Morgunblaðið - 30.08.2003, Blaðsíða 22

22 LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SÍÐASTLIÐINN miðvikudag var
Víkverji, sem skrifar daglega hér á
síður blaðsins, í basli með að finna
uppskriftir að sultum og mauki þar
sem stikilsber voru í aðalhlutverki og
bað lesendur um aðstoð. Viðbrögðin
létu ekki á sér standa og vel á annan
tug uppskrifta bárust honum.Vík-
verji, sem hér með þakkar kærlega
fyrir sig, ákvað að deila nokkrum
uppskriftum með lesendum.
Stikilsber vaxa á þyrnóttum runn-
um og það er töluvert mál að tína ber-
in en þess virði segja þeir sem prófað
hafa að nota þau í sultur og mauk ým-
iskonar.
Berin, sem til eru græn, gul og
rauð, eru notuð víða um heim í sultur
og saft og heyrst hefur að stikilsber
séu góð til víngerðar. Í norsku garða-
blaði sem Víkverji fékk sent er talað
um að bragðið af stikilsberjum svipi
til kíví, þ.e. ef þau eru notuð til mat-
argerðar og búið að skera af þeim
stilkana. Sumir setja berin í mat-
vinnsluvél þegar búið er að skera af
þeim stilka báðum megin. Bæta síðan
við sykri eftir smekk og mauka sam-
an. Maukið er fryst í litlum boxum og
notað út á vanilluís.
Stikilsberja-
kryddmauk
500 g stikilsber
250 g tómatar rauðir, stinnir
1 rauð og 1 græn paprika
125 g laukur
½ hvítlaukur
1 dl borðedik
1 dl sýróp
200 g sykur
2 tsk. salt
engiferrót ca 1½ cm á kant
1½ msk. gúrkukrydd
Grófmaukið grænmetið í mat-
vinnsluvél. Sett í pott, edik, salt og
sýróp útí. Krydd og engifer sett útí í
grisjupoka. Látið suðuna koma hægt
upp. Soðið við lágan hita í 10 mín.
Engiferið tekið uppúr, soðið áfram í 5
mín. Kryddið tekið uppúr.
Hellt á sex litlar krukkur Látið
kólna alveg. Geymt í kulda.
Stikilsberja-
góðgæti
3 kg stikilsber
1½ kg sykur eða ljós púðursykur
½ ltr vatn
2 tsk. vanillusykur
Berin sneidd í báða enda þ.e. stilk-
ar teknir af sem þýðir að sykurlög-
urinn nær betur inn í berin og þau
verða ekki „hrukkótt“ og seig. Sykur
og vatn soðið. Berin látin í. Lok látið á
pottinn og slökkt á hellunni og látið
standa í 15 mín. Þá kveikt á hellunni
aftur og hitað þar til sýður. Nú eru
berin látin í glös. Lögurinn látinn
bullsjóða i 3 mín. án loks. Froðan fjar-
lægð, vanillusykur látinn í. Leginum
hellt yfir berin og glösum lokað strax.
Stikilsberjamauk
500 g stikilsber
100 g perlulaukur
20 gr grænir tómatar
1 stk. rauð paprika
Allt hakkað saman gróft í hakka-
vél, sett í sigti og mesti safinn látinn
leka af. Síðan er allt sett í pott ásamt:
1 dl borðedik
400 g sykur
1 msk. sinnepskorn
Soðið í um 10 mín. og síðan sett í
krukkur, sinnepskorn sett ofaná
hvert glas.
Þetta eru u.þ.b. 5 litlar krukkur.
Súrsæt stikilsber
1.250 g stikkilsber
5 dl kryddedik
750 g sykur
Sykurinn er leystur upp í edikinu,
berin sett útí og suðan látin koma ró-
lega upp. Soðið saman uns berin
byrja að meyrna en alls ekki springa.
Berin færð uppúr – sett á krukkur.
Lögurinn soðinn niður uns hann er
orðinn eins og þunnt sýróp, þá er hon-
um hellt yfir berin í krukkunum.
Stikilsber frænku
500 g stikkilsber
pínulítið vatn
360 g ljós púðursykur
fínt rifið hýði af ½ sítrónu
½ tsk. sultuhleypir
½ tsk. bensonat
Hreinsið stikilsberin og setjið þau í
pott með púðursykrinum og sítrónu-
berkinum. Látið suðuna koma var-
lega upp og látið malla við hægan hita
í 10 mín. Takið af hitanum og bætið
sultuhleypinum útí. Setjið á 5 lítra
krukkur. Berin eiga að vera næstum
heil.
Stikilsberja-
eplasulta
1 kg stikilsber
2 dl vatn
3 súr epli
750 g sykur
2 tsk. sultuhleypir
Stikilsber sett í pott með vatninu
og soðið í 10 mín. Eplin eru afhýdd og
söxuð mjög smátt. Eplin sett í pottinn
ásamt stikilsberjunum og sykrinum
bætt útí. Soðið í 5 mín. Potturinn tek-
inn af hitanum og sultuhleypinum
bætt útí. Sett á um 10 krukkur.
Stikils- og
jarðarberjasulta
1–1½ kg hálfþroskuð stikilsber
2 dl vatn,
1½ kg sykur
1 kg jarðarber
e.t.v. rotvarnar- og/eða þykkiefni
Hreinsið stikilsberin og skolið þau
ef þarf. Komið upp hægri suðu á berj-
unum í vatninu í 2–3 mín. Hrærið
sykri í og sjóðið við vægan hita í um 5
mín. Hreinsið jarðarberin og látið þau
líka í pottinn. Komið upp suðu og
hristið pottinn öðru hverju meðan
sultan sýður áfram (6–8 mín. eftir
stærð berjanna). Hrærið ekki í eftir
að jarðarberin eru komin út í. Fleytið
vel. Nú má bæta í rotvarnar- og/eða
þykkiefni. Hellið sultunni í heitar,
hreinar krukkur.
Stikilsberjasulta
1 kg græn stikilsber
1 dl vatn,
600 g sykur
3 negulnaglar,
1 kanilstöng,
Rotvarnar- eða þykkiefni ef vill.
Hreinsið berin og skolið ef með
þarf. Látið þau í pott ásamt vatni og
sykri. Látið standa á köldum stað í fá-
einar klst. Bætið í negul og kanil,
komið upp suðu. Sjóðið við vægan
hita í 4–5 mín. Fleytið vel. Bæta má í
rotvarnar/þykkiefni. Takið kanil og
negul og hellið sultunni í hreinar,
heitar krukkur. Lokið strax.
Stikilsberja- og
kívímarmelaði
600 g þroskuð stikilsber
400 g kíví eða 3–4 stykki
500 g sykur
½ sítróna
4 tsk. blátt melatín
Hitið í potti hreinsuð stikilsber og
kíví sem búið er að afhýða og skera í
teninga. Eftir tuttugu mínútur er
froðan veidd af og sykri stráð yfir.
Hrærið í marmelaðinu og hellið svo á
glös sem búið er að þvo vel.
Og að lokum uppskrift sem Vík-
verji fann í matreiðslubók ömmu
sinnar heitinnar eftir Helgu Sigurð-
ardóttur.
Stikilsberja-
grautur
1 kg stikilsber
½ ltr vatn
250 g sykur
30 g kartöflumjöl
1 dl vatn
Berin eru þvegin úr köldu vatni og
soðin meyr í vatninu með sykrinum
og pressuð gegnum gatasigti. Suðan
látin koma upp og grauturinn jafn-
aður með kartöflumjölsjafningi.
Grautinn má eins búa til úr niður-
soðnum stikilsberjum og einnig má
hafa berin heil í grautnum.
Stikilsber vaxa á þyrnótt-
um runnum og eru ýmist
græn, gul eða rauð. Víkverji
tíndi stikilsber í garðinum hjá
sér og bað lesendur að upplýsa
hvernig ætti að matbúa úr þeim.
Stikilsber eru gooseberries á
ensku og á:
www.justberryrecipes.com
eru margar uppskriftir þar sem
berin koma við sögu.
Sjá einnig:
http://tradisjoner.no/
categories.php?cate-
gory_no=19
Stikilsber notuð í sult-
ur, mauk og grauta
M
or
gu
nb
la
ði
ð/
Ji
m
S
m
ar
t
Sulta úr grænum
stikilsberjum.
NEYTENDUR