Morgunblaðið - 29.07.2003, Blaðsíða 4

Fundur hins forna og nýja í Þrándheimi
Þrándheimi. Morgunblaðið.
DAGSKRÁ helguð ljóðabálki Matthíasar
Johannessens Sálmum á atómöld var haldin hér
á Ólafsdögunum í gærkvöldi. Auk þess að lesa
upp úr sálmunum flutti Matthías kvæðið Í
Niðarósi sem hann orti í tilefni af 850 ára afmæli
Niðarósbiskupsdæmis sem haldið er upp á sam-
hliða Ólafsdögunum. Í kvæðinu kallast Matthías
á við helgikvæðið Geisla sem Einar Skúlason
flutti við vígslu Niðarósdómkirkju árið 1153.
Segja má að Matthías hafi flutt kvæðið úr
sporum Einars Skúlasonar eins og fram kom í
máli stjórnarmanns hátíðarinnar eftir að upp-
lestri lauk en hann afhenti Matthíasi nýja út-
gáfu á norskri þýðingu Knuts Ödegaards á
Geisla og sagði það hafa mikla þýðingu fyrir há-
tíðina að fá íslenskt skáld að flytja ljóð í Nið-
arósi nú eins og gert var við stofnun biskupsset-
ursins. Matthías sagði í samtali við
Morgunblaðið hafa lesið upp víða um lönd en
það snerti sig sérstaklega að standa hér í bisk-
upssetrinu í Niðarósi og lesa á íslensku. „Með
því minni ég á að ég get vitnað í gömul íslensk
skáld án þess að hatti fyrir. Ég held að menn
séu farnir að gera sér grein fyrir því að það væri
sárasta slys sem við gætum orðið fyrir ef við
glötuðum tengslum okkar við þessi þúsund ár.
Án þeirra yrðum við fljótt menningarlegt ut-
angarðsfólk.“
Fjöldi manns fylgdist með dagskránni en þar
las einnig Knut Ödegaard úr nýrri þýðingu
sinni á Sálmunum á atómöld og Lars Roar
Langslet rithöfundur og fyrrverandi mennta-
málaráðherra Noregs hélt erindi um verkið.
Hrafnagaldur fyrir fullu húsi
Hrafnagaldur Óðins var fluttur í þriðja sinn
fyrir fullu húsi í Þrándheimi í gærkvöldi af
hljómsveitinni Sigur Rós, Schola Cantorum,
kammerhljómsveitinni Trondheim Solistene,
Steindóri Andersen, Páli Guðmundssyni frá
Húsafelli og Hilmari Erni Hilmarssyni sem
samdi verkið með Sigur Rós. Stjórnandi var
Árni Harðarson.
Hilmar Örn sagði á blaðamannafundi fyrir
tónleikana að það væru engin takmörk fyrir því
hvar væri hægt að flytja Hrafnagaldur Óðins
þrátt fyrir illskiljanlegan og rammheiðinn kveð-
skapinn. En segja mætti að samhengið hafi ver-
ið eilítið sérstakt á tónleikunum í gær því þeir
voru hluti af Ólafsdögunum í Niðarósi sem er
kirkjuleg menningarhátíð.
Sigur Rós flytur verkið, sem var tilnefnt til
tónlistarverðlauna Norðurlandaráðs á þessu
ári, aftur í kvöld en það hefur áður verið flutt í
Barbican Centre í London og á menningarhátíð
í Reykjavík á síðasta ári.
Matthías Johannessen las upp í Eysteins-
salnum í Erkibiskupsgarðinum í Niðarósi.
Morgunblaðið/Þröstur Helgason
Hrafnagaldur Óðins var fluttur í þriðja sinn í Ólafshöllinni sem er tónlistarhús Þrándheims.
Ljósmynd/Björn Traustason
Berjastór haglél féllu að Fjallabaki á sunnudag.
ELDINGAR skutu mönnum og
dýrum skelk í bringu og húsin
nötruðu undan þrumunum í
gjörningaveðri sem gekk yfir
Biskupstungurnar á sunnudags-
kvöld. Raftæki skemmdust, inn-
stungur sviðnuðu í veggjum og á
einum bæ kviknaði á peru í ljósa-
staur, sem væri ekki óvenjulegt
nema fyrir þá sök að staurinn er
alls ekki tengdur við rafmagn.
„Þetta voru fjórar eða fimm al-
vöru bombur. Þetta var ótrúlegt,“
sagði Karl Eiríksson í Miðdalskoti
í samtali við Morgunblaðið í gær.
Hann var ásamt fimm öðrum að
koma heim úr útreiðatúr þegar
ósköpin dundu yfir. Þau höfðu
reyndar ætlað að vera lengur en
sneru við þegar þau sáu kol-
svartan skýjabakka nálgast úr
austri. Þegar þau voru komin
langleiðina að bænum kom skær
blossi, að því er virtist inni í
hópnum miðjum. Ein stúlkan rak
upp óp og um leið hentist hestur
hennar til hliðar þannig að hún
flaug af baki. Hrossin ruku öll
upp og hlupu hvert í sína áttina,
stjórnlaus af ótta. Í sömu andrá
heyrðist roknadruna. „Hávaðinn
var svo óstjórnlegur. Þetta var
rétt fyrir ofan okkur,“ sagði Karl.
„Þetta var bara blossi og svo
pæng!“
Krassandi eldglæringar
Karl telur að 4–5 eldingar hafi
farið verulega nálægt því enda
heyrðust drunurnar nánast um
leið og eldingarnar. „Og ekki
bara einn hvellur heldur langur
hvellur sem endaði í einhverri
svakabombu,“ sagði hann. Einni
eldingunni sló niður í þakið á
fjósinu og úr því liðaðist reykur
til himins. Þó ekki sjáist ummerki
á þakinu er brunalyktin enn
greinileg. Innandyra urðu tals-
verðar skemmdir. Lekaliði og
fleiri öryggi brunnu yfir og sviðn-
uðu í rafmagnstöflu og nýtengdir
sjónvarps- og útvarpsmagnarar
eyðilögðust. Sími og sambyggt
faxtæki hlutu sömu örlög. „Það
hefur myndast skammhlaup í öllu
draslinu,“ bætti Karl við. „Þetta
er svolítið óhugnanlegt hvað þetta
er krassandi, að þetta geti farið
inn í öll kerfi í húsinu. Síminn er
allur í jörð og samt brann þar
sem hann er tekinn inn í húsið.
Þar var allt kolsvart og sviðið.“
Karl segist oft hafa heyrt drun-
ur og séð eldingar en þetta hafi
ekki verið neinu líkt. „Ég vil helst
ekki vilja upplifa þetta aftur.
Þetta var hreinlega skelfilegt,
þetta var svo nálægt,“ sagði Karl.
Þrumuveðrinu fylgdi gríðarleg
rigning og ofar í Biskupstung-
unum féll haglél á stærð við blá-
ber. Á bænum Ketilvöllum, vestan
við Miðdalskot, fór heimilisfólk
ekki varhluta af gerningunum þó
ekki hafi gengið eins mikið á og
við Miðdalskot.
Þvílíkur úrhellir
„Úrhellirinn var þvílíkur að
hlaðið varð eins og stöðuvatn,“
sagði Guðný Grímsdóttir á Ket-
ilvöllum. Veðrið hafði fram að því
verið bjart og gott en Guðný
hafði þó veitt kolsvörtum skýja-
bakka í austri athygli. Bakkinn
færðist skyndilega yfir um það
leyti sem veðurfréttirnar voru að
hefjast í Ríkissjónvarpinu. „Það
fór aðeins að sletta en svo helltist
úr með þessum látum. Fyrst komu
eldingarnar og svo skruggurnar á
eftir,“ sagði hún. Næsta hálftím-
ann gekk mikið á. Inni í húsi var
sjónvarpið í gangi og í því veð-
urfréttir Ríkissjónvarpsins þegar
rosasmellur kvað við. Við það
drapst á viðtækinu sem hefur
ekki lifnað við síðan. Gestur sem
stóð inni í eldhúsi sá þegar snögg-
lega kviknaði á peru í ljósastaur
sem stendur á hlaðinu en staurinn
hefur ekki verið tengdur við raf-
magn í allangan tíma. „Það virtist
vera svo mikið rafmagn í loftinu
að það kviknaði á perunni. Það
logaði ljós á honum en hann er
samt ekki tengdur við rafmagn,“
sagði Guðný. Út úr rafmagnstöfl-
unni komu ljósblossar, líklega um
fimm talsins, og fylgdu þeim
miklir hvellir og snark. Úti í fjósi
ókyrrðust kýrnar, kindurnar leit-
uðu í skjól og hrossin hlupu vítt
og breitt um hagann. Loftið var
svo sannarlega rafmagnað.
Eldglæringar, blossar og roknaskruggur fylgdu
gjörningaveðri í Biskupstungunum
„Þetta var
bara blossi
og svo
pæng!“
Morgunblaðið/Kári Jónsson
Gróa og Guðný Grímsdætur, bænd-
ur á Ketilvöllum, á bæjarhlaðinu.
Fyrir aftan þær er ljósastaurinn
sem lýsti í þrumuveðrinu þrátt fyrir
að hafa ekki verið tengdur við raf-
magn um langa hríð.
FRÉTTIR
4 ÞRIÐJUDAGUR 29. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
www.icelandair.is
Glasgow
www.icelandair.is/glasgow
Skoða byggingar eftir arkitektinn Charles
Rennie Mackintosh.
Prófaðu þjóðarréttinn Haggis en ekki spyrja
um innihaldið!
Í Glasgow þarftu að:
á mann í tvíbýli í 2 nætur. Innifalið: flug, gisting á Premier Lodge,
morgunverður, flugvallarskattar og þjónustugjöld.
Brottfarir 7. nóv, 6. feb. og 5. mars.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
I
C
E
21
70
5
0
7/
20
03
erston
City Centre
Premier
Lodge
Ramada Jarv
Glasgow
Townhead
Merchant
City
St. Enoch
Princess
Square
Gladgows
Arts Centre
Central
Station
Royal
Concert HallSauchiehall
Sauchiehall
West George
GeorgeSquare
St. Vincent
Ingram Street
Waterloo
Argyle
Argyle
Argyle
West Regent
Renfrew
Renfrew
Bath
Gordon
Bath
Bu
ch
an
an
S
t.
Q
ue
en
Bi
sh
op
H
ol
la
nd
Pi
tt
D
ou
gl
as
s
Bl
yt
hs
w
oo
d
W
. C
am
be
ll
C
am
br
id
ge
S
tr
ee
t
W
el
lin
gt
on
H
op
e
Bu
ch
an
an
S
t.
H
ut
ch
en
so
n
R
en
f.
K
in
gs
to
n
Br
id
ge
K
in
g
G
eo
rg
eV
Br
id
ge
la
sg
ow
B
ri
dg
e
The Millennium H
Glasgow
Thistle Hotel
VR orlofsávísun
Munið ferða-
ávísunina
Verð frá 29.900 kr.
VEITINGASTAÐURINN Við
Tjörnina hefur verið auglýstur til
sölu en staðurinn er einn fyrsti ís-
lenski veitingastaðurinn til að sér-
hæfa sig í fiskréttum. Sigríður Auð-
unsdóttir, framkvæmdastjóri og
einn eigenda, hefur rekið staðinn í 17
ár og segir að tími sé til kominn að
hleypa nýju fólki að og snúa sér að
einhverju öðru. „Það er vissulega dá-
lítið erfitt að fara héðan enda hefur
þetta verið skemmtilegur tími en ég
er búin að vera í þessum geira í fjöl-
mörg ár og kannski er kominn tími
til að yngra og ferskara fólk taki
við,“ segir Sigríður.
Hún segist helst myndu kjósa að
þarna yrði áfram rekinn veitinga-
staður í sama anda og verið hefur.
„Ég tel að við höfum brotið blað í
sögu fiskmenningar í veitingastöð-
um á Íslandi þegar við byrjuðum og
skilað okkar ágætlega. Í byrjun ætl-
uðum við eingöngu að vera með fisk
og það var ekki fyrr en við vorum
með sjö Íslendinga á borði sem allir
vildu kjöt að ég ákvað að setja
lambakjötið á matseðilinn. Þótt mat-
seðillinn hafi auðvitað breyst í gegn-
um árin er fullt af réttum sem ekkert
þýðir að hætta með því kúnnarnir
taka það ekki í mál,“ segir Sigríður
og nefnir sem dæmi kryddlegnar
gellur og fisk með ávöxtum.
Sigríður segir að reksturinn gangi
vel þótt erfiðara sé að reka veitinga-
stað nú en fyrir nokkrum árum.
„Þetta er orðið mjög breytt og miklu
fleiri veitingastaðir á markaðnum.
Fyrir duglega manneskju sem er að
byrja í þessu er þetta þó allt annað
en fyrir einhvern sem er búinn að
standa í þessu lengi og er tilbúinn að
snúa sér annað,“ segir Sigríður.
Við Tjörnina til sölu