Morgunblaðið - 16.07.2003, Blaðsíða 30

MINNINGAR
30 MIÐVIKUDAGUR 16. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
É
g er sjálfsagt að
bera í bakkafullan
lækinn með því að
tjá mig um hlut-
verk Ríkisútvarps-
ins, en ég get nú samt varla orða
bundist. Að undanförnu hefur
Ríkisútvarpið nefnilega auglýst
„grimmt“ nýja þjónustu fyrir
landsmenn, sem felst í því að
hægt er að senda inn smáauglýs-
ingar á Textavarpið, með fjar-
stýringunni. Þannig geta lands-
menn, með þessari nýju tækni,
birt auglýsingu á Textavarpinu í
heilan sólarhring, að því er mér
skilst, og kostar hver auglýsing
innan við tvö hundruð krónur.
Ég neita því ekki að þessi nýj-
ung getur verið afskaplega hent-
ug; hægt er að sitja heima í
stofu og senda inn auglýsingar á
Textavarpið þegar manni dettur
í hug. Á móti
velti ég því
hins vegar
fyrir mér
hvert Rík-
isútvarpið
stefnir með
þessu. Og hvort það eigi yfirhöf-
uð að keppa á auglýsingamark-
aði; hvað þá smáauglýs-
ingamarkaði, en með hinni nýju
þjónustu, sem hér hefur verið
gerð að umtalsefni, er Rík-
isútvarpið óneitanlega að teygja
sig inn á smáauglýsingamark-
aðinn.
Í mínum huga þýðir þetta nýj-
asta útspil Ríkisútvarpsins, sem
fær öruggar tekjur vegna af-
notagjalda, ekkert annað en það
að RÚV sé farið að hreiðra enn
betur um sig á auglýsingamark-
aðnum, í samkeppni við einka-
rekna fjölmiðla; ljósvakamiðla,
Netmiðla og dagblöð. RÚV
keppir með öðrum orðum við
einkarekna fjölmiðla um auglýs-
ingatekjur en býr við það for-
skot umfram hina fjölmiðlana að
þurfa ekki að hagræða þegar
harðnar í ári á auglýsingamark-
aðnum.
Þvert á móti hefur RÚV kom-
ist upp með það ár eftir ár að
færa hallareksturinn yfir á
reikning skattgreiðenda. Þannig
var halli á rekstri RÚV um 188
milljónir kr. á síðasta ári, en 337
milljónir kr. árið þar á undan.
Vissulega hlýtur það að vera
skref í rétta átt að minnka halla-
reksturinn um 149 milljónir milli
áranna 2001 og 2002, en eftir
stendur þrátt fyrir það halla-
rekstur upp á 188 milljónir kr.
Mér varð reyndar sérstaklega
hugsað til þessa hallareksturs
þegar Íslendingar tóku þátt í
Söngvakeppni evrópskra
sjónvarpsstöða í vor. Ef
upplýsingar mínar frá RÚV eru
réttar greiddi Sjónvarpið
kostnað vegna ferða sextán
manna „Evróvision-teymis“ til
Ríga í Lettlandi en þar fór
keppnin fram. Mér virtist líka,
svona sem almennum leikmanni,
að hvergi hefði verið til sparað,
með þátttöku okkar Íslendinga,
en spurningin er einmitt sú
hvort ekki hefði verið hægt og
jafnvel rétt að spara í þessari
keppni.
Á sama tíma og Júró-
visíonkeppnin fór fram, með
pompi og prakt, þurftu aðrir
fjölmiðlar hins vegar að grípa til
hagræðingar. Sjö starfsmönnum
DV var til að mynda sagt upp í
maímánuði og þrettán starfs-
mönnum Norðurljósa var sagt
upp í júnímánuði.
Fylgjendur áframhaldandi
reksturs Ríkisútvarpsins hafa
m.a. lagt áherslu á menning-
argildi þess, enda segir m.a. í
lögum um Ríkisútvarpið að hlut-
verk þess sé að leggja rækt við
íslenska tungu, sögu þjóðarinnar
og menningararfleifð. Ég get
fallist á að það sé hlutverk rík-
isins að styðja við menninguna
og ætla ekki að draga það í efa
að margt gott hafi verið gert, til
að styrkja það markmið, innan
Ríkisútvarpsins.
Ég ætla svo sem ekki, að
þessu sinni, að hætta mér út á
þann hála ís að skilgreina menn-
ingu í stuttu máli, en ég leyfi
mér þó að efast um að þeir sem
sömdu frumvarpið um RÚV hafi
haft þætti á borð við Leiðarljós
og Beðmál í borginni í huga þeg-
ar þeir rituðu niður áðurgreint
hlutverk RÚV. (Geri ég mér þó
fulla grein fyrir því að þessir
þættir eru afar vinsælir. Efast
ég ekki um að aðrar sjónvarps-
stöðvar sæju sér hag í því að
sýna þá – nyti Ríkisútvarpsins
ekki við.) Spurningin er því sú
hvort við þurfum að halda uppi
heilli ríkisstofnun á borð við Rík-
isútvarpið, sem eins og önnur
ríkisbákn virðist þenjast út, til
að framleiða menningarefni.
Gætum við t.d. ekki stutt fram-
leiðslu slíks efnis með því að
styrkja menningarþætti, sem
fluttir væri í einkareknum fjöl-
miðlum?
Um öryggisþátt Ríkisútvarps-
ins ætla ég ekki að fjölyrða að
þessu sinni. Minni einungis á
viðbrögð stofnunarinnar, þegar
Suðurlandsskjálftinn varð 17.
júní, árið 2000. Þá var Sjón-
varpið m.a. gagnrýnt fyrir það
að koma seint með upplýsingar
um skjálftann til almennings.
Margir fylgjendur Rík-
isútvarpsins hafa einnig lagt
áherslu á mikilvægi þess að ríkið
reki fréttastofu. Þannig megi
tryggja lýðræðislega umræðu.
Ég ætla að leyfa mér að halda
því fram að á fréttastofum
Ríkisútvarpsins starfi margir
færir fréttamenn en ég efast um
að sá „standard“ myndi breytast
ef þeir störfuðu hjá fjölmiðli í
einkaeign. Ég er m.ö.o. á því að
það þurfi ekki fréttastofu í
ríkiseigu til að tryggja faglegar
fréttir og lýðræðislega umræðu í
landinu. Aðrar fréttastofur og
fréttamiðlar hafa sýnt það að
þeir eru vel færir að halda uppi
faglegum vinnubrögðum; þar eru
einnig mjög góðir fréttamenn,
sem hafa það eitt að markmiði
að skrifa hlutlausar og vandaðar
fréttir.
Ég er ekki með þessum orðum
að gera það að tillögu minni að
fréttastofur Ríkisútvarpsins
verði lagðar niður. Ég er ein-
ungis að vekja máls á því að þær
þurfi ekki að vera ríkisreknar.
Ekki frekar en ríkisútvarpið
sjálft. Helst myndi ég vilja að
ríkið hætti öllum fjölmiðlarekstri
og myndi styðja það heilshugar
ef RÚV yrði einkavætt að fullu.
Eitt er a.m.k. ljóst í mínum
huga; það er löngu tímabært að
endurskoða hlutverk Rík-
isútvarpsins.
Hlutverk
RÚV
„Á sama tíma og Evróvisionkeppnin fór
fram, með pompi og prakt, þurftu aðrir
fjölmiðlar að grípa til hagræðingar.“
VIÐHORF
Eftir Örnu
Schram
arna@mbl.is
✝ Sigurður Krist-ján Baldvinsson
fæddist á Hjalteyri
við Eyjafjörð 6. júní
1924. Hann lést á
hjúkrunarheimilinu
Sunnuhlíð í Kópavogi
mánudaginn 7. júlí
síðastliðinn. Sigurður
var sonur hjónanna
Baldvins Sigurðsson-
ar, f. á Galmaströnd í
Eyjafirði 9. ágúst
1899, d. 13. ágúst
1980, og Sigurbjarg-
ar Kristjánsdóttur, f.
á Skagaströnd 6.
október 1896, d. 8. júní 1993. Þau
bjuggu í Sigurðarhúsi á Hjalteyri.
Systkini Sigurðar eru Yngvi Rafn,
f. 9. ágúst 1926, kvæntur Þórunni
Elíasdóttur, Margrét, f. 17. ágúst
1927, ekkja eftir Jón Björnsson,
Óli Þór, f. 24. maí 1930, kvæntur
Höllu Guðmundsdóttur, og Ari
Sigurbjörn, f. 19. nóvember 1935,
kvæntur Sonju E. Haglind.
Sigurður kvæntist 7. nóvember
1945 eftirlifandi eiginkonu sinni
Magðalenu Stefánsdóttur, f. 24.
janúar 1928. Magðalena er dóttir
hjónanna Stefáns Ásgrímssonar, f.
á Sauðá í Skagafirði 1899, d. 1968,
og Jenseyjar J. Jóhannesdóttur, f.
á Ísafirði 1893, d. 1958. Börn Sig-
urðar og Magðalenu eru: 1) Esth-
er, skrifstofustjóri, f. 20. desem-
ber 1946, eiginmaður Helgi
Sigurðsson rafvirki, f. 23. maí
1945. Börn þeirra: Sigurður Rún-
ar, Baldvin Þór, Helgi Sævar og
Magdalena Kristín. 2) Stefán Bald-
vin, prófessor, f. 13. apríl 1948,
eiginkona Anna S. Jóhannesdóttir
þjónustustjóri, f. 14. mars 1951.
Börn þeirra og fósturbörn: Stefán
Hafþór, Sigurður
Heiðar, Stefán,
Kristján Helgi, Ing-
unn Fjóla og Birgir
Hrannar. 3) Sigur-
björg, flokkstjóri, f.
27. maí 1951, eigin-
maður Remo Rollini,
f. 20. apríl 1941, d.
22. desember 1991.
Barn þeirra er
Flavia Annis. 4) Sig-
rún Jensey, þroska-
þjálfi, f. 14. júní
1955, eiginmaður
Kristján Bj. Jónsson
búnaðarráðunautur,
f. 8. ágúst 1946. Börn þeirra: Lena
Björk, Heiða Ösp, Bjarki Rafn,
Kristjana og Ívar Örn. 5) Sigurð-
ur, rafmagnstæknifræðingur, f.
25. janúar 1958, eiginkona Hildur
Sandholt fjármálastjóri, f. 19.
ágúst 1960. Börn þeirra: Andrea
Lilja, Agnes Eva og Arnar Kári.
Barnabarnabörn Sigurðar eru
orðin tíu.
Sigurður útskrifaðist úr Gagn-
fræðaskóla Akureyrar árið 1945
og lauk síðan loftskeytamanns-
prófi frá Sjómannaskólanum árið
1946 og símritaraprófi 1960. Sig-
urður starfaði sem loftskeytamað-
ur á skipum Eimskipafélags Ís-
lands frá 1946 til 1958. Þá hóf
hann störf á Loftskeytastöðinni á
Melunum og síðar á Gufunesradíó
þar sem hann starfaði þar til hann
fór á eftirlaun 1990. Sigurður
hafði mikinn áhuga á sjómennsku
og stundaði sjóinn á handfærum í
frítímum og eftir að hann fór á eft-
irlaun.
Útför Sigurðar fer fram frá
Digraneskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Nú hefur hann pabbi kvatt okkur
ástvini sína og öðlast frið og skjól
fjarri heimsins þrautum. Það er líkn
fyrir aldraðan og mikið veikan mann
að fá hvíldina, en tómarúmið og sökn-
uðurinn er engu að síður mikill hjá
okkur ástvinum hans. Vitundin um að
fá aldrei aftur að hverfa inn í hlýja
faðminn hans, heyra mildu röddina
hans, sjá glettnina í augunum hans og
hlæja með honum er þungbær. En
minningarnar um yndislegan eigin-
mann, ástríkan og ábyrgan föður,
barnelskan og mildan afa og langafa
hlýjar okkur ástvinum hans á þessari
kveðjustund og munu lifa með okkur
alla okkar ævi.
Við erum þakklát fyrir að hafa
fengið tíma til að kveðja hann og
þakka honum fyrir allt sem hann
gerði fyrir okkur. Það er óumræði-
lega dýrmæt gjöf.
Pabbi fæddist og ólst upp í Sigurð-
arhúsi á Hjalteyri við Eyjafjörð, elst-
ur fimm systkina.
Snemma byrjuðu hann og bræður
hans að stunda sjóinn með afa, en afi
gerði út frá Hjalteyri. Sjórinn átti hug
hans og hjarta og alla sína ævi var
hann á einn eða annan hátt tengdur
sjónum.
Tæplega tvítugur fór hann í gagn-
fræðaskólann á Akureyri, en þar
kynntist hann mömmu. Þau giftu sig
haustið 1945. Pabbi stundaði nám í
Loftskeytaskólanum í Reykjavík og
vann síðan næstu 12 árin sem loft-
skeytamaður hjá Eimskipafélagi Ís-
lands, fyrst á Lagarfossi, síðan
Tröllafossi og loks Fjallfossi.
Þegar börnin voru orðin fimm
ákvað pabbi að hætta farmennsku og
fá sér vinnu í landi þannig að hann
gæti tekið meiri þátt í uppeldi barna
sinna.
Hann hóf störf hjá Landssíma Ís-
lands og lauk prófi sem símritari.
Fyrst vann hann á Loftskeytastöðinni
á Melunum og síðan sem yfirumsjón-
armaður hjá Gufunesradíói, allt þar
til hann fór á eftirlaun árið 1990.
Pabbi hafði marga kosti, en það
sem fyrst kemur upp í hugann er rík
samviskusemi og nákvæmni í öllu
sem hann tók sér fyrir hendur. Ekk-
ert lét hann frá sér fara öðruvísi en
hann væri viss um að betur eða ná-
kvæmar yrði það vart gert. Hann var
hæglátur og ljúfur og einstaklega
barnelskur. Þess nutum við börnin
hans á uppvaxtarárum okkar og ekki
síður afabörnin og langafabörnin sem
voru honum mikil gleðiuppspretta.
Árið 1954 byggðu pabbi og mamma
sér myndarlegt einbýlishús á Álfhóls-
vegi 48 í Kópavogi en þar bjuggu þau
til ársins 2001 eða í 47 ár. Hlóð hann
húsið úr múrsteinum sem þau steyptu
sjálf af ótrúlegri seiglu og dugnaði. Á
þessum tíma var uppbygging að hefj-
ast í Kópavogi og fannst okkur systk-
inunum sem við værum að flytja óra-
langt í burtu frá Reykjavík.
Fyrir tveimur árum keyptu pabbi
og mamma sér yndislega íbúð í Núpa-
lind 2 í Kópavogi þar sem fór vel um
þau.
Árum saman notaði pabbi mestan
hluta frítíma síns til að stunda hand-
færaveiðar frá Sandgerði ásamt vini
sínum Svani Jónssyni. Eftir að hann
komst á eftirlaun hélt hann upptekn-
um hætti, nema nú var róðurinn orð-
inn full vinna. Þessir gömlu menn
vöktu nokkra athygli þar sem þeir
létu engin veður aftra sér frá því að
róa og voru oft með aflahæstu dag-
róðrabátunum.
Pabbi greindist með Alzheimer-
sjúkdóminn fyrir nokkrum árum og
um svipað leyti greindist hann einnig
með krabbamein.
Mamma annaðist pabba heima eins
lengi og henni var unnt og var það
þeim báðum mikils virði. Þó kom að
því í apríl síðastliðnum, þrátt fyrir
frábæran stuðning frá heimahlynn-
ingu krabbameinsfélagsins, að ekki
var lengur hægt að veita honum þá
aðstoð sem hann þurfti heima. Hann
fékk inni á hjúkrunarheimilinu
Sunnuhlíð í Kópavogi og þar leið hon-
um vel. Varla leið sá dagur að mamma
færi ekki með honum í göngutúr með-
fram Kópavoginum þar sem þau áttu
saman góðar stundir og þar sem hann
fékk að sjá sjóinn og heyra í sjófugl-
unum.
Mamma og pabbi höfðu verið gift í
57 ár, þannig að missir hennar er mik-
ill. Þau áttu einstakt og afar náið sam-
band sem einkenndist af miklu ást-
ríki, samheldni og gagnkvæmri
virðingu. Við systkinin fórum ekki
varhluta af þeirri ást og umhyggju
sem ríkti á heimilinu og hefur það svo
sannarlega verið okkur ómetanlegt
veganesti í lífinu og gert okkur að
sterkum og sjálfstæðum einstakling-
um. Fyrir það erum við óendanlega
þakklát.
Mikill og mætur maður hefur
kvatt, en minningin um hann lifir í
hugum allra þeirra er þekktu hann.
Það var
eins og þegar ljós slokknar
Loginn flögraði
og allt varð kyrrt
En eldar
náðu að kvikna
Eldar sem nærast
af eldi þínum
Innanfrá
mun ljósið aftur koma
SIGURÐUR
KRISTJÁN
BALDVINSSON
Elsku amma og
langamma. Það verður
skrítið að koma heim til
Íslands aftur og hafa
þig ekki þar. Ég man vel þegar við
kvöddumst áður en ég flutti út til
Seattle með fjölskylduna. Þú horfðir á
mig og sagðir að við myndum trúlega
✝ RagnheiðurMarta Þórarins-
dóttir fæddist á Ríp í
Hegranesi 13. maí
1919. Hún lést á
dvalarheimili aldr-
aðra á Sauðárkróki
hinn 25. júní síðast-
liðinn og var útför
hennar gerð frá
Flugumýrarkirkju 9.
júlí.
ekki sjást aftur. Mér
fannst það óraunveru-
legt þá, en svona er lífið.
Það streyma hlýjar
minningar um hugann
þegar ég hugsa til baka,
þegar ég hugsa um allt
það sem þú hefur fyrir
mig gert. Ég man líka
vel þær stundir er ég
dvaldi sem krakki hjá
þér og afa á Hjaltastöð-
um og fékk hjá þér heitt
kakó eða drakk heitt
kaffi af undirskálinni
hjá afa. Það er mér líka
sérstaklega minnis-
stætt þegar við fórum eitt sinn suður
til Reykjavíkur með Möggu móður-
systur. Magga keyrði, þú sast
frammí, en ég aftur í. Magga bað þig
að færa sætið aðeins framar þannig
að það færi betur um mig í aftursæt-
inu, en þú varst í smá vandræðum
með að finna stillinguna á sætinu og
hélst að það væri handbremsan. Síð-
an þegar þú reyndir að smeygja ör-
yggisbeltinu yfir höfuðið, því það var
of flókið að losa það, til að finna still-
inguna, þá fannst Möggu það svo
fyndið og við fórum öll að hlæja og
hlógum svo mikið að Magga keyrði út
af. Það kom reyndar ekki að sök því
hún gat bara keyrt inn á veginn aftur
án þess að nokkurn sakaði.
Takk fyrir heita kakóið og allar
veitingarnar sem þú barst ávallt á
borð fyrir okkur þegar við komum í
heimsókn í Hjaltastaði. Takk fyrir
alla hlýju vettlingana og góðu ullar-
sokkana sem þú prjónaðir handa okk-
ur, en uppáhalds vettlingarnir hennar
Sofíu eru einmitt vettlingarnir sem þú
prjónaðir handa henni og gafst henni í
jólagjöf. Takk fyrir öll brosin og
spjallið síðustu árin.
Pétur, Sofía, Jóhann Bjarni
og Aðalbjörg Brynja.
RAGNHEIÐUR MARTA
ÞÓRARINSDÓTTIR