Morgunblaðið - 31.07.2003, Blaðsíða 8

  

!


-../01 .2345 6-7 .8.1-. 59:. 9-. 5 3;.1'.<= 09921
  
   
  ?  ???? ?  0  9 . //. 1' )
/@ !' 3)  34+
11
315
605
678

>5'953 9.';>1?5
604
319
11
37+

9%1.2'21

30:

:. 9-. 5 9?@/AB.:'
Í UMFJÖLLUN um íslenska
hlutabréfamarkaðinn ber nokk-
uð á efasemdum um að hann sé
nægilega virkur til að verð-
myndun sé skilvirk og eðlileg.
Þetta á vafalítið oft við þegar
um minni fyrirtæki er að ræða,
eða fyrirtæki þar sem stærstur
hluti bréfanna er í eigu þeirra
sem ætla sér alls ekki að selja
og er því í raun varla á mark-
aði. Viðbrögð markaðarins við
uppgjörum þremur fyrstu úr-
valsvísitölufyrirtækja þessarar
uppgjörslotu gefa hins vegar
ástæðu til að ætla að virk verð-
myndun sé með þau hlutabréf
og þá ef til vill annarra sam-
bærilegra fyrirtækja.
Össur hf. skilaði milliupp-
gjöri ársins á fimmtudaginn í
síðustu viku og álit greining-
ardeilda bankanna var allt á
einn veg; uppgjörið var undir
væntingum þeirra. Bæði hagn-
aður Össurar og hagnaður fyrir
afskriftir voru ríflega 10% und-
ir meðalspá greiningardeild-
anna, og viðbrögð markaðarins
voru þau að gengi bréfa Öss-
urar lækkaði um 5,6% sama
dag og uppgjörið birtist og um
2,5% daginn eftir, samtals um
8%.
Uppgjör Bakkavarar Group
hf. var birt degi á eftir uppgjöri
Össurar og skoðun greiningar-
deildanna á því uppgjöri var
einnig neikvæð. Hagnaður
Bakkavarar var tæpum 2%
undir meðalspá, en meira máli
skipti að EBITDA var tæpum
9% undir meðalspánni og að
EBITDA-hlutfallið, þ.e. hlutfall
hagnaðar fyrir afskriftir af
tekjum, olli vonbrigðum. Gengi
bréfa Bakkavarar lækkaði um
2,8% daginn sem uppgjörið
birtist.
Í fyrradag birti Íslandsbanki
hf. uppgjör sitt og þá kom í ljós
að hagnaður bankans á fyrri
helmingi ársins var rúmum 12%
hærri en greiningardeildir
hinna bankanna tveggja höfðu
spáð að meðaltali. Markaðurinn
tók tíðindunum vel og gengi
bréfa bankans hækkaði um
2,9% sama dag og uppgjörið
birtist. Í gær gekk hækkunin
lítillega til baka en bréf Ís-
landsbanka lækkuðu um 0,9% í
311 milljón króna viðskiptum.
Úrvalsvísitala aðallista lækkaði
í gær um 0,21%.
Þessi viðbrögð íslenska
hlutabréfamarkaðarins við
þremur uppgjörum sanna auð-
vitað ekkert um skilvirkni verð-
myndunar á honum. Þau gefa
engu að síður vísbendingu um
að verðmyndun stórra fyrir-
tækja, þar sem nægt hlutfall
hlutabréfa er í raun á markaði,
sé virk. Þetta skiptir fjárfesta
miklu máli og raunar mun
meira máli en að á markaðnum
sé mjög mikill fjöldi skráðra fé-
laga.
Markaðsvirði Skeljungs
Í dag mun Skeljungur birta sex
mánaða uppgjör sitt. Bankarnir
þrír; Íslandsbanki, Kaupþing
Búnaðarbanki og Landsbank-
inn, spá því að hagnaður Skelj-
ungs verði á bilinu 190–322
milljónir króna. Ef tekið er
meðaltal af spám bankanna eru
væntingar um 235 milljóna
króna hagnað hjá Skeljungi á
fyrstu sex mánuðum ársins. Er
það töluvert minni hagnaður en
á fyrstu sex mánuðum síðasta
árs er hagnaður félagsins var
595 milljónir króna eftir skatta.
Þrátt fyrir að bankarnir spái
því að hagnaður Skeljungs
muni dragast saman milli tíma-
bila hefur verð hlutabréfa í
Skeljungi hækkað töluvert á
síðustu tólf mánuðum. Engin
viðskipti voru með Skeljung í
Kauphöll Íslands í gær en dag-
inn áður var lokaverð félagsins
15,0. Á sama degi fyrir ári var
það 13,40. Ef af fyrirhuguðu yf-
irtökutilboði í Skeljung verður,
sem Burðarás, Kaupþing Bún-
aðarbanki og Sjóvá-Almennar
ræða sín á milli, verður það á
genginu 15,9, að því er fram
kemur í tilkynningu til Kaup-
hallar Íslands sl. mánudag. Það
svarar til 87% hækkunar frá
árslokum 2000.
Eins og fram kom í Morgun-
blaðinu á þriðjudag hefur verð
hlutabréfa í Skeljungi hækkað
um rúm 70% frá árslokum 2000.
Til samanburðar hækkaði verð
bréfa í Keri, áður Olíufélagið,
um 11% frá þessum tíma fram
að yfirtöku í vor en Olíuverzlun
Íslands hefur hækkað um 18%
á sama tímabili.
Í Morgunkorni Íslandsbanka
á þriðjudag kemur fram það
mat Greiningar Íslandsbanka
að gengi bréfa Skeljungs sé of
hátt og vandséð hvernig rekst-
ur félagsins á að skila því sjóð-
streymi sem þarf til að standa
undir markaðsverði félagsins.
Það er hægt að taka undir
þessi orð Greiningar Íslands-
banka. Því ef skoðuð eru þau
viðskipti sem átt hafa sér stað
með Skeljung í Kauphöll Ís-
lands að undanförnu þá er það
Kaupþing sem hefur staðið að
baki þeim kaupum, að undan-
skildum þeim utanþingsvið-
skiptum sem áttu sér stað 30.
júní sl. þegar Burðarás og
Sjóvá-Almennar keyptu hlut
Shell Petroleum og Haukþings
í Skeljungi. Það er því Kaup-
þing Búnaðarbanki sem hefur
haldið verði Skeljungs jafn háu
og raun ber vitni.
En á meðan markaðurinn er
tilbúinn til þess að greiða jafn
hátt verð og Kaupþing Bún-
aðarbanki virðist vera í þessu
tilviki þá er virði félagsins met-
ið samkvæmt því. Hvort sem
rekstur þess í dag bendi til
þess að um sanngjarnt eða
óeðlilegt verð er að ræða. Ljóst
er að Kaupþing Búnaðarbanki
telur að um eðlilegt verð sé að
ræða enda myndi bankinn, sem
er hlutafélag í eigu almennings,
varla kaupa hlutabréf í félagi á
verði sem þeir teldu óeðlilegt
miðað við rekstur og framtíðar-
horfur fyrirtækisins.
Það er markaðurinn sem býr
til verðmiða á almenningshluta-
félög. Svo lengi sem einhver er
tilbúinn til að greiða það verð
sem boðið er hlýtur að vera um
eðlilegt verð að ræða. Þetta er
lögmálið um framboð og eftir-
spurn í hnotskurn.
Viðbrögð
markaðarins
Innherji skrifar
innherji@mbl.is
BRESKI bankinn HBOS (Hali-
fax Bank of Scotland) er best
rekna fyrirtækið í Evrópu um
þessar mundir samkvæmt lista
sem birtur er í nýjasta hefti
bandaríska viðskiptatímaritsins
Business Week. Við gerð listans
var miðað við fleiri en eina kenni-
tölu úr rekstri fyrirtækjanna bæði
frá síðasta ári og svo samanlagt
frá síðustu þremur árum, svo sem
tekjur, verð hlutabréfa, arð-
greiðslur á hlut, hagnað, arðsemi
eiginfjár og fleira. Samkvæmt
tímaritinu var staðfesta og úthald
fyrirtækjanna á þeim erfiðu tím-
um sem ríkt hafa í evrópsku efna-
hagslífi síðustu misseri, leiðarljós-
ið í útreikningum fyrir gerð
listans.
Í Business Week segir að evr-
ópskt efnahagslíf sé með versta
móti um þessar mundir. Hagvöxt-
ur í álfunni er lítill, neysla al-
mennings með minnsta móti,
sveiflur eru í gengi gjaldmiðla
sem koma niður á útflutningi, og
hlutabréfamarkaðir eru í lægð.
Business Week segir að af þessum
ástæðum sé listinn þeim mun
raunsannari; á honum séu einung-
is fyrirtæki sem geta aflað tekna,
óháð árferði. Fyrirtæki eins og
HBOS, sem er í 1. sæti, Electrab-
el, sem skipar 4. sæti listans, og
H&M, sem vermir 8. sætið, eiga
það þannig sameiginlegt að hafa í
slæmu árferði náð að auka tekjur
og hagnað og skila fyrirtaks
ávöxtun til hluthafa.
Bresk fyrirtæki
áberandi
Við skoðun listans er áberandi
bresk slagsíða. 17 fyrirtæki af
þeim 50 efstu eru bresk og sex
þeirra eru á meðal tíu efstu. Er
ástæðan að mestu sögð vera að í
Bretlandi er umhverfi fyrirtækja
hagstæðara en víðast hvar annars
staðar í Evrópu og þar eru einnig
flest almannahlutafélög á markaði
sem eykur þar með líkur breskra
fyrirtækja á að komast á listann.
Engin íslensk fyrirtæki ná inn á
listann að þessu sinni, né eru þau
inni á lista 350 efstu sem einnig er
birtur í blaðinu.
HBOS best rekna
fyrirtæki Evrópu
/#45
6 +.' .")
7 8#"  %59 '"
2)9'*)
-' .
7-5
:)"'.9
/;</)"");<.'=
> ))8
?)9
1  /8 
#/@#..' "
1)6'
5" %.358"' )*
@)) '
A."9.
B*)  1)' 7)" #.'. -+).9"? *99
#<>
#"9@  ) .A) "
? '
5'' .
-'"
0)'9 )@ '
@ 9 )
21B
5 )?" ';? ."
1 .
1'. ". ?"9
@)" 7.9
:)% -'=)")9
#"9 @ 2" 
7) C@
-.) B. #" 
?B<
7 80'9 @)' 7)9 .''#)"9 .)
< ;5)"9)  0 
# 8)
B" .')6
59 ''. ;5 ' )"2")8
><< . "5)+ )'
5()" :) D5:-E
/5#:/  ."
0" )#"
1'50
8.'& .



   


 
 
/".
<.F$".)(









   








   



























































 







 


 

 







 




 

 
7 .
#)'"
#)'"
#)'"
#) 
5""
!' 
#)'"
5( GF$
#)'"
#)'"
1 ) #)'"
#)'"
 "
 "
 "
5""
5(.
 "
#)'"
HI "
!' 
 "
1 ) HI "
HI "
HI "
!' 
#)'"
."""
#)'"
 "
 "
#)'"
5""
5""
!"
!' 
/ "
#)'"
#)'"
5""
 "
5""
#)'"
#)'"
5( GF$
#)'"
0"+
5""
5&'.
?) F
<.F$".)(







 






 











 






















 



 




 






SAMKVÆMT bráðabirgðatöl-
um frá Seðlabanka Íslands hafa
kaup erlendra aðila á innlendum
skuldabréfum fyrstu 6 mánuði
ársins numið alls um 16 millj-
örðum en á sama tíma í fyrra
námu kaupin 6,7 milljörðum. Bein
fjárfesting erlendra aðila í inn-
lendum skuldabréfum hefur því
aukist um rúmlega 9 milljarða frá
sama tíma í fyrra, að því er fram
kemur í hálf fimm fréttum Kaup-
þings Búnaðarbanka.
„Hins vegar voru erlendir að-
ilar ekki jafnhrifnir af innlendum
hlutabréfamarkaði og voru nettó
seljendur á innlendum hlutabréf-
um upp á 4,5 milljarða á fyrstu 6
mánuði ársins. Hreint fjárstreymi
vegna kaupa erlendra aðila á inn-
lendum verðbréfum nam því tæp-
um 12 milljörðum á fyrri helmingi
ársins og má ætla að það hafi haft
þó nokkur áhrif til styrkingar
krónunnar en mikill raunvaxta-
munur milli Íslands og viðskipta-
landanna dregur að erlenda fjár-
festa á innlendan skulda-
bréfamarkað,“ að því er segir í
hálf fimm fréttum.
Einungis toppurinn
Skilvirkni íslensks skuldabréfa-
markaðar og tengsl hans við þró-
un á alþjóðlegum skuldabréfa-
markaði hefur vaxið mikið með
tilkomu erlendra fjárfesta að
markaðnum. Í hálf fimm fréttum
kemur fram að á meðan raun-
vaxtamunurinn er jafnmikill og
raun ber vitni mun undirliggjandi
þrýstingur bæði vera til lækk-
unar innlendra raunvaxta og
styrkingar krónunnar.
„Hafa verður þó í huga að bein
kaup erlendra aðila á innlendum
skuldabréfum er aðeins toppurinn
á ísjakanum en meginþorri kaupa
erlendra aðila á innlendum
skuldabréfum er í gegnum af-
leiðusamninga og fara kaupin
fram í nafni viðskiptabankanna. Í
flestum tilfellum eru afleiðusamn-
ingarnir að hluta eða að fullu
varðir fyrir gengissveiflum krón-
unnar og hafa þeir því lítil áhrif á
gengi krónunnar. Ætla má að
bein kaup erlendra fjárfesta á
innlendum skuldabréfum muni
stóraukast og leiða til lækkunar
raunvaxta ef tillögur félagsmála-
ráðherra um skráningu innlendra
skuldabréfa hjá erlendum upp-
gjörsfyrirtækjum munu ná fram
að ganga,“ segir ennfremur í hálf
fimm fréttum.
Aukinn áhugi erlendis á
íslenskum skuldabréfum
Útlendingar keyptu skuldabréf fyrir 16 milljarða á fyrri hluta ársins