Morgunblaðið - 02.09.2003, Page 32

LISTIR
32 ÞRIÐJUDAGUR 2. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
KARLAKÓRINN Sängerrunde
Schwoich frá Týról í Austurríki er
staddur hér á landi og heldur tón-
leika á Höfn á Hornafirði í kvöld,
þriðjudagskvöld, kl. 19.30 og í Nor-
ræna húsinu kl. 19.30 á fimmtudag.
Kórinn var stofnaður árið 1892
og hefur nú á að skipa 24 röddum.
Kórinn flytur einkum austurrísk og
týrólsk þjóðlög. Hann hefur hlotið
fjölmörg verðlaun í heimalandi sínu
og vakið athygli erlendis fyrir
vandaðan flutning þjóðlaga-
tónlistar, m.a. fyrir jóðlið.
Karlakórinn Sängerrunde Schwoich er staddur hér á landi þessa dagana.
Karlakór frá Týról
á tónleikaferðalagi
K
ynlíf veitir útivinn-
andi konum í Texas í
Bandaríkjunum
mesta hamingju
samkvæmt könnun
frá því fyrr á þessu ári. Næst-
skemmtilegast þykir þeim að hitta
vini sína eftir vinnu og svo að borða
kvöldmat, slappa af, borða hádeg-
ismat, fara í líkamsrækt, biðja
bænirnar, tala við vinnufélagana,
horfa á sjónvarpið, tala í símann
heima hjá sér, blunda, elda, kaupa
inn og nota heimilistölvuna. Það
veitir þeim minnsta hamingju að
ferðast til vinnu á morgnana, næst-
minnsta að vinna og þriðja minnsta
að ferðast aftur heim úr vinnu. At-
hygli vekur að það veitir konum í
Texas litla lífsfyllingu að annast
börnin sín en það verkefni var í
fjórða neðsta
sæti á listan-
um. Þeim þyk-
ir það álíka
gefandi og að
sinna heim-
ilisstörfunum
enda verja þær jafnmiklum tíma til
þessara starfa. Það vekur sérstaka
athygli að þær eyða tvöfalt meiri
tíma í að horfa á sjónvarpið.
Í sömu könnun voru konurnar
spurðar hvaða félagsskapur veitti
þeim mesta hamingju. Þar eru vin-
irnir efstir á blaði. Næstefstir eru
foreldrar og annað skyldfólk, en
eiginmaðurinn er í þriðja sæti.
Börnin eru í fjórða sæti og sam-
starfsmenn í fimmta. Við-
skiptavinir eru í sjötta sæti og að
síðustu sögðust konurnar frekar
vilja vera einar en að verja tíma
sínum með yfirmanninum en hann
var neðstur á listanum sem settur
var saman úr svörum um það bil
eitt þúsund kvenna.
Þetta eru auðvitað stórmerki-
legar niðurstöður. Hvernig stend-
ur á því að fólk vill frekar horfa á
sjónvarpið en sinna börnum sín-
um? Hvers vegna eignast fólk
börn? Af hagkvæmnisástæðum?
Vegna samfélagslegs þrýstings?
Og hvernig stendur á því að fólk
vill frekar verja tíma með vinum
sínum og foreldrum en þeim sem
það hefur ákveðið í votta viðurvist
að eyða allri ævinni með? Er eitt-
hvað að hjónaböndum þessara
kvenna í Texas eða er eitthvað að
hjónaböndum yfirleitt? Á fólk
kannski ekki að ganga í hjóna-
band?
Þessi könnun veldur satt að
segja talsverðum vonbrigðum. Eða
hvað? Erum við svona? Eins og
mismunandi nákvæmar eftirgerðir
af Samönthu Jones í Beðmálum í
borginni, með kynlíf á heilanum,
fráhverf hjónaböndum og með
andstyggð á börnum?
Auðvitað verður hver og einn að
svara fyrir sig en niðurstöðurnar
hljóta að reka mann til þess að
velta því fyrir sér hvað það er sem
gerir mann hamingjusaman.
Richard Layard, hagfræðipró-
fessor við London School of
Economics, hélt þrjá fyrirlestra
við skólann í mars síðastliðnum
þar sem hann reyndi að komast til
botns í því hvað gerði fólk ham-
ingjusamt. Hann vitnar til könn-
unarinnar um Texaskonurnar en
bendir einnig á sláandi niðurstöður
rannsókna síðastliðin fimmtíu ár
víða í heiminum sem benda til þess
að þrátt fyrir að fólk sem býr í
mestu velsældarríkjum heims hafi
talsvert meira fé á milli handanna
nú en fyrir fimmtíu árum þá sé það
ekki hamingjusamara. Þetta er
merkileg niðurstaða vegna þess að
kannanir sýna að ríkara fólk segist
iðulega vera hamingjusamara en
fátækt fólk og því mætti ætla að ef
þjóð verður ríkari ætti hún að
verða hamingjusamari. En niður-
staðan er þversagnarkenndari en
svo: Það er rétt að einstaklingur
sem verður ríkari verður ham-
ingjusamari en samfélag sem verð-
ur ríkara eykur ekki hamingju
einstaklinganna sem það sam-
anstendur af.
Skýringarnar á þessu telur
Layard meðal annars vera tvær.
Fólk aðlagast fljótt bættum lífs-
háttum. Miðstöðvarofnar þóttu
lúxus fyrir þrjátíu árum en nú eru
þeir sjálfsagður hlutur. Önnur og
veigameiri skýring er sú að fólk
ber sig saman við aðra í tekjum.
Nemendur við Harvardháskóla
voru spurðir hvort þeir vildu held-
ur (a) 50.000$ í árslaun meðan aðr-
ir fengju helming af því eða (b)
100.000$ meðan aðrir fengju tvisv-
ar sinnum meira. Flestir kusu fyrri
kostinn. Þeir voru ánægðir með
minna svo lengi sem þeir höfðu
meira en aðrir. Og það kannast
sennilega margir við að vera hæst-
ánægðir með launin sín þar til þeir
komast að því hvað samverkamenn
þeirra eða nágrannar eru með.
Fyrir vikið, segir Layard, eru
margir að skjóta sig í fótinn með
því að vinna sífellt meira til þess að
þéna meira eða fá launahækkun;
þeir kunna að hafa meira upp úr
krafsinu en þeir verða ekkert ham-
ingjusamari vegna þess að tekjur
náungans hækka líka. Að auki hafa
hinir vinnuglöðu lífsgæðakapp-
hlauparar sífellt minni frítíma sem
þeir meta mikils og með öðrum
hætti ef marka má könnunina
meðal Harvardnemanna. Þeir voru
spurðir hvort þeir vildu heldur (a)
tvær vikur í orlof meðan aðrir
fengju aðeins eina eða (b) fjórar
vikur meðan aðrir fengju átta. Og
flestir völdu síðari kostinn. Þeir
vildu fá eins langt frí og þeir mögu-
lega gátu burtséð frá því hvað aðr-
ir fengju.
Layard dregur þá ályktun af
þessu að það sé æskilegt að ríki,
sem vill stuðla að aukinni ham-
ingju meðal þegna sinna, hækki
skatta vegna þess að skattar dragi
úr vilja fólks til þess að vinna eft-
irvinnu og afla sér aukinna tekna.
En bíðið við. Þarna talar aug-
ljóslega dæmigerður hagfræð-
ingur. Hirðum bara peningana af
liðinu ef það kann sér ekki hóf, seg-
ir hann. En ætti ekki frekar að
spyrja hvers vegna liðið kunni sér
ekki hóf. Hvers vegna vill fólk allt-
af meira og meira? Og meira en
náunginn? Þarf ekki að spyrja
spurninga um það neysluhrjáða
samfélag sem velsæld Vesturlanda
hefur skapað? Herfileg mynd hins
spillta hugarfars þess birtist dag-
lega í fjölmiðlum og í skáldsögum á
borð við þær sem Frakkinn
Houellebecq hefur orðið hvað um-
deildastur fyrir og lýsa Evrópu-
manninum sem hnignandi, grunn-
um, eigingjörnum, neysluþjáðum,
ráðvilltum, ófullnægðum og óham-
ingjusömum. Ég geri ekki ráð fyrir
að skattahækkun bjargi þessu
ástandi.
Spilling
hugar-
farsins
Hvers vegna vill fólk alltaf meira?
VIÐHORF
eftir Þröst
Helgason
throstur@mbl.is
HALDNIR voru á dögunum tónlist-
ardagar Vestmannaeyja með Mast-
erclass-hópi Áshildar Haraldsdóttur
og fleiri. Hópurinn samanstóð af 24
efnilegum tónlistarmönnum víðsveg-
ar af landinu. Haldir voru tónleikar á
Heilbrigðisstofnun Vestmanneyja,
Höllinni auk þess sem hópurinn æfði
frá morgni til kvölds í Tónlistarskóla
Vestmannaeyja. Leiðbeinendur á
námskeiðinu voru auk Áshildar,
Guðný Guðmundsdóttir konsert-
meistari Sinfóníunnar, Sigurgeir
Agnarsson og Linda Margrét Gunn-
arsdóttir.
Frumlegustu tónleikarnir fóru
fram í Klettshelli í Ystakletti. Farið
var á skoðunarbátnum Víkingi sem
Sigurmundur Einarsson ferðamála-
frömuður í Vestmannaeyjum rekur.
Bátnum var komið fyrir á bóli í hell-
inum og Sigurmundur skapaði
stemmningu með því að fleytta 20
kertum. Tónleikarir hófust með leik
Guðnýjar og Áshildar. Síðan fylgdi
hvert tónlistaratriðið á fætur öðru við
mikinn fögnuð viðstaddra. Bjargfugl-
inum virtist einnig líka tónlistin.
Lundinn flaug sem aldrei fyrr og rit-
an lék sér á fluginu og fór hrunadans
sem endaði með skvampi í sjónum.
Þannig tóku allir viðstaddir þátt í tón-
leikunum hver á sinn hátt. Hljóm-
burður í klettshelli er stórbrotinn og
voru því tónleikarnir eyrnakonfekt
fyrir alla og tilbreyting í tónlistarlífið.
Þettað er í annað sinn sem Mast-
erclass-hópurinn heldur til æfinga og
tónleikahalds í Vestmannaeyjum og
er það vel þegið af mörgum Eyjabú-
um.
Lundinn og ritan á
tónleikum í Ystakletti
Morgunblaðið/Sigurgeir
Tónlistarfólkið að loknum tónleikunum í Klettshelli í Ystakletti.
Vestmannaeyjum. Morgunblaðið.
GÍSLI Helgason
og hljómsveit
halda tónleika á
Næstabar, Ing-
ólfsstræti, annað
kvöld, miðviku-
dagskvöld, kl. 22.
Með Gísla leika
Tómas M. Tóm-
asson á bassa,
Zophie M.
Schoonjans á
hörpu og Herdís Hallvarðsdóttir á
gítar. Flutt verða m.a. lög af nýleg-
um diski Gísla, Flautað fyrir horn.
Blokkflautu-
tónleikar með
djassívafi
Gísli
Helgason
MÓTETTUKÓR Hallgrímskirkju er
að hefja sitt 22. starfsár en kórinn
var stofnaður af stjórnanda sínum,
Herði Áskelssyni, haustið 1982. Kór-
inn getur bætt við sig góðu söngfólki
í allar raddir og verða inntökupróf í
Hallgrímskirkju dagana 3. og 4.
september.
Síðasta starfsár var helgað
tuttugu ára starfsafmæli kórsins og
kom kórinn fram á mörgum tónleik-
um, þar sem m.a. voru fluttar jóla-
óratóríur eftir Bach og John
Speight, allar mótettur Bachs og
óratórían Elía eftir Mendelssohn. Í
vetur verður m.a. æfð messa eftir
Frank Martin fyrir tvo kóra til flutn-
ings á tónleikum í nóvember og er
þar um samstarfsverkefni við Schola
Cantorum að ræða. Í desember
verða árlegir jólatónleikar í Hall-
grímskirkju með hefðbundnum
hætti. Eftir jól hefst undirbúningur
fyrir tónleika í tengslum við Boðun-
ardag Maríu, þar sem m.a. verður
flutt Magnificat eftir J.S. Bach. Á
vordögum stefnir Mótettukórinn í
söngför til Mið-Evrópu.
Skráning fer fram í Hallgríms-
kirkju.
Morgunblaðið/Golli
Mótettukór Hallgrímskirkju hefur starfað frá árinu 1982.
Mótettukór Hallgríms-
kirkju hefur vetrarstarfið
Seltjarnarneskirkja Kirkjukórinn
við Zions-kirkjuna í Bethel syngur á
tónleikum kl. 20:30. Kirkjukórnum
stjórnar Roland Muller,
en auk kórsins leikur blásarakvart-
ett frá Bethel.
Í DAG
 Sjá einnig Staður og stund á mbl.is
VETRARSTARF Sinfóníuhljóm-
sveitar áhugamanna hefst í dag með
æfingu í Seltjarnarneskirkju kl. 20.
Dagskrá vetrarins er fjölbreytt og
verða haldnir a.m.k. sex tónleikar.
Fyrstu tónleikar verða 5. október og
verða þá flutt verk eftir Tsjajkovskí,
Sibelius og Hildigunni Rúnarsdótt-
ur. Stjórnandi verður Óliver Kentish
og einleikari á selló Nicole Vala Car-
iglia.
Hljómsveitina skipa að jafnaði 40–
60 manns, en alls hafa meira en 130
manns leikið með henni í lengri eða
skemmri tíma. Æfingar eru eitt
kvöld í viku, á þriðjudagskvöldum, og
starfsárið er frá september til maí.
Fjöldi þekktra, íslenskra einleik-
ara og einsöngvara hefur komið fram
með hljómsveitinni og sveitin hefur
átt samstarf við marga kóra, bæði á
höfuðborgarsvæðinu og úti á lands-
byggðinni. Hljómsveitin hefur fast
aðsetur í Seltjarnarneskirkju. Æf-
ingar og flestir tónleikar hennar fara
þar fram.
Hægt er að bæta við hljóðfæra-
leikurum í hljómsveitina, einkum í
strengjadeildir. Áhugafólki er bent á
að hafa samband við Ingvar Jónas-
son eða mæta á æfingu í Seltjarnar-
neskirkju.
Laus pláss
hjá SÁ
♦ ♦ ♦