Morgunblaðið - 08.08.2003, Blaðsíða 14

ERLENT
14 FÖSTUDAGUR 8. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÖFLUG bílsprengja sprakk fyrir
utan sendiráð Jórdaníu í Bagdad í
gærmorgun. Var krafturinn í
sprengingunni það mikill að nær-
staddir bílar þeyttust upp á húsþök.
Að minnsta kosti ellefu manns létu
lífið og 57 særðust, að sögn lækna.
Í kjölfar sprengingarinnar réðust
tugir Íraka inn í sendiráðsbygg-
inguna, eyðilögðu myndir af Jórd-
aníukonungi og hrópuðu vígorð
gegn Jórdönum.
Bæði Ricardo Sanchez, yfirmað-
ur herafla Bandaríkjahers í Írak,
og jórdanski upplýsingamálaráð-
herrann Nabil al-Sharif sögðu hér
hafa verið um hryðjuverkaárás að
ræða. Enginn hafði lýst ábyrgð á
sprengingunni á hendur sér í gær.
Allt var á huldu um tilefni tilræð-
isins. Jórdanía var eitt fárra araba-
landa sem studdi hernaðaríhlutun
Breta og Bandaríkjamanna í Írak.
Á dögunum veitti Abdulla II Jórd-
aníukonungur tveimur dætrum
Saddams Husseins og börnum
þeirra hæli „af mannúðarástæð-
um“. Eiginmenn systranna, tengda-
synir Saddams, flúðu til Jórdaníu
með fjölskyldur sínar eftir Persa-
flóastríðið 1991, en þeir voru lokk-
aðir til að snúa aftur til Bagdad árið
1996 og umsvifalaust drepnir.
Skotbardagi
í Bagdad
Um fjórum tímum eftir spreng-
inguna við sendiráðið urðu banda-
rískir hermenn á eftirlitsferð um
götur Bagdad fyrir skotárás. Jeppi
hermannanna brann. Þrír hermenn
særðust. Í skotbardaga sem á eftir
fylgdi lét einn Íraki lífið. Um tveir
tugir Íraka, sem voru í byggingunni
sem skotið var úr á hermennina,
voru teknir höndum, að sögn vitna.
Þá skýrðu talsmenn Bandaríkja-
hers ennfremur frá því í gær, að í
fyrrinótt hefðu tveir hermenn fallið
í skotárás í Al Rashid-hverfinu í
Bagdad. Túlkur þeirra hlaut einnig
skotsár. Frekari upplýsingar voru
ekki veittar um hvað gerðist.
Handtökur í Tikrit
Í Tikrit, heimabæ Saddams
Husseins, sagði talsmaður Banda-
ríkjahers á svæðinu í gær frá því að
síðasta sólarhringinn hefðu 49 Írak-
ar verið handteknir þar. Þar á með-
al væru fjórir menn sem hefðu átt
þátt í að skipuleggja skæruliðaá-
rásir á hernámsliðið að undanförnu.
Raymond Odierno, yfirmaður
fjórðu fótgönguliðssveitar Banda-
ríkjahers, sagði að einn væri foringi
Fedayeen-sveita hollra liðsmanna
Saddams, annar fyrrverandi áhrifa-
maður Saddam-stjórnarinnar í
Tikrit, og tveir hefðu verið nánir
samherjar Qusays og Udays, fall-
inna sona einræðisherrans fyrrver-
andi. Nöfn mannanna voru ekki
gefin upp.
Hershöfðinginn áætlaði að Sadd-
am sjálfur væri „á flótta og skipti
um samastað á nokkurra tíma
fresti“. Hann gæti hæglega verið að
finna í nágrenni Tikrit, á því svæði
sem leitin að honum stæði sem
hæst. Odierno sagðist hafa heim-
ildir fyrir því að eftir því sem hring-
urinn þrengdist og fleiri af nánum
samherjum Saddams næðust flytti
hann tíðar á milli felustaða, senni-
legast dulbúinn. Bandaríkjastjórn
hefur sett 25 milljónir bandaríkja-
dala til höfuðs forsetanum fyrrver-
andi, andvirði yfir 1,9 milljarða
króna.
Mannskæð
bílsprengja
í Bagdad
Minnst ellefu manns farast í
sprengingu við sendiráð
AP
Bandarískir hermenn loka götunni fyrir framan jórdanska sendiráðið í
Bagdad eftir að gríðaröflug bílsprengja sprakk þar í gær.
Bagdad. AP, AFP.
AUSTURRÍSK-bandaríski kvik-
myndaleikarinn og repúblikaninn
Arnold Schwarzenegger kom aðdá-
endum sínum og flestum stjórn-
málaskýrendum verulega á óvart í
fyrradag er hann tilkynnti að hann
hygðist bjóða sig fram til embættis
ríkisstjóra í Kaliforníu í október.
„Það er skylda mín að reyna að
ná kjöri og veita Kaliforníubúum
von,“ sagði leikarinn er hann
greindi frá ákvörðun sinni í viðtali
við sjónvarpsþáttastjórnandann Jay
Leno. „Fólk er búið að fá sig fullsatt
á stjórnmálamönnum og því er mik-
ilvægt að ég bjóði mig fram og sigri,
fari til Sacramento [höfuðborgar
Kaliforníu] og taki rækilega til,“
sagði Schwarzenegger ennfremur.
Hann er 56 ára.
Schwarzenegger er án efa þekkt-
astur fyrir leik sinn í þremur kvik-
myndum um „Tortímandann“ svo-
nefnda, auk fjölda annarra spennu-
og gamanmynda. Hann sagðist
myndu hætta kvikmyndaleik „í bili
eða til frambúðar“ vegna framboðs-
ins.
Hann viðurkenndi ennfremur að
það myndi kosta sig miklar fórnir.
Hann yrði að afsala sér hluta af fjöl-
skyldulífinu og miklum tekjum, en
hann mun hafa fengið 30 milljónir
dollara, sem svarar rúmum tveimur
milljörðum króna, fyrir leik sinn í
nýjustu myndinni um Tortímand-
ann.
Þá sagði Schwarzenegger að kona
sín, fréttakonan Maria Shriver, sem
er af Kennedyættinni og demókrati,
hefði í fyrstu ekki verið alltof ánægð
með þessar fyrirætlanir, en styddi
sig nú dyggilega. „Hún hafði
áhyggjur af því hvaða áhrif þetta
kynni að hafa á börnin okkar, en svo
sagði hún: Ég styð þig, hvað sem þú
gerir, og er þess fullviss að þú munt
standa þig vel.“
Schwarzenegger fæddist í austur-
ríska bænum Graz 30. júlí 1947 í
gömlu húsi þar sem ekki var nein
pípulögn, engin miðstöð, enginn
sími, engin teppi en þó fáeinar ljósa-
perur. Faðir hans, Gustav, var lög-
reglustjóri og vildi að sonurinn yrði
knattspyrnumaður. En drengurinn
fór sínar eigin leiðir og ekki með
neinum smávegis árangri; orðinn
milljónamæringur 22 ára og síðan
einn þekktasti kvikmyndaleikari í
heimi.
Í millitíðinni fékk hann áhuga á
líkamsrækt og sigraði í keppninni
herra alheimur í London 1967, og
var yngsti maður sem unnið hafði þá
keppni frá upphafi. Ári síðar hélt
hann til Ameríku, kallaði sig „Aust-
urrísku eikina“ og varð fjórum sinn-
um til viðbótar herra alheimur.
Hann hlaut háðsglósur fyrir að
tala ensku með áberandi þýskum
hreim og vera vöðvafjall, en hafði
þær að engu og lauk prófi í hag- og
viðskiptafræði frá Háskólanum í
Wisconsin. Hann reyndist ágætur
kaupsýslumaður og setti verðlaunin
fyrir herra alheims-keppnirnar í
fasteignir og fyrirtæki sem seldi lík-
amsræktartæki í póstkröfu. 22 ára
var hann orðinn milljónamæringur
og ákvað þá að reyna fyrir sér í
kvikmyndaleik.
Kvikmyndaframleiðendum leist
vel á vöðvafjallið, en fannst nafn
hans of langt og breyttu því í Arnold
Strong. Vegna hreimsins var annar
leikari fenginn til að tala fyrir hann í
kvikmyndinni „Hercules í New
York“, sem gerð var 1970. Hann
hélt áfram kvikmyndaleik og 1976
fór hann aftur að nota sitt rétta nafn
og varð frægur ári síðar fyrir heim-
ildarmyndina „Pumping Iron“, sem
nú kann að koma í bakið á honum,
því í henni sést hann reykja
maríjúana.
Schwarzenegger varð bandarísk-
ur ríkisborgari 1983. Hann er hóf-
samur repúblikani, íhaldssamur í
efnahagsmálum en frjálslyndur í
samfélagsmálum, hlynntur því að
leyfa fóstureyðingar og styður rétt-
indi samkynhneigðra. Hann segir
stefnumið sín vera að laða fyrirtæki
og fjárfesta til Kaliforníu, en efna-
hagur ríkisins, sem er sjötta stærsta
hagkerfi heims, er í rúst. Enn-
fremur kveðst hann vilja endurbæta
menntakerfi ríkisins, sem hann seg-
ir hafa gert það að athlægi, og binda
enda á spillingu í stjórninni.
Arnold Schwarzenegger lýsir því yfir að hann hyggist keppa um embætti ríkisstjóra í Kaliforníu
„Tortímandinn“ vill
hreinsa til í kerfinu
Reuters
Arnold Schwarzenegger tilkynnir framboð sitt til embættis ríkisstjóra.
Los Angeles. AFP.
KVEÐINN var upp dauðadómur í
gær í Indónesíu yfir Ambrozi bin
Nurhasyim, 41 árs gömlum manni
sem var í hópi til-
ræðismanna er
stóðu fyrir
sprengjutilræð-
um í tveimur næt-
urklúbbum á
eynni Balí í októ-
ber sl. Rúmlega
200 manns týndu
þá lífi, þ.á m. 88
ástralskir ferða-
menn.
Ambrozi var fyrstur til að hljóta
dóm en á næstu vikum er búist við að
nokkrir af aðstoðarmönnum hans
verði einnig dæmdir og eru tveir
bræður hans meðal þeirra. I Made
Karna dómari sagði árásirnar hafa
verið „glæp gegn mannkyninu“.
Hann sagði að íslamska hugtakið
heilagt stríð, jihad, væri oft mistúlkað
af fólki með þröngan sjóndeildar-
hring. „Íslam er trúarbrögð sem boða
kærleika,“ sagði hann. Fréttamenn
segja að Indónesar hafi almennt
fagnað dóminum í gær. John How-
ard, forsætisráðherra Ástralíu, sagði
að stjórn hans myndi ekki reyna að fá
dóminn mildaðan.
Flestir íbúar Indónesíu eru músl-
ímar en rösklega 200 milljónir
manna búa í landinu. Yfirvöld telja
að hryðjuverkasamtökin Jemaah
Islamiyah, sem tengd eru al-Qaeda-
samtökum Osama bin Ladens, hafi
skipulagt tilræðin á Balí. Þau hafi
verið liður í herferð íslamskra ofsa-
trúarmanna gegn vestrænum þjóð-
um.
Ættingjar fórnarlamba sprengju-
mannanna fögnuðu ákaft í réttar-
salnum er dómurinn var kveðinn upp
en Ambrozi, sem kallaður er „bros-
mildi sprengjumaðurinn“, lét engan
bilbug á sér finna. Hann skælbrosti
og lyfti krepptum hnefa í eins konar
sigurkveðju er lögreglumenn leiddu
hann burt úr salnum. Ambrozi hefur
sagt að hann vilji deyja sem „písl-
arvottur“ og fullyrðir að milljónir
muni feta í fótspor sín. Hann sagði
að næturklúbbarnir hefðu verið
spillingarbæli.
„Brosmildi
sprengju-
maðurinn“ í
gálgann
Jakarta. AFP.
Amrozi