Morgunblaðið - 16.07.2003, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 190. TBL. 91. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 16. JÚLÍ 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Meistarar
vilja meira
Ótrúlegir yfirburðir Rosenborgar
í norska fótboltanum Íþróttir 42
Líf og störf Sigurðar málara á
sýningu á Sauðárkróki Listir 23
Rokkarar
reskjast
Hópur Íslendinga fylgdist með
Rolling Stones í Höfn Fólk 48
Raunsær og
rómantískur
Ríkissaksóknaraembættið krefst
þess að varnarliðið setji hinn
ákærða varnarliðsmann tafarlaust
í gæsluvarðhald eins og um var
samið, ellegar muni embættið
krefjast að fanginn verði afhentur
íslenskum stjórnvöldum á ný.
„Við krefjumst þess að varnar-
liðið gangi tafarlaust að þeim skil-
málum sem settir voru,“ segir
Bragi Steinarsson vararíkissak-
sóknari í samtali við Morgunblaðið.
„Ef ekki, munum við koma að kröf-
um okkar til dómsmálaráðuneytis
og utanríkisráðuneytis um fram-
haldið. Það er
augljóst mál að
við munum
krefjast þess að
fá manninn aft-
ur ef varnarliðið
gengur ekki að
umsömdum
skilmálum. Við
afhentum
manninn í sátta-
skyni í deilunni, en svona er farið
með það,“ segir Bragi.
Verjandi ákærða, Sveinn Andri
Sveinsson hrl., segir að maðurinn
sé ekki geymdur í fangaklefa enda
sé varnarliðinu óheimilt að halda
mönnum á bandarísku yfirráða-
svæði lengur en í 72 klukkustundir,
án þess að ákæra sé gefin út, sam-
kvæmt þarlendum lögum. Slík sé
ekki raunin og maðurinn því utan
fangelsisveggja. Hann megi þó
ekki yfirgefa landið, fara út af
varnarsvæðinu eða drekka áfengi.
Að öðru leyti sinnir hann vinnu
sinni og býr heima hjá sér.
Sveinn Andri segir að það hefði
verið skynsamlegt af ríkissaksókn-
ara að kynna sér hvernig tekið er á
málum innan svæðisins áður en
hann afhenti manninn. Í samtölum
við lögmenn á varnarsvæðinu, virð-
ist hafa gætt misskilnings á hug-
takinu gæsluvarðhald.
„Mér skilst að Bandaríkjamenn
hafi ekki talið sig vera að gera neitt
annað en að gæta þess að hann færi
hvergi og yrði til reiðu fyrir dóm,
en hafi ekki tekið að sér að vista
manninn í fangaklefa,“ segir
Sveinn Andri.
Ákæruvaldið sættir sig ekki við gæslu varnarliðsins á varnarliðsmanninum
Loki ákærða inni eða
afhendi hann á ný

Ákæruvaldið/4

Verða að framkvæma/26
Bragi Steinarsson FRAMKVÆMDARÁÐ Íraks hefur ákveð-
ið að stofna sérstakan dómstól sem á að
rétta yfir fyrrverandi embættismönnum
sem grunaðir eru um stríðsglæpi.
Heimildarmaður í framkvæmdaráðinu
sagði í gær að skipuð hefði verið nefnd sem
ætti að undirbúa stofnun dómstólsins og
hún yrði undir forystu kúrdísks dómara
sem var dæmdur í átta mánaða fangelsi á
valdatíma Saddams Husseins.
Mannréttindahreyfingin Human Rights
Watch gagnrýndi áformin um stríðsglæpa-
dómstólinn og sagði að fórnarlömb stjórnar
Saddams Husseins ættu ekki að rétta yfir
þeim sem ofsóttu þau. „Dómstóllinn þarf að
vera óháður stjórninni fyrrverandi og fórn-
arlömbum hennar.“
Entifadh Qanbar, fulltrúi Íraska þjóðar-
ráðsins, samtaka fyrrverandi útlaga, sagði
að bandarísk yfirvöld hefðu ekki enn ákveð-
ið hvað gera ætti við þá Íraka sem þau
hefðu lagt mesta áherslu á að handsama.
„Framkvæmdaráðið tekur að sér að rétta
yfir þeim og refsa í samræmi við lögin,“
sagði hann. „Á meðal þeirra er Saddam
Hussein, mesti glæpamaðurinn.“
AP
Sjítar í Bagdad mótmæla nýstofnuðu
framkvæmdaráði Íraks og krefjast þess
að það víki fyrir þjóðkjörnu þingi.
Boða stríðs-
glæpadóm-
stól í Írak
Bagdad. AP, AFP.
♦ ♦ ♦
STJÓRN George W. Bush Bandaríkjafor-
seta spáði í gær methalla á bandarísku fjár-
lögunum í ár, að andvirði 455 milljarða doll-
ara. Er þetta helmingi meiri fjárlagahalli
en spáð var fyrir aðeins fimm mánuðum.
Stjórnin spáir því að fjárlagahallinn auk-
ist í 475 milljarða dollara á næsta ári en taki
síðan að minnka eftir það og verði 213 millj-
arðar dollara 2007. Fjárlagahallinn var
mestur árið 1992 þegar hann var 290 millj-
arðar dollara.
Stjórnin sagði að fjárlagahallinn, sem var
159 milljarðar dollara í fyrra, hefði aukist
vegna veiks efnahags, stríðsins í Írak og
skattalækkana. Í spánni tekur stjórnin með
í reikninginn það fé sem hún hefur þegar
óskað eftir vegna stríðsins í Írak en ekki
aukakostnaðinn vegna hernámsins.
Demókratar sögðu að stjórn Bush hefði
glutrað niður metfjárlagaafgangi árið 2000
með „ábyrgðarlausri efnahagsstefnu“.
Bandaríski seðlabankastjórinn Alan
Greenspan áréttaði í gær stuðning sinn við
skattalækkanir en bætti við að draga þyrfti
úr útgjöldunum til að vega þær upp. „Ég tel
að skuldirnar valdi okkur miklum vanda-
málum þegar fram líða stundir ef við snúum
þessari þróun ekki við,“ sagði hann.
Bandaríkin
Metfjárlaga-
halli í ár
Washington. AFP, AP.

Svigrúm/15
MARGIR nota hluta af sumarfríinu í að sinna nauðsynlegu viðhaldi á húseignum sínum. Veður síðustu vik-
urnar hefur reyndar sett strik í reikninginn hjá þeim sem hafa ætlað að nota tímann til þess að mála. Í gær
var þurrt veður og því kepptust menn við Ægisíðuna í Reykjavík við að mála og gera við.
Morgunblaðið/Golli
Þakmálun við Ægisíðuna
Eigið fé Fæðingarorlofssjóðs
uppurið um mitt ár 2005
GERT ER ráð fyrir að halli á rekstri Fæðing-
arorlofssjóðs verði hátt í einn milljarður króna í
ár og að óbreyttu stefnir í að eigið fé sjóðsins,
sem nam um 2,5 milljörðum í upphafi þessa árs
verði uppurið innan tveggja ára að því er Her-
mann Sæmundsson, ráðuneytisstjóri í félags-
málaráðuneytinu, sagði í samtali við Morgun-
blaðið. Hann bendir á að útgjöld sjóðsins hafi
stigmagnast undanfarin misseri en tekjurnar
hafi aftur á móti lítið hækkað.
Versnandi stöðu sjóðsins má og ráða af nýju
yfirliti um stöðu sjóðsins sem Mbl. fékk hjá fé-
lagsmálaráðuneytinu í framhaldi af frétt blaðs-
ins á mánudaginn um niðurstöðu úrskurðar-
nefndar fæðingar- og orlofsmála. Þar var haft
eftir Ara Edwald, framkvæmdastjóra SA, að
hann teldi vandamál vera varðandi fjárþörf
sjóðsins að óbreyttu, jafnvel þótt menn ykju
ekki skuldbindingar hans enn frekar.
Hermann telur ljóst að grípa þarf til aðgerða
til þess að tryggja rekstur sjóðsins og koma þá
væntanlega einungis tveir kostir til greina, þ.e.
annaðhvort að skerða verulega réttindi laun-
þega til fæðingarorlofs eða krefja vinnuveitend-
ur um hærra framlag eða fara þarna bil beggja.
Hallinn á rekstri sjóðsins í fyrra nam um 400
milljónum króna og sem fyrr segir er reiknað
með hátt í eins milljarðs halla í ár og að eigið fé
sjóðsins verði 1,5 milljarðar í lok þess. Að því
gefnu að útgjöldin verði svipuð á næsta ári og í
ár tæmist sjóðurinn um mitt ár 2005 en fyrr ef
greiðslur vegna fæðingarorlofs aukast enn frek-
ar en orðið er.
UTANRÍKISRÁÐUNEYTIÐ telur
gæslu á varnarliðsmanninum of
losaralega og vill að hún verði
hert. Þetta var
sendiherra
Bandaríkjanna
tjáð á fundi sem
hann var boð-
aður á í utan-
ríkisráðuneyt-
inu í gær.
Gunnar Snorri
Gunnarsson,
ráðuneytisstjóri
í utanríkisráðu-
neytinu, segir að samsvarandi
skilaboðum hafi verið komið á
framfæri við aðmírálinn á Kefla-
víkurflugvelli. Ekkert liggur enn
fyrir um viðbrögð af hálfu varn-
arliðsins og ekki voru sett nein
tímamörk af hálfu íslenska utan-
ríkisráðuneytisins.
Að sögn Gunnars Snorra var í
samkomulagi milli utanríkisráðu-
neytisins og varnarliðsins kveðið
á um vörslu eða enska orðið „cu-
stody“ án þess að hún væri skil-
greind sérstaklega og segir hann
greinilegt að Bandaríkjamenn
túlki orðið öðruvísi en ráðuneytið.
Of losara-
leg gæsla
varnarliðs
Gunnar Snorri
Gunnarsson