Morgunblaðið - 27.06.2003, Blaðsíða 1

Reuters
ÍSRAELSKIR lögreglumenn fjarlægja gyðinga á
Vesturbakkanum sem mótmæltu Vegvísinum til
friðar í Mið-Austurlöndum og niðurrifi byggða
ísraelskra landtökumanna.
Vegvísinum mótmælt
STOFNAÐ 1913 171. TBL. 91. ÁRG. FÖSTUDAGUR 27. JÚNÍ 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Ung á fund
bæjarstjóra
Fimm ára stúlka meiddi sig á
göngustíg og vill úrbætur 22
Til æfinga
í útlöndum
Þórey Edda stangarstökkvari flytur
til Þýskalands til æfinga Íþróttir 45
Á VINSÆLUSTU gönguleiðinni í Hveradölum í Kerling-
arfjöllum hefur brotist út mikið og fallegt leirgos, ná-
kvæmlega undir stígnum sem troðinn hefur verið af fólki
í áranna rás. Gosið er jafn tilkomumikið að sjá úr fjarska
og það er varasamt í nánd en þarna hafa myndast tveir
gígar og gleypti annar þeirra fljótlega eina göngustiku
sem stóð beint yfir hverastæðinu og hinn gígurinn spýr
leirslettum hátt í loft með miklum drunum. Ekki þarf að
koma á óvart að leirgosið hafi brotist út á þessum stað
þar sem Hveradalir eru eitt mesta háhitasvæði landsins
og hitinn leitar upp á yfirborðið þar sem fyrirstaðan er
minnst. Geta hverir myndast nánast hvar sem er og strítt
leiðsögumönnum sem þurfa að breyta gönguleiðunum
jafnóðum. Talið er að leirhverirnir hafi myndast í vor, en
fram að því voru þeir einungis á stærð við lítinn matar-
disk og lítt ógnandi. Nú er hins vegar vissara að sýna
fyllstu aðgát. Gönguleiðin er enn fær þrátt fyrir ærslin í
hverunum, en göngumenn þurfa að sneiða hjá hverunum
og gæta þess að fara ekki of nálægt vegna hættu á að fá
yfir sig brennandi heitar leirslettur.
Morgunblaðið/Örlygur Steinn Sigurjónsson
Glæsilegt leirgos braust
út á miðjum gönguslóða
Tilkomumikið að sjá í fjarska en varasamt í nánd
Eðvarð Hallgrímsson, staðarhaldari í Kerlingarfjöllum, kannar verksummerki á gönguleiðinni.
PALESTÍNSKIR embættismenn sögðu í gær að
leiðtogar herskárra hreyfinga Palestínumanna
myndu tilkynna þriggja mánaða vopnahlé á næstu
dögum, líklega fyrir komu þjóðaröryggisráðgjafa
Bandaríkjanna til Ísraels um helgina. Ekkert lát
var þó á ofbeldinu í gær.
Ísraelskir hermenn stöðvuðu fjóra Palestínu-
menn sem voru með tvo pakpoka fulla af sprengi-
efni nálægt Vesturbakkanum. Tveir Palestínu-
mannanna féllu í átökum og hinir voru handteknir.
Fyrr um daginn skaut 15 ára Palestínumaður ísr-
aelskan símvirkja til bana í grennd við Vestur-
bakkann og særðist síðan alvarlega í skotbardaga
við öryggisvörð. Vopnaður hópur, sem tengist
Fatah-hreyfingu Yassers Arafats, leiðtoga Palest-
ínumanna, kvaðst hafa staðið fyrir árásinni.
Palestínumenn skutu einnig sprengjum og
heimagerðum flugskeytum á byggðir gyðinga á
Gaza-svæðinu og ísraelskt þorp.
Sendimenn Marwans Barghoutis, palestínsks
uppreisnarleiðtoga sem er í fangelsi í Ísrael, hafa
annast milligöngu um vopnahléssamning við leið-
toga palestínsku hreyfinganna Hamas og Jíhad.
Yasser Arafat sagði í gær að búist væri við form-
legri vopnahlésyfirlýsingu „á næstu klukkustund-
um“ en hátt settur palestínskur embættismaður
sagði síðar að vopnahléið yrði líklega tilkynnt fyrir
komu Condoleezzu Rice, þjóðaröryggisráðgjafa
Bandaríkjanna, til Ísraels annað kvöld. Leiðtogar
Hamas og Jíhad sögðu að lokaákvörðun um
vopnahlé yrði tekin „á næstu dögum“.
Ísraelar hætti öllum hernaði
Leiðtogar hreyfinganna segja að vopnahlés-
samingurinn sé ekki endanlegur. Stjórnvöld í Ísr-
ael og Bandaríkjunum hafa látið í ljósi efasemdir
um gildi hans og sagt að palestínsk yfirvöld þurfi
að afvopna hreyfingarnar.
Palestínsku hreyfingarnar hafa óskað eftir
tryggingu fyrir því að Ísraelar hætti öllum hern-
aðaraðgerðum, meðal annars banatilræðum við
Palestínumenn sem sakaðir eru um að vera við-
riðnir árásir á Ísraela. Nabil Abu Rdeneh, ráðgjafi
Arafats, sagði að Palestínumenn biðu enn þess að
Bandaríkjastjórn héti því að knýja Ísraela til að
hætta tilræðunum.
Palestínumenn boða
vopnahlé um helgina
Jerúsalem, Ramallah. AP, AFP.
Plastpokarnir eru misdýrir í versl-
unum en hjá Coop Danmark kosta
þeir á bilinu 25 til 30 ísl. krónur. Það
er oft um eitt prósent af venjulegum
innkaupum. Hluti af pokaverðinu
rennur til ríkisins sem umhverfis-
gjald, samtals rúmlega 2 milljarðar
ísl. króna árlega, en eins og fyrr seg-
ir er hagnaður verslunarinnar tæp-
lega 3,6 milljarðar króna. Sagði frá
þessu í Jyllands-Posten í gær.
Með léttustu pokana
Coop Danmark er með um þriðj-
ung smásöluverslunarinnar í Dan-
mörku í sínum höndum og veltir ár-
lega rúmlega 347 milljörðum ísl.
króna. Á síðasta ári var hagnaður
samsteypunnar um 3,85 milljarðar
ísl. króna og kunnugir menn telja, að
hagnaður hennar af pokasölunni hafi
þá verið allt að 1,8 milljarðar króna
eða næstum helmingur alls hagnað-
arins.
Umhverfisgjaldið til ríkisins er
miðað við þyngd en Coop-verslanirn-
ar spara sér það að nokkru með því
að vera með léttustu pokana. Segja
forsvarsmenn þeirra, að léttir pokar
og þar með minna plast sé þeirra
framlag til umhverfismála en þeir
vilja ekki staðfesta neinar tölur um
hagnaðinn af sölunni, segja aðeins,
að hann sé „ágætur“.
Pokasalan sögð
hrein gullnáma
Næstum hálfur hagnaður Coop
Danmark sagður vera af pokunum
AÐ SÖGN
Bjarna Finns-
sonar, stjórn-
arformanns
Pokasjóðs versl-
unarinnar,
greiða á bilinu
80–90% allra
matvöruverslana
í landinu til
sjóðsins af hverj-
um seldum plastpoka. Því séu ekki
allar verslanir í sjóðnum og t.d.
engar byggingarvöruverslanir.
Pokasjóðurinn, sem í núverandi
mynd hefur verið starfandi síðan
1995, hefur gert samninga við um
170 söluaðila og greiða þeir árlega
um 80 milljónir króna til sjóðsins.
Algengt söluverð á plastpoka út úr
búð er fimmtán krónur, þar af fara
um sjö krónur til sjóðsins, um þrjár
krónur fara í virðisaukaskatt og af-
gangurinn til kaupmannsins. Bjarni
segir þetta yfirleitt koma út á núlli
fyrir þær verslanir sem gert hafa
samninga við Pokasjóðinn. Aðrar
geti haft einhvern hagnað af söl-
unni.
Ekki allir í
pokasjóði hér
Bjarni Finnsson
Óánægja
með vaxta-
leysið
LÁG vaxtaprósenta í Svíþjóð veldur
því, að innlánsvextir af opnum reikn-
ingum, eins og t.d. launareikningum,
eru í mörgum tilvikum engir. Þannig
féll vaxtaprósentan hjá einum
stærsta banka landsins, SEB, niður í
núll á sex tegundum reikninga í vik-
unni sem leið. Eru margir mjög
óánægðir með, að bankarnir skuli
ekki hafa skýrt fólki frá því, að inn-
stæðan beri enga vexti.
Launþega- og neytendasamtök í
Svíþjóð hafa gagnrýnt bankana
harðlega fyrir að þegja um þetta og
benda ekki fólki á, að hyggilegt sé að
færa fé frá slíkum reikningum yfir á
sparireikninga til að fá a.m.k. ein-
hverja vexti. Samtökin segja að auð-
velt sé fyrir bankann að færa
ákveðna upphæð af launareikningi
inn á sparireikning um leið og launin
berast án þess að um það sé beðið í
hvert skipti.
Engir vextir á mörgum
launareikningum Svía
Sigursæl
motta
Efrivararskegg Harrys var
mikilfenglegast Fólkið 48
DANSKAR verslanir selja viðskiptavinum sínum árlega um hálfan
milljarð plastpoka og fyrir þær er salan eins og hver önnur gullnáma.
Áætlaður hagnaður þeirra er næstum 3,6 milljarðar íslenskra króna
og talið er, að allt að helmingur hagnaðar verslanakeðjunnar Coop
Danmark komi frá plastpokasölunni.