Morgunblaðið - 29.07.2003, Blaðsíða 14

ERLENT
14 ÞRIÐJUDAGUR 29. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
TALSMAÐUR Tony Blairs, for-
sætisráðherra Bretlands, vísaði í
gær á bug ásökunum Clare Short,
fyrrverandi ráðherra í stjórn Blairs,
þess efnis að stjórnvöld hefðu mis-
notað völd sín og þannig átt þátt í
sjálfsmorði vopnasérfræðingsins
David Kellys. Short sagði að almenn-
ingur treysti ekki lengur ríkisstjórn-
inni. „Traust almennings hefur gjör-
breyst. Tilfinningin fyrir því að
eitthvað sé að í starfsháttum emb-
ættis forsætisráðherra hefur dýpk-
að,“ sagði Short í viðtali við dagblað-
ið The Independent.
Hún sagði þar að Blair fylgdi nýrri
gerð íhaldsstefnu og væri heltekinn
af því að reyna að misnota fjölmiðla.
Breska stjórnin á nú í harðri deilu
við ríkisútvarpið BBC vegna dauða
Kellys sem var aðalheimildarmaður
fréttamanna er segja að breskir ráð-
herrar hafi ýkt hættuna af gereyð-
ingarvopnum Íraka.
„Ég held að enginn sem hefur lesið
viðtalið í morgun furði sig á nokkru
sem Clare Short yfirleitt segir,“
sagði talsmaður Blairs.
Lögmannafélagið i Grikklandi
hugðist í gær leggja fram kæru hjá
Alþjóðasakamáladómstólnum í Haag
á hendur stjórn Blairs fyrir meint
brot gegn mannkyninu í Íraksstríð-
inu. Lögmannafélagið segir að
breskar hersveitir í Írak hafi brotið
gegn ákvæðum sáttmála Sameinuðu
þjóðanna, gegn Genfarsamþykktum
og lögum Alþjóðasakamáladómstóls-
ins. Bretar eiga aðild að dómstólnum
en ekki Bandaríkjamenn.
Nígermenn
vilja sannanir
Afríkuríkið Níger hvatti á sunnu-
dag Blair til að gera opinber leyni-
skjöl um að Írakar hafi reynt að
kaupa úran frá Níger. Áður hefur
komið í ljós að ákveðin skjöl sem
breska leyniþjónustan studdist við
og afhenti Bandaríkjamönnum voru
augljósar falsanir. En stjórn Blairs
fullyrðir að hún hafi undir höndum
aðrar upplýsingar sem styðji sann-
leiksgildi fyllyrðinganna um tilraun-
ina til úrankaupa.
Forsætisráðherra Nígers, Hama
Hamadou, sagði í viðtali við breska
blaðið The Sunday Telegraph að
Níger hefði verið fyrst allra Afr-
íkuríkja til að senda hermenn til að
berjast með bandamönnum gegn
Saddam Hussein í fyrra Persaflóa-
stríðinu 1991. „Myndum við í reynd
senda efnið til manna sem við börð-
umst gegn og gætu eytt hálfum
heiminum með kjarnorkusprengj-
um? Þetta er óhugsandi,“ sagði
Hamadou.
Vísa ásökunum Short á bug
London. AFP, AP.
LÖGREGLAN á Filippseyjum hand-
tók aðstoðarmann Josep Estrada,
fyrrverandi forseta landsins, fyrir að-
ild að uppreisn hermanna um helgina
en þeir tóku á sitt vald hótel og versl-
unarmiðstöð í fjármálahverfinu í
Manila. Forseti landsins, Gloria Mac-
apagal Arroyo, hét því í árlegri
stefnuræðu sinni í gær að forsprakk-
arnir yrðu fundnir og sóttir til saka.
Ramon Cardenas sem var í ríkis-
stjórn Estradas var handtekinn í gær
og fundust á heimili hans rifflar, skot-
færi og rauð armbönd, sams konar og
þau sem uppreisnarmennirnir báru
til merkis um andstöðu sína við Arr-
oyo forseta. Estrada hefur hins vegar
neitað að hann og menn hans hafi átt
þátt í uppreisninni og fullyrðir að
stjórnin hafi komið sönnunargögnum
fyrir á heimilum þeirra.
Arroyo hefur verið í embætti frá
því í janúar 2001 eða síðan Estrada
hrökklaðist frá sökum spillingar.
Veldur óvissu á mörkuðum
Þrátt fyrir að uppreisninni hafi
lokið friðsamlega lækkuðu verðbréf
og gjaldmiðill landsins veiktist í gær.
Atvikið hefur valdið óvissu á fjár-
málamarkaðinum en efnahagur
landsins er bágur. Arroyo lofaði í
ávarpi sínu að skipa nefnd sem myndi
rannsaka ástæður uppreisnarinnar
og skoða málefni hermannanna. Þeir
sneru aftur til híbýla sinna eftir upp-
reisnina en kváðust tilbúnir til að
svara til saka.
Uppreisnin á Filippseyjum
Handtóku einn
manna Estrada
Manila. AP.
AP
Forseti Filippseyja, Gloria Arroyo,
er hún flutti stefnuræðu sína í gær.
JEB Stuart Magruder, einn
af ráðgjöfum Richards heitins
Nixons Bandaríkjaforseta,
segir að
forsetinn
hafi sjálfur
fyrirskipað
Watergate-
innbrotið
árið 1972.
Fram til
þessa hefur
verið talið
að Nixon
hafi ekki
vitað fyrirfram um innbrotið í
skrifstofur Demókrataflokks-
ins þar sem markmiðið var að
setja upp búnað til að hlera
símtöl landsformanns demó-
krata, Larrys O’Briens.
Ljóst þótti hins vegar að
Nixon hefði tekið fullan þátt í
að reyna að hylma yfir þátt
manna sinna í afbrotinu og
svo fór að hann varð að segja
af sér embætti árið 1974.
Nokkrir af aðstoðarmönnum
hans hlutu fangelsisdóma fyr-
ir aðild að málinu.
Magruder var einn þeirra
en hann var næstæðsti yfir-
maður kosningabaráttu for-
setans, aðstoðarmaður H.R.
Haldemans, framkvæmda-
stjóra Hvíta hússins og að-
stoðaryfirmaður almanna-
tengsla forsetaembættisins.
Magruder segist hafa verið
viðstaddur er Haldeman og
John Mitchell dómsmálaráð-
herra ræddust við í síma og
Nixon hafi tekið þátt í samtali
þeirra. Rætt hafi verið um
áætlun eins af mönnum Nix-
ons, G. Gordons Liddys, um
að brjótast inn í Watergate-
bygginguna.
„John […] við verðum að fá
upplýsingarnar um Larry
O’Brien og eina leiðin til þess
er að nota áætlun Liddys. Og
þið verðið að gera það,“ á for-
setinn að hafa sagt að sögn
Magruders.
Efast um fullyrðingar
Magruders
Fullyrðingar Magruders
komu fram í heimildarþætti
PBS-útvarpsstöðvarinnar í
liðinni viku. Stanley Kutler,
sem ritað hefur bækur um
Watergate-málið, efast mjög
um áreiðanleika Magruders.
„Þetta eru vafasamar fullyrð-
ingar manns með vafasaman
karakter,“ sagði Kutler. Sam-
töl æðstu manna í Hvíta hús-
inu voru ávallt tekin upp og
Kutler benti á að umrædd
símtöl væru ekki á segul-
bandsupptökum frá þeim
dögum sem Magruder til-
greinir.
Watergate-innbrotið
Gaf Nixon
skip-
unina?
Washington. AP.
Richard Nixon
BYRJAÐ var í gær að taka upp
fjöldagröf við bæinn Zvornik í
Bosníu en sagt er, að þar hafi verið
grafin hundruð óbreyttra borgara,
múslimar, sem Serbar tóku af lífi í
Bosníustríðinu.
Talið er, að um sé að ræða mestu
fjöldagröfina, sem enn hefur fund-
ist, en flest bendir til, að í henni
liggi fólk, sem líflátið var í fjölda-
morðunum í Srebrenica og einnig í
Zvornik. Er gröfin 49 metra löng
og fjögurra metra breið.
Maður, sem varð vitni að morð-
unum, lét vita af gröfinni fyrir
tveimur árum en því var haldið
leyndu þar til nú af ótta við, að
henni yrði spillt. Raunar er talið,
að flest líkin í gröfinni hafi verið í
annarri gröf áður en Serbar gerðu
nokkuð að því að taka upp lík fórn-
arlamba sinna og grafa þau annars
staðar til að þau fyndust síður. Af
þeim sökum og rotnunar eru líkin
mjög illa farin og líklegt að notast
verði við DNA-rannsóknir til að
bera kennsl á þau mörg.
Nú hafa alls verið tekin upp
17.000 lík í 300 gröfum í Bosníu og
hafa kennsl verið borin á 11.500
þeirra. Nokkuð á þriðja hundrað
þúsunda manna féll í Bosníu-
stríðinu.
Stór fjöldagröf opnuð í Bosníu
Zvornik. AFP.
FLOKKUR kristilegra demókrata
(UDC) á Ítalíu, sem er í ríkisstjórn
Silvios Berlusconis, hefur hótað að
hætta stjórnarsamstarfinu láti dóms-
málaráðherra landsins ekki af til-
raunum til að koma í veg fyrir rann-
sókn á meintum skattsvikum nokk-
urra fyrirtækja Berlusconis. Flokk-
urinn gaf dómsmálaráðherranum
frest til miðnættis í gærkvöldi til að
snúa við blaðinu, annars myndi hann
slíta samstarfinu.
Dómsmálaráðherrann, Roberto
Castelli, hefur hingað til neitað að
gefa skattrannsóknaryfirvöldum upp-
lýsingar um viðskipti Berlusconis í
Sviss og Bandaríkjunum á grundvelli
nýsamþykktra laga um friðhelgi
æðstu embættismanna þjóðarinnar.
Formaður kristilegra demókrata,
Rocco Buttiglione, segir að ef rann-
sóknin verði stöðvuð sé ekki hægt að
taka ríkisstjórnina alvarlega.
Of upptekinn
af ástarsöngvum
Silvio Berlusconi forsætisráðherra
kærir sig hins vegar kollóttan um
klofninginn í ríkisstjórninni og segist
vera of upptekinn við að skrifa napól-
íska ástarsöngva á nóttunni til að hafa
áhyggjur af svona löguðu. „Þeim er
engin alvara,“ sagði hann í viðtali við
ítölsku blöðin La Repubblica og La
Stampa um helgina, „þetta er örugg-
lega bara út af hitanum.“
AP
Berlusconi tekur lagið í veislu Bush Bandaríkjaforseta í vor. Hann kveðst
of upptekinn við að yrkja ástarljóð til að ergja sig á þrasi í ríkisstjórninni.
Ólga innan Ítalíustjórnar