Morgunblaðið - 13.07.2003, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13. JÚLÍ 2003 B 3
og til eru ýmsar þjóðsögur þar sem
uglur eru í aðalhlutverki sem visku-
vitar. Ein gömul þjóðsaga gerist á
Íslandi fyrir tíma manna. Þá var
náttúran ósnortin og lögmál hennar
við lýði í einu og öllu. En það átti
eftir að breytast.
Mennirnir komu á bátum sínum
og skipum og þeir höfðu ekki
kynnst öðru eins. Hér var hægt að
ganga að fugli á hreiðrum, taka
fuglinn og eggin með. Fuglarnir
þekktu ekki manninn og óttuðust
hann ekki, en það átti líka eftir að
breytast. Þó gekk svona um hríð
þar til að stór skörð voru höggvin í
fuglabyggðir og margar tegundir
fugla áttu alvarlega um sárt að
binda eftir samskiptin við nýju teg-
undina. Var svo komið að fuglarnir
kölluðu eftir fuglaþingi. Eins og æv-
inlega fyrr og síðar, var gamli örn-
inn konungur fuglanna, svo aldur-
hniginn og skorpinn að hann nennti
varla að standa í þessu. En þegnar
hans linntu ekki látunum og á end-
anum skyldi blásið til þings. Örninn
sendi sendiboða sína um gervallt
landið, smyrlar og kjóar sáu um
það, óhræddir og hraðfleygir. Fálk-
inn var hins vegar sendur inn í
hraunið á hálendinu til að boða
gömlu snæugluna. Fálkinn var sá
eini sem óttaðist ekki ugluna. Voru
allir fuglar lýstir friðhelgir í tvo sól-
arhringa á meðan á þinginu stóð.
Mæting var frábær og meira að
segja geirfuglarnir skiluðu sér,
enda var þingið haldið nærri sjó af
tillitssemi við þá.
Á þingstað sat örninn á hæsta
kletti og fálkinn honum á hægri
hönd. Vinstra megin sat snæuglan
og virtist dotta í sólskininu.
Örninn lyfti vængjum sínum, lýsti
þingið sett og reifaði kvartanir þær
sem honum höfðu borist. Fór þá allt
af límingunum er fuglarnir geltu,
kvökuðu og skræktu hver í kapp við
annan og ótrúlega margir höfðu
slæma sögu að segja. Þegar örninn
hafði komið á nokkurri ró, m.a. með
því að hóta að siga smyrlunum á
þingheim, leitaði hann eftir tillögum
um hvað skyldi til bragðs taka.
Voru afar margir fuglanna á því að
réttast væri að hverfa burt af land-
inu. Láta mannskepnuna um skerið
og finna nýjar ósnortnar lendur.
Snæuglan virtist ekki taka eftir
neinu, dottaði bara á kletti sínum,
en er örninn sneri sér til hennar og
bað um ráð, galopnaði hún gular
glyrnurnar og hvessti augum á örn-
inn og síðan yfir þingheim. Hún
hugsaði sig um nokkra stund og það
mátti heyra saumnál detta. Loks
sagði uglan, „Ég sé fram í aldar-
heim. Ég veit að sá dagur mun
koma að mennirnir munu með lög-
um semja frið við náttúruna og
friða alla fugla. Þetta mun gerast í
framtíðinni. Þið getið gert það sem
þið viljið, en ég fer hvergi.“
Það var og. Þrátt fyrir nagandi
óvissuna í orðum uglunnar, m.a.
hvað varðaði tímasetningar, þá
treystu fuglarnir á visku og fram-
sýni hennar. Hitt er svo annað mál,
að hvort sem hún á eftir að reynast
sannspá eður ei, þá hefur spáin ekki
gengið eftir.
Morgunblaðið/Golli
Leitað var með sterkum sjónauka að snæuglunni og hver blettur skimaður. Víða standa litlir hólar og strýtur upp úr sléttunni og þar var leitað ummerkja um uglur og aðra fugla.
’ Ég sé fram í aldar-heim. Ég veit að sá
dagur mun koma að
mennirnir munu
með lögum semja
frið við náttúruna og
friða alla fugla. Þetta
mun gerast í framtíð-
inni. Þið getið gert
það sem þið viljið,
en ég fer hvergi. ‘ gudm@mbl.is