Morgunblaðið - 31.08.2003, Blaðsíða 1

www.heimiliogskoli.is
Hver er Sigríður Ólafsdóttir?
Ég er Kópavogsbúi og starfa sem bókari hjá
Svansprenti hér í bæ. Áhugamál mín eru
skólamál og forvarnarmál og hef ég starfað
á þeim vettvangi á undanförnum árum.
Sem stendur er ég formaður Foreldrafélags
Lindaskóla og hef verið það frá stofnun
þess árið 1999. Síðasta árið hef ég einnig
verið formaður SAMKÓPS, Samtaka for-
eldrafélaga og -ráða í Kópavogi. Undanfarin
ár hef ég sem fulltrúi SAMKÓPS setið í
samstarfsnefnd um forvarnir í Kópavogi og
hefur það verið mjög fræðandi og skemmti-
legt. Einnig hafði ég haft umsjón með for-
eldrarölti hér í Kópavogi síðasta vetur.
Þú hefur unnið mikið og óeigingjarnt
foreldrastarf. Á hvaða hátt er það
gefandi?
Það er gefandi á svo margan hátt. Í fyrsta
lagi finnst mér þetta starf svakalega
skemmtilegt og í öðru lagi þá kynnist mað-
ur fólkinu í sínu hverfi sem ekki er svo lítið.
Að ég tali nú ekki um börnin. Að þekkja
vini barna sinna og vera vinur þeirra er
mjög mikilvægt því foreldrar sem eru virkir
og þekkja til barnanna og hverfisins eru
besta forvörnin að mínu mati. Þetta er bara
gefandi starf í eðli sínu.
Hvernig gengur að fá foreldra til
þátttöku?
Það gengur ágætlega en auðvitað mætti
það ganga betur. Ég reyni alltaf að vera
jákvæð og hvetjandi þegar ég er að fá fólk
til starfa. Ég tek ekki þátt í neikvæðri um-
ræðu um foreldrastarf því starfið er svo já-
kvætt og skemmtilegt. Flestir aðrir for-
eldrar sjá það líka þegar þeim hefur verið
kynnt starfið.
Þurfa foreldrar að óttast að allur
þeirra frítími fari í foreldrastarf
gefi þeir kost á sér?
Nei, auðvitað ekki. Þetta er afskaplega
vel skipulagt og fastmótað starf í flestum
skólum en ég bendi á að því fleiri sem
bjóða sig fram til starfa því minni vinna
lendir á hverjum og einum.
Þú hefur tvisvar sinnum verið
tilnefnd til foreldraverðlauna
Heimilis og skóla. Fyrir hvað
varstu tilnefnd og hvenær?
Árið 2002 var ég tilnefnd sem
formaður Foreldrafélags Lindaskóla
fyrir störf í þágu foreldra og barna í
Lindahverfi. Það þótti mér mjög
vænt um því ég hef lagt áherslu á
að ná foreldrum inn í skólasamfélagið
og lagt áherslu á hverfið okkar sem er
svo frábært ekki síst vegna legu þess.
Við erum svona smá þorp í borginni og
við getum haft áhrif á það hvernig okkur
líður þar. Og núna í ár var ég tilnefnd
ásamt baráttuvinkonu minni, Ingibjörgu E.
Ingimundardóttur, fyrir brautryðjendastarf
í foreldrarölti í Kópavogi. Það kom mér
ekkert smá á óvart því það er svo langt
síðan við byrjuðum þetta starf. Það var
veturinn 1993-94 sem við tókum okkur
saman vegna ófremdarástands á börnun-
um í okkar skólahverfi á þeim tíma. Mér
þykir vænt um þessa tilnefningu því for-
eldrarölt er mitt helsta gæluverkefni.
Hverju er foreldraröltið að skila?
Foreldrarölt er að skila mjög miklu. Þá er
ég að tala um að allir njóta góðs af, þ.e.
börnin, foreldrar, hverfið og samfélagið í
heild. Við sendum börnum okkar skýr
skilaboð um að okkur er ekki sama, að við
erum til staðar ef eitthvað kemur uppá og
erum sýnileg í hverfinu. Þetta eru um leið
skýr skilaboð til söluaðila sem eru að reyna
að freista unglinganna okkar með óæski-
legum söluvarningi. „Það þýðir ekki að
selja í þessu hverfi, þar er svo öflugt for-
eldrarölt.“ Foreldrar kynnast hver öðrum á
annan og nánari hátt og vita hverjir eru
foreldrar vina og félaga. Þannig virkar ekki
að segja „en allir hinir mega“ því foreldrar
sem þekkjast vita betur.
Með þátttöku í foreldrarölti kynnast for-
eldrar hverfinu sínu frá öðru sjónarhorni en
þau eru vön og sjá hvað börnunum er boðið
upp á í sínu hverfi s.s. leikaðstöðu hvers
konar og einnig félagsmiðstöð sem er mjög
mikilvæg fyrir hvert hverfi. Röltarnir eiga
mjög gott samstarf við lögregluna í bænum
og það að hafa kannski 20-30 foreldra á
vakt á föstudagskvöldum í Kópavogi er eng-
in smá aðstoð. En það eru tvær hliðar á öll-
um málum og líka þessu. Með góðu foreldr-
arölti fara börnin fyrr inn og þau verða ein-
hverstaðar að vera. Þá þurfa foreldrar að
vera vakandi varðandi foreldralaus partý.
Eins og ég hef alltaf sagt þá eru foreldrar
besta forvörnin.
Hversu mikilvægt er starf foreldra í
skólastarfi?
Ég held að það sé ekki til nein mælistika á
það. Ég sé ekki skólastarf án samstarfs við
foreldra svo mikilvægt er samstarfið í mín-
um huga. Við foreldrar eigum jú öll þessi
Foreldrasamningurinn fyrir yngsta stigið
sem komið var á síðasta haust hefur
þegar skilað miklu. Þar er tekið á svefn-
tíma, heimanámi, afmælum og sam-
ræmingu um gjafir og útivistartíma.
Ekki veitir af að byrja nógu snemma að
ræða um útivistartímann. Þegar samn-
ingnum var komið á hjá okkur í Linda-
skóla sköpuðust góðar umræður og for-
eldrar fengu gagnlegar upplýsingar.
Óánægja kom upp t.d. vegna kvik-
myndasýningar í afmæli. Það sem einum
finnst í lagi, finnst öðrum fráleitt og þess
vegna þarf að ræða hlutina. Foreldra-
samningurinn er góður vettvangur til að
ræða um og samræma hvað má og hvað
ekki. Í öllu þessu samstarfi kynnast
foreldrar innbyrðis, skólanum og kennur-
unum, sem er það sem allt snýst um,
að þekkjast og vera sér meðvitaður um
hlutina.
Er eitthvað nýtt í deiglunni hjá þér í
tengslum við foreldrastarf?
Já, já, það er rosalega spennandi forvarn-
arverkefni sem ég tók þátt í síðasta vetur
en við eigum eftir að sjá hvernig það skilar
sér. Í Samstarfsnefnd um forvarnir í Kópa-
vogi kynntist ég forvarnarmálum í MK.
Nemendur þar höfðu gert forvarnarmynd-
band sem heitir „Þú átt val“ og er fókusinn
á krakka sem tekið höfðu ákvörðun um að
nota ekki áfengi eða vímuefni. Mér finnst
þetta frábær punktur til að beina sjónum
að, þ.e. það eru flottir krakkar í framhalds-
skólum sem ekki nota vímuefni. Síðasta
vetur hófst svo samstarf SAMKÓPS, Önnu
Elísabetar forvarnarfulltrúa í Kópavogi,
nemenda og kennara í MK, námsráðgjafa í
Kópavogi og lífsleiknikennara 8. bekkinga í
grunnskólum Kópavogs um hönnun
námsefnis um forvarnir „Þú átt val“. Þetta
er jafningjafræðsla, þ.e.a.s. nemendur MK
fræða nemendur grunnskólanna.
Í dag stend ég einnig á tímamótum, því
dóttir mín hefur lokið grunnskólagöngu og
ég þar með líka. Í haust verða haldnir að-
alfundir bæði hjá Foreldrafélagi Lindaskóla
og SAMKÓP þar sem ég læt af störfum. Ég
verð að segja að það verður með söknuði
því ég hef kynnst svo mörgu góðu fólki á
liðnum árum og eignast marga góða vini.
Ég vil nota þetta tækifæri og þakka þeim
fyrir frábært samstarf og þakka kærlega
fyrir mig. Bjóðum okkur fram,
tökum þátt, verum virk.
Gott samstarf skiptir
börnin okkar öllu máli
Hvað gera Heimili
og skóli - lands-
samtök foreldra?
• Hvetur til uppbyggingar góðs sam-
starfs og traustra tengsla heimila og
skóla og foreldra innbyrðis.
• Stendur vörð um rétt foreldra og
nemenda til að hafa áhrif á skóla og
samfélag.
• Vinnur fyrir foreldra að hagsmunum
tengdum skólagöngu barna þeirra.
• Gefur út fræðsluefni, veita upplýsing-
ar og ráðgjöf.
• Beitir sér fyrir því að sjónarmið barna
og foreldra séu virt þegar reglur eru
settar og ákvarðanir teknar sem
varða skóla-, uppeldis- og fjölskyldu-
mál.
• Vekur athygli á því sem vel er gert,
m.a. með því að veita viðurkenningar
fyrir vel unnin og árangursrík störf.
• Á í samstarfi við önnur samtök og fé-
lög innanlands og utan sem starfa í
sama eða sambærilegum tilgangi.
• Er talsmaður og málsvari foreldra
skólabarna á landsvísu og gefur um-
sagnir til stjórnvalda og Alþingis.
• Stendur fyrir fundum og ráðstefnum
um skóla-, uppeldis-, forvarnar- og
fjölskyldumál.
börn, ekki getum við látið skólann einan
um uppeldið. Það er samstarf heimila og
skóla sem málið snýst um. Okkur kemur
það við hvernig börnunum okkar líður í
skólanum og eigum að vinna með skólan-
um til þess að þeim líði sem best.
Hvernig geta foreldrar best haft
áhrif á skólaumhverfið og starfs-
hætti skólanna?
Það er einfalt í mínum huga. Með því að
skrá sig í samtökin Heimili og skóla sem
sinna nauðsynlegu starfi, taka þátt í for-
eldrastarfi, bjóða sig fram sem bekkjarfull-
trúa, í foreldraráðið, í foreldrafélagið og í
ýmsar nefndir á vegum félagsins eða skól-
ans. Foreldrar sem taka þátt eru mun upp-
lýstari um gang mála og geta haft áhrif.
Hvernig hefur samstarf heimila og
skóla þróast og hvert stefnir það að
þínu mati?
Samstarfið hefur þróast á jákvæðan og
markvissan hátt til hins betra á síðustu ár-
um. Það er orðið samstarf í raun. Foreldrum
er treyst til að marka stefnu og taka þátt í
alvöru skólasamstarfi. Þá er ég að tala um
þátttöku varðandi sjálfsmat og sjálfstæði
skóla og annað í þeim dúr. Hér áður áttum
við ekkert að vera að skipta okkur af skóla-
starfinu, heldur frekar að sjá um skemmtan-
ir og veitingar, sem er jú gaman líka og ég
tel að foreldrafélögin séu að vinna alveg frá-
bært starf. Þróunin er sem sagt í rétta átt.
Stefnan er tekin á góðan skóla með miklu
samstarfi við virka foreldra.
Foreldrasamninginn þekkir þú vel.
Segðu okkur frá reynslu þinni af
honum.
Foreldrasamningurinn er í raun víðtæk
lausn á margvíslegum vanda sem við for-
eldrar stöndum frammi fyrir, ef allir skrifa
undir. Þegar við uppgötvum að við þurfum
ekki að vera ein um að segja nei við börnin
okkar. Virkt samstarf milli foreldra í bekkn-
um er nauðsynlegur öryggisventill öllum
foreldrum. Umræðan sem skapast þegar
samningnum er komið á er mjög gagnleg.
Foreldrar heyra sjónarmið frá ýmsum
hliðum og þegar allir leggjast á
eitt þá ganga hlutirnir einfald-
lega betur. Við virðum úti-
vistarreglurnar, við vitum
hvar börnin okkar eru
og með hverjum.
ágúst 2003