Morgunblaðið - 29.06.2003, Blaðsíða 31

SKOÐUN
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29. JÚNÍ 2003 31
OPIÐ VIRKA DAGA FRÁ KL. 9-18
LAUTASMÁRI 8 Í KÓPAVOGI
OPIÐ HÚS Í DAG FRÁ KL. 14.00-17.00
93 fm endaíbúð á 2. hæð ásamt stæði í lokaðri bílageymslu. Íbúð-
in skiptist í hol, stofu, borðstofu með útgangi út á rúmgóðar suð-
ursvalir, rúmgott eldhús, inn af eldhúsi er gluggalaust þvottaher-
bergi. Á sérgangi eru tvö svefnherbergi og flísalagt baðherbergi í
hólf og gólf. Það er eikarparket á öllum gólfum nema á bað- og
þvottaherbergi, þar eru flísar. Stutt er skóla og alla þjónustu. Íbúð-
in er laus 15. ágúst nk. Áhv. 4,4 millj. húsbréf. Verð 14,5 millj. Sig-
rún Edda tekur á móti gestum í dag frá kl. 14.00-17.00.
Sími 575 8500
Fax 575 8505
Síðumúla 11 • 2. hæð • 108 Reykjavík
Sverrir Kristjánsson, lögg. fasteignasali
Opið hús
Ásvallagata 1 - 1. hæð
125 fm 4-5 herbergja íbúð á 1. hæð í 3-býli
(ein íbúð á hverri hæð). Hæðin er í dag nýtt
undir félagsstarfsemi og er því ekki innréttuð
sem íbúð. Íbúðin verður til sýnis í dag,
sunnudag, frá kl. 13-15. V. 14,5 m. 3442
Safamýri 87 - Neðri sérhæð
Mjög falleg og vel umgengin 147 fm neðri
sérhæð í 4-býli. 26 fm bílskúr fylgir. Hæðin
skiptist m.a. í tvær stofur og 3-4 herbergi.
Inn af forstofu er herbergi og snyrting sem
gæti hentað til útleigu. Íbúðin verður til sýn-
is í dag, sunnudag, frá kl. 12-13. V. 21,5 m.
3180
LAUGARNESVEGUR, 3. H. H.
Falleg, björt og rúmgóð 125 fm íbúð á 3.
hæð við Laugarnesveg. Eignin skiptist m.a. í
hol, snyrtingu, stofu, fjögur herbergi, bað-
herbergi og eldhús. Útsýni. Eignin verður
sýnd á milli kl. 15 og 17 á sunnudag. V. 14,5
m. 3329
Efstaleiti 12, 1. h. h. - Breiðablik
Glæsileg íbúð í þessu vinsæla fjölbýlishúsi.
Íbúðin, sem er 4ra herb., er um 145 fm auk
30 fm bílastæðis í bílageymslu. Glæsileg
stofa, vandaðar innréttingar, parket, sér-
þvottahús er í íbúðinni. Inn af stofu er glæsi-
leg sólstofa með útgangi út á hellulagða ver-
önd. Mikil sameign m.a. sundlaug og heitir
pottar. Laus í ág. nk. Íbúðin verður til sýnis í
dag, sunnudag, frá kl. 13-14. (Bent Scheving
á bjöllu). V. 29,0 m. 3410
Opið hús
Opið hús
Opið hús
Opið hús
Snorrabraut 56 - Með bílskúr
Vorum að fá í einkasölu glæsilega 90 fm íbúð
á 6. hæð í lyfthúsi. Íbúðinni fylgir auk þess
26 fm bílskúr. Stórglæsilegt útsýni. Sérstak-
lega fallega innréttuð íbúð. Tvennar svalir á
hæðinni. Íbúðin fæst einnig keypt án bílskúrs
og er verðið þá 16,2 m. Nánari upplýsingar
hjá Magneu Sverrisdóttur í síma 861 8511. V.
18,2 m. 3336
Leiðhamrar - Glæsilegt parhús
Erum með í einkasölu glæsilegt parhús u.þ.b.
205 fm á tveimur hæðum með innbyggðum
bílskúr. Vandaðar innréttingar og parket.
Glæsilegar stofur með garðskála. V. 24,2 m.
3426
Fyrir eldri borgara
Parhús
Trönuhólar 12
Þetta glæsilega 320 fm einbýli á tveimur
hæðum með stórum bílskúr verður sýnt í dag,
sunnudag, á milli kl. 14 og 16. Rúmgóðar
stofur og góð herbergi. Falleg lóð m.a. tveir
góðir sólpallar til suðurs. Húsið er staðsett
neðst í götu alveg við óbyggt svæði. Glæsi-
legt útsýni yfir Elliðaárdalinn og víðar. Góðar
innréttingar og saunaklefi með hvíldarher-
bergi. Sérstaklega útbúið sjónvarpsherbergi.
Eigandi er til í að skoða skipti á minni eign.
Húsið er laust nú þegar. V. 28,8 m. 2546
Á VEGUM landbúnaðarráðu-
neytisins er komin út skýrsla svokall-
aðrar sláturhúsanefndar undir sömu
yfirskrift og þeirri
sem skreytir grein-
arkorn þetta.
Nefndin var skip-
uð af landbún-
aðarráðherra að vori
2002 og samkvæmt
inngangi skýrslunnar
skyldi hún meðal annars gera tillögu
um fjölda og staðsetningu þeirra slát-
urhúsa, sem starfa eiga í framtíðinni
á Íslandi.
Aðdragandi og úrvinnsla
Áður en rakin verða og gagnrýnd
efnisatriði skýrslunnar vill undirrit-
aður fyrst varpa fram efasemdum um
getu einhverra fimm einstaklinga til
þess að marka stefnu til frambúðar í
svo viðamiklu máli á sviði atvinnulífs,
sem alltaf hlýtur að verða að stjórn-
ast af breyttum ytri aðstæðum á
hverjum tíma, svo og af því hversu
sterkir einstaklingar koma að stjórn-
un fyrirtækjanna í hverri grein. Allir
þeir sem þessa annars ágætu skýrslu
lesa verða að átta sig á þessum veik-
leika hennar.
Þá er vert að rifja upp þá sam-
þykkt Búnaðarþings, sem leiddi til
skipunar nefndarinnar, en hún var
gerð á Búnaðarþingi árið 2002, svo-
hljóðandi: „Búnaðarþing 2002 beinir
því til landbúnaðarráðherra, Byggða-
stofnunar, Framleiðnisjóðs landbún-
aðarins og Lánasjóðs landbúnaðarins
að veittur verði verulegur fjárstuðn-
ingur til að byggja upp nútímalegar
og hagkvæmar kjötvinnslur á lands-
byggðinni. Jafnframt verði lokið sem
fyrst við að byggja upp þau sláturhús
sem þörf er á. Tilgangurinn verði að
auka hagkvæmni, bæta gæði og efla
vöruþróun í kjöti.
Hvatt er til aukinnar samvinnu
bænda og sláturleyfishafa við það
verkefni að bæta markaðsstöðu af-
urðanna.
Búnaðarþing beinir því til landbún-
aðarráðherra að skipa nefnd til að
gera tillögur um framangreind verk-
efni og vinna að framkvæmd þeirra.“
Það er athyglisvert við þennan
texta að í honum er hvergi sagt ber-
um orðum að nefndin skuli gera til-
lögur til fjölda eða staðsetningar slát-
urhúsa og kjötvinnsla. Það veganesti
hefur hún fengið á síðari stigum.
Aukin samvinna bænda og sláturleyf-
ishafa er hins vegar hvergi nefnd á
nafn í skýrslunni. Það verkefni er því
óunnið, hefur týnst á vegferðinni eða
verið falið öðrum aðilum.
Hver er kostnaðaraukinn?
Meginmarkmið tillagna nefnd-
arinnar virðist miða að lækkun slát-
urkostnaðar jafnframt því sem öll
slátrun og meðferð kjöts skal falla
undir þær reglur sem gilda munu á
alþjóðamarkaði innan skamms tíma.
Í skýrslunni er getið um núverandi
sláturkostnað pr. kg samkvæmt
rekstrarupplýsingum núverandi slát-
urleyfishafa í landinu. Ekki kemur
fram hver hlutur hinna nýju krafna
um heilbrigði og gæði er í slát-
urkostnaði. Lesandi gæti fengið á til-
finninguna að hann sé verulegur og
því sé nauðsynlegt að byggja upp fáar
en stórar afurðastöðvar. Ekki er þó
gerð nánari grein fyrir þessum þætti
og erfitt er að koma við rökum, þar
sem ýmislegt bendir til þess að hinar
auknu kröfur þýði einungis annan
búnað og önnur vinnubrögð, sem oft
er hægt að temja sér án þess að veru-
leg þörf sé á auknu vinnuafli. Væri
fróðlegt að vita hvort einhver út-
reikningur hefur verið gerður á
kostnaðaraukningu vegna þessarra
nýju krafna og hvar niðurstöðu sé að
leita.
Valkostur framtíðarinnar
Skýrt kemur fram í skýrslunni að
sala erlendis á fersku kjöti gefur mun
hærra verð en sala á frosnu kjöti. Við
lækkandi markaðsverð innanlands
hljóta bændur að horfa mjög til þessa
möguleika. Bæði sparast allt að 50 kr.
pr. kg ef frystingu og geymslu er
sleppt og hins vegar virðist söluverð á
fersku kjöti til útflutnings vera að
nálgast innanlandsmarkað á frosnu
kjöti. Þetta myndi þýða verulega
lengingu á sláturtíma og breytta bú-
hætti í sveitum.
Ekki er unnt að sjá hvaða umræða
hefur átt sér stað innan nefndarinnar
um þessa hluti og hver áhrif þetta
gæti haft á afkomu þeirra sláturhúsa,
sem líklega starfa áfram í landinu eft-
ir þá endurskipulagningu, sem fram-
undan er.
Hluti kostnaðar við birgðahald er
nú styrktur af sameiginlegu fé, s.s.
vaxtakostnaður og geymslukostn-
aður. Þessi hluti sláturkostnaðar fell-
ur ekki á ferskkjötsölu. Áhugavert
hlýtur að vera að nýta þessa framlög
til þess að aðstoða bændur og slát-
urleyfishafa til þess að þjóna mark-
aðnum í fersku kjöti um leið og
sparnaður verður í þessum þáttum.
Þrátt fyrir samþykkt Bún-
aðarþings um að nefndin skuli auka
hagkvæmni og huga að samstarfi
bænda við sláturleyfishafa gerir hún
ekki tillögu í þessu efni.
Litið framhjá landafræðinni
Nefndin gerir ekki beina tillögu um
fjölda né staðsetningu sláturhúsa í
landinu, þrátt fyrir það ætlunarverk
sitt. Eigi að síður mælir hún ekki með
úreldingu þeirra húsa, sem nú hafa
útflutningsleyfi. Rekstrargrundvöll-
ur þessara húsa er þó ekki tíundaður,
né sláturkostnaður þeirra gefinn upp
sérstaklega. Þá virðist því ekki vera
gefinn gaumur hvar á landinu kjöt-
framleiðsla á mesta framtíð fyrir sér
af landfræðilegum ástæðum. Þannig
er ljóst að niðurstöður nefndarinnar
litast af hagsmunum eigenda þessara
húsa og rýrir það gildi hennar mjög.
Væru engin mannvirki nothæf á
þessu sviði og algerrar endurbygg-
ingar þörf hefðu hugmyndir nefnd-
armanna örugglega verið aðrar.
Fróðlegt hefði verið að sjá frá nefnd-
inni útreikning á fjölda og staðsetn-
ingu húsa við þær aðstæður og gefnir
ýmsir valkostir í því efni. Hver væri
til dæmis sláturkostnaður í landinu,
ef hér starfaði aðeins eitt sláturhús,
og hver væri heppilegasta staðsetn-
ing þess eina húss? Fræðilegu val-
kostirnir eru margir, en skýrslan
bendir ekki til mikils hugmyndaflugs
nefndarmanna, enda andinn jafnan í
lágflugi þegar setið er í stjórnskip-
uðum starfshópum.
Opinber framlög í
þágu fortíðar
Nefndin hefur sýnilega nokkrar
áhyggjur af flutningskostnaði gripa
við samþjöppun slátureininga og
leggur til að opinberu fé verði varið til
fjárfestinga í afkastameiri flutn-
ingatækjum. Með tilliti til fyrirsjáan-
legrar lengingar sláturtíðar og
breyttra búhátta virðist hér vera
gerð tillaga um vafasama notkun á
opinberu fé. Hversu vel nýtast 400
kinda bílar miðað við mun lengri slát-
urtíma? Þá má búast við því að hver
bóndi afhendi gripi sína á mun lengri
tíma árlega en nú er og að bændur
kjósi í vaxandi mæli að velja sér af-
urðastöð burtséð frá landfræðilegri
legu og vegalengd, einfaldlega vegna
viðskiptakjara eða annarra sérþarfa.
Með opinberu framlagi væri verið að
styðja fjárfestingu, sem gæti í raun
aukið óhagkvæmni í flutningum.
Lokaorð
Af skýrslunni má vel sjá að slát-
urkostnaður sauðfjár er mjög hár í
landinu. Nefndin bendir á nokkrar til-
tölulega einfaldar leiðir til þess að
lækka hann. Samt er það engan veg-
inn gefið að ekki séu til aðrar og
ennþá áhrifaríkari leiðir til bættrar
afkomu greinarinnar, bæði með því
að lækka kostnað og ekki síður með
bættri vöruþróun og markaðs-
setningu, sem gæti gefið af sér mun
hærra afurðaverð en nú þekkist.
Verður að vænta þess að þeir sem
leita nýrra valkosta í þessu efni njóti
ekki síður velvilja bændaforystu og
stjórnvalda en hinir sem hlotið hafa
náð þessarar nefndar, alveg án tillits
til staðsetningar eða afkomumögu-
leika.
Stefnumótun í
sauðfjárslátrun
Eftir Sigurjón Bjarnason
Höfundur er framkvæmdastjóri
Sláturfélags Austurlands.