Morgunblaðið - 27.07.2003, Blaðsíða 14

Gáta
Hvað eyðileggjum við með því að tala um það?
Þögnina.
ÞAÐ er stundum sagt að vinnan skapi
manninn en með því er átt við það að vinna
fólks hafi mikil áhrif á það hvernig það er.
Hafið þið hugsað um hvað það hvað það
skiptir miklu máli hvar maður vinnur? Hvað
það hlýtur t.d. að hafa mikil áhrif á líf bakara
hvað þeir þurfa að vakna snemma á morgn-
ana til þess að brauðin verði tilbúin þegar
við hin förum á stjá?
Svo eru aðrir eins og til dæmis leikarar
sem þurfa oft að vinna um helgar og á kvöld-
in þegar aðrir eru í fríi. Til að allir hinir
komist í leikhúsið! Vinna fólks ræður því
líka hvað það getur verið mikið með fjöl-
skyldum sínum. Þannig verða sjómenn til
dæmis að vera mikið í burtu frá fjölskyldum
sínum á sama tíma og flestir bændur hafa
vinnuna alveg við heimilið þannig að öll fjöl-
skyldan getur tekið þátt í störfum þeirra.
Siggi var úti — að vinna!
Það hefur því mikil áhrif á líf barna hvaða
störf foreldrar þeirra vinna. Þannig taka
sveitakrakkar örugglega meiri þátt í störf-
um foreldra sinna en flestir aðrir krakkar.
Störf barna í sveitum hafa þó breyst mikið á
undanförnum árum eins og reyndar störf
allra barna á Íslandi.
Foreldrar ykkar fóru sennilega flestir að
vinna sumarstörf við hlið fullorðinna strax
eftir fermingu og margir byrjuðu að vinna
miklu fyrr annað hvort með foreldrum sin-
um eða við barnapössun og önnur störf á
heimilunum.
Afar ykkar og ömmur hafa líka örugglega
tekið meiri þátt í þeirri vinnu sem vinna
þurfti á heimilunum þegar þau voru börn.
Hafa þau kannski sagt ykkur frá því og jafn-
Krakkar í sumarvinnu
Börnin í sögunni Börnin í Ólátagarði eftir
Astrid Lindgren sjást hér taka til hendinni.
vel hneykslast á því hvað krakkar gera lítið
gagn nú til dags? Hafa þau sagt ykkur þjóð-
sögur af börnum sem þurftu að vinna mikið?
Hafa þau bent ykkur á það að kvæðin
„Sigga litla systir mín“, „Sáuð þið hana
systur mína“, „Siggi var úti“ og „Tumi fer á
fætur“ fjalla öll um börn sem eru í vinnunni?
Í gamla daga hefur krakka örugglega oft
langað til að eiga meiri frítíma. En hvað með
ykkur? Finnst ykkur stundum sumarfríið
vera svolítið langt? Langar ykkur ekki
stundum til að hjálpa til á heimilinu? Eða
jafnvel vinna ykkur inn smá peninga?
Ánægðari foreldrar
Það er ekki alltaf auðvelt að finna vinnu
en sniðugir krakkar geta fundið ýmislegt
upp. Krakkar hafa til dæmis boðist til að
þrífa bíla og reyta arfa fyrir fólk og svo
finnst litlum krökkum yfirleitt gaman að fá
að leika við stóra krakka og það getur komið
sér vel fyrir foreldrana sem geta þá sinnt
öðru á meðan. Svo má auðvitað alltaf hjálpa
til á heimilinu, taka til í herberginu eða
ganga frá eftir matinn! Gleymið því ekki að
þó þið fáið ekki endilega beinharða peninga
að launum þá getur verið að þið fáið annars
konar laun, til dæmis ánægðari foreldra eða
foreldra sem hafa meiri tíma til að gera eitt-
hvað skemmtilegt með ykkur.
HÉR fáið þið mynd af
henni Huldu sem er að
passa litla bróður sinn.
Litið listavel

Jónas Hjartarson er
10 ára og býr í Víðigerði
í Eyjafjarðarsveit. Jón-
as tekur þátt í sveita-
störfunum á bænum
og fer t.d. á hverju
kvöldi í fjósið þar sem
hann hjálpar til við að
mjólka kýrnar.
Á sumrin hjálpar
Jónas líka til við hey-
skapinn. Hann segist þó
vera of ungur til að vinna úti á túni en að hann
hjálpi til inni í hlöðu þegar heyið er tekið inn.
Í Víðigerði er lausu heyinu blásið inn í hlöð-
una með sérstökum blásara og Jónas segir að
stundum stíflist heyið í blásaranum og að þá
losi hann stífluna. Þá hjálpar hann líka til við að
dreifa úr heyinu inni í hlöðunni svo það lendi
ekki allt á sama stað.
Morgunblaðið/Kristján
Hjálpar til
í heyskapnum

Helga
Ásta Ólafs-
dóttir, sem
er tólf ára,
er í vist við
að passa
tveggja og
sex ára
bræður sína
í sumar.
Hún segist oftast passa þá frá átta á
morgnana til fjögur á daginn. Hún byrji á því
að koma þeim á fætur og gefa þeim að borða
en síðan fari þau oftast út og þá yfirleitt á
róló.
Stundum kemur svo mamma þeirra heim í
hádeginu og gefur þeim að borða en annars
gefur Helga Ásta bræðrum sínum hádegis-
mat. Þau fara svo yfirleitt út aftur eftir að
yngri bróðirinn hefur lagt sig eftir hádegið.
Helga Ásta segir að það sé fínt að passa
bræðurna. Þeir séu mjög stilltir og hún kunni
vel á þá. Þá segist hún fá laun og vera ánægð
með kaupið.
Hún mælir sér líka stundum mót við aðrar
stelpur sem eru að passa en hún segist þó
ekki þekkja margar stelpur sem eru í vist allt
sumarið eins og hún.
Morgunblaðið/Arnaldur
Fínt að passa
bræðurna
Fjör að föndra
ÞAÐ getur verið gaman að búa til
verndargripi bæði handa sjálfum sér
og öðrum. Hér er hugmynd að flott-
um indíána-verndargrip. Hann er bú-
inn til úr hlutum sem er auðvelt að
finna og er svo lítill að hann rúmast
vel í vasa þannig að það er hægt að
taka hann með sér svo til hvert sem
er.
Það sem þarf:
Lyklahringur
Garn í nokkrum litum
Perlur
Lím
Skæri
Það sem þið gerið:
Klippið dágóðan spotta af garni og
festið annan enda þess í rifuna á
lyklahringnum.
Vefjið garninu utan um hluta lykla-
hringsins og strengið síðan garnið
þvert yfir hringinn. Vefjið því í
nokkra hringi og látið síðan afgang-
inn af garninu hanga niður úr hringn-
um.
Límið annan bandspotta á hringinn
þar sem þið hættuð að vefja þeim
fyrri og haldið síðan áfram að vefja
bandi í nýjum lit utan um hringinn.
Strengið síðan bandið þvert yfir
hringinnn, vefjið því í nokkra hringi
og látið síðan afganginn hanga niður.
Endurtakið þar til hringurinn er
allur vafinn bandi og athugið að bönd-
in sem fara þvert yfir hringinn eiga að
vefjast saman eins og á myndinni .
Bindið perlur eða annað skraut í
endana sem hanga niður úr hringn-
um.
Vasaverndargripur
Sumarkrossgáta
HÉR fáið þið eina lauflétta krossgátu að glíma við. Setjið orðin
hér að neðan inn í reitina og athugið að það er best að byrja á því
að koma lengstu orðunum fyrir þar sem þau passa bara á einn
stað.
Þegar þið eruð búin að koma orðunum fyrir getið þið svo glímt
við að finna leyniorðið – sem á að fara í litaða reitinn. Ef þið eigið í
erfiðleikum með það þá getið þið leitað að orðinu í viðtalinu við
strákinn hér til hliðar.
Orðalisti:
Ferðalag
Hlaða
Passa
Róla
Sjóferð
Öngull
Ýsa
Leyniorð: Heyskapur
ÞAÐ hafa engar tvær manneskjur sömu
fingraför og því eru fingraför oft notuð til að
hafa uppi á glæpamönnum og til að rekja
slóðir horfinna einstaklinga.
Þið getið skoðað fingraför ykkar með
stækkunargleri eða tekið afrit af þeim og
borið þau saman við fingraför vina ykkar.
Hægt er að prenta fingraför með því að
stinga fingri ofan í blek og þrýsta honum síð-
an á hvítt blað en það er bæði hreinlegra og
skemmtilegra að þekja hvítt blað með blýi úr
blýanti, þrýsta síðan fingrinum ofan í blýið og strax á
eftir á klístruðu hliðina á glæru límbandi. Límbandið er síðan límt á hvítt
blað og þá kemur fingrafarið í ljós.
Viltu verða
rannsóknarlögga?

Arnar Logi Ólafsson er tíu ára strákur sem
fór með afa sínum á sjó á trillunni Sæfara í
tvær vikur í sumar.
Arnar Logi segist hafa verið í nokkra daga
með afa sínum á sjó í fyrra en þá hafi afi hans
farið með hann í land um miðjan dag. Nú var
hann hins vegar með afa sínum á sjó allan
daginn, fór með honum frá Arnarstapa á
Snæfellsnesi á morgnana og kom ekki aftur í
land fyrr en á kvöldin.
Arnar Logi segir þá aðallega hafa veitt
þorsk og ufsa, pínulítið af ýsu og slatta af
karfa og hans starf hafi verið að taka fiskana
af önglunum, setja þá í körin og blóðga þá.
Hann segir að þetta hafi verið mjög gaman
og ekkert sérstaklega erfitt. Hann hafi þó ver-
ið svolítið sjóveikur og ansi þreyttur þegar
hann kom í land á kvöldin.
Arnar Logi segist ekki vita um aðra krakka
sem hafi farið á sjó og að hann hafi ekki sagt
vinum sínum mikið frá sjómennskunni. Þá
segist hann ekki ætla að verða sjómaður
heldur dýralæknir. Hann hlakkar engu að síður
til að fara aftur á sjóinn en hann fer bráðum
aftur til afa síns og verður þá með honum á
netabát í nokkra daga.
Sjómennskan erfið
en skemmtileg