Morgunblaðið - 06.07.2003, Blaðsíða 52
Í sporum Bítlanna á Abbey Road en enginn þó berfættur eins og Paul.SMÁTT og smátt tínist mann-skapurinn inn á hótel á KingsCross og eftirvæntingin er
mikil í hópnum. Ekki vegna þess að
í dag er þjóðhátíðardagur á Íslandi
heldur vegna þess að næstu daga
mun rætast draumur Rafns Jóns-
sonar tónlistarmanns um að taka
upp tónlist sína í frægasta hljóðveri
heims, Abbey Road í London. Í
hópnum eru fjölskylda og vinir
Rabba, hljóðfæraleikarar, hljóð-
upptökumenn og myndatökumenn
frá sjónvarpinu. Upptökur hefjast
daginn eftir, 18. júní, og svo
skemmtilega vill til að það er af-
mælisdagur Pauls McCartneys.
Þegar komið var inn í húsnæði
Abbey Road leið mönnum eins og
pílagrímum. Þeir eldri í hópnum
höfðu fengið bítlatímann beint í æð,
samsamað sig goðunum, reynt að
pikka lögin þeirra upp á hljóðfærin
sín og safnað hári. Hinir yngri gætu
verið börn, jafnvel afabörn bítla-
kynslóðarinnar en tileinka sér sömu
hártísku og njóta enn góðs af tón-
listararfi Bítlanna. Svo djúp spor
marka þeir fjórmenningar, John,
Paul, George og Ringo, í sögu tísku
og tónlistarsköpunar.
Stiginn splundraði Bítlunum
Abbey Road hljóðverið er þekkt-
ast fyrir að þar tóku Bítlarnir upp
flestar plötur sínar. Aðrir heims-
þekktir listamenn hafa einnig notað
það, s.s. hljómsveitin Pink Floyd,
sem tók þar upp meistaraverkið
Dark Side of the Moon, og hljóm-
sveitin Radiohead sem hefur hljóð-
ritað þar a.m.k. þrjár plötur.
Reyndar var hljóðverið sett á stofn
löngu fyrir daga Bítlanna og nú er
það leiðandi í þróun hljóðvera víða
um heim. Þar má líka finna eitt
mesta hljóðnemasafn í heimi.
Innan veggja Abbey Road eru
fjögur hljóðver. Þau eru misstór og
misjafnlega tækjum búin og gegna
hvert sínu hlutverki. Þar er risa-
stórt kvikmynda- og sinfón-
íuhljómsveitarupptökuver, þar er
hljóðsetningar- og klipping-
arhljóðver auk hljóðvers sem ætlað
er popp-, rokk- og djasshljóm-
sveitum. Þá er í húsnæðinu ýmis
önnur aðstaða, skrifstofur, mötu-
neyti og bar, ásamt útigarði og
tveimur vel útbúnum íbúðum. Því er
haldið fram að Abbey Road hljóð-
verið sé miklu meira að innanmáli
en utanmáli.
Í stúdíói 2, þar sem Bítlarnir tóku
upp flest lög sín, er vítt til veggja og
hátt til lofts og til að komast í
stjórnherbergið þarf að klífa lang-
an stiga upp á næstu hæð þar sem
menn tróna eins og karlar í brúnni.
Tæknimaður hjá Abbey Road hélt
því fram í gríni að það hefði ekki
verið Yoko Ono sem splundraði
Bítlunum heldur stiginn. Stúdíó 2 er
nánast í sínu upphaflega horfi en
tæki eru bæði gömul og ný. Þau
eldri búa yfir sjarmanum sem ein-
kenndi hljóðumhverfi fyrri tíma en
þau nýrri bjóða upp á mestu tækni-
legu hljóðgæði sem völ er á nú til
dags. Lítið fer þó fyrir fjögurra eða
átta rása upptökutækjum eins og
þeim sem Bítlarnir tóku sínar plöt-
ur upp á, heldur eru rásirnar orðn-
ar fleiri hvort sem notast er við seg-
ulband eða tölvuupptökuforrit. Sum
hljóðfærin eru þau sömu og Bítl-
arnir spiluðu á, þ.á m. píanóið sem
lögin „Lady Madonna“ og „Ob-La-
Di, Ob-La-Da“ voru leikin á. Það
þótti því viðeigandi að hefja upp-
tökur á lagi þar sem leikið væri á
það.
Enginn lék á hárgreiðu
eða salernispappír
Þegar búið er að stilla upp, tengja
og gera hljóðprufur, þar sem Arn-
þór Örlygsson (öðru nafni Addi 800)
og Alex Scannel tækjamaður frá
Abbey Road stúdíóinu fara fimum
fingrum um takka og tól, er talið í.
Egill, elsti sonur Rabba, smellir
saman kjuðum, Jón Ólafsson hamr-
ar forspil á píanóið í anda „Lady
Madonna“ og svo koma inn ásamt
Agli þeir Haraldur Þorsteinsson á
Fender djassbassa, árgerð ’64 (sem
hann fékk á sínum tíma í jöfnum
skiptum fyrir Trabant sömu árgerð-
ar), næstelsti sonur Rabba, Ragnar
Sólberg, og greinarhöfundur, Rún-
ar Þórisson, á gítara. Í brúnni gefur
Rabbi fyrirmæli varðandi útsetn-
ingar og tónlistarflutning.
Nú varð ekki aftur snúið og fleiri
lög fylgdu í kjölfarið. Milli þess sem
leikið var í gegnum lögin var farið
inn í stjórnherbergið, hlustað og
metið. Stundum var hljóðfærum
bætt við. Ragnar lék á sítar, ekki
hefðbundinn sítar heldur rafmagns-
sítar, og skreytti með línum á nýja
Gibson V-gítarinn sem hann keypti í
Denmark Street en í þeirri götu er
nær eingöngu verslað með gítara.
Jón bætti inn harmóníum eða Ham-
mond orgeli eftir þörfum, Birkir
Rafn Gíslason, gítarleikari hljóm-
sveitarinnar Ber, greip í eitt lag og
Dagur Kári Pétursson, kvikmynda-
gerðamaður og tengdasonur
Rabba, reyndi sig líka á harm-
óníum. Engum datt þó í hug að spila
á hárgreiður eða salernispappír af
klósettum Abbey Road hljóðversins
eins og Bítlarnir gerðu í laginu
„Lovely Rita“ eða fara í hljóð-
munasafnið í leit að fuglasöngnum
sem prýddi lagið „Blackbird“.
Umhverfið hafði þau áhrif á
menn að þeir urðu frjóir og afkasta-
miklir og samstaðan var eflaust
meiri en hún var orðin á milli þeirra
Johns, Pauls, Georges og Ringos
undir lokin. Að loknu dagsverki
héldu allir vel sáttir inn á hótel,
skelltu í sig einum bjór og lögðust á
koddann fullir eftirvæntingar
vegna næsta dags.
Bjallan var horfin
Áður en hljóðupptökur hófust
morguninn eftir munduðu mynda-
tökumenn RÚV vélar sínar. Tekið
var viðtal við Rabba, hljóðfæraleik-
ararnir myndaðir í bak og fyrir við
að spila á hljóðfærin og ekki var því
sleppt að mynda bandið á leið yfir
gangbrautina frægu við Abbey
Road, þá sem prýddi umslag sam-
nefndrar Bítlaplötu. Þó var enginn
berfættur né með sígarettu í ann-
arri eins og Paul og Volkswagen-
bjallan var horfin enda búið að selja
hana dýru verði á uppboði eins og
marga aðra muni sem tengjast Bítl-
Rabbi á Abbey
Rafn Jónsson í Abbey Road-hljóðverinu, langþráður draumur rætist.
Rafn Jónsson tónlistarmaður var á
dögunum í Abbey Road-hljóðverinu
margfræga að taka upp tónlist sína
umvafinn fjölskyldu, vinum og góðu
tónlistarfólki. Rúnar Þórisson var þar
á meðal og rekur hér viðburðaríkar
stundir í „Rabbi Road“.
52 SUNNUDAGUR 6. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Sýnd kl. 6, 8 og 10.Sýnd kl. 5.40, 8 og 10.20. B. i. 16 ára.
KVIKMYNDIR.COMKVIKMYNDIR.IS
ÓHT Rás 2
„Grípandi og gefandi
með óborganlega
bardaga“
Sýnd kl. 5.45, 8 og 10.15. B i. 12. Sýnd kl. 5.30, 8 og 10.30.
HL MBLSG DVRoger Ebert
Sýnd kl. 8 og 10. B.i. 16.
with english subtitles
Sýnd kl. 6. Enskur texti
X-IÐ 97.7
DV
Fyndnasta Woody Allen myndin til þessa.
Sjáið hvernig meistarinn leikstýrir stórmynd
frá Hollywood blindandi.
Mike Clark/
USA TODAY
Peter Travers
ROLLING STONE
i l
I
Stelpan sem þorði
að láta draumana
rætast!
Stórskemmtileg
ævintýra og
gamanmynd
í anda
Princess
Diaries frá
Walt Disney
ÓHT Rás 2
KEFLAVÍK
Sýnd kl. 4, 6, 8 og 10.
ÁLFABAKKI
Sýnd kl. 2, 4, 6, 8 og 10.
KRINGLAN
Sýnd kl. 4, 6, 8 og 10.
AKUREYRI
Sýnd kl. 4, 6 og 8.