Morgunblaðið - 15.08.2003, Blaðsíða 2

DAGLEGT LÍF
2 B FÖSTUDAGUR 15. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SÍMI er undratæki og þarfaþing.Það má teljast töfrum líkast aðgeta talað við manneskju á allt
öðrum stað, í annarri heimsálfu ef því
er að skipta, í gegnum handfang með
snúru sem tengd er í svefnherbergis-
vegg. Sveitasíminn þótti galdur í
gamla daga, sama gilti um heimilis-
símann sjálfan og enn jókst undrun
manna þegar snúrurnar hurfu og
hægt var að ganga með símtólið um
stofur. Komu svo loks til sögunnar
farsímar sem leyfðu enn frekari
ferðalög frá símastólnum, svefnher-
berginu, hverfinu og jafnvel landinu.
Að geta kankast á við fjarstaddan ást-
vin, kunningja eða viðskiptavin í
gegnum málmstykki sem minnkar og
léttist með hverju misserinu … mikið
lengra varð ekki komist í tæknilegri
fullkomnun.
Og þó.
Þegar farsímar komu til sögunnar
fór ýmiss konar aukabúnaður
snemma að bætast við og gleðja not-
endur. Símarnir voru til dæmis ekki
einungis til í mismunandi stærðum,
heldur í ólíkum litum. Hægt var jafn-
vel að skipta um framhliðar; velja þær
mynstraðar, einlitar eða í litum helstu
íþróttaliða. Svo fór skjárinn að
stækka og í hann mátti greypa litlar
teikningar, jafnvel nafn eigandans.
Þá komu og á markað gegnsæ plast-
hulstur í tískulitum, og þar næst upp-
hleyptir ljósalímmiðar sem blikkuðu
eins og sírenur meðan talað var í sím-
ann. Ekkert af þessu breytti þó
grundvallarhlutverki símans, að
tengja fólk saman, eins og slagorð
eins símafyrirtækisins hljóðaði.
Hver er á línunni? Æi, þessi!
Eiginleikunum hélt áfram að
fjölga. Næst var hægt að velja ótal
mismunandi hringingar – til viðbótar
við þær sem innbyggðar voru í sím-
tækið. Eftir stutt tæknipúst frá tölvu-
gat síminn nú ekki bara pípt, ýlfrað
eða spilað laglínu heldur einnig hermt
eftir útvarpsstefjum eða þekktum
viðlögum. Sögulegar nýjungar sem
gerðu fólki kleift að þekkja sína
hringingu úr í hávaða amstursins.
Einhverjir urðu þó snemma til þess
að benda á – eins og barnið benti á
nekt keisarans – að ef allir stilla síma
sína lágt ætti að vera nóg að nota ein-
falda hringingu á símann. Hver ein-
staklingur ber símtækið á sér hvort
sem er, í vasa eða veski, og geymir
það því mun nær skynfærum sínum
en aðra síma.
Það ætti að duga.
En þvert á móti
hefur daglegt líf
smám saman
smitast af há-
vaðasamri
stefjasúpu sem
virðist ekki
þjóna öðru en
tæknilegri sýni-
þörf eigendanna.
Nýjasta nýtt í
hljóðheimi sím-
anna eru svo-
nefndar fjöltóna-
hringingar. Það
eru tónfræðilega
enn flóknari
hringingar en
áður, einna líkast
því að heil hljóm-
sveit fari í gang í
brjóstvösum
fólks í bíósölum,
leigubílum, á
fjallstoppum og
fundum. Sífellt
fleiri festa sér
slíka síma og láta
þau fornu sannindi sig litlu varða að
það sem skiptir máli sé að síminn
hringi, ekki hvernig hann hringir.
Ennfremur þykja tölvuleikir mörg-
um ómissandi í símum sínum, enda
óbærilegt að hafa í höndunum síma
sem kannski hringir sjaldan. Þá er
betra að geta látið snák elta punkt eða
jafnvel leggja í meira spennandi leiki
sem margir geta spilað í einu, líkt og
uppfinningamennirnir hjá Gagarín
ehf. hafa sett á markað.
Ennfremur er hægt að dunda sér
við að velja einkennismynd fyrir
hvern kunningja í símaskránni, sem
birtist þá á skjánum þegar við-
komandi hringir – enda fyrir löngu
orðið óþarft að láta koma sér á óvart
hver er á línunni. Á sekúndubroti er
þannig hægt að undirbúa rétta kveðju
eða brandara eftir því hver er að
hringja. Og ef það dugar ekki má
benda á nýjustu símana með inn-
byggðri myndavél, en þeir gera kleift
að láta ljósmynd af hringjandanum
birtast á skjánum. Þá er í mörgum
símum hægt að „forrita“ símann
þannig að hver kunningi hafi sinn
hringitón. Kona nokkur, nýfráskilin,
nýtti sér til dæmis þennan möguleika
og valdi hljóð í fallandi sprengju sem
hringingu fyrir eiginmanninn fyrr-
verandi. Þegar síminn blikkaði og
sprengjuhljóðið heyrðist gat hún bú-
ist í skotgröf sína og svarað í símann.
Svona mætti halda áfram að telja
upp aukabúnað í farsímum, sem litlu
eða engu bæta við sjálfa samskipta-
hæfni tækjanna. Enda telja sumir
þetta skólabókardæmi um tilbúnar
þarfir sem einungis eru til þess ætl-
aðar að æsa eyðslugleði og ímyndar-
samkeppni meðal almennra notenda.
Bíllinn ræstur af 8. hæð
Nytsamlegar nýjungar í örri þróun
farsímakerfa eru samt ýmsar, svo
fyllsta sannmælis sé gætt. Fyrst ber
að telja smáskilaboðin, SMS, sem
gera fólki kleift að senda texta upp á
allt að 170 bókstafi á milli símaskjáa.
Þetta getur komið sér vel í ýmsum til-
fellum; aðgerðin er hljóðlaus, kostar
minna en meðallangt símtal og nýtist
t.a.m. heyrnarlausum til samskipta.
Og ótvíræður kostur er að viðtakandi
ræður hvort og þá hvenær hann les og
svarar boðunum. Þá er einnig hægt
að senda textaskilaboð úr tölvu í síma.
Auglýsendur hafa hins vegar séð sér
leik á borði með þeim hætti að not-
endur geta fengið kostnað við smá-
skilaboð niðurgreiddan gegn því að
auglýsingar hengist sjálfkrafa við
boðin í hvert sinn, en þannig
minnkar stafarýmið um þriðj-
ung.
Ónefnd eru þá svonefnd hóp-
skilaboð sem spara vissulega
tíma og innslátt, en þá er hægt
að senda sömu smáskilaboð til
fjölda manna í einni andrá.
Annar kostur er titrandi
„hringing“. Hún felst í því að
sími gefur ekki frá sér hljóð er
hann hringir, heldur víbrar
þannig að símtækið dansar á
borði eða hristist í vasa. Kostur-
inn er sá að stillingin dregur úr
hinni þreytandi tónasinfóníu sem
allt ætlar lifandi að drepa. Þá er
innbyggða vekjaraklukkan afar
hagnýtur eiginleiki, að ekki sé
minnst á talhólfið,
ósýnilega símsvarann
sem hægt er að hlusta á
hvar og hvenær sem er.
Flest það sem að
framan hefur verið
greint telst nú til staðal-
búnaðar í farsímum
landans, og er flestum
notendum þegar orðið
tamt. Svipað gildir um
þann möguleika að geta
skoðað fréttasíður vef-
miðla, bíóauglýsingar,
veðurútlit o.fl. með
þráðlausa samskipta-
staðlinum WAP (Wire-
less Application Prot-
ocol) sem hinir sítengdu
og upplýstu hafa ánetj-
ast í hrönnum.
Fleiri nýjungar
munu án efa eiga greiða
leið að hjarta fólks inn-
an skamms. Til dæmis
sá möguleiki að geta
fylgst með hitastigi
sumarbústaða í gegn-
um SMS-skilaboð, en
slíkt eftirlitskerfi var
kynnt hérlendis haustið
2001 af fyrirtækinu Há-
tækni. Af svipuðum meiði er „sumar-
bústaðastartið“, en með þeim búnaði
má opna hlið, kveikja á rafmagni,
heitum pottum og miðstöðvarofnum
sumarbústaðarins með sérstakri
hringingu úr farsímanum. Í hittið-
fyrra var hér í blaðinu haft eftir stolt-
um farsímaeiganda sem ræsir bílinn
sinn með hringingu úr GSM-síman-
um: „Ég bý í átta hæða blokk hér í
Reykjavík og með því að hringja í bíl-
inn nokkrum mínútum áður en ég fer
niður á morgnana er tryggt að bíllinn
sé orðinn heitur þegar ég legg af stað
til vinnu.“ Og hann bætti við: „Ég er
búinn að nota þetta tæki gríðarlega
mikið, meira en ég átti von á.“
Vinsamlegast slökkvið
á farsímum
Árið 1999 var opnaður hér á landi
fyrsti GSM-bankinn, í samstarfi Sím-
ans GSM, Sparisjóðs Kópavogs og
Smartkorta, sem bauð farsímanot-
endum upp á að stunda margvísleg
bankaviðskipti í gegnum símtækið.
Sími er sími ef úr hon-
um er hægt að hringja
og í hann svara. Það er
upphaflegt og eiginlegt
hlutverk símtækja. Nú
er hins vegar hægt að
selja fólki síma sem
syngja, vekja, muna,
dansa, mynda og brosa.
Sigurbjörg Þrastar-
dóttir spyr: Hefur nú-
tíminn misst sjónar á
grunnþörfum fólks eða
hefur hann einungis
leitt í ljós að þarfir
manneskjunnar eru
margar og flóknar?
2003:Siemens kynnirXelibri-símann á
3GSM-kaupstefnunni í Cannes.
Hann er markaðssettur sem
tískufylgihlutur og birtist í
þeim litum og lögun sem sam-
ræmast fatatísku hverju sinni.
Aldrei friður
fyrir gemsanum,
ekki einu sinni
meðan verið er
að skipta um
þakrennu.
Morgunblaðið/Ásdís
Ungur maður kaupir sér bíómiða
með GSM-síma sínum í sjálfssala í
Kringlubíói.
„Hvað segirðu, slydda hjá þér? Nei, ég meina
…eh, sama hér. Já, ég er með vatnsheldan síma.“
Morgunblaðið/Ómar
Morgunblaðið/Ómar
Morgunblaðið/Arnaldur
2004:Hægt verður að sækja tónlist í væntanlega farsíma af þriðju kyn-slóð, nálgast myndveitur sem bjóða upp á myndskeið úr sjónvarpi
og kvikmyndum, horfa á myndbönd og halda dagbók svo fátt eitt sé nefnt.
í símanum
Veröldin
Soyjamjólk
með höfrum
Heilsubúðin Njálsgötu - Lyfjaval
Vöruval Vestmannaeyja
Alvöru heilsudrykkur