Morgunblaðið - 15.06.2003, Qupperneq 1
STOFNAÐ 1913 160. TBL. 91. ÁRG. SUNNUDAGUR 15. JÚNÍ 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Kýrhausar
í borginni
Hinar skepnurnar í
Húsdýragarðinum Skissa 6
Söngvararnir syngja sín
uppáhaldsbarnalög Fólk 48
Fjórar
stjörnur
Það er greinilegt að Einar Ben
er í góðum gír Sælkerinn B4
Æskulögin
endurvakin
ÞRÁTT fyrir blóðsúthellingar á báða bóga í
síðustu viku var í gær allt útlit fyrir að hátt-
settir fulltrúar Ísraela og Palestínumanna
myndu hittast til viðræðna um öryggismál.
Fyrir lá tillaga um að Ísraelar drægju lið
sitt á brott frá svæðum á Gaza-ströndinni
og færðu í það horf sem það var í áður en
átök brutust út í september 2000.
Yfirmaður palestínsku öryggisgæslunn-
ar, Mohammed Dahlan, og varnarmálaráð-
herra Ísraels, Shaul Mofaz, áttu að funda í
gærkvöldi að sögn aðstoðarmanns Ariels
Sharons, forsætisráðherra Ísraels. Útlit
var fyrir að þetta yrði fyrsti fundur hátt-
settra fulltrúa deiluaðila frá því að George
W. Bush Bandaríkjaforseti ræddi við Shar-
on og Mahmoud Abbas, forsætisráðherra
Palestínumanna, í þarsíðustu viku.
Í gær var ennfremur væntanlegur til Ísr-
aels fyrsti hópurinn af bandarískum eftir-
litsmönnum er á að fylgjast með því að Veg-
vísinum, alþjóðlegri friðaráætlun sem bæði
Ísraelar og Palestínumenn hafa samþykkt
að hrinda í framkvæmd, verði framfylgt.
Frá því að fundur Bush, Abbas og Shar-
ons fór fram, þar sem þeir ræddu alþjóð-
legu friðaráætlunina, hafa 60 manns fallið í
átökum, 36 Palestínumenn og 24 Ísraelar.
Viðræður
þrátt fyrir
blóðbaðið
60 hafa fallið í Miðaust-
urlöndum undanfarið
Jerúsalem. AP.
TUGIR andstæðinga klerkastjórn-
arinnar í Íran særðust illa í átökum
við íslamska harðlínusinna í fyrri-
nótt. Til átakanna kom í og við
Teheran-háskóla og eru þetta hörð-
ustu átök er orðið hafa þá fjóra daga
sem óeirðir hafa staðið í borginni.
Hundruð vígbúinna sjálfboðaliða,
vopnuð kylfum og járnstöngum, eltu
uppi stjórnarandstæðinga og létu
höggin dynja á þeim. Óeirðirnar
undanfarnar fjórar nætur hafa verið
mestar við háskólana í borginni, en
margir mótmælendanna eru náms-
menn.
Fregnir hermdu að tugir náms-
manna hefðu særst illa er fylgis-
menn stjórnarinnar, vopnaðir hníf-
um og keðjum, hefðu ráðist á þá inni
á heimavistum skólans. „Við vorum
sofandi og vöknuðum við að rúður
voru brotnar,“ sagði námsmaðurinn
Mojtaba Najafi. Hann sagði enn-
fremur að rúmlega tuttugu stúdenta
væri saknað.
Æðsti leiðtogi landsins, ajatollah
Ali Khamenei, hefur sakað banda-
rísk stjórnvöld um að ýta undir
óeirðir. Íranskar gervihnattasjón-
varpsstöðvar staðsettar í Bandaríkj-
unum hafa hvatt mótmælendurna til
dáða.
Harðnandi átök í Íran
Teheran. AFP.
Tugir náms-
manna særðust
ÞAÐ getur verið gaman að príla í stuðlabergi, enda nóg um syllur
og handfestur í þessu sérkennilega náttúrufyrirbrigði. Þetta mikil-
fenglega stuðlaberg er við Reynisfjöru í Mýrdal. Stuðlaberg mynd-
ast við hæga kólnun kvikunnar. Bergið dregst saman í sexstrenda
stuðla sem standa hornréttir á kólnunarflötinn og geta því legið lá-
réttir, lóðréttir eða eins og geislar.
Morgunblaðið/RAX
Prílað í stuðlabergi við Reynisfjöru í Mýrdal
SKOTIÐ var í gær á franska hermenn sem
fara fyrir fjölþjóðlegu gæsluliði í Bunia,
höfuðborg Ituri-héraðs í Lýðveldinu
Kongó, og svöruðu þeir í sömu mynt, að
sögn talsmanns liðsins. Frönsku hermenn-
irnir voru á eftirlitsferð í úthverfi borgar-
innar er óþekktir byssumenn skutu á þá.
Engan Frakkanna sakaði, en ekki er vitað
hvort einhverjir árásarmannanna urðu fyr-
ir skotum er Frakkarnir svöruðu árásinni.
Mörg hundruð manns hafa fallið í blóð-
ugum ættbálkaerjum í Ituri undanfarinn
mánuð, en gæsluliðið, sem er á vegum Evr-
ópusambandsins, kom til Bunia í síðustu
viku. Alls eru um 1.500 hermenn væntan-
legir þangað. Þetta var í fyrsta sinn sem
fjölþjóðaliðið verður fyrir árás.
Skotið á
fjölþjóðaliðið
í Kongó
Bunia. AP.
ÁSTAND íslenskra jökla var gott í vetur og hef-
ur snjókoma á Vatnajökli og Langjökli ekki
mælst meiri frá upphafi mælinga segir Helgi
Björnsson, jöklafræðingur á Raunvísindastofn-
un Háskóla Íslands. Þetta eru niðurstöður úr
mælingum sem unnar eru í samvinnu við Lands-
virkjun.
„Það kemur mörgum á óvart að mikil snjó-
koma var á jöklunum í vetur þrátt fyrir hlýindi.
Reyndar þarf að fara upp fyrir 700 m hæð á
jöklinum til þess að koma í vetrarsnjó en þar
fyrir ofan hefur hann hellst niður svo að heildar-
snjókoma á jökulinn nær því að vera með mesta
móti. Á sunnanverðum hábungum Vatnajökuls
mældist snjókoman 30–50% meiri en í venjulegu
árferði. Þetta er mjög athyglisvert,“ segir
Helgi. Á þessum hlýja vetri hefur snjórinn ekki
dreifst yfir landið allt frá ströndinni þegar loft-
massar bárust inn yfir land. Rakinn helst í loft-
inu en þegar það loks skellur á ískaldan Vatna-
jökul, kólnar það skyndilega, rakinn þéttist og
fellur niður sem snjór á hájökulinn ofan við 700
m. Þegar halla fer norður af jöklinum hafi snjó-
koma verið nær meðallagi.
„Þetta er merkilegt í sambandi við jökla-
breytingar. Síðasti vetur er sagður snjóléttur,
en það snjóar jafnvel meira á jöklana í þessu tíð-
arfari en þegar kalt er í veðri,“ segir Helgi. Há-
jöklarnir vaxa í svona tíðarfari og hvað varðar
Vatnajökul hefur hann ekki haft slíkar tekjur
síðan á fyrstu árum síðasta áratugar. Þá náði
sumarleysing ekki að eyða þeim tekjum svo að
jökullinn óx. „Nú fer það eftir sumrinu hvað
verður eftir af þessu í haust en við velunnarar
jöklanna vonum að sumarið verði honum hag-
stætt.“
Helgi segir að á árunum 1990 til 1994 hafi af-
koma Vatnajökuls verið jákvæð og hann vaxið.
„Þá voru tekjurnar umfram útgjöldin en síðan
hefur verið tap á afkomu jökulsins.“
Snjókoma á hábungum Vatnajökuls um helmingi meiri en í venjulegu árferði
Ástand Vatnajökuls ekki
betra frá upphafi mælinga
♦ ♦ ♦