Morgunblaðið - 27.06.2003, Qupperneq 24

LISTIR
24 FÖSTUDAGUR 27. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Aðalheiður S. Eysteinsdóttir opn-
ar sýningu í Safnasafninu á Sval-
barðsströnd. Opnun sýningarinnar
er liður í verkinu „40 sýningar á 40
dögum“.
Í DAG
OPNUÐ verður sýning á tillögum
um hönnun duftgarðs og mótun
lands í Leynimýri við Öskjuhlíð á 4.
hæð Perlunnar í dag, föstudag, kl. 16
og fer þá fram verðlaunaafhending.
Kirkjugarðar Reykjavíkurpró-
fastsdæma (KGRP), í samstarfi við
Reykjavíkurborg, efndu nýverið til
samkeppni um hönnun duftgarðs á
Sóllandi og mótun lands í Leynimýri
í Öskjuhlíð. Samningur um sam-
keppnishald var gerður við Arki-
tektafélag Íslands (AÍ) og fór sam-
keppnin fram samkvæmt
samkeppnisreglum þess.
Í dómnefnd voru neðangreindir
einstaklingar skipaðir af útbjóðanda:
Einar E. Sæmundsen landslagsarki-
tekt, Inga Jóna Þórðardóttir við-
skiptafræðingur og Þórsteinn Ragn-
arsson forstjóri, sem jafnframt var
formaður nefndarinnar. Fulltrúar
dómnefndar, skipaðir af AÍ, voru
Árni Kjartansson, arkitekt FAÍ, og
Áslaug Katrín Aðalsteinsdóttir,
landslagsarkitekt FÍLA, tilnefnd af
Félagi íslenskra landslagsarkitekta.
Ritari dómnefndar var Ólafur Jóns-
son framkvæmdastjóri. Stjórn Arki-
tektafélags Íslands tilnefndi Harald
Helgason, arkitekt FAÍ, sem trún-
aðarmann.
Alls bárust 16 tillögur og segir
Þórsteinn Ragnarsson að í heild hafi
samkeppnin tekist mjög vel. „Þátt-
takendur hafa lagt mikla vinnu í til-
lögurnar og álit dómnefndar er að
árangur af samkeppninni sé gott
veganesti á nýrri öld til að móta nú-
tímalegt framtíðargrafarsvæði fyrir
íbúa á þjónustusvæði KGRP.“
Haldin verður sýning á þeim 15
keppnistillögum sem uppfylltu skil-
yrði keppninnar og verða þær sýnd-
ar undir höfundarnafni.
Dómnefndarálit mun liggja frammi á
sýningarstað sem verður opinn al-
menningi í hálfan mánuð.
Sýning á
duftgarðs
tillögum
NÚ FER í hönd seinasta helgin sem
sýning Þóru Sigurþórsdóttur er op-
in. Sýningin ber heitið „Leir frá
hvirfli til ilja“ og er haldin utandyra
við vinnustofu Þóru að Hvirfli í Mos-
fellsdal. Aðgangur er ókeypis.
Óðinshús á Eyrarbakka
„Hafsýnir“, sýning á grafíkverk-
um Díönu Hrafnsdóttur og Elvu
Hreiðarsdóttur lýkur sunnudaginn
29. júní. Opið föst. lau. og sunn. frá
kl. 12 til 18.
Sýningum lýkur
NÚ STENDUR yfir þing norrænna
tónlistar- og tónmenntakennara,
NMPU, í Tónlistarhúsi Kópavogs.
Þingið stendur til 30. júní. Meðan á
þinginu stendur sér hvert land um
eina tónleika og munu tónlistarhóp-
arnir koma fram á hádegis- og kvöld-
tónleikum í Salnum í Kópavogi auk
lokatónleika í Vetrargarðinum og
Digraneskirkju.
Þessi tónleikar eru framundan: Í
dag kl. 13.30 sænskur barnakór,
slagverkshópur og „spelmannsmus-
ik“, kl. 20 finnskt kanteletríó,
strengjakvartett, blokkflautukons-
ert, barnakór o.fl. Laugardagur kl.
13.30 danskur barnakór, sellósveit
og írsk þjóðlagatónlist.
Samhliða ráðstefnunni eru 300
ungmenni úr norrænum tónlistar-
skólum, listaskólum, hljómsveitum
og kórum með tónlistarmót. Loka-
tónleikar verða á sunnudaginn í
Vetrargarðinum í Smáralind og hefj-
ast þeir kl.15.30.
Tónlistarnemar
í Salnum
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦
TÓNVERK fyrir tvo gítara eru
nýrri af nálinni en halda mætti, ef
marka má nýlegt viðtal Mbl. við
flytjendur þriðjudagskvöldsins.
Skv. því voru frumkvöðlar gítardú-
ósins (dúó = tvíleikur), (dúett =
tvísöngur) frönsku hjónin Alex-
andre Lagoya og Ida Presti, er
náðu með leik sínum á miðri öldinni
sem leið athygli tónskálda. Gítar-
tvíeykið Duo Campañas stofnuðu
Þórólfur Stefánsson og Hollending-
urinn Eric Lammers 2001 í Svíþjóð
þar sem þeir starfa báðir, og voru
tónleikarnir í Laugarnesi hinir
fyrstu af fernum áformuðum hér á
landi.
Dúóið byrjaði með Tonadilla para
dos guitarras eftir kannski mælsk-
asta melódista Spánverja á 20. öld,
Joaquin Rodrigo (1901–99), er sló í
gegn 1940 á heimsvísu með án efa
þekktasta gítarkonsert allra tíma,
Concierto Aranjuez. Þríþætt verk
hans frá 1959 bar sömuleiðis ríku-
legan vott um lagræna gáfu, enda
andi þjóðlagsins sjaldnast fjarri
þótt stundum væri kryddaður sam-
stígum tvíundum og álíka. Sérlega
seiðandi var Minueto pomposo (II),
kyrrlátur tindátamars er leikinn
var af hæverskum gáska. Hins veg-
ar hefðu Allegro-útþættirnir mátt
vera aðeins liðugri í útfærslu; eink-
um hinn seinni, er vantaði talsvert
meiri blóðhita og hrynskerpu.
Dúóið frumflutti nýtt verk eftir
Þorkel Atlason (f. 1964) frá þessu
ári, Sonata in Re. Þrátt fyrir form-
festulegt heiti sitt kom smíðin frem-
ur leitandi fyrir, einkum eftir þrá-
stefjað tokkötu-upphafið (er birtist
aftur síðar með svipaðri áferð) þar
sem framvindan leystist upp í rap-
sódískt spyrjandi dulúð, þrátt fyrir
ýmsar góðar hugmyndir. Hér sem
reyndar víðar í dagskránni virtist
manni spilamennskan aftur á móti
varla nógu samtaka, hvað þá nógu
snörp – þótt ósagt skuli látið hvort
splunkuný sænsk (og hugsanlega
enn ótilspiluð) hljóðfæri dúósins
skipti einhverju í þeim efnum.
Alltjent þurfti að stilla oft og títt.
Eftir Katalóníubúann Enrique
Granados (1867–1916) léku þeir fé-
lagar fyrst Intermezzo (ekki til-
greint á verkefnaskrá); mjúkt og
innilegt stykki. Síðan kom Danza
Espagnola no. 2, Oriental, er bar
vott um sterk áhrif frá spænskum
þjóðdönsum og var vel og fínlega
leikið.
Að endingu var flutt Sonata
Canonica pour deux guitares frá
1961 eftir hinn fjölhæfa ítalska gyð-
ing Mario Castelnuovo-Tedesco
(1895–1968), er flúði ofsóknir Muss-
olinis 1939 og settist að í Holly-
wood. Fyrir utan fjölda tónverka í
ýmsum greinum samdi hann einnig
ógrynni af kvikmyndatónlist þótt
sjaldan væri þess getið (hann titlaði
sig oft „draugapenna“ draumaverk-
smiðjunnar), og kenndi ekki ómerk-
ari arftökum í faginu en Jerry
Goldsmith, Henry Mancini og John
Williams, auk þess sem framlag
hans til gítarbókmennta þykir
veigamest ítalskra tónskálda. Í þrí-
þættri Kanonsónötunni eimdi eftir
af æskuáhuga Tedescos á kontra-
punkti, auk þess sem hann var
greinilega lítill eftirbátur Spánverj-
anna í laglínugerð, sérstaklega í
hinum bráðfallega Tempo di sicil-
iane (II). Þessir kostir verksins
komu vel fram í fáguðum flutningi
þeirra félaga, jafnvel þótt virtist oft
vanta herzlumuninn hvað eldmóð
varðar og samstillta snerpu.
TÓNLIST
Sigurjónssafn
Rodrigo: Tonadilla. Þorkell Atlason: Son-
ata in Re (frumfl.). Granados: Int-
ermezzo; Danza Espagnola no. 2, orient-
al. Castelnuovo-Tedesco: Sonatina
Canonica. Duo Campañas (Eric Lammers
og Þórólfur Stefánsson gítarar). Þriðju-
daginn 24. júní kl. 20:30.
GÍTARTÓNLEIKAR
Fágað en fjörvana
Ríkarður Ö. Pálsson
SÝNING á kínverski sam-tímagrafík og myndefni umkínverska menningu verðuropnuð í Ráðhúsi Reykjavík-
ur í dag, en það er Kínverska sendi-
ráðið á Íslandi, Kínversk-íslenska
menningarfélagið og Félag Kínverja
á Íslandi sem standa að sýningunni.
„Myndirnar á sýningunni voru
valdar af menningarmálaráðuneyt-
inu í Kína, en sýningin var fyrst sett
upp í Búlgaríu, þaðan kom hún hing-
að og ferðinni lýkur svo í Póllandi í
næstu viku,“ segir Zhaohui Shi,
sendiráðsritari kínverska sendiráðs-
ins. Á sýningunni má sjá 100 graf-
íkmyndir sem spanna alla síðustu
öld auk nokkurra myndverka eftir
kínverska listamenn sem búsettir
eru hér á landi. „Myndirnar frá
1900-29 sýna fyrst og fremst daglegt
líf almennings. Frá 1930-49 end-
urspegla myndirnar frelsishreyf-
inguna og viðbrögð Kínverja við inn-
rás Japana, meðan myndirnar frá
1950-79 sýna margar hverjar þær
breytingar sem urðu á lífi bænda á
viðkomandi tíma. Þannig vísar t.d.
myndin „Sjúklingi hjúkrað að nóttu“
eftir Cheng Mian til tímaskeiðs
snemma á sjötta áratugnum þegar
hinir berfættu læknar, eins og þeir
voru kallaðir, ferðuðust milli þorpa á
landsbyggðinni til þess að sinna
sjúklingum. Myndirnar eftir 1978
flokkast til umbótatímans sem hófst
með efnahagsuppganginum,“ segir
Meng Qian, menningarfulltrúi
sendiráðsins.
Að sögn Qian eru allar myndirnar
á sýningunni unnar með aðferð tré-
ristu, en tréþrykkið á sér meira en
tvö þúsund ára sögu í Kína þar sem
það var fundið upp. „Þegar listamað-
urinn býr til tréristu eru bara prent-
uð örfá eintök, kannski 20-30 mynd-
ir, og síðan er mótið eyðilagt svo það
er aldrei hægt að prenta sömu
myndina aftur,“ bætir Qian við.
„Við höfum verið með sérfræðinga
hér sem hafa hjálpað okkur að setja
sýninguna upp. Þeir geta útskýrt
hvers vegna myndirnar eru svona
sérstakar. Vissulega geta gestir not-
ið fegurðar myndanna, en með hjálp
sérfræðinga skilur maður kannski
fyrst raunverulegt gildi myndanna.
Þessir sérfræðingar ætla líka að
sýna eigin verk þar sem þeir notast
við kínverska myndlistaraðferðir til
þess að teikna t.d. Gullfoss, Geysi og
Þingvelli,“ segir Shi.
Meðan á sýningunnni stendur
verða sýnd myndbönd og mynd-
diskar um ýmsa þætti þjóðlífs í Kína.
„Með þessu langar okkur að leggja
áherslu bæði á fortíðina og nú-
tímann. Okkur finnst mikilvægt að
kynna Kína ekki einvörðungu sem
ævagamalt menningarsamfélag
heldur líka sem nútímasamfélag.
Flestallir þekkja til hins stórbrotna
menningararfs Kína, en margir virð-
ast ekki vita hversu hratt Kína hefur
þróast á síðustu tuttugu árum og
hvernig líf fólks hefur breyst. En
með því að horfa á myndböndin má
skynja nútíma Kína t.d. á götum úti
og í stórmörkuðum,“ segir Shi.
Að sögn Arnþórs Helgasonar, for-
manns Kínversk-íslenska menning-
arfélagsins, markar sýningin upphaf
hátíðarhalda í tilefni þess að á hausti
komanda eru liðin fimmtíu ár frá
stofnun Kínversk-íslenska menning-
arfélagsins. „Í október næstkomandi
verða liðin fimmtíu ár frá stofnun fé-
lagsins, en það var stofnað eftir að
hópur Íslendinga heimsótti Kína
1952 fyrir tilstuðlan esperantó-
hreyfingarinnar í Kína. Meðal stofn-
félaga voru Jóhannes úr Kötlum og
Þórbergur Þórðarson, en í dag eru
um tvö hundruð manns í félaginu.
Fyrstu tvo áratugina eftir stofnun
gegndi félagið lykilhlutverki í öllum
menningartengslum landanna
tveggja, en síðan seint á áttunda
áratugnum hafa öll samskipti aukist
til muna. Félagið starfar náið með
Kínversku vináttusamtökunum,
Sambandi íslenska sveitarfélaga og
utanríkisráðuneytinu. Félagið hefur
boðið kínverkum listamönnum að
heimsækja Ísland og sent mennig-
arsendinefndir til Kína,“ segir Arn-
þór sem er afar ánægður með sam-
starfið við Kínverska sendiráðið á
Íslandi.
Að mati Shi gegnir menningin ein-
mitt veigamiklu hlutverki í tengslum
ólíkra þjóða. „Með því að kynna
menningu þjóðanna viljum við stuðla
að aukinni vináttu og skilningi fólks
á öðrum menningarheimum,“ segir
Shi og heldur áfram: „Þótt menning
okkar nái meira en fimm þúsund ár
aftur í tímann lítum við alltaf svo á
að við getum lært nýja hluti frá öðr-
um löndum. Þannig hafa t.d. Íslend-
ingasögurnar og Hávamál verið
þýdd á kínversku, en við getum ein-
mitt lært afar margt af Hávamálum.
Við viljum læra góða hluti af Íslend-
ingum og sýna þeim okkar bestu
hluti. Það er því hagur beggja landa
að deila menningarheimum sínum,“
segir Shi að lokum.
Vakin skal athygli á því að sýn-
ingin, sem verður opnuð almenningi
á morgun, stendur aðeins í fjóra
daga. Um helgina verður hún opin
frá 12-18 og á mánudag og þriðjudag
frá 8-19.
Sýning á kínverskri samtímagrafík opnuð í Ráðhúsi Reykjavíkur
Kína í nútíð og fortíð
Morgunblaðið/SverrirSendiráðsmennirnir Zhaohui Shi og Qian Meng með Arnþór Helgason á milli sín.
Sjúklingi hjúkrað að nóttu eftir Cheng Mian.