Morgunblaðið - 02.09.2003, Síða 28

28 ÞRIÐJUDAGUR 2. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
TALSMENN herforingja-stjórnarinnar í Búrma(sem vilja kalla landiðMyanmar) sögðu í gær
að fullyrðingar bandarískra stjórn-
valda um að Aung San Suu Kyi,
leiðtogi stjórnarandstöðunnar í
Búrma og handhafi friðarverðlauna
Nóbels, væri komin í hungurverk-
fall til að mótmæla fangelsun sinni,
væru „með öllu tilhæfulausar“ og
„stórundarlegar“.
Á sunnudag sendi bandaríska ut-
anríkisráðuneytið frá sér tilkynn-
ingu þar sem sagði, að bandarísk
stjórnvöld hefðu „verulegar
áhyggjur“ af heilsu Suu Kyi; hún
væri nú komin í hungurverkfall.
Einskis var getið um það í tilkynn-
ingunni hvaðan þessar upplýsingar
voru komnar, en kröfur ítrekaðar
um að hún yrði látin laus.
Í svaryfirlýsingu frá utanríkis-
ráðuneyti Búrma segir, að stjórnin
sé „mjög ákveðið þeirrar skoðunar,
að það sé stórundarlegt af banda-
ríska utanríkisráðuneytinu að setja
fram slíkar fullyrðingar án þess að
gefa upp neinar heimildir þeim til
staðfestingar.“ Stjórnin sé sam-
mála því að ríkisstjórnir séu ábyrg-
ar fyrir mannsæmandi aðbúnaði
pólitískra fanga. Búrmastjórn sé
hins vegar ekki aðeins ábyrg fyrir
velferð Suu Kyi einnar, heldur
einnig allra hinna 50 milljóna íbúa
landsins, að því er segir í yfirlýsing-
unni.
Hertar þvinganir
Suu Kyi var hneppt í varðhald 30.
maí sl., í kjölfar þess að til blóðugra
átaka kom milli hóps stuðnings-
manna hennar og andstæðinga
norðarlega í landinu. Herforingja-
stjórnin hefur haldið því fram að
varðhaldið sé til að tryggja öryggi
Suu Kyi sjálfrar og gæta stöðug-
leika í landinu.
Handtaka Suu Kyi og háttsettra
félaga hennar í Þjóðarbandalaginu
fyrir lýðræði, NLD, vakti reiði um
allan heim og efnahagsþvinganir
gegn Búrma voru hertar – Banda-
ríkjamenn hertu viðskiptabann sitt,
Japanir gerðu hlé á þróunarhjálp-
arfjárfestingaráætlun sinni og Evr-
ópusambandið frysti innistæður
Búrmastjórnar í evrópskum bönk-
um.
Reynslan hefur þó sýnt að her-
foringjarnir láta allar heimsins
þvingunaraðgerðir lítið á sig fá.
Þeir hafa aðgang að fúlgum fjár á
reikningum í Tælandi – afrakstr-
inum af vopna-, eiturlyfja- og öðr-
um smyglviðskiptum – á meðan
íbúar landsins sökkva í æ dýpri fá-
tækt.
Talsmenn herforingjastjórnar-
innar neita að gefa upp hvar Suu
Kyi sé í haldi eða hve lengi ætlunin
sé að halda henni í einangrun.
Alfredo Mallet, varafulltrúi Al-
þjóðanefndar Rauða krossins í
Rangoon (Yangon), sagðist ekki
geta staðfest fregnir af meintu
hungurverkfalli Suu Kyi, þar sem
enginn fulltrúi samtakanna hefði
fengið að sjá hana síðan 28. júlí sl.
„Við vitum það ekki fyrr en við
fáum að sjá hana aftur,“ tjáði
Mallet AP-fréttastofunni.
Jafnvel háttsettir samherjar Suu
Kyi sögðust í gær tortryggnir á
sannleiksgildi fregna af meintu
hungurverkfalli hennar. Sögðu þeir
að nýlega hefði verið komið til
hennar sendingu af bókum, fötum
og lyfjum.
Á laugardag kynnti Khin Nyunt,
hershöfðingi og yfirmaður leyni-
þjónustu hersins, sem nýlega bætti
á sig titli forsætisráðherra, nýjan
Óstaðfest hung
er herforingjar
Aung San Suu Kyi talar í R
hefur verið í haldi herfori
Fullyrðing bandarískra stjórnvalda um að
Aung San Suu Kyi sé komin í hungurverk-
fall gegn fangelsun sinni hefur beint at-
hygli umheimsins enn á ný að ástandinu í
Búrma. Herforingjastjórnin boðaði um
helgina nýja lýðræðisumbótaáætlun.

 







  
 



$   
&$'$
* +$$+,) 
 -,$'   ,( 
. +$  ().
/ ') 01
*)'  +   $0
+ 1" $ . $ 5
+ 
$( 5 0 +6(
 $*  , ')1
8 9
* *2 (
 5
  ): + 0 ) 177
 *$ 5+$ ,2  $ +6 $$( (
+ ,2 ')
80 $
$() *$
$<$)
*2 (
+,( + $
=3 +) 2 $ 
 ) $1!
> + +
+2() ) 
  0
* +)'++ ?)$ 3 '$(0 )
,$$
)
 * + , +
 +$(, ++)

ALÞÝÐUSAMBAND Ís-lands hefur lagt framformlega kvörtun til um-boðsmanns Alþingis
vegna mismununar stjórnvalda á
lífeyriskjörum starfsmanna sinna,
eftir því hvort þeir tilheyra stétt-
arfélögum opinberra starfsmanna
eða verkalýðsfélögum á almennum
markaði. Segir í rökstuðningi fyrir
kvörtuninni til umboðsmanns Al-
þingis að mismununin feli í sér brot
á jafnræðisreglu stjórnarskrárinn-
ar og stjórnsýslulaga.
Fram kemur að mismununin sé í
grófum dráttum tvíþætt. Annars
vegar sé hún fólgin í mismunandi
lífeyrisréttindum starfsmanna.
Þannig greiði ríkið 11,5% mótfram-
lag í lífeyrissjóð vegna opinberra
starfsmanna, en 6% vegna starfs-
manna sem séu í félögum innan
ASÍ. Það þýði að 25 ára gamall
maður sem greiðir af 100 þúsund
kr. mánaðarlaunum og hefur lífeyr-
istöku 67 ára fái tæp 89% í lífeyri.
Sé maðurinn hins vegar í verka-
lýðsfélagi á almennum markaði
geti hann gert ráð fyrir að fá 63% í
lífeyri við 67 ára aldur.
Ríkið tryggir greið
sé um halla að ræ
Hins vegar felst mism
því að verði halli á lífeyr
opinberra starfsmanna try
ið samkvæmt lögum greið
sem á vantar með viðbótar
þannig að ekki þurfi að ske
indi. Lífeyrissjóðir starfs
almennum markaði verða
ar að standa sjálfir undir þ
indum sem lofað er. Van
þess verður að skerða rétt
Grétar Þorsteinsson, fo
þýðusambands Íslands,
ASÍ hafi í mörg ár reynt a
réttindi jöfnuð. Síðast hafi
ið reynt í viðræðum við
ráðuneytið í framhaldi
komulagi sem gert hafi
desember fyrir einu og
síðan. Nokkuð ríkur þátt
samkomulagi hafi
væntanlegar viðræður u
Viðræður ASÍ og fjármálaráðuneytisins um jöfnun
Mismunun í lífe
skotið til umb
Grétar Þorsteinsson
LÍTIÐ LÆRT AF MISTÖKUM
Annað árið í röð missa börn áKjalarnesi viku framan afskólaárinu vegna þess að skól-
inn þeirra, Klébergsskóli, er ekki tilbú-
inn. Kennararnir þeirra hafa litla sem
enga aðstöðu haft til að byrja að und-
irbúa kennslu þeirra af sömu ástæðu.
Þetta er raunar ekki bara í annað
skipti, sem skólastarf raskast vegna
byggingaframkvæmda; í frétt í Morg-
unblaðinu í gær upplýsir Sigþór Magn-
ússon skólastjóri að þetta sé í fjórða
skiptið.
Töfin, sem varð á því í fyrra að börn-
in í Klébergsskóla fengju lögbundna
kennslu, vakti hins vegar mikla athygli
og umræður um hvort það gæti verið að
borgarkerfið væri ekki í stakk búið til
að tryggja að grundvallaratriði í skóla-
starfi á borð við það að kennsluhúsnæði
sé tilbúið, væru í lagi. Í ágústlok í fyrra
var haldinn fundur í fræðsluráði
Reykjavíkur, þar sem fulltrúar meiri-
hluta Reykjavíkurlistans bókuðu eftir-
farandi: „Vegna mikilla framkvæmda
við skólabyggingar er leitt að starf
tefst lítillega í nokkrum skólum borg-
arinnar. Þakka ber samstarfsvilja og
þolinmæði skólafólks og nemenda í
þeim. Í einum þeirra, Klébergsskóla,
er ljóst að ástand er sýnu verst og ber
að draga lærdóm af. Það hlýtur að
verða markmiðið að skólar verði til-
búnir og hæfir til kennslu þegar starf
hefst að hausti.“
Spyrja má hvort starfsfólk skóla,
börn og foreldrar eigi að vera sátt við
að það sé „markmiðið“ að skólahúsnæði
sé tilbúið á haustin, þannig að börnin
fái þá kennslu, sem þeim ber. Alltént er
deginum ljósara að „markmið“ borgar-
stjórnarmeirihlutans hefur ekki náðst
og lítið varð úr lærdómnum, sem átti að
draga af mistökum síðasta árs. Klé-
bergsskóli hóf ekki kennslu fyrr en í
gær, viku á eftir áætlun.
Þetta gerist þrátt fyrir að Rúnar
Sigmarsson, yfireftirlitsmaður með
framkvæmdum við skólann, hafi sagt
hér í blaðinu 10. júlí sl. að stefnt væri
að því að ljúka viðbyggingunni fyrir
skólasetningu. Fræðslustjórinn í
Reykjavík, Gerður G. Óskarsdóttir,
lýsti því sömuleiðis yfir hér í blaðinu
15. ágúst sl. að stefnt væri að því að
ljúka viðbyggingu við Klébergsskóla
fyrir skólasetningu. Gerður reiknaði þá
ekki með neinni töf á upphafi skóla og
taldi allar líkur á að skólastarf hæfist á
réttum tíma í öllum skólum. Í Morg-
unblaðinu í dag segir Gerður G. Ósk-
arsdóttir hins vegar að röskun á skóla-
starfi hafi verið „óhjákvæmileg“.
Það nær auðvitað ekki nokkurri átt
að það skuli eiga sér stað haust eftir
haust að skólahúsnæði nemenda í
Reykjavík sé ekki tilbúið þegar skóla-
árið hefst, hvað þá að það eigi sér ítrek-
að stað í sama skólanum. Væntanlega
hefur verið gerð áætlun til lengri tíma
um byggingu viðbyggingarinnar við
Klébergsskóla og það vekur furðu að
ekki skuli vera hægt að skipuleggja
framkvæmdirnar betur en þetta. Yfir-
völd fræðslumála í borginni geta alls
ekki firrt sig ábyrgð á þessu ástandi
mála, hvorki fræðslustjórinn í Reykja-
vík né pólitískir yfirboðarar hans.
Í Garðabæ liðu fimm vikur frá því
ákvörðun var tekin um að setja á stofn
einkarekinn grunnskóla á vegum
Hjallastefnunnar og þar til skólinn var
tilbúinn á tilsettum tíma og kennsla
hófst í síðustu viku. Í Reykjavík eru
klúður eins og það, sem átt hefur sér
stað vegna framkvæmda við Klébergs-
skóla, að verða árviss viðburður. Málið
er hið vandræðalegasta fyrir borgar-
stjórnarmeirihlutann, í ljósi áherzlu
hans á að borgin sjái nánast alfarið um
rekstur grunnskóla, en einkaaðilum sé
þar síður treystandi. Þvert á móti virð-
ist hið svifaseina borgarkerfi ekki ráða
við verkefnið.
ÆVINTÝRALEG HUGMYND
Fyrir þá er standa utan við landbún-aðarkerfið getur stundum verið
erfitt að átta sig á þeim hugmyndum
sem þar koma upp. Samkvæmt frétt í
Morgunblaðinu á sunnudag hefur
Áburðarverksmiðjan óskað eftir því við
bændasamtökin að hafin verði athugun
á útflutningi á heyi þar sem bændur sjá
fram á að sitja uppi með umframbirgðir
af heyi í haust vegna góðrar sprettu á
túnum landsins í sumar. Víða hafa
bændur lokið þriðja slætti.
Bændasamtökin hafa sett sig í sam-
band við systursamtök sín í Evrópu og
verður að því búnu tekin ákvörðun um
framhaldið. Á heimasíðu Bændasam-
taka Íslands kemur fram að könnunin er
gerð í samvinnu við Útflutningsráð og
viðskiptaþjónustu utanríkisráðuneytis-
ins.
Í sjálfu sér er ekkert nema gott eitt
um það að segja ef hægt er að flytja út
hey til Evrópu, þar sem miklir þurrkar
hafa víða sett strik í reikninginn hjá
bændum. Hins vegar kárnar gamanið ef
sá útflutningur getur einungis átt sér
stað með opinberum niðurgreiðslum.
Mesti kostnaðurinn við útflutninginn
felst í því að flytja heyrúllurnar á milli
landa og er talið að bændur þurfi að fá
um 1.200 krónur á rúlluna til að fá upp í
útlagðan kostnað.
„Því fylgir mikill kostnaður fyrir
bændur ef þeir þurfa að losa sig sjálfir
við heyið. Þann kostnað getum við spar-
að okkur ef við getum flutt heyið út. Ef
það munar ekki mjög miklu á því að út-
flutningurinn standi undir sér finnst
mér mjög líklegt að menn líti í kringum
sig með styrki,“ segir Haraldur Har-
aldsson, stjórnarformaður Áburðar-
verksmiðjunnar, í samtali við Morgun-
blaðið á sunnudag.
Hvers vegna ættu íslenskir skatt-
greiðendur að styrkja útflutning á heyi?
Aðrar atvinnugreinar verða að sætta sig
við að bera sjálfar þann kostnað er hlýst
af rekstrinum. Þær geta ekki leitað í
ríkissjóð til að leysa margvísleg vanda-
mál sem upp kunna að koma heldur
verða þær að tryggja að framleiðslan
standi undir rekstrarkostnaði. Í land-
búnaði gilda hins vegar önnur lögmál.
Jafnvel þegar tíðarfar er með þeim
hætti að kjöraðstæður myndast virðist
vera hægt að finna ný tækifæri til að
senda reikning til skattgreiðenda. Það
að styrkja útflutning á heyi hlýtur hins
vegar að vera með ævintýralegustu
hugmyndum sem upp hafa komið í lang-
an tíma.
Guðni Ágústsson landbúnaðarráð-
herra benti í síðustu viku á að hægt væri
að nota umframhey til landgræðslu-
verkefna. Hann tók þó fram að hann sæi
ekki fram á að ríkissjóður styrkti bænd-
ur til slíkra verkefna. Landbúnaðarráð-
herra sagðist ekki hafa áhyggjur af
vanda bænda vegna hins góða tíðarfars.
Undir þau orð ber að taka.