Morgunblaðið - 29.08.2003, Blaðsíða 2
DAGLEGT LÍF
2 B FÖSTUDAGUR 29. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
!
ÞÓTT mannskepnan sé
ekki jórturdýr þá virðist
hún vera haldin mikilli
þörf til að tyggja eitthvað
annað en mat. Hver kann-
ast ekki við þá ró sem fær-
ist yfir þegar strá er tugg-
ið? Eða þegar tann-
stöngull er nagaður að
lokinni góðri máltíð?
Forn-Grikkir sem og hinir
fornu Mayar, tuggðu trjá-
kvoðu og svo gerðu einnig
indíánar Norður-Ameríku
sem komu þeim ávana
áfram til landnemanna
sem síðan þróuðu fyrirbærið áfram
og bjuggu m.a til tyggjó úr bý-
flugnavaxi. Árið 1848 bauð John
nokkur Curtis fyrstur manna
tyggjó til sölu fyrir almenning.
Á tuttugustu og fyrstu öldinni er
jórturleður tuggið af fólki á öllum
aldri út um víða veröld þó svo
mörgum þyki slíkt japl hinn argasti
ósiður. En eitt gott er þó um þessa
áráttu að segja: Tyggjójórtur örvar
munnvatnsflæði sem fækkar bakt-
eríum í munnholi sem skilar sér í
minni tannskemmdum. En að sjálf-
sögðu á það eingöngu
við ef um sykurlaust
tyggjó er að ræða.
Gerður er grein-
armunur á venjulegu
tyggjói (chewing gum)
og blöðrutyggjói eða
kúlutyggjói (bubble
gum) sem ætlað er sér-
staklega til að blása
tyggjókúlur. Til eru
áhugamannafélög um
tyggjókúlublástur og
keppt er í færni á því
sviði.
Einnig finnast í
mannflórunni þeir sem haldnir eru
kúlutyggjóblæti (fetish).
Mikill iðnaður er í kringum
tyggjó og er það framleitt í mörg-
um löndum. Í Tyrklandi finnast
tyggjóframleiðendur flestir í heimi
hér, eða um 60 talsins.
Morgunblaðið/Sverrir
Tyggjókúludrottning blæs myndarlega blöðru af mikilli list.
Tyggjópúki teygir sína bleiku slummu og er til alls líklegur.
Smjattað og blásið
T
YGGJÓKLESSUR á
gangstéttum þykja fæst-
um augnayndi og því má
undrum sæta að svo
margt fólk hendi tugg-
um út úr sér nánast hvar sem það
stendur. Tyggjóklesstar götur borg-
arinnar bera þessum ósið vitni og
svo er einnig um stéttir við innganga
stofnana og fyrirtækja. Fyrir utan
sjónmengun þá sem af þessu hlýst er
sóðaskapurinn óumdeilanlegur og
hver kærir sig um stóra tyggjó-
slummu undir skónum ef stigið er á
eina ferska?
Þau Erlingur Snær Erlingsson og
Hildur Björg Ingibertsdóttir segja
vitundarvakningu vera um tyggjó-
mengun, fólk sé orðið ósátt við þenn-
an ófögnuð og það eigi ekki einungis
við hér heima heldur líka úti í heimi.
„Torg hins himneska friðar í Kína
var tyggjóhreinsað síðastliðið haust
og um þúsund manns unnu verkið og
hefur ekki veitt af, því tölur herma
að um 600.000 tyggjóklessur hafi
verið hreinsaðar upp í þessu átaki.
Kínverjar sekta núna þá sem staðnir
eru að því að henda tyggjói á op-
inberum svæðum. Víða hefur komið
upp sú krafa að tyggjóframleiðendur
verði skattlagðir til að standa
straum af þrifum og eins hafa þeir
verið hvattir til að finna upp tyggjó
sem hefur ekki þessa miklu viðloðun
sem gerir það að verkum að tyggjóið
festist svo rækilega sem raun ber
vitni. Aðrir hafa bent á nauðsyn þess
að kenna fólki betri umgengnisregl-
ur og þeir hörðustu hafa stungið upp
á algeru tyggjóbanni.“
Hugmynd í maga
Erlingur og Hildur fengu hug-
myndina að því að stofna fyrirtækið
fyrir rúmu ári, þegar þau sáu aug-
lýsingu um tyggjóhreinsivél í blaði
sem vinur þeirra kom með frá sýn-
ingu sem hann hafði verið á í Hol-
landi.
„Okkur þótti þetta alveg bráð-
snjallt og ekki vanþörf á að taka til
hendinni í þessum málum hérlendis.
Þessar vélar voru frá Bandaríkjun-
um og ég hafði strax samband við
fyrirtækið sem seldi þær en þá kom í
ljós að þær voru allt of dýrar fyrir
okkur. Hugmyndin um að stofna
klessurnar
burt
Erlingur Snær Erlingsson og Hildur Björg
Ingibertsdóttir stofnuðu nokkuð sérstakt fyr-
irtæki í vor sem leið. Kristín Heiða Krist-
insdóttir hitti hjón sem fara um bæinn með
umhverfisvæna tyggjóhreinsivél.
Erlingur kátur að störfum við
tyggjóhreinsun.
TYGGJÓ
AF efnisþáttum margra er-lendra kvennatímarita máráða að þeim sé ætlað aðhöfða til stúlkna, ekki mik-
ið eldri en sautján ára. Þótt tískuum-
fjöllun sé yfirleitt þungamiðjan og
trúlega kaupi konur á öllum aldri
tímaritin hennar vegna og efalítið líka
vegna mataruppskrifta og ágætra
greina og viðtala innan um og saman
við, er ómældu plássi varið í ráðlegg-
ingar um leiðir til að verða kynþokka-
fyllri, mjórri, brjóstastærri, betri í
bólinu og þar fram eftir götunum.
Oftast eru uppskriftirnar í formi ná-
kvæmlega tíu töfralausna, sem kenna
konum alls konar brögð og brellur til
gera sig meira aðlaðandi í útliti jafnt
sem fasi og framkomu fyrir hann.
Töfralausnirnar tíu ganga ótrúlega
oft út frá því að hann heillist mest af
algjörum ljóskum; ljóshærðum, skol-
hærðum, dökkhærðum og rauðhærð-
um, ef því er að skipta, en umfram allt
ungum og sætum og fullum aðdáunar
á honum. Leiðbeiningarnar falla því
sjaldnast í kramið hjá konum, sem
komnar eru til vits og ára og sjá ekki
sérstaka ástæðu til að skjalla og gera
sig til fyrir hann í tíma og ótíma. Og
samkvæmt uppgefnum ráðum virðast
slíkar konur ekki heldur vera sérstak-
ar draumadísir karlanna. Þær fer-
tugu, eða þar um bil, eiga því tæpast
séns nema þær bregði sér í dulargervi
ljóskunnar, eða í það minnsta læri að
daðra almennilega að því sagði í Style,
fylgirit The Sunday Times, nýverið.
Samkvæmt formúlunni sígildu
voru í blaðinu tíu töfralausnir fyrir
sjálfstæðar „eldri“ konur í góðu
starfi, sem þrátt fyrir mannkosti sína
og velgengni hefðu kannski ekkert á
móti því að villa á sér heimildir til þess
að ganga í augun á karlpeningnum.
Ekki er loku fyrir skotið að kaldhæðni
liggi að baki ráðunum tíu í Style, en
þar segir að séu þau höfð að leiðarljósi
geti konur að minnsta kosti þjálfað
sig í ákveðinni daðurtækni, sem oftast
er sögð lukkast með ágætum.
Ávinningurinn, þegar upp er stað-
ið, kann að orka tvímælis. Vegi nú og
meti hver fyrir sig áður en látið er til
skarar skríða.
1. Varastu að sýnast góð í að gera
eitthvað, sem karlar vilja vera bestir í
– Leyfðu honum að keyra. Engum
karli líður allskostar vel niðurólaður í
farþegasæti hraðskreiðs bíls með
konu við stýrið. Ennþá betra er að
láta sem þú kunnir ekki að keyra, eða
að þú hafir bara ekki taugar í það.
Þannig skorar þú nokkur stig fyrir
varnarleysi. Mundu að þú ert líka
ómöguleg í að lesa vega- og landakort.
Láttu hann vera við stjórnvölinn – í
bili – og í öllum bænum ekki taka
fram fyrir hendurnar á honum á veit-
ingastöðum. Leyfðu honum að velja
bæði mat og vín.
2. Klæddu þig ekki uppá fyrir sjálfa
þig – Þótt þú sért alveg í skýjunum yf-
ir nýja, klassíska og rándýra Gucci-
dressinu þínu, skaltu vippa þér í stutt
pils, lítinn topp og hælaháa skó ef
hugmyndir hans um að vera smart
eru á þeim nótunum (varastu samt að
fara í skó sem gera þig hærri en
hann). Ef þú þrjóskast við að klæðast
svona skvísufötum gætir þú allt eins
sagt við hann: „Ég er sko ekkert að
dubba mig upp fyrir þig, lagsi.“
3. Segðu „í alvöru?“ á tíu mínútna
fresti – Helsti vandi lífsreyndra
kvenna er sá að þær gleyma því sem
um aldir hefur veitt körlum mesta
ánægju, þ.e. að vita allt og hafa svör
við öllu. Ef hann fer til dæmis að upp-
lýsa þig um næturlífið í New York, er
fásinna að segja: „Já, já, ég veit nú allt
um það, bjó þarna sjálf í átta ár.“
Hvert sem umræðuefnið er, mændu
eftirtektarsöm á hann og þegar þú ert
ekki að kinka kolli, segðu: „Í alvöru?“
Önnur geysilega þýðingarmikil setn-
ing er: „Jiiiii, …ég gæti hlustað á þig
í alla nótt!“
4. Farðu ekki að verða alvarleg – Í
alls kyns prófunum eru níu af hverj-
um tíu körlum sagðir kjósa stúlkur,
sem virðist ósjálfbjarga af því þær
flissa svo mikið. Jafnvel þótt þær séu
ekki næstum eins fallegar og þær sem
ekki flissa. Þú getur haft skoðanir á
ýmsum dægurmálum, svo sem tísku
og fylgihlutum, en varastu að láta
uppi skoðanir, sem ekki eru í sam-
ræmi við ljóskuímyndina. Ef svo
óheppilega vill til að þú gleymir þess-
ari gullvægu reglu og glutrir út úr þér
setningu, sem kemur upp um ígrund-
aða skoðun þína á háalvarlegu mál-
efni, getur þú alltaf reddað þér með
að yppta öxlum og segja: „En hvað
veit ég svo sem…?“ eða eitthvað álíka.
5. Ekki viðurkenna að þú sért prakt-
ísk – Láttu ekki freistast til að segja
honum að þú hafir ekki eldað síðan þú
varst 17 ára, hafir látið rífa baðkarið
Daður
í dulargervi