Morgunblaðið - 28.08.2003, Síða 4

   

)

@


'
  

)

@


'

 

)

@


'

 

)

@


'
.AB1
CB/
ADBE
/FBG
/ABA
.DGBG
/B0
//BA
FCBE
/BA
CBE
1FBD
 ! .1/
*33
*63
32
/5
35
.5
.+
2*
+.
4*
61


 



? 
 H

9
$






4)
(5  

4)
(5 



4)
(5  /G0
/G0
//0
/00
.D0
.C0
.G0
./0
.00
.C0
.G0
./0
.00
D0
C0
G0
/0
0
.C0
.G0
./0
.00
D0
C0
G0
/0
0
G00
1F0
100
/F0
/00
.F0
.00
F0
0
   
     ;
" <


 =

    
I
I
I

2.,, 2/,,22,,21,,.5,, 2*,, 2.,, 2/,,22,,21,,.5,, 2*,, 2.,, 2/,,22,,21,,.5,, 2*,, 2.,, 2/,,22,,21,,.5,, 2*,, 2.,, 2/,,22,,21,,.5,, 2*,,

"#
 $%&
'
 
).11B. 

 
, ,

//
:

4)) '  

//GI
B ( .GC
I

.D.I

  
)

)!
)
 ( "&
'
 
)/CGBA  

-51G? /1/B/ 
  ./FI
) 

./BE   FAI
) 
 














 
>



 /E.
/.A
.D.
/.A
.G/
EE
%
/1/
./A
VIÐBRÖGÐ Breta við veiðum okkar Íslendinga á 38 hrefnum í
vísindaskyni eru athyglisverð. Það kemur ekki á óvart að veiðarnar
veki andúð umhverfisverndarsinna og ýmissa háttsettra embættis-
og stjórnmálamanna. Með því slá mestu mengunarvaldar við
Norðursjó sig til riddara sem náttúruverndarsinnar og verndarar
hvala í útrýmingarhættu!
Það hefur hver og einn sinn fulla rétt til að hafa skoðanir á um-
deildum málum eins og hvalveiðum, en þá ættu menn að vera sam-
kvæmir sjálfum sér, taka eins á málefnum allra þeirra sem veiða
hvali og ekki sízt að segja rétt frá. Í The Guardian í síðustu viku
fjallar Paul Brown um hrefnuveið-
arnar og dregur augljósan taum
þeirra, sem eru á móti veiðunum og
fer víða frjálslega með staðreyndir.
Hann fullyrðir til dæmis að milljónir
manna hafi hætt að borða íslenzkan
fisk vegna velheppnaðrar áróð-
ursherferðar Grænfriðunga áður en
Íslendingar hættu hvalveiðum fyrir 14 árum. Herra Brown til upp-
lýsingar hljóta þá jafnmargar milljónir að hafa byrjað að borða
fiskinn okkar á sama tíma, því ekki var um samdrátt í útflutningi
sjávarafurða að ræða á þessum árum. Það hefur aldrei komið til
samdráttur svo nokkru nemi á þessum útflutningi nema vegna
sveiflna í afla. Birgðasöfnun hefur stundum verið nokkur, aðallega
vegna efnahagsástands í viðkomandi viðskiptalöndum og hás verðs
á þeim gæðafiski sem héðan kemur.
Brown skrifar einnig að Bretar séu háðir innflutningi á íslenzk-
um fiski en í fyrra hafi Bretar flutt inn 12.000 tonn af fiski frá Ís-
landi. Herra Brown enn á ný til upplýsingar, fluttu Breatar inn
17.500 tonn af ferskum fiski frá Íslandi á síðasta ári, 25.800 tonn af
frystum fiski, 18.900 tonn af tilbúnum réttum, fyrst og frremst
rækju og 77.200 tonn af fiskimjöli og lýsi. Af einstökum botn-
fisktegundum keyptu Bretar 25.500 tonn af þorski og 9.000 tonn af
ýsu frá Íslandi. Þessar upplýsingar liggja fyrir hjá brezku stofn-
uninni The Sea Fish Industry Authority (Seafish) og eru öllum að-
gengilegar.
Það er sérkennilegt að nú eigi að ráðast gegn Íslandi en láta
Færeyjar, Noreg og Rússland í friði, en þessar þjóðir veiða allar
margfalt meira af hval en Íslendingar og gera það allar í atvinnu-
skyni. Íslendingar eru aðeins að leyfa sér að rannsaka áhrif hrefn-
unnar á aðra þætti lífríkisins í hafinu umhverfis landið. Engin
ákvörðun hefur verið tekin um hvalveiðar í atvinnuskyni. Ákvörð-
un um hvort svo verði verður tekin að loknum þeim vísindalegu
rannsóknum sem taldar eru nauðsynlegar til að meta fyrrgreind
áhrif hvala á lífríkið.
Enn er rétt að upplýsa herra Brown um það hvað mikið af fiski
Bretar kaupa af hvalveiðiþjóðunum fjórum. Á síðasta ári keyptu
Bretar 46.800 tonn af ferskum fiski frá Færeyjum og Íslandi af
89.100 tonnum samtals. Það er tæplega 53% alls innflutnings en
mun hærra hlutfall botnfisks þar sem inni í heildartölunni er inn-
flutningur 25.000 tonna af ferskum fiski frá Írlandi, en uppistaða
þess er makríll. Á síðasta ári keyptu Bretar 102.000 tonn af fryst-
um fiski frá Íslandi, Færeyjum, Noregi og Rússlandi. Það eru 54%
af öllum innflutningi Breta á frystum fiski. Á síðasta ári keyptu
Bretar 129.600 tonn af fiskimjöli og lýsi frá Íslandi og Noregi. Það
er 52% af heildarinnflutningnum. Á síðasta ári keyptu Bretar
84.900 tonn af þorski frá fyrrgreindu þjóðunum fjórum. Það var
71,2% innflutningsins. Sama ár keyptu Bretar 38.900 tonn af ýsu
frá þessum löndum. Það var 80% heildarinnar.
Það er leitt til þess að vita að menn halli svo réttu máli sem herra
Brown gerir. Það er hægt að fyrirgefa honum að hafa ekki vitað
hvenær Ísland varð lýðveldi, enda skiptir það ekki máli í þessu til-
felli og telst varla til vísvitandi rangfærslna. Flest annað gerir það.
Herra Brown fullyrðir að það séu nánast engar hrefnur í Norð-
ursjó og það sé af mannavöldum. Það er ekkert vitað hve margar
hrefnur eru í Norðursjó, því Bretar hafa komið í veg fyrir hvala-
talningar innan lögsögu sinnar í Norðursjó. Engu að síður veiða
Norðmenn hluta af hrefnukvóta sínum í Norðursjó. Hrefnan er því
ekki alveg horfin þaðan, en ef svo væri, mætti líklega kenna
brezkri mengun um það.
Herra Brown skrifar einnig um mengun í hvalkjöti. Deilt hefur
verið um hve mikil hún er en hæfilegt hvalskjötát mun ekki skaða
nokkurn mann. Engu að síður gerir Brown því skóna að mengun í
hvalkjöti komi í veg fyrir útflutning á því. Hann klykkir út með því
að segja að það væri kaldhæðnislegt ef mengun á jörðinni yrði til
þess að bjarga hvölunum. Honum er líklega kunnugt um hvaðan
þessi mengun kemur og er kannski hreykinn af því.
Verði Bretar sjálfum sér samkvæmir ættu þeir að hætta inn-
flutningi á öllum vörum frá öllum hvalveiðiþjóðum, en hvernig þeir
ætla að bæta sér upp allt að 200.000 tonna innflutningstap á fiski á
ári hlýtur að verða nokkur höfuðverkur. Ekki sækja þeir þann fisk
í Norðursjóinn.
BRYGGJUSPJALL Hjörtur Gíslason
Rangfærslur og
tvískinnungur
Breta
Það er hægt að
fyrirgefa honum að
hafa ekki vitað
hvenær Ísland varð
lýðveldi.
hjgi@mbl.is
ÍSLENDINGAR eru jafnt og þétt að auka hlut-
deild sína á heimsmarkaðnum fyrir frysta síld eftir
að þeir fóru að frysta síldina um borð í fiskiskipum.
Þetta hefur meðal annars leitt til minnkandi hlut-
deildar Norðmanna á markaðnum fyrir frysta síld í
Póllandi og kenna þeir undirboðum Íslendinga um.
Teitur Gylfason, sölustjóri SÍF fyrir Austur-
Evrópu, segir það af og frá að Íslendingar
stundi undirboð.
Norðmenn ákváðu í
vikunni lágmarksverð á
síld til manneldis og er
þar um nokkra lækkun
frá síðasta gildandi verði
að ræða. Kári Ludvigsen,
aðstoðarframkvæmdastjóri Sildelaget, samtaka síld-
arseljenda, segir að það sé mikið framboð af ódýrri
síld frá útlendingunum, sérstaklega síldarflökum og
því hafi verið errfitt að ná samkomulagi um verðið.
Lágmarksverð á síld 300 grömm að þyngd og
stærri til manneldis í Noregi verður því nú 2,50
krónur norskar, en var 3,30. (26,75 og 35,30 íslenzk-
ar krónur). Verðið lækkar svo eftir því sem síldin
smækkar. Norðmenn eiga nú eftir 320.000 tonn
óveidd af síldarkvóta þessa árs og er reiknað að það
skili 6,4 milljörðum íslenzkra króna upp úr sjó.
Teitur Gylfason segir, að Norðmenn búi við heima-
tilbúinn vanda sem byggist á stórundarlegu verðlagn-
ingarkerfi, þar sem lítið sem ekkert samhengi sé á
milli verðs á síld upp úr sjó og markaðsverðs á afurð-
unum. Þeir verði að líta í eigin rann og leita þar or-
saka þeirra erfiðleika sem þeir eigi við að stríða.
Teitur segir að vissulega hafi framboð
á freðsíld héðan frá Íslandi aukizt
með tilkomu vinnsluskipanna og
vegna hagræðingar í vinnslunni í
landi. Það sé hins vegar þannig á
heimsmarkaðnum fyrir síld að verð
ráðist af framboði og eftirspurn. Sé
framboðið mikið verði menn að sætta sig
við lægra verð og svo öfugt þegar eftirspurn er um-
fram framboð. „Verðið á síldinni ræðst einfaldlega af
stöðunni á mörkuðunum hverju sinni. Það er af og
frá að hér séu menn að stunda einhver undirboð og
ég veit ekki betur en að þeir sem hafa verið að frysta
síld hafi verið að hagnast á því. Markaðirnir fyrir
frysta síld eru þokkalegir og við erum reyndar farnir
að selja meira af síld austar í Evrópu en í Póllandi
eins og Rússlandi og Úkraínu,“ segir Teitur Gylfa-
son.
Engin undirboð á síld
Lágmarksverð á síld til manneldis lækkar í Noregi
ÖRYGGISMÁLIN eru í fyrirrúmi
í Grundarfjarðarhöfn, en þar hafa
einnig verið miklar framkvæmdir
undanfarin ár og er aðstaðan við
höfnina með því bezta sem gerist.
„Við leggjum mikla áherzlu á ör-
yggismálin hér við höfnina,“ segir
Hafsteinn Garðarsson hafn-
arvörður í samtali við Verið. „Við
vorum til dæmis fyrsta höfnin sem
gaf út sérstaka öryggishandbók
fyrir hafnir. Siglingastofnun hefur
stuðzt við þessa bók okkar og nú
stendur til að lögleiða notkun
slíkra bóka fyrir allar hafnir ásamt
öryggisplani sem við höfum einnig
sett upp fyrstir manna. Við tókum
svo upp þá venju fyrir nokkrum
árum að lána pollunum björg-
unarvesti þegar þeir koma á
bryggjuna að veiða.
Átta metra dýpi
Það hafa verið miklar fram-
kvæmdir hjá okkur en fyrir þrem-
ur árum byrjuðum við á stækkun á
norðurgarðinum. Hann hefur verið
lengdur um 100 metra og dýpi við
hann er átta metrar við stór-
straumsfjöru. Við bryggjuna er
4.000 fermetra steypt plan og hef-
ur það gjörbreytt allri aðstöðu hjá
okkur, til dæmis fyrir gámaflutn-
inga og fleira. Þá hefur þetta leitt
til fjölgunar skemmtiferðaskipa
hér. Nú er síðasta skip ársins
hérna og það er hið áttunda í sum-
ar. Í fyrra voru skipin fimm og
þrjú árið þar áður. Við bjóðum upp
á góðar aðstæður og þess vegna
koma stóru skipin.
15.000 tonn í fyrra
Þetta skapar líka aukatekjur fyrir
höfnina en fiskiskipum hefur fækk-
að. Það er þó nokkuð um aðkomu-
skip á haustin og veturna sem eru
þá aðallega að fiska í gáma. Það
var landað um 15.000 tonnum af
fiski hérna í fyrra, en 16.000 tonn-
um árið þar áður og það var lang-
stærsta árið hérna. Það sem af er
þessu ári er það nokkru minna. Nú
bætast við um 1.200 tonn við kvóta
heimamanna á nýja fiskveiðiárinu,
en á móti töpum við skelinni. Það
er töluvert áfall fyrir byggð-
arlagið. Fiskiðjan Skagfirðingur er
því eingöngu að vinna rækju og
hefur svo verið frá áramótum. Það
er ýmist unnið af heimabátum eða
innflutt iðnaðarrækja. Svo eru
Soffanías Cecilsson hf. og Guð-
mundur Runólfsson hf. með stöð-
uga og góða fiskvinnslu allt árið
nema yfir blásumarið, þegar lokað
er. Svo það er töluvert að gera.
Auk þess eru hér tveir litlir verk-
endur og loks eru hér að hefjast
veiðar og vinnsla á beitukóngi. Það
er mjög líflegt hjá okkur á haustin
og veturna og það skapast af því
hvað við erum með góða þjónustu
hérna. Það er flutningafyrirtæki á
staðnum, við bjóðum upp á ís, hér
er þjónusta við fiskileitar- og sigl-
ingatæki og allt er þetta á góðu
verði,“ segir Hafsteinn Garð-
arsson.
Morgunblaðið/Hjörtur
Síðasta skemmtiferðaskip sumarsins lætur úr höfn í Grundarfirði. Bæjarbúar kvöddu það með virktum.
Öryggis-
mál í fyr-
irrúmi
Hafsteinn Garðarsson, hafnarvörður í
Grundarfirði, við öryggisplanið fyrir
höfnina. Á því má sjá hvar bjarghringi,
stiga, vatn og fleira, sem heyrir til
öryggisbúnaði, er að finna.