggð-
arlaga. Meðal verkefna, sem sum
hver eru unnin í samstarfi við önnur
ráðuneyti, er samkeppni um rafrænt
samfélag, en nauðsynlegt var talið að
bæta stöðu landsbyggðarinnar í hag-
nýtingu á upplýsinga- og fjarskipta-
tækni. Verða tvö byggðarlög valin í
sumar sem rafræn samfélög og eiga
að hljóta stuðning ríkisins til að þróa
áfram verkefni.
Öndvegissetur í
auðlindalíftækni
Eitt verkefni lýtur að uppbyggingu
öndvegisseturs í auðlindalíftækni, en
með því er m.a. stefnt að aukinni upp-
byggingu á landsbyggðinni á sviði
rannsókna. Er það unnið í samvinnu
við menntamála- og sjávarútvegs-
ráðuneyti. Segir m.a. svo um það í
ræðunni: „Verkefninu er skipt í tvo
áfanga. Fyrri hlutinn, sem unninn
verður á þessu ári, er forverkefni sem
felur í sér margskonar greiningar-
vinnu og gerð viðskiptaáætlunar.
Verði niðurstaða forverkefnisins já-
kvæð munu ráðuneytin sameiginlega
vinna að því að öndvegissetrið geti
orðið að veruleika.
Í hugmyndinni felst að í tengslum
við Háskólann á Akureyri verði bund-
ið í netsamstarf öll sú þekking og
reynsla sem nauðsynleg er – og unnt
er að ná í – til þess að byggja upp
rannsókna- og nýsköpunarstarfsemi
á sviði auðlindalíftækni.
Markmiðið er að unnt verði að
stofna til arðbærs fyrirtækjareksturs
innan fárra ára sem t.d. gæti tengst
sjávarlíftækni, þar sem erfðaefnið er
fengið úr lífríki sjávarins – eða sem
tengist landbúnaðarlíftækni þar sem
t.d. erfðabreytt iðnaðarprótein væru
ræktuð með hefðbundnum ræktunar-
aðferðum landbúnaðarins.“
Iðnaðarráðherra um vanda lands-
byggðar á ársfundi Byggðastofnunar
Ekki unnt að
beita sértækum
úrræðum
UNG íslensk stúlka sat föst í leik-
tæki í um hálfa klukkustund í
skemmtigarðinum Bakken í Kaup-
mannahöfn í gær. Leiktækið, sem
ber nafnið „Hip-Hop“, færist upp
og niður sex metra háan turn en
allt að tíu manns geta setið í tæk-
inu í einu. „Hip-Hop“ er minnkuð
útgáfa af „Tårngyseren“ sem er
við hliðina og fer 28 metra upp í
loftið. Sagt var frá þessu á frétta-
vef BT.
Tækið stöðvaðist í efstu stöðu
með sex garðsgesti um borð,
þ.á m. íslenska stúlku. Fljótlega
varð ljóst að kalla þyrfti til körfu-
bíl og björgunarmenn sem komu á
vettvang og björguðu fólkinu nið-
ur. Einn björgunarmannanna
klifraði út á tækið og aðstoðaði ís-
lensku stúlkuna við að komast yfir
í körfuna. Móðir stúlkunnar beið
fyrir neðan og voru mæðgurnar
mjög fegnar að hittast aftur enda
var stúlkunni mjög brugðið við at-
burðinn. Eftir á fór hún ásamt
öðrum sem setið höfðu fastir á
sjúkrahús til aðhlynningar.
Framkvæmdastjóri Bakken
sagðist harma atburðinn en taldi
ekki að gestirnir hefðu verið í
neinni hættu þar sem tækið hafi
setið fast allan tímann. Hann bætti
við að kannað yrði hvað hefði farið
úrskeiðis og það lagað.
Íslensk
stúlka sat
föst í sex
metra hæð
UNDANFARNA daga hefur staðið
yfir söfnun til styrktar fjölskyldu
Magnúsar Freys Sveinbjörnssonar
sem lést eftir stórfellda líkamsárás
í Hafnarstræti 25. maí 2002. Sem
kunnugt er hlutu árásarmennirnir
tveggja og þriggja ára fangelsi.
Hrafnhildur Birgisdóttir hefur
staðið fyrir söfnuninni en hún af-
henti móður Magnúsar Freys féð
fyrir utan Héraðsdóm Reykjavíkur
í gær.
„Söfnunin hefur gengið alveg
ótrúlega vel. Í bankann eru komn-
ar 200.000 krónur, S. Helgason gaf
50.000 króna úttekt til kaupa á leg-
steini og Flugfélag Íslands hefur
gefið fjölskyldunni 4 flugmiða. Við
megum hreinlega ekki láta svona
mál sofna,“ segir hún. Hrafnhildur
segir dóminn í þessu máli vera
svartan blett á þjóðinni en sjálf
þekkir hún ekki fjölskyldu fórn-
arlambsins. „Maður getur ekki allt-
af setið við matarborðið, kjaftað og
drukkið kaffi og aldrei gert neitt.
Ég er ekki að gera þetta ein, ég
opnaði bara bókina en landinn setti
inn á hana,“ segir Hrafnhildur.
„Svartur
blettur á
þjóðinni“
Hrafnhildur afhendir móður Magnúsar Freys söfnunarfé.
Morgunblaðið/Golli
FLGUFÉLAGIÐ Ernir hf., sem er
um þessar mundir að hefja flugrekst-
ur að nýju, fékk í gær nýja flugvél
sem keypt er notuð frá Bandaríkjun-
um. Er hún tveggja hreyfla, níu
manna, af gerðinni Cessna 441 Con-
quest. Bækistöðvar félagsins verða á
Reykjavíkurflugvelli.
Hörður Guðmundsson, flugmaður
og aðaleigandi flugfélagsins, sagðist í
samtali við Morgunblaðið telja að nú
væri lag á að bjóða fram vél sem
þessa í ýmis leiguflugsverkefni. „Við
erum ekki með neina stórmennsku-
drauma en teljum okkur geta uppfyllt
þarfir á ákveðnum markaði sem lítið
hefur verið sinnt undanfarið,“ sagði
Hörður.
Flugfélagið Ernir hafði bækistöð
sína á Ísafirði og sinnti farþega- og
póstflugi um Vestfirði um áratuga-
skeið auk sjúkraflugs. Hörður flaug
vélinni sjálfur til landsins frá Banda-
ríkjunum ásamt Friðriki Ottesen
flugmanni og segir Hörður hugsan-
legt að fleiri flugmenn komi til starfa
hjá félaginu í framtíðinni. Fyrir á fé-
lagið eins hreyfils vél af gerðinni
Cessna 185 sem er sex sæta.
Nýja vélin er með jafnþrýstibúnaði
og getur flogið í um og yfir 35 þúsund
feta hæð. Er hún talin henta til leigu-
flugs milli Íslands og nágrannalanda,
t.d. Færeyja og Grænlands.
Flugfélagið Ernir fær níu manna
flugvél og hefur flugrekstur
Morgunblaðið/Jim Smart
Hörður Guðmundsson, aðaleigandi flugfélagsins, flaug nýju vélinni, sem er
af gerðinni Cessna 441 Conquest, heim ásamt Friðriki Ottesen.