Morgunblaðið - 15.06.2003, Page 56
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNNUDAGUR 15. JÚNÍ 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Ein gata, eitt hverfi
eða allur bærinn
www.postur.is
Kortleggðu næstu markaðssókn
með Fjölpósti.
Norðurlöndin standa sam-
an á heimssýningu 2005
NORÐURLÖNDIN munu standa sameigin-
lega að kynningu á heimssýningunni í Japan
2005 og kynna sig sem svæði án landamæra
með sameiginlega menningu og sögulegan bak-
grunn. Sagt var frá þessu á norskum vef-
miðlum.
Ólafur Egilsson hjá utanríkisráðuneytinu
staðfesti þetta í samtali við Morgunblaðið og
sagði að ástæður þess að Norðurlöndin hefðu
þennan háttinn á séu fyrst og fremst þær að
mikil hagkvæmni og sparnaður fylgi því að
standa saman að kynningunni. Hún verði
kröftugri fyrir vikið, t.d. sem hvatning til
ferðalaga því vitað er að Japanir ferðast gjarn-
an til nokkurra staða í einu og því kjörið að
kynna löndin sem eitt svæði. Ólafur sagði að
þátttaka í þessum sýningum hefði talsverða
þýðingu fyrir viðskipti og að þessu sinni hafi
verið samþykki meðal norrænu þjóðanna að
helga þátttökuna kynningu á norrænni hönn-
un, nýrri tækni, umhverfisvernd, ferðaþjón-
ustu og menningu og sýningaraðstaða þjóð-
anna verður skipulögð í samræmi við það.
Undir þetta tekur Jón Ásbergsson, fram-
kvæmdastjóri Útflutningsráðs, og bendir á að
kostnaður sé mikill við að taka þátt í sýning-
unni: „Þetta eru mjög góðar fréttir. Ég held að
það yrði mjög erfitt fyrir okkur, og reyndar
önnur Norðurlönd, að gera þetta af nokkru viti
[í Japan] nema þá að gera þetta sameiginlega.“
Þema sýningarinnar verður náttúran með
sérstakri áherslu á umhverfi, orku, auðlindir
og þá framtíðarmöguleika sem líftæknin býður
upp á á þessum sviðum og búist er við að 17–18
milljónir gesta komi á heimssýninguna, bæði
frá Japan og öðrum löndum.
ALDREI fyrr hafa jafnmargir þingmenn
undir 27 ára aldri sest á þing í einu, eða
þrír. Segja má að kynslóðaskipti hafi átt sér
stað á Alþingi í síðustu kosningum. Fimm
nýju þingmannanna eru þrjátíu ára eða
yngri og fjórtán eru yngri en 40 ára.
Meðalaldur þingmanna lækkaði um fimm
ár í síðustu kosningum, úr 52 árum í 47,
þegar átján nýir þingmenn settust á þing.
Ef meðalaldur þeirra er skoðaður sér-
staklega kemur í ljós að hann er ekki nema
35 ár.
Það sætir nokkrum tíðindum að af þess-
um átján nýju þingmönnum eru fimm þrjá-
tíu ára eða yngri. Í þessum hópi er meðal
annars næstyngsti þingmaður sögunnar,
Birkir Jón Jónsson, en hann er ekki nema
23 ára. Gunnar Thoroddsen var 113 dögum
yngri en Birkir þegar hann settist á þing
árið 1934 og er yngsti þingmaður sög-
unnar.
Aðeins níu þingmenn í sögu Alþingis
hafa verið undir 27 ára aldri. Í þessum
kosningum bætast þrír við þennan hóp eins
og áður segir, en aldrei hafa svo margir
undir 27 ára aldri sest í einu á þing.
Í þarsíðustu kosningum, árið 1999, var
Þórunn Sveinbjarnardóttir, Samfylkingu,
yngsti þingmaðurinn, hún var 33 ára þegar
hún settist á þing og Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir var rúmum mánuði eldri.
Lúðvík Bergvinsson var hins vegar yngsti
þingmaðurinn eftir kosningarnar 1995,
þegar hann átti tvær vikur í 31 árs afmælið.
Aldrei jafn-
margir ung-
ir á Alþingi
Þjóðin yngir upp/10
Morgunblaðið/Sverrir
SEX þúsundasti stúdentinn verður braut-
skráður frá Menntaskólanum á Akureyri á
þriðjudaginn, 17. júní, á síðustu Skólahátíð
Tryggva Gíslasonar sem skólameistara.
Nú eru 75 ár síðan skólinn tók að braut-
skrá stúdenta. Það var fyrst gert 1928 en
frá 1972, þegar Tryggvi tók við starfi skóla-
meistara, hafa um 3.500 stúdentar braut-
skráðst frá skólanum.
Í samtali við Tryggva Gíslason í Morg-
unblaðinu í dag kemur fram að hann telur
það Menntaskólanum á Akureyri fyrir
bestu að hann verði gerður að sjálfseign-
arstofnun þar sem innheimt yrðu skólagjöld
og hafi hann raunar lagt það til við Björn
Bjarnason, þáverandi menntamálaráð-
herra, árið 2000. Hugmyndin hafi hins veg-
ar ekki hlotið hljómgrunn.
Tryggvi segir eðlilegt að tekin séu skóla-
gjöld bæði í framhaldsskólum og háskólum
„vegna hins einfalda sannleika að allt sem
er ókeypis þykir einskis virði.“
Tryggvi segir einnig að þetta yrði liður í
að auka sjálfstæði skólanna gagnvart rík-
isvaldinu og bæta fjárhag þeirra.
Sex þúsundasti
stúdentinn
brautskráður
frá MA
Agi er undirstaða/B1
♦ ♦ ♦
VERÐ á íbúðarhúsnæði heldur áfram að hækka
og nemur hækkunin 12–13% á íbúðum í fjölbýli
á höfuðborgarsvæðinu á síðustu tólf mánuðum,
samkvæmt upplýsingum Fasteignamats ríkis-
ins. Hækkunin á síðustu sex árum eða frá því á
fyrri árshelmingi 1997 nemur um 70% og þegar
tekið hefur verið tillit til verðlagshækkana á
tímabilinu hefur raunverð íbúða í fjölbýlishús-
um hækkað um 40%.
Núverandi verðhækkunarskeið hófst fyrir
rúmum fimm árum og hefur það staðið óvenju
lengi á íslenskan mælikvarða. Fermetraverð á
tveggja herbergja íbúð miðað við staðgreiðslu
var tæpar 80 þúsund krónur á fyrrihluta árs
1997. Fermetraverð á tveggja herbergja íbúð í
dag er hins vegar 136 þúsund kr. að meðaltali
eða 56 þúsund kr. hærra en það var fyrir sex ár-
um.
Fermetraverð fer lækkandi eftir því sem
eignirnar stækka, en verðhækkunin er engu að
síður sambærileg fyrir íbúðir í fjölbýlishúsum.
Fermetrinn í sérbýli 150–210 fermetrar að
stærð hefur hins vegar hækkað meira eða um
82% á tímabilinu, en stærsta sérbýlið 270–370
fermetrar hefur hækkað minna eða um 64% frá
því á fyrri hluta árs 1997.
Aukin umsvif á fasteignamarkaði
Verðþróun undanfarinna ára má greinilega
merkja í auknum umsvifum á fasteignamarkaði,
hvort sem litið er til fjárhæðar eða fjölda þeirra
kaupsamninga um íbúðarhúsnæði sem gerðir
eru árlega. Þannig eru nálega tvöfalt fleiri
kaupsamningar gerðir að meðaltali árin 1998–
2000 en á árunum 1990–1995 þegar viðvarandi
sölutregða var á markaðnum.
Verðbólgu síðustu tólf mánaða, sem verið hef-
ur lág, má að stærstum hluta rekja til hækkana
á íbúðaverði eða að meira en að þremur fjórðu
hlutum. Verðlag hefur hækkað um 1,8% á tíma-
bilinu, en sé hækkun húsnæðisverðs undanskil-
in nemur verðlagshækkunin síðustu tólf mánuði
innan við hálfu prósenti.
Fasteignaverð hefur einnig stórhækkað í
flestum iðnríkjum frá miðjum tíunda áratugn-
um og nemur hækkunin um 50% í Bretlandi,
Hollandi og á Spáni svo dæmi séu tekin. Er því
spáð að fasteignaverð í þessum löndum muni
lækka verulega á næstunni.
Íbúðaverð hefur hækk-
að um 70% frá 1997
Hækkun íbúðaverðs
nam 12–13% síðustu
tólf mánuði
Húsnæðisverðið/14–15
GRÓÐURSETTAR voru í gær-
morgun 2.007 trjáplöntur sem Al-
coa færði Fjarðabyggð að gjöf í
tilefni samnings um byggingu ál-
vers Alcoa í Reyðarfirði, Fjarða-
áls. Gróðursetningin fór fram við
álverslóðina frá Framnesi og út
að Sómastöðum.
Um verkið sáu Trevor J.
Adams, framkvæmdastjóri Ís-
landsverkefnis Alcoa, og Ásmund-
ur Ásmundsson, formaður Skóg-
ræktarfélags Reyðarfjarðar,
ásamt nemendum 8. og 9. bekkjar
í Grunnskóla Reyðarfjarðar. Síð-
ar verða gróðursettar 450 plöntur
á hverju ári til ársins 2007, eða
ein planta fyrir hvern starfsmann.
Gróðursettu 2.007 plöntur frá Alcoa
Morgunblaðið/Helgi Garðarsson
MIKILL erill var hjá lögregl-
unni á Akureyri í fyrrinótt.
Tilkynnt var um eina líkams-
árás undir morgun í miðbæn-
um, skammt frá Nætursöl-
unni, þar sem sparkað var í
liggjandi mann. Var sá fluttur
með sjúkrabíl á Fjórðungs-
sjúkrahúsið til aðhlynningar
en árásarmaðurinn handtek-
inn og látinn gista fanga-
geymslur.
Báðir voru mennirnir um
tvítugt og nokkuð ölvaðir, að
sögn lögreglu. Er blaðið fór í
prentun var kæra ekki komin
fram en þess beðið að árás-
armaðurinn svæfi úr sér öl-
vímu til að skýrslutaka gæti
farið fram. Fjölmenni var á
Akureyri í fyrrinótt og lög-
reglan segir lítinn svefnfrið
hafa verið á tjaldstæðunum
þar sem bæði voru fjölskyldu-
fólk og skemmtanaglaðir
nátthrafnar.
Erill í Reykjavík
og Borgarfirði
Löggæslumenn í Reykja-
vík og Borgarfirði höfðu einn-
ig í nógu að snúast í fyrrinótt
en engin alvarleg atvik komu
upp. Fjölmargir voru á ferð-
inni í Borgarfirði og þurftu
lögreglumenn að sinna mörg-
um útköllum á stóru svæði.
Líkams-
árás á
Akureyri