Morgunblaðið - 13.07.2003, Blaðsíða 18
18 SUNNUDAGUR 13. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
GRÆNLENDINGARkalla Qaqortoq stund-um „græna bæ“Grænlands. Qaqortoqþýðir sá hvíti og
mætti því kalla bæinn Hvítanes.
Bærinn er afar fallegur og sér-
stæður. Litskrúðug húsin teygja
sig upp um allar hlíðar frá höfn-
inni. Mikill menningarbragur er á
Qaqortoq. Bærinn er helsta
menntasetur Suður-Grænlands.
Þar er að finna verslunarskóla,
menntaskóla, iðnskóla og lýðhá-
skólann „Sulisartut Höjskoliat“,
sem Kaj Lyberth veitir forstöðu,
en hann er kvæntur Eddu Björns-
dóttur sem ásamt systur sinni Sig-
ríði rekur „Restaurant Napparsi-
vik“ afar vinalegan veitingastað í
gömlu dönsku bindingsverkshúsi
frá 19. öld.
Skákmótið var minningarmót um
Íslandsvininn mikla Daniel Willard
Fiske sem kenndi Íslendingum nú-
tímaskák á ofanverðri 19. öldinni. Í
sama anda vildi skákfélagið Hrók-
urinn kynna skákgyðjuna fyrir
Grænlendingum, þar eð skák hefur
lítið verið stunduð þar til þessa. Til
að undirbúa Grænlendingana sem
best hélt danski stórmeistarinn
Henrik Danielsen 3ja daga skák-
námskeið fyrir hátt í 30 manns í
Qaqortoq áður en mótið hófst.
Hvítabjarnarárásin
Eftir tveggja tíma flug frá
Reykjavík lenti um 80 manna hóp-
ur Hróksfélaga og fylgdarliðs í
Narssarssuaq. Siglt var þaðan
áleiðis til Qaqortoq á bátunum Sar-
angaq og Tikeraaq, sem var sá
minni og hraðskreiðari.
Sjóferðin tók á fimmtu klukku-
stund og skákstemning mikil um
borð. Halldór Blöndal og Einar S.
Einarsson tefldu nokkrar villtar
skákir á tölvu. Þeir Friðrik Ólafs-
son, Ivan Sokolov og Luke
McShane blönduðu sér í málin og
hófst nú rannsókn á nýrri byrjun
sem strax var kölluð „Polar Bear
Opening“, eða Hvítabjarnarárásin.
Á meðan útskýrði Steffen skip-
stjóri fyrir Reginu Pokornu hegðun
og ferðalög hvítabjarna um landið
og fullvissaði hana um að á þessum
árstíma héldu þeir sig fjarri
mannabyggðum. Rannsóknum á
hvítabjarnarafbrigðinu var ekki
fulllokið þegar siglt var inn höfnina
í Qaqortoq. Á bryggjunni tóku Jon-
athan Motzfeldt þingforseti og
helstu frammámenn í Qaqortoq á
móti Hróksmönnum og fylgdarliði.
Urðu miklir fagnaðarfundir, ekki
sízt þegar þeir þingforsetar hittust.
Haldið var nú til gistingar og flest-
um komið fyrir í heimavistum
framhaldsskóla bæjarins.
Hátíðin sett
Hátíðin hófst með ræðuhöldum
helstu frammámanna í Qaqortoq og
Halldór Blöndal þakkaði frábærar
móttökur og óskaði Grænlending-
um alls hins besta í skáklífi fram-
tíðarinnar. Eftir ræðuhöldin voru
skemmtiatriði þar sem fram komu
m.a. Barnakór Hróksins undir
stjórn hinnar fjölhæfu Arnarak
Patriciu Kristiansen og trumbu-
dansarinn Jeremias Saaiunuinnaq.
Eftir setningarathöfnina var tek-
ið til við skákina. 50 skákmenn frá
10 þjóðlöndum hófu taflið í menn-
ingarhúsinu í Qaqortoq, sem er
skammt frá Lýðháskólanum, þar af
20 Grænlendingar og 20 Íslend-
ingar.
Í fystu umferð fengu ýmsir miðl-
ungs og veikari skákmenn að
spreyta sig gegn stórmeisturum.
Motzfeldt lenti gegn Sokolov, en
Halldór Blöndal gegn Predrag
Nikolic. Hinn ungi og efnilegi 10
ára gamli Sverrir Ásbjörnsson lenti
gegn Friðrik Ólafssyni. Sverrir
mætti til mótsins ásamt systkinum
sínum, Ingvari og Ingibjörgu.
Engin óvænt úrslit urðu í fyrstu
umferð. Í annarri umferð sigraði
Jóhann Hjartarson Sævar Bjarna-
son og hinn 12 ára gamli Ingvar
Ásbjörnsson náði sínum fyrsta
vinningi gegn Paul Cohen frá
Bandaríkjunum. Bróðir hans,
Sverrir, 10 ára, sigraði Bjarke
Thorsen frá Grænlandi.
Í þriðju umferð voru stórmeist-
ararnir farnir að lenda saman;
Sokolov vann Danielsen, Jóhann
vann Reginu Pokorna en Friðrik
Ólafsson tapaði fyrir hinum unga
Luke McShane frá Englandi. Guð-
fríður Lilja vann Olav Henriksen
og Ingvar krækti sér í annan vinn-
ing og lagði Kristjón Guðjónsson
að velli.
Eftir fyrsta daginn og þrjár um-
ferðir stóðu leikar þannig að Nikol-
ic, Jóhann, McShane, Sokolov og
Færeyingurinn Flovin Þór Næs
voru með fullt hús stiga. Næstur
kom Stefán Kristjánsson með tvo
og hálfan vinning. Ingvar Ás-
björnsson og Halldór Blöndal
höfðu krækt sér í tvo vinninga.
Majorkaveður
Á öðrum keppnisdegi var brak-
andi sól og allheitt í veðri. Hvergi
var skýhnoðra að sjá þótt vel væri
leitað. Flugurnar áttu það til að
hrekkja suma keppendur þegar
þeir fóru út að kæla sig milli um-
ferða. Flugnanetin seldust eins og
heitar lummur. Áfram var haldið
og þau stórtíðindi gerðust í fjórðu
umferðinni að hinn 19 ára gamli
Luke McShane lagði stigahæsta
mann mótsins Ivan Sokolov, en hin
níu ára gamla Ingibjörg Ásbjörns-
dóttir landaði vinningi gegn Peter
Carlo Gudmundsen. Eftir umferð-
ina voru eftir tveir keppendur með
fullt hús, þeir Luke McShane og
Flovin Þór Næs, næststigahæsti
maður Færeyja, sem reyndar er ís-
lenskur í móðurættina og talar ís-
lensku ágætlega. Í fimmtu umferð-
inni lentu saman efstu menn
mótsins, en okkar maður Flovin
Þór fór halloka fyrir undrabarninu
frá Englandi. Bosníumennirnir
Nikolic og Sokolov semja um skipt-
an hlut, en Jóhann Hjartarson
vann Hannes Hlífar og er þar með
farinn að blanda sér í toppbarátt-
una. Halldór Blöndal sýnir mikið
keppnisskap og leggur Kristjón
Guðjónsson að velli. Hinn ungi og
efnilegi Ingvar Ásbjörnsson sigraði
Steffen Lynge á meðan bróðirinn
Sverrir lagði Kristian Isaksen.
Íslenska vonin
Fyrir sjöttu umferðina voru Ís-
lendingar allvongóðir, Jóhann ekki
nema hálfum vinningi á eftir
undrabarninu frá Englandi og virt-
ist til alls líklegur. Jóhann hafði
hvítt gegn McShane sem beitti fyr-
ir sig Sikileyjarvörn. Staðan var
vænleg hjá Jóhanni og eftir 18. leik
átti hann eftir tæpar 19 mínútur,
en McShane tæpar níu. Þótti nú
sýnt að okkar maður Jóhann væri
líklegur til að leggja undrabarnið,
enda undrabarn sjálfur löngu áður
en hann gerðist virtur lögfræðing-
ur. Eftir flókna stöðubaráttu varð
Jóhann þó að játa sig sigraðan með
nægan tíma en gjörtapaða stöðu
þegar McShane átti 19 sekúndur
eftir. Þar fauk möguleikinn á ís-
lenskum sigri út um gluggann.
Sævar náði jöfnu gegn Sokolov,
Henrik Danielsen sigraði Stefán
Kristjánsson og Friðrik tapaði fyr-
ir Róberti Harðarsyni. Æsilegasta
skák umferðarinnar var þó viður-
eign Guðfríðar Lilju Grétarsdóttur
og Halldórs Blöndal þar sem bæði
höfðu kóng og hrók en Lilja var
peði yfir. Barðist hún grimmt við
að vekja upp drottningu í miklu
tímahraki, en Halldór margbauð
jafntefli, sem Lilja þáði þegar hún
átti eina sekúndu eftir. Höfðu
menn á orði að frammistaða Hall-
dórs myndi tryggja honum sæti á
þingi næsta kjörtímabil. Að loknum
öðrum keppnisdegi og sex umferð-
um voru línur teknar nokkuð að
í Qaqortoq
Atskákmótið Greenland Open 2003, eða Grænlandsmótið, var haldið í
Qaqortoq (Julianehåb) í Suður-Grænlandi 28.–30. júní sl. Ómar Óskarsson
fylgdist með innrás Hróka, riddara og peða á Suður-Grænlandi.
Í lokahófinu sýndu Kaj Lyberth, Arnarak Patricia Kristiansen og fleiri grænlenskan dans.
Luke McShane fagnar sigri.
Morgunblaðið/Ómar
Hrafn Jökulsson, forseti Hróksins og helsti hvatamaður að mótinu, leikur fyrsta leik Grænlandsmótsins í skák þeirra
Jonathans Motzfeldts og stórmeistarans Ivans Sokolov. Einar S. Einarsson skákdómari fylgist með.
Mosquito Open
Skákstemmningin var orðin svo
mikil meðal sumra áhorfenda að út-
rás var óhjákvæmileg. Dirk Jan ten
Geuzendam ritstjóri New in Chess
Magazine og Hrafn okkar forseti
Hróksins báru borð og tafl út á hlað
menningarhússins og hófu skák-
einvígið „Mosquito Open“ (Opna
mýskákmótið) úti undir brakandi
grænlandssólinni varðir flugnanetum.
Keppendur komu sér saman um að
birta ekki stöðuna fyrr en eftir seinni
hluta einvígisins, sem enn hefur ekki
verið ákveðið hvar haldið verður.
Skák og mát