Morgunblaðið - 16.08.2003, Blaðsíða 12

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 LAUGARDAGUR 16. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ


 

 








!"#$%$"&' (&
 * +,-./01





  
 
 


   !"###$

$ %%"$"
&'(  )* &+,-./0
1
23452
6*
77  * 8*  
  
 
$"9"$
ÚR VERINU
ÚTGERÐARMENN netabáta
hyggjast nú blása til sóknar til að
verja hagsmuni sína, verði línuíviln-
un fyrir dagróðrarbáta komið á.
Kröfur þeirra eru annars vegar að
verði línuívilnun að veruleika, verði
byggðakvótinn notaður til þess en
einnig vilja þeir bætur vegna
smækkunar á möskva, sem rýrir
tekjur netabátanna.
Aðalsteinn Einarsson, útgerðar-
maður og skipstjóri á Hring HF,
segir að aflaskerðing netabáta hafi
verið umtalsverð á síðustu árum og
það sé með ólíkindum að hlutur
þeirra hafi ekki verið réttur. Þessi
bátafloti sé að koma með langverð-
mætasta fiskinn að landi, stóran og
miðlungsstóran þorsk, sem haldi
saltfiskvinnslunni í landinu gang-
andi.
Netabátarnir með
bezta fiskinn
„Þessir bátar hafa verið skertir
alveg stöðugt og margir af þeim eru
komnir niður í 100 tonnin af þorski.
Þetta hefur allt verið fært yfir til
smábátanna og enn halda þeir
áfram og heimta meira. Það á alls
ekki að ansa þessum smábátaköll-
um nema þeir samþykki að byggða-
kvótinn verði tekinn í ívilnuna og
þeir fái ekki kíló fram yfir það.
Það alger misskilningur að smá-
bátarnir séu að koma með einhvern
gæðafisk í land. Mikið af afla þeirra
er smár fiskur og verðlaus. Neta-
bátarnir hafa alltaf komið með verð-
mætasta fiskinn að landi og bezt frá
genginn, aðgerðan í körum og vel
ísaðan. Þessi stóri fiskur af netabát-
unum fór í salt og þegar hann var
seldur til Spánar og Portúgals hélt
hann uppi verðinu á smáa fiskinum
sem fylgdi með.
Smækkunin á möskvanum niður í
8 tommur, sem ákveðin hefur verið
til að vernda stóra fiskinn, skerðir
svo aflaverðmæti hjá okkur á net-
unum um 20 til 30%. Það er enn ein
árásin á okkur og við munum fara
fram á bætur vegna þess.
Þingmennirnir þarna fyrir vestan
eru orðnir þingmenn Breiðfirðinga
líka og þeir verða að fara að læra
það að hugsa um fleiri en Vestfirð-
inga. Ég vil líka láta rannsaka það
hvað mikið af afla Vestfirðinga sé
unnið þarna fyrir vestan. Ég efast
um að það sé meira en 15%. Þetta
er allt flutt suður. Það heyrir líka
orðið sögunni til ef Vestfirðingur
þarf að leigja til sín aflaheimildir.
Þeir eru komnir með svona mikinn
kvóta. Ég tek það fram að mér er
ekkert illa við þessa menn, en það
er bara allt of mikil frekja í þeim og
yfirgangur,“ segir Aðalsteinn Ein-
arsson.
„Það á ekki að ansa
þessum körlum“
Aðalsteinn Einarsson útgerðarmaður hafnar
línuívilnun nema hún komi í stað byggðakvóta
FISKAFLI strandveiðiflotans í
Marokkó jókst um 6% á fyrri helm-
ingi þessa árs og varð alls um
360.000 tonn. Verðmæti aflans dróst
hins vegar saman um 13%. Það er
fyrst og fremst minni afli af kol-
krabba og smokkfiski sem veldur
þessari verðmætaminnkun.
Veiðar þessa bátaflota á uppsjáv-
arfiski á fyrri helmingi ársins námu
292.000 tonnum og jukust um 7% í
magni og svipað í verðmætum. Í
magni talið er uppsjávarfiskur 81%
heildaraflans, en hann skilar aðeins
37% verðmætanna. Botnfiskafli varð
51.500 tonn og jókst um 33% í magni
og 18% í verðmætum. Botnfiskurinn
er 14% heildaraflans en skilar þriðj-
ungi verðmætanna.
13.300 tonnum var landað í höfn-
um við Miðjarðarhafið og er það um
4% heildarinnar. Öllum öðrum fiski
var landað í höfnum við Atlantshafið
og mestu í Laayoune, 188.700 tonn-
um. 81.700 tonn fóru um fiskmark-
aðina í Mohammedia, Casablanca,
Safi og Agadir og var 74% aukning
frá árinu áður mæld í magni, en 33%
í verðmætum.
Megnið af lönduðum fiski fór í nið-
ursuðu og jókst hún um 19% frá
árinu áður. Frysting hefur verið tal-
in geta skilað miklu, en engu að síður
dróst hún saman um 44% og nam að-
eins 15.000 tonnum.
Fyrstu fimm mánuði ársins dróst
útflutningur sjávarafurða saman um
nærri fjórðung í magni og 28% í
verðmætum, en alls voru 104.000
tonn flutt utan. Samdrátturinn skýr-
ist að mestu í miklum samdrætti í
sölu skelfisks.
Meiri afli en
minni verðmæti
NÚ hefur verið landað um 355.000
tonnum af kolmunna hér á landi á
árinu. Afli íslenzkra skipa er orðinn
283.000 tonn, en 72.000 tonnum hef-
ur verið landað af erlendum skipum.
Síðustu daga var landað um 5.500
tonnum af kolmunna úr íslenzkum
skipum. Áskell landaði 540 tonnum
og Jóna Eðvalds 525, bæði á Seyð-
isfirði, Ásgrímur Halldórsson 980,
Börkur 1.440 og Beitir 710 tonnum,
allir í Neskaupstað. Langmest af
kolmunna hefur nú borizt að landi í
Neskaupstað, tæplega 76.000 tonn.
Eskja á Eskifirði kemur næst með
62.400 tonn og í þriðja sætinu er
Loðnuvinnslan á Fáskrúðsfirði með
61.400 tonn. 53.250 tonn hafa borizt
til Síldarvinnslunnar á Seyðisfirði,
25.400 til Tanga á Vopnafirði, 21.000
tonn til Samherja í Grindavík, 15.900
tonn til HB á Akranesi, 14.000 til
granda í Þorlákshöfn og 11.400 tonn
til Vinnslustöðvarinnar í Eyjum.
Aðrar verksmiðjur hafa tekið á móti
minna magni.
Nú er ríflega helmingur kol-
munnakvótans veiddur.
Mest af kolmunna
til Neskaupstaðartímabili árið áður, að því er fram kem-ur í tilkynningu frá SpKef. Kostnað-
arhlutfall á tímabilinu var 31,4% en
var 71,1% á sama tíma árið áður.
Framlag í afskriftareikning útlána
jókst um 64% og nam 178,4 milljónum
í stað 67,7 milljóna króna árið áður.
Heildarinnlán í Sparisjóðnum
ásamt lántöku námu í lok júní 15.169
milljónum króna og jukust um 5,6%
milli tímabila. Útlán Sparisjóðsins
ásamt markaðsskuldabréfum námu
15.821 milljón króna í lok júní 2003 og
höfðu dregist saman um 0,4%.
Eigið fé Sparisjóðsins í lok júní
nam 2.279 milljónum króna og jókst
um 25,7%. Eiginfjárhlutfall (CAD) er
14,06% en var 9,23% á sama tíma árið
áður, segir í tilkynningu. Arðsemi eig-
in fjár var 57,4% á fyrri helmingi árs-
ins en var 7,5% á sama tíma árið áður.
Í lok tímabilsins var stofnfé 600 millj-
ónir og stofnfjáraðilar 550 talsins.
HAGNAÐUR Sparisjóðs Keflavíkur
(SpKef) nam 520,2 milljónum króna á
fyrstu sex mánuðum ársins sem er
ríflega áttfaldur hagnaður sama tíma-
bils í fyrra, en hann nam þá 64,6 millj-
ónum króna. Þessi mikla aukning
hagnaðar skýrist að mestu af sölu-
hagnaði sem SpKef fékk við sölu á
eignarhlut í Kaupþingi banka fyrr á
árinu. Gengishagnaður af annarri
fjármálastarfsemi SpKef nam á tíma-
bilinu 676 milljónum króna en sölu-
hagnaður Kaupþingsbréfanna er
stærstur hluti þess liðar. Gengistap
varð af annarri fjármálastarfsemi á
fyrri hluta ársins 2002 að fjárhæð 2,7
milljónir króna.
Hreinar vaxtatekjur námu 354,6
milljónum króna og drógust saman
um 5,7% frá fyrra tímabili. Vaxta-
munur, þ.e. hreinar vaxtatekjur í
hlutfalli af meðalstöðu fjármagns var
3,7% á tímabilinu en 4,3% á sama
Áttfaldur hagnaður hjá
Sparisjóði Keflavíkur
HAGNAÐUR af rekstri Sparisjóðs
Hafnarfjarðar (SPH) nam 85 millj-
ónum króna á fyrstu sex mánuðum
ársins en á sama tíma 2002 varð 69,7
milljóna króna tap á rekstrinum.
Hreinar vaxtatekjur jukust um
44,3% milli tímabila og námu 611,6
milljónum króna, að því er fram
kemur í tilkynningu frá SPH.
Framlag í afskriftareikning var
149,1 milljón króna á fyrri helmingi
ársins og lækkaði um 23,3%. Stöðu-
gildum hefur fækkað á einu ári úr
126 í 114 og kostnaðarhlutfall SPH
lækkaði úr 83,5% í 69,8% milli tíma-
bila. Kostnaðarhlutfall sýnir rekstr-
arkostnað sem hlutfall af hreinum
rekstrartekjum en SPH stefnir að
frekari lækkun. Frá áramótum hafa
heildareignir SPH aukist um 2,4%
og nema ríflega 28 milljörðum króna.
Útlán hafa dregist saman frá ára-
mótum um 2,4% einnig. Innlán hafa
aukist um 14,6% og nema um 1.709,6
milljónum króna.
Bókfært eigið fé í lok júní var
2.655,2 milljónir króna og er eigin-
fjárhlutfallið 10,4% en var 12,1% í
árslok 2002. Í tilkynningu segir að
helsta ástæða lækkunar hlutfallsins
sé að í lok júní hafi SPH átt eign-
arhluti í fjármálafyrirtækjum sem
dragist frá eigin fé við. Hlutirnir séu
tímabundin eign og við sölu hækki
hlutfallið í 11,7%.
Bætt
afkoma
hjá SPH
BOEING-flugvélaverksmiðjurnar
hafa ákveðið að nota sérstaklega
styrkta kolefnistrefja-epoxý efna-
blöndu sem aðalbyggingarefnið í
svonefndri 7E7 flugvél, sem nú er í
þróun hjá verksmiðjunum. Fyr-
irhugað er að þessi tveggja hreyfla
miðlungsstóra 200–250 sæta flug-
vél verði tilbúin til notkunar á
árinu 2008.
Frá því er greint í nýlegu hefti
flugblaðsins Flight International
(FI) að Boeing-verksmiðjurnar hafi
tekið til athugunar að nota þróaða
álblöndu í hina nýju flugvél, en ál
hefur til þessa verið algengasta
byggingarefni flugvéla, en hið nýja
efni hafi orðið ofan á. Þá segir í
greininni að í vængjum vélarinnar
verði efni er nefnist TiGr, títan-
kolefnistrefjaflögur, sem sé sér-
staklega létt en endingargott. Haft
er eftir talsmanni Boeing að ál
verði hugsanlega notað að ein-
hverju marki í minni bygging-
arhlutum vélarinnar.
Áætlanir Boeing-verksmiðjanna
gera ráð fyrir að byggingartími
hverrar 7E7 flugvélar verði tals-
vert styttri en sambærilegra flug-
véla í dag, eða einungis þrír dagar
í stað 13–17 daga. Segir FI að þetta
sé talið mögulegt því einingar
hverrar vélar verði færri en stærri.
Reuters
Mynd listamanns af hinni nýju 7E7-flugvél Boeing-flugvélaverksmiðjanna.
Kolefnistrefjar
í nýrri vél Boeing
Á FUNDI stofnfjáraðila Sparisjóðs
Hornafjarðar og nágrennis (SpHorn)
á miðvikudag var samþykkt að auka
stofnfé sparisjóðsins til að endur-
skipuleggja fjárhagsstöðu hans og
mun Sparisjóður Vestmannaeyja
(SpVm) kaupa allt viðbótarstofnféð.
Fjárhagsstaða SpHorn var kynnt
á fundinum, en vegna hárra framlaga
í afskriftareikning útlána undanfarin
misseri hefur eigið fé hans rýrnað
verulega. Eftir aukningu stofnfjár
mun SpVm eiga yfir 75% stofnfjár
SpHorn, en annað stofnfé er að
mestu í eigu Hornfirðinga.
Auk þess verður gert samkomulag
milli sparisjóðanna um nána rekstr-
arlega samvinnu og aukið samstarf.
Með þessum aðgerðum er verið að
tryggja framtíð sparisjóðanna og
auka vaxtamöguleika þeirra, að því
er segir í tilkynningu. Þá muni sam-
eiginlegt starfssvæði sparisjóðanna
stækka „og þegar fram líða stundir
gæti orðið til einn sterkur svæðis-
bundinn sparisjóður með starfs-
stöðvar frá Selfossi í vestri til Hafnar
og Djúpavogs í austri auk Vest-
mannaeyja“, en SpVm rekur útibú á
Selfossi og SpHorn rekur útibú á
Djúpavogi.
Fjármálaeftirlitið hefur samþykkt
að SpVm sé hæfur til að eiga virkan
eignarhlut í SpHorn.
Kosin var ný stjórn SpHorn og er
hún þannig skipuð: Ragnar Jónsson,
Höfn, formaður, Þór Í. Vilhjálmsson,
Vestmannaeyjum, varaformaður,
Arnar Sigurmundsson, Vestmanna-
eyjum, Hallmundur Hafberg,
Reykjavík og Páll Kristjánsson,
Höfn.
SpVm eign-
ast 75%
stofnfjár í
SpHorn