Morgunblaðið - 28.08.2003, Blaðsíða 2
V
IÐ ERUM stödd í Grund-
arfirði. Þar eru Runólfur
Guðmundsson og aðstoðar-
maður hans, Tryggvi Haf-
steinsson, að hífa nokkur
tonn af frosinni loðnu um
borð í gamlan eikarbát. Við
klöngrumst um borð og það
er siglt út á fjörðinn aust-
anverðan. Runólfur er að fara að fóðra gæludýr-
in sín, 35.000 þorska, sem kannski má einnig
kalla gullfiska. Runólfur fitar fiskinn fyrir slátr-
un í haust, en þá eiga 65 tonn að vera orðin að 130
og þennan fisk ætla Runólfur og félagar bjóða
Svíum í jólamatinn í vetur fyrir hátt verð.
Það sýður og kraumar í kvínni
Það er óneitanlega svolítið sérstakt að gamall
togarskipstjóri sé farinn að fóðra þann gula í kví-
um upp í landsteinum, en þegar við komum út að
fyrstu kvínni, skilur maður betur um hvað málið
snýst. Þorskurinn veit hvað er á seyði og veður í
yfirborðinu eins og ránfiskur úr Amasonfljóti,
sem getur látið heila belju hverfa á augabragði.
Það sýður og kraumar í kvínni og ekki verða læt-
in minni þegar loðnunni er fleygt í fiskinn. Um
1,4 tonn fara í kvína og loðnan gengur vel í fisk-
inn.
Runólfur segir að þetta sé vænstu grey, róleg
og gæf og ekki ber á öðru. Runni, eins og hann er
kallaður, hefur tekið ástfóstri við þann gula og
þegar hann nær í einn vænan til að sýna strýkur
hann á honum kviðinn af varfærni og sá guli læt-
ur sér það lynda, þótt á þurru sé. Það er engu lík-
ara en þeim þyki vænt hvorum um annan og séu
gamlir vinir.
Sóknarfæri í þorskeldinu
„Við sáum þarna einhverja möguleika, sem við
töldum rétt að prófa,“ segir Runólfur Guð-
mundsson. „Við töldum að það fælist ákveðið
sóknarfæri í þorskeldinu á sama tíma og kvótinn
var stöðugt að dragast saman. Það er um tvö ár
síðan við ákváðum þetta. Á síðasta fiskveiðiári
fengum við úthlutað 50 tonnum og 30 til viðbótar
á þessu fiskveiðiári, sem nú er að ljúka. Við feng-
um að flytja heimildirnar frá því í fyrra yfir á
þetta ár og byrjuðum svo í vetur á því að safna
fiski.
Það hefur hins vegar valdið okkur nokkum
vanda, eins og öðrum, hve seint þessum heim-
ildum er úthlutað. Það var komið fram í júlí, þeg-
ar menn vissu loksins hvort og hve mikið þeir
fengju að veiða, en þá var búið að tapa stórum
hluta eldistímans, sem er frá því í marz og fram á
haustið. Auk þess er það mjög slæmur tími að
vera að veiða þorskinn um sumarið. Hann er full-
ur af æti, sjórinn er heitur og því þolir fiskurinn
hnjaskið mjög illa. Það er hins vegar lyginni lík-
ast hve vel okkur gekk að veiða fiskinn í vetur.
Það liggur mikil undirbúningsvinna að baki
því að hefja svona eldi og því er það mikilvægt að
úthlutun komi það snemma að menn fái nægan
tíma til undirbúning og eldistíminn tapist ekki
eins og í ár. Þetta er í raun eins og að spila í lottó.
Þegar maður veit ekkert er ekki hægt að leggja
út í miklar fjárfestingar.
Það skiptir miklu máli hvernig fiskurinn til
eldisins er veiddur. Nauðsynlegt er að komast
hjá eins miklum afföllum og hægt er, en þau eru
anzi mikil þegar fiskurinn er veiddur í dragnót
eins og flestir hafa gert.
Veitt í gildrur
Við vorum lengi búnir að velta fyrir okkur að
veiða þorskinn í gildrur eins og Akureyringarnir
voru fyrstir til að reyna. Við keyptum okkur því
kanadískar leiðigildrur og fengum svo mann
þaðan til að kenna okkur þetta. Við keytpum
þrjár og ætluðum að koma þeim öllum í sjóinn,
en það viðraði stöðugt svo illa að við komum bara
einni gildru niður. Við gátum svo ekki vitjað um
hana fyrr en eftir átta daga og þá var hún orðin
full af fiski, 20 til 25 tonn. Við vitjuðum svo um
hana fjórum sinnum til viðbótar og þá
vorum við búnir að fá rúmlega
þessi 50 tonn sem við höfðum feng-
ið leyfi fyrir, svo hinar tvær gildr-
urnar fóru ekkert í sjóinn. Við urð-
um svo að bíða næstu úthlutnar
fram á mitt sumar til að taka það sem við fengum
í ár, 30 tonn, sem var afar bagalegt og náðum
ekki að klára úthlutunina því fiskurinn var geng-
inn af svæðinu.
Ekkert ódýrt drasl
Kostnaðurinn er svo mikill, því hver kví kostar
fleiri milljónir ef þetta á að vera almennilegt. Það
þýðir ekkert að nota eitthvert ódýrt drasl. Við
ákváðum að nota aðeins það sem við þekktum og
vissum að væri bezt og notuðum þar reynzlu
okkar af sjómennskunni. Þess vegna ákváðum
við að vera með dynex-ofurefnið frá Hampiðj-
unni í næturnar í kvíarnar, en ætli það sé ekki
allt að sjö sinnum dýrara en venjulegt nótaefni.
Við erum með þann öflugasta útbúnað sem um
getur í fiskeldi, með dynexinu og síðan sérstök-
um botnhring í kvíunum sem heldur nótinni allt-
af opinni og á sínum stað
Það er allt of algengt a
vegna þess að búnaðuri
Við ákváðum að tryggj
með bezta fáanlega bún
brenndir af fyrri reynsl
okkur mikið fé.
Ekkert að handfjatla
Aðstæður geta líklega h
og aðferðin við að ná ho
lega góð. Við fluttum fis
unarkví með því að saum
gerum við þegar við tö
arkvínni yfir í eldiskvíar
verið að handfjatla fiski
milli og því voru afföllin e
fiskar. Það var þrátt fyri
væri mjög horað þegar v
næstum því viss um það
fiski hefði ekki klárað sig
blómstrar hann í kvíunum
Gildran er í raun bara
lagt er út frá landinu,
endar svo í gildrunni se
með opi. Fiskurinn kem
syndir meðfram því þar
unni og ratar ekki út aft
hringi þar eins og í kvíun
Tæp tvö kíló
Við þurfum svo að finna
mikið af fiski og þurftum
Gæft og yndi
Þorskeldi við Ísland virðist
vera að vaxa fiskur um
hrygg. Fjölmargir aðilar
hafa byrjað á áframeldi á
veiddum þorski og hug-
myndir eru uppi um seiða-
eldi í framtíðinni. Hjörtur
Gíslason kynnti sér gang
mála hjá Guðmundi Runólfs-
syni hf. á Grundarfirði, en
þar veiða menn þorskinn í
gildru.
2 C FIMMTUDAGUR 28. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NÚR VERINU UMFANGSMIKLAR skipulags-
breytingar koma til framkvæmda
hjá sjávarútvegsfyrirtækinu Brimi
ehf., dótturfélagi Eimskipafélags
Íslands, 1. september næstkomandi.
Markmiðið með breytingunum er
að skerpa ábyrgð stjórnenda fé-
lagsins, auka skilvirkni í allri starf-
semi og lækka kostnað í rekstri.
Rekstur Brims fer að mestu leyti
fram innan dótturfélaganna
þriggja Haraldar Böðvarssonar hf.
(HB), Skagstrendings hf. og Út-
gerðarfélags Akureyringa hf. (ÚA).
Í skipulagsbreytingunum felst
aukin samhæfing í sölu- og mark-
aðsmálum félagsins þar sem tryggt
verður að ímynd og áherslur bygg-
ist á rekstri fyrirtækjasamstæðu
undir merki Brims. Tilgangur
breytinganna er einnig að gera
Brim sýnilegra sem félag samstæð-
unnar og sem vörumerki þeirra af-
urða sem félögin framleiða. Fram-
leiðslustarfsemin fer áfram fram
innan einstakra félaga Brims-
samstæðunnar eins og verið hefur.
Breytingar á yfirstjórn
Veigamestu breytingarnar á skipu-
laginu og stjórnunarstöðum eru
þær að Guðbrandur Sigurðsson
lætur af störfum sem fram-
kvæmdastjóri ÚA og verður fram-
kvæmdastjóri Brims ehf. og stjórn-
arformaður dótturfélaga Brims.
Sturlaugur Sturlaugsson lætur af
störfum sem aðstoðarfram-
kvæmdastjóri HB og verður aðstoð-
arframkvæmdastjóri Brims í fullu
starfi. Jón Hallur Pétursson lætur
af störfum sem fjármálastjóri ÚA
og verður fjármálastjóri Brims,
auk þess að sinna ýmsum þróun-
arverkefnum og upplýsingatækni-
málum.
Framkvæmdastjóri, aðstoð-
arframkvæmdastjóri og fjár-
málastjóri Brims, verða allir starfs-
menn Brims og mynda
framkvæmdaráð félagsins. Þeir
sitja jafnframt í stjórnum dótt-
urfélaga Brims, en áður voru ut-
anaðkomandi aðilar að hluta í
stjórnum dótturfélaga.
Gunnar Larsen, sem hefur verið
framleiðslustjóri ÚA, mun taka við
starfi framkvæmdastjóra Útgerð-
arfélags Akureyringa hf. Aðrar
breytingar gegna fyrst og fremst
því hlutverki að bæta samhæfingu
og yfirsýn í rekstrinum og að gera
félagið betur í stakk búið til að tak-
ast á við verkefni erlendis hvort
sem um er að ræða sölu- og mark-
aðsmál eða verkefni á sviðum veiða
og vinnslu.
Önnur áhersluatriði
Rækjuvinnsla félagsins verður öll á
ábyrgð Skagstrendings hf. Útver
sem sérstök afkomueining verður
felld niður en í þess stað munu er-
lendu félögin falla undir viðkom-
andi afkomueiningar. Ný félög er-
lendis og/eða erlend verkefni í
þróun, t.d. Boyd Line, sem og inn-
lend þróunarverkefni í þróun falla
undir sérstakt svið „Nýsköpun og
þróun“.
Dótturfélög Brims verða rekin
sem sjálfstæðar afkomueiningar
með það að leiðarljósi að hámarka
arðsemi Brims.
Rekstur HB skiptist í þrennt, þ.e.
mjöl og lýsi, sjófrysting og rekstur
ísfisktogara og landvinnsla með
áherslu á karfa og ufsa. Fram-
kvæmdastjóri HB er Haraldur
Sturlaugsson.
Rekstur Skagstrendings skiptist
í sjófrystingu og rækjuvinnslu á
Skagaströnd og Hólmavík. Fram-
kvæmdastjóri Skagstrendings er
Jóel Kristjánsson.
Rekstur ÚA skiptist í tvennt, sjó-
frystingu og rekstur ísfiskskipa og
landvinnslu, með áherslu á þorsk
og ýsu. Framkvæmdastjóri ÚA er
Gunnar Larsen.
„Þessar breytingar eru liður í því
að ná fram aukinni hagkvæmni af
rekstri Brims. Verið er að styrkja
stjórnun og ábyrgð og tryggja ýtr-
ustu hagkvæmni í rekstri. Skipulag
félaga þarf að vera í stöðugri end-
urskoðun og áfram verður unnið að
ýmsum hagræðingarverkefnum hjá
félaginu og sókn til nýrra tæki-
færa, einkum á erlendum mörk-
uðum.
Þessa breytingar munu skila fé-
laginu betri fjárhagslegum árangri
og skilvirkni í rekstri enda nauð-
synlegt við núverandi aðstæður í
sjávarútvegi að leita allra mögu-
legra leiða til hagræðingar og vaxt-
ar,“ segir í tilkynningu frá Brimi.
!"
#
$
%
&'
(%
%
)
*"
)
+
,
-
.
) /001
! "
2#
2$
#
$
2 #, 2#, 2,
333
2)
45
23
265
! "
2')7
2)5
2)7
$
28 29 2 2 2*: %
2
2
,
$
2'
2;
!
2')
2(
2 )4)
<
&
2:
5
2*!,
2
,
"
2#
)
2
)7
' 23<)
4)# =)<!
2)<!# %
)<!
7
( 2# <)
2# 7()
2+
Miklar skipulags-
breytingar hjá Brimi
!"
#
$
%
&
$
#
'
(
)
*
*
+,
-.
!
(
(!
*#
/
0
&!
1
1
/#
-
*
#
2
*
#
3
#
0
)>=7
75
)
#
""
)
"
*+,-./,
0 .112
4
?
4
,
(
31/
4/5
4.+
.+2
36/
3//
316
70 '
"
#""8
9 :
#
#""
:
=
*"