Morgunblaðið - 04.07.2003, Blaðsíða 27
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. JÚLÍ 2003 27
HINN 17. júní stóð Davíð Odds-
son við fótskör sameiningartákns
þjóðarinnar á Austurvelli og flutti
ræðu, sem hefðum
samkvæmt ætti að
vera hátíðarræða til
upplyftingar öllum
Íslendingum. Þess í
stað flutti fráfar-
andi forsætisráð-
herra bitran um-
vöndunarpistil, sem gerði lítið úr
skilaboðum kjósenda til stjórn-
arinnar og að þingflokkurinn, sem
hann kallaði „óvita með eld-
spýtur“, skyldi tvöfalda fylgi sitt.
Sannanlega rétt kjörnir?
Kosningarnar eru afstaðnar, en
ekki er allt dottið í það dúnalogn,
sem fráfarandi forsætisráðherra
hélt fram í ræðu sinni. Í kjölfar
kosninganna var krafist endur-
talningar atkvæða af hálfu Frjáls-
lynda flokksins, þar sem sýnt var
að kosningalög höfðu verið brotin
og misbrestur verið á framkvæmd
talningar á atkvæðum. Þessi krafa
var studd af þingmönnum Sam-
fylkingar og vinstri – grænna.
Þingmenn Framsóknarflokksins
og Sjálfstæðisflokksins voru þá
ekki vandari að virðingu sinni en
svo, að þeir komu í veg fyrir að
lýðræði þjóðarinnar væri hafið yf-
ir allan grun og atkvæði talin aft-
ur til að taka af allan vafa að á Al-
þingi sitji rétt kjörnir fulltrúar
þjóðarinnar. Því er ljóst að þing-
sæti stjórnarflokkanna vega
þyngra en staðfestur vilji kjós-
enda og mega þeir því una við
Flórídakjörinn félagsmálaráð-
herra.
Þessi kosningabarátta er í
boði …
Fráfarandi forsætisráðherra tel-
ur ríkisstjórnina hafa haldið velli
með afgerandi hætti, en líklegast
er að féþúfur stjórnarinnar hafi
náð að kaupa undir hana völlinn.
Reykjavíkurborg hefur verið
gagnrýnd fyrir að hafa fengið
kostunaraðila til að gera 17. júní
hátíðarhöldin sem veglegust. Sýn-
ist hverjum sitt um slíkt, en það
fór þó ekkert á milli mála hver
lagði borginni til fé.
Það fæst, hins vegar, ekki upp
gefið hverjir eru kostunaraðilar
stjórnarflokkanna, þótt það þurfi
ekki mikið hugmyndaflug til að
draga þá ályktun að hagsmunafyr-
irtæki í lögvernduðum einokun-
arrekstri hafi fjármagnað þá
flokka, sem einir standa vörð um
lénskerfi sjávarins. Slíkar álykt-
anir eru studdar af yfirlýsingum
forstjóra stórútgerða í fjölmiðlum
og bréfaskriftum til starfsfólks,
þar sem því er óbeint hótað at-
vinnumissi ef það kysi ekki „rétt“.
Hugsanlega voru þessir forstjórar
að tryggja sér Davíðskvótann.
Þar sungu bæði stjórnarflokk-
arnir og féþúfur þeirra sama
sönginn um hvernig landið myndi
leggjast í auðn ef hróflað yrði við
högum hinna lögvernduðu einok-
unaraðila í sjávarútvegi. Það voru
hins vegar ekki breytingar á fisk-
veiðistjórnunarkerfinu, sem komu
Raufarhöfn í fréttir viku eftir
kosningar, heldur afleiðingar nú-
verandi kvótakerfis.
Bush hagræðir á Miðnesheiði
Stjórnarflokkarnir réttlæta
kvótabrask, sem hefur framfærsl-
una af heilu byggðarlögunum, með
tilvísunum í rekstrarhagræðingu
stórútgerðanna. Það komu því á
óvart harkaleg viðbrögð fráfarandi
forsætisráðherra við hugmyndum
Bandaríkjahers um hagræðingu,
sem kallar á brottflutning hertóla
af Miðnesheiðinni.
Viðbrögð fráfarandi forsætisráð-
herra vekja ugg í ljósi þess að
hefð virðist vera komin á að halda
utanríkismálanefnd utan við sam-
skipti við ráðamenn í Bandaríkj-
unum varðandi svo mikilvæg mál-
efni.
Það kæmi því ekki á óvart þótt
fráfarandi forsætisráðherra væri
tilbúinn til að auðmýkja íslensku
þjóðina enn frekar til að tryggja
áframhaldandi herkvóta á Mið-
nesheiði. Hann gæti til dæmis
samþykkt undanþágukröfu Banda-
ríkjanna undan lögsögu alþjóða
glæpadómstólsins, rétt eins og
hann hét stuðningi íslensku þjóð-
arinnar við árásarstríð Bandaríkj-
anna gegn Írak.
Undirlægjuháttur ríkisstjórn-
arinnar gagnvart Bandaríkjunum
er ekki verjandi, sérstaklega í
ljósi þess að Bandaríkjaher hefur
ekki sýnt sig þess megnugan að
verja einn eða neinn fyrir þeirri
ógn sem helst steðjar að heims-
byggðinni, þ.e.a.s. hryðjuverkum
og utanríkisstefnu Bandaríkjanna.
Ekki nema sanngjarnt.
Þótt sterk rök hafi ekki hreyft
við stjórnarflokkunum þegar farið
var fram á endurtalningu atkvæða
nægðu „sanngirnisrök“ til að færa
forsætisráðherrastólinn, sem hef-
ur verið svo þaulsetinn af for-
manni Sjálfstæðisflokksins, til for-
manns Framsóknarflokksins áður
en kjörtímabilið er hálfnað.
Hrossakaup stjórnarsáttmálans
undirstrika skömm Sjálfstæð-
isflokksins, sem hefur þurft að
gefa Framsóknarflokknum eftir
helminginn af ráðuneytunum, þó
svo vaðmálsflokkurinn hafi ein-
ungis þriðjunginn af stjórnar-
fylginu.
Völuspá
Það verður þungur róður hjá
ríkisstjórninni þetta kjörtímabil.
Efnahagsstjórn verður erfið.
Lénsherrar sjávarútvegsins munu
þrýsta á gengisfellingu til að
bjarga fyrirtækjum sínum frá
gjaldþroti rétt eins og var fyrir
tíma kvótakerfisins og ASÍ mun
ekki verða sami bjargvætturinn og
síðast þegar verðbólgan fer af
stað.
Þessi smáþjóð okkar, sem enn
er í byggð þrátt fyrir endurtekin
harðindi í gegnum aldirnar, hefur
náð að koma sér upp sambæri-
legum lífsgæðum og í nágranna-
löndunum. Lífsgæðum, sem hafa
batnað því meir, sem höft og rík-
isafskipti hafa verið afnumin. Því
miður situr við völd stjórn, sem
samanstendur af einu stjórn-
málaflokkunum, sem verja einok-
unar- og haftastefnu í und-
irstöðuatvinnugreinum
þjóðarinnar.
Við fótskör
Jóns forseta
Eftir Sigurð Inga Jónsson
Höfundur situr í miðstjórn Frjáls-
lynda flokksins.