Morgunblaðið - 28.08.2003, Side 3

ð í sjónum.
að menn séu að tapa fiski
inn er ekki nógu góður.
a okkur fyrir óhöppum
naðinum, enda erum við
lu í laxeldi sem kostaði
a fiskinn
hvergi verið betri en hér
onum í gildruna er virki-
kinn úr gildrunni í söfn-
ma göng á milli og sama
kum fiskinn úr söfnun-
rnar. Það er því ekkert
inn, hann syndir bara á
engin að segja má, örfáir
ir að megnið af fiskinum
við veiddum hann. Ég er
ð að stór hluti af þessum
g úti í náttúrunni, en nú
m hjá okkur.
a eins konar lagnet, sem
sex faðma djúpt. Þetta
em er eins konar kassi
mur svo að leiðinetinu,
r til hann lendir í gildr-
tur, heldur syndir bara í
num.
a út hvað við erum með
m því að vigta hann. Til
þess notuðum við sérhannaða vog frá Pólnum,
sem vinnur á svipaðan hátt og sjóvogirnar. Vog-
in er hengd í krana og síðan erum við með háf og
háfum fiskinn upp, látum sjóinn síga af og vigt-
um fiskinn, sem síðan er sleppt í kvína aftur.
Þannig vitum við hve mikið er í kvíunum og
nokkurn veginn hve margir fiskarnir eru.
Fiskurinn sem við tókum inn í vor var tæp tvö
kíló. Eftir níu vikur hafði hann aukið þyngd sína
um 38% og hann á að vera búinn að tvöfalda
þyngd sína við slátrun. Við fáum því vonandi 130
tonn úr 65 tonna kvótanum okkar. Fiskurinn
byrjaði að taka fóður strax og það skipti miklu
máli en hann fær eingöngu loðnu. Það hefur ver-
ið svo heitt í sjónum í ár að hitinn var orðinn
mjög góður strax í apríl.“
Svarar þetta kostnaði?
„Já, þetta á að skila tekjum þegar fram í sæk-
ir. Stofnkostnaðurinn er geysilegur enda fórum
við dýrustu leiðina sem við fundum til að hafa allt
eins öruggt og hægt er. Við erum að feta okkur
áfram og erum alltaf að læra. Aðstæðurn-
ar eru góðar og auðvelt að veiða fiskinn í
gildruna. Við vonumst því til að fá frekari
úthlutanir til áframeldisins, en það verður
að úthluta í upphafi árs framvegis svo eitt-
hvert vit verði í þessu og helmingur eld-
istímans tapist ekki eins og í ár.“
Hvað ætlið þið að gera við fiskinn?
„Við höfum komizt í samband við erlenda aðila
og Sæplast á Dalvík sem er að skoða smíði fyrir
okkur á sérstökum körum með hillum. Við ætl-
um svo að reyna fyrir okkur með því að senda út
svokallaðan gljáfisk. Þá er fiskurinn slægður og
lagður þannig á ís í körin að enginn þungi komi á
hann. Þá er bara eitt lag af fiski á ís í einu og hill-
ur á milli. Fiskurinn verður því mun betri og fal-
legri en ella.“
Vill veiða seiði
Hvert verður framhaldið á þessu. Fara menn út í
seiðaeldi og áframeldi úr því eða halda áfram
með þessum hætti?
„Ef menn ætla sér út í verulegt þorskeldi hlýt-
ur seiðaeldi að vera það sem koma skal. Það
verður þá að finna ódýrari leiðir til að framleiða
seiðin en er í dag. Spurningin er svo líka hvort
ekki borgar sig að veiða seiði eins og Ísfirðing-
arnir hafa gert. Það væri mjög æskilegt að menn
fengju að þróa þá leið frekar. Ólafur Karvel Páls-
son fiskifræðingur sagði við okkur á ráðstefnu í
Reykholti að það væri engin skaði að því þó tekin
væru nokkur hundruð þúsund seiði til eldis. Ef
svo næðist að koma kannski 60% þeirra upp í
eldi, væri það miklu betri útkoma en í nátt-
úrunni.
Ég er viss um að þorskeldi á framtíð fyrir sér.
Menn hafa farið blessunarlega rólega í þetta, en
ekki vaðið af stað eins og í gamla laxeldisæv-
intýrinu. Það er staðið vel að þessu af Hafrann-
sóknastofnun og Fiskistofu og við höfum átt
mjög gott samstarf við útibú Hafró í Ólafsvík. Á
þeim stöðum, þar sem verið er að ala þorsk, er
einnig staðið vel að málum og því held ég að út-
koman verði nothæf.“
Ætli ég verði ekki að heiman
Nú ert þú búinn að streða við það að halda lífinu í
35.000 þorskum og gefa þeim að éta í nokkra
mánuði. Er þetta ekki einkennileg staða fyrir
þrautreyndan togaraskipstjóra, sem er búinn að
elta þann gula út um allt og drepa sem mest af
honum?
„Það verður allavega erfitt þegar kemur að
slátruninni. Ætli ég verði ekki að fara að heiman.
Annars er þetta mjög skemmtileg vinna. Maður
er að kynnast þorskinum upp á nýtt og ég hef
sagt svona í gríni að það ætti að skylda skip-
stjórnarmenn á námskeið til að kynnast kvik-
indinu áður en þeir hefja veiðar. Þetta eru gæf
og yndisleg húsdýr. Hér eru þetta kölluð gælu-
dýrin hans Runna. Maður fær svona aðrar til-
finningar til þorsksins eftir að hafa kynnzt hon-
um svona. Maður þekkir þá orðið, suma með
nafni, svona eins og góður fjárbóndi þekkir ærn-
ar sínar. Amma mín sagði hér áður fyrr að ég
hefði átt að verða bóndi en ekki sjómaður. Nú er
ég orðinn útvegsbóndi. Það er virkilega gaman
að fást við þetta.“
Með 100 manns í vinnu
Hvað er annars að gerast hjá fyrirtækinu?
„Við erum að gera út tvö skip og vinnum fisk-
inn á staðnum, Hring og Helga og höfum mikið
verið í karfa í sumar. Við flökum fiskinn, laus-
frystum og flytjum út þannig og það hefur geng-
ið mjög vel fyrir utan að verðið mætti vera betra
og gengi krónunnar er heldur hátt. Við erum
með 100 manns í vinnu og vinnum alla daga til
þrjú á daginn, nema yfir hásumarið, þegar gefið
er sumarfrí í mánuð eða svo. “
Guðmundur Runólfsson var lengi fjölskyldu-
fyrirtæki, en fór á markað fyrir nokkrum árum.
Nú á hraðfrystihúsið Gunnvör 39% í fyrirtæk-
inu, Sjóvá-Almennar 11%, Skeljungur 2,5%.
Fjölskyldan á síðan það sem eftir er, tæpan
helming. Fjölskyldan stjórnar fyrirtækinu og á
tvo menn í stjórn. En á Runólfur von á einhverj-
um breytingum á þessu eignarhaldi eða rekstr-
inum?
„Nei, það hefur verið talað um að halda þessu
óbreyttu enn um sinn að minnsta kosti.“
Uppgangur í plássinu
Runólfur segir að það sé mikil vinna í Grund-
arfirði og uppgangur í plássinu. Hann þakkar
það meðal annars þremur öflugum fiskvinnslu-
fyrirtækjum, Guðmundi Runólfssyni, sem er í
frystingu, Soffaníasi Cecilssyni, sem gerir út
þrjú skip og er í saltfiskvinnslu og Fiskiðjunni
Skagfirðingi, sem er í rækjuvinnslu. „Það eru 17
íbúðir í byggingu og síðan á að fara byggja hér
framhaldsskóla fyrir Nesið. Hér er góður hópur
iðnaðarmanna. Við erum með mjög góða höfn og
lág þjónustugjöld, sem skilar sér í auknum um-
svifum og framtíðin er því björt á Grundarfirði,“
segir Runólfur Guðmundsson.
islegt húsdýr
hjgi@mbl.is
Morgunblaðið/Hjörtur
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. ÁGÚST 2003 C 3








































































































NÚR VERINU Allt til línu- og handfæraveiða
Línur, krókar, ábót, beitningavélar,
handfæravindur o.fl.
Sími 898 7127
Skútuvogi 6
www.sjo.is
LEIÐIGILDRUR fyrir fisk hafa
verið notaðar við Kanada áratugum
saman en slíkar gildrur munu upp-
runnar í Japan. Meðan þorskveiðin
var sem mest við Nýfundnaland var
gífurlega mikið af þorski veitt í
slíkar grildrur.
Leiðinet er lagt út frá landi og
liggur það út í gildruna sjálfa, sem
er eins konar kassi, að mestu lok-
aður. Fiskurinn kemur að leiðinet-
inu, kemst ekki í gegn og gengur
meðfram því þar til að hann kemur
að gildrunni. Hann kemst auðveld-
lega inn, en ratar ekki út og fer þá
að synda í hringi í gildrunni. Fisk-
urinn er svo sóttur í gildruna eftir
því sem í hana kemur. Sé verið að
taka fisk til slátrunar má háfa hann
upp, en þegar hann er tekinn til
áframeldis er bezt að setja nethólk
á milli gildrunnar og kvíar sem
færð er að gildrunni. Síðan er
þurrkað að fiskinum í gildrunni og
hann syndir þá einfaldlega inn í
kvína.
Veitt í gildru
 

 VÍÐTÆK könnun meðal
pólskra sjómanna og útgerð-
armanna hefur leitt í ljós að þeir
telja inngönguna í Evrópusam-
bandið bæði fela í sér ákveðin
tækifæri og ógnanir. Könnunin
náði til helmings svokallaðra
sjálfstærða sjómanna.
Nær allir, 98,6%, töldu ástand í
sjávarútvegi við Eystrasaltið vera
mjög slæmt. Aðalástæðan væri
minnkandi landanir vegna hnign-
andi fiskistofna, aðallega þorsks,
og lágt verð á fiskmörkuðum í
helztu höfnum við Eystrasaltið.
Um 12% sögðu slæma stöðu til-
komna vegna stöðugs nið-
urskurðar á árlegum aflaheim-
ildum sem hefðu leitt til þess að
veiðarnar væru óarðbærar og sjó-
menn hefðu ekki nægar tekjur af
þeim til að framfleyta sér. Því
væri þeim nauðugur sá kostur að
finna sér aukavinnu, sérstaklega
yfir sumarið, þegar þorskveiðar
eru bannaðar, án þess að bætur
komi fyrir.
Á hinn bóginn töldu aðeins 6%
að staðan væri slæm vegna
óheppilegra reglugerða eða
slæmrar fiskveiðistjórnunar.
Aðeins 10% voru ánægð með þá
skilmála sem þeir þurftu að
ganga að við inngönguna og 44%
töldu þessi skilyrði sér óhagstæð.
Um 38,5% töldu að sjómönnum í
Póllandi myndi fækka verulega
vegna inngöngunnar í EB.
Minnihluti sjómanna lítur björt-
um augum til rausnarlegra
styrkja frá Evrópusambandinu,
aukningar aflakvóta og samræm-
ingar reglugerða og laga í sjáv-
arútvegi og telja þetta koma
pólskum sjávarútvegi til góða.
Meirihluti þeirra sem tóku þátt í
könnuninni eiga eða er á bátum
sem eru 25 ára eða eldri. Um
36,4% þeirra eru tilbúnir til að
hætta útgerðinni gegn úrelding-
arstyrkjum. Loks töldu 70% að-
spurðra að þeir myndu missa
pláss sín eftir inngönguna í EB,
en aðeins helmingur þeirra var
tilbúinn til að mennta sig til ann-
arra starfa.
Tækifæri og ógnanir
RAÐAUGLÝSINGAR
BÁTAR/SKIP
Dragnótabúnaður til sölu
10 tn dragnótaspil ásamt stýribúnaði og
álagsstýringu. 1 stk. voðavinda.
Búnaðurinn er ónotaður.
Upplýsingar í síma 893 0011.