Morgunblaðið - 09.09.2003, Blaðsíða 48

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 9. SEPTEMBER 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Næring ekki
refsing
MIKILL áhugi er á ferðum á leik Íslands og
Þýskalands í knattspyrnu sem fram fer í Ham-
borg í Þýskalandi 11. október næstkomandi, og
er uppselt í ferðir tveggja ferðaskrifstofa á leik-
inn.
KSÍ hefur útvegað 1.800 miða á landsleikinn,
en leikvangurinn þar sem leikurinn fer fram
rúmar 50.000 áhorfendur. Flestir sem panta
miða eru Íslendingar búsettir á meginlandi Evr-
ópu og fyrirtæki og félagasamtök. Geir Þor-
steinsson, framkvæmdastjóri KSÍ, segir að
reynt verði að útvega fleiri miða á leikinn enda
mikill áhugi bæði hér heima og erlendis.
Samtals hafa selst upp öll 340 sætin í ferðir á
vegum þeirra tveggja ferðaskrifstofa sem buðu
upp á ferðir á leikinn.
Landsleikurinn í Hamborg
KSÍ reynir að
útvega fleiri miða

Uppselt/25
ÉG var nýkominn í vinnuna þegar ég las um bruna
heima hjá mér á fréttavef Morgunblaðsins. Mér
var töluvert brugðið, hringdi í konuna mína og var
mjög mikið niðri fyrir,“ segir Bóas R. Bóasson, en
heimili hans í Flétturima 4 brann í gærmorgun.
Eldurinn kom upp skömmu eftir að fjölskyldan fór
að heiman um morguninn og voru upptök hans í
þvottahúsinu. Eldsupptök eru í rannsókn, en ekki
er talið ólíklegt að kviknað hafi í út frá þurrkara.
„Ég náði í konuna mína og við vorum komin
heim um níuleytið. Þá var þetta blessunarlega af-
staðið og slökkvistarfi lokið. En maður er sleginn
og finnst eins og heimurinn hafi hrunið smástund,
en svo heldur maður bara áfram,“ segir hann.
Íbúðin þar sem þau hjón bjuggu ásamt tveimur
börnum sínum er gjörónýt sem og allt innbú. Íbúð-
in er vel tryggð að sögn Bóasar.
Tvívegis lent í brunatjóni
Fjölskyldan flutti inn í Flétturimann í mars síð-
astliðnum, en svo ótrúlega vill til að þetta er í ann-
að skiptið sem þau lenda í reynslu sem þessari, því
það kviknaði í íbúð þeirra í Berjarima í ágúst í
fyrra. „Þá kviknaði í út frá þurrkara, en skemmdir
urðu minniháttar,“ segir Bóas. „Þetta getur komið
fyrir. Manni er greinilega ætlað að læra eitthvað
mikið í lífinu.“
Aðspurður segir Bóas atburð sem þennan mun
meira áfall í annað skipti. „Þegar svona gerist í
fyrsta skipti tekst manni pínulítið að taka hlut-
unum létt, sérstaklega þegar skaðinn er ekki mik-
ill. En þegar það kviknar í hjá manni öðru sinni
finnst manni ekki að maður eigi slíkt skilið. Þetta
er áfall og þrátt fyrir að maður sé bjartsýnn og
hress núna, aðeins 10–12 tímum eftir atburðinn, á
maður kannski eftir að átta sig betur á hlutunum á
morgun.“
Lögreglan og slökkvilið ráðlögðu fjölskyldunni
að fá áfallahjálp og segir Bóas að hún muni þiggja
hana og fá aðstoð næstu daga.
Morgunblaðið/Júlíus
Slökkvilið og lögregla höfðu mikinn viðbúnað
þegar tilkynnt var um eldinn í íbúðarblokkinni.
Annar bruninn á rúmu ári
„Eins og heim-
urinn hafi hrunið
smástund“
UMSÓKNUM um örorkumat
hefur fjölgað mjög mikið und-
anfarið ár eða um yfir 50% þeg-
ar tekið er um þriggja mánaða
tímabil í vor og borið saman við
sama tímabil á síðasta ári. Sam-
bærileg aukning hefur orðið í
umsóknum um endurhæfingar-
lífeyri.
Sigurður Thorlacius trygg-
ingayfirlæknir segir að erfitt sé
að átta sig á hvað valdi þessari
miklu fjölgun umsókna um ör-
orkumat. Þó megi benda á
ákveðin atriði. Þannig hafi at-
vinnuleysið síðasta áratuginn
verið meira en áratugina þar á
undan. Það verði ef til vill
smám saman til þess að fólki á
örorku fjölgi. Heilsa þeirra sem
séu atvinnulausir lengi versni,
auk þess sem þeir sem séu frek-
ar lélegir til heilsunnar en tolli
á vinnumarkaði séu ef til vill
þeir fyrstu sem sagt sé upp og
sæki þá um örorkubætur. Þeir
hafi hins vegar þrjóskast við
meðan þeir voru í vinnu. Þar að
auki hafi atvinnuleys-
isbætur ekki haldið í
við hækkun örorku-
bóta. Einhver hafi
nefnt að munurinn
þar á sé um 20 þúsund
krónur.
Vilja frekar
örorkubæturnar
„Það þýðir náttúr-
lega að menn vilja
frekar örorkubæturn-
ar. Þeir sem eru lang-
tímaatvinnulausir og
eru kannski ekki við góða heilsu
en sem mundu ella alveg eins
geta hugsað sér að sækja um
atvinnuleysisbætur,“ sagði Sig-
urður.
Hann sagðist hafa gert könn-
un á þessu í vor. Á tímabilinu
frá 1. mars til 7. júní í ár hefðu
umsóknir um ör-
orkubætur verið 394
talsins en á sama
tíma á árinu 2002
hefðu þær verið 255.
Aukningin er 55%.
Sigurður sagðist
einnig hafa athugað
hvort verið gæti að
fólk sækti í minna
mæli um annars
konar bætur, þ.e.a.s.
endurhæfingarlíf-
eyri, en nærfellt
eins mikil aukning
hefði verið á umsóknum þar.
Umsóknir í þeim efnum voru
207 talsins í fyrra en 304 á sama
tímabili í ár.
Endurhæfingarlífeyrir er
jafnhár örorkubótum, en hann
er einungis úrskurðaður í eitt
til eitt og hálft ár þegar horfur
eru óljósar og fólk til dæmis
enn í meðhöndlun.
Sigurður sagði að það væru
margir þættir sem spiluðu inn í
mat á örorku. Örorkumatsstað-
allinn sem unnið væri eftir og
komið hefði til í september 1999
gengi að hluta til út á líkamlega
færni en einnig út á andlega
færni.
Sigurður sagði að sömuleiðis
væru sjúkradagpeningar alltof
litlir. Á hinum Norðurlöndunum
væru sjúkradagpeningar að
minnsta kosti ekki minni en ör-
orkubætur og jafnvel meiri.
Hér væru sjúkradagpeningar
hjá þeim sem ekki ættu rétt hjá
einhverju verkalýðsfélagi svo
litlir að enginn lifði af þeim og
þess vegna legði fólk áherslu á
að fá örorkumat fljótt. Ef hins
vegar sjúkradagpeningarnir
hefðu verið mannsæmandi hefði
það kannski aldrei sótt um ör-
orkubætur. „Þetta virkar svolít-
ið gegn tilgangi sínum,“ sagði
Sigurður.
Um 50% fjölgun um-
sókna um örorkumat
Sambærileg aukning í umsókn-
um um endurhæfingarlífeyri


 

   
 










    LÍTIÐ hlaup hófst í Skaftá á
sunnudag en var strax í rénun
í gær. Heimamenn urðu varir
við megna brennisteinsfýlu síð-
degis á sunnudag og fannst
lyktin fram eftir degi í gær.
Sverrir Elefsen á vatnamæl-
ingasviði Orkustofnunar sagði
að í raun hefði verið um
„hálft“ hlaup að ræða þar sem
vatnsrennslið hefði aðeins ver-
ið til hálfs á við það sem
venjulega telst. Um miðjan
dag í gær mældist vatns-
rennslið við Sveinstind um 400
rúmmetrar á sekúndu en í
venjulegu hlaupi er það á
bilinu 800–1.000 rúmmetrar/
sek. Síðast var „alvöru“ hlaup
í Skaftá fyrir tæpu ári.
Sverrir sagði að í gærmorg-
un hefði hlaupið verið í rénun
við Sveinstind en verið í há-
marki snemma á sunnudags-
morgun. Taldi Sverrir að um
leka á jarðhitavatni hefði verið
að ræða úr Skaftárkötlum, auk
þess sem miklar rigningar á
svæðinu að undanförnu hefðu
aukið rennsli í ánni. Rennslið í
síðustu viku var í kringum 200
rúmmetra á sekúndu. „Þetta
er það lítið hlaup að við feng-
um ekki aðvörun á mælitækj-
um okkar,“ sagði Sverrir.
„Hér vaknaði fólk við lykt-
ina í morgun,“ sagði Sigurrós
Gunnarsdóttir, húsfreyja á
bænum Hvammi í Skaft-
ártungu, við Morgunblaðið í
gær. Hún sagði brennisteins-
fýluna hafa verið mikla á
sunnudag og ekki minni í gær-
morgun.
Verktakar fylgjast grannt
með gangi mála
Dregið hefði úr lyktinni er
leið á daginn og rennslið
minnkað, miðað við það sem
hún sá út um eldhúsgluggann.
Hlaupið hafði svo rénað nokk-
uð þegar leið á kvöldið. Sig-
urrós sagði mörg dæmi þess
að stórt hlaup hæfist viku eða
tíu dögum eftir „spýju“ sem
þessa um helgina.
Verktakar við Skaftá fylgd-
ust grannt með ánni í gær en
þar er byrjuð jarðvinna vegna
brúarsmíði á tveimur stöðum
við þjóðveginn. Búið var að
loka annarri brúnni vegna
framkvæmdanna og því renn-
ur Skaftá aðeins um einn far-
veg á þessum stað. Gunnar
Gunnlaugsson hjá verktakafyr-
irtækinu Mikael hf., sem bygg-
ir brýrnar, segir að þrátt fyrir
mikið vatnsrennsli hafi ekki
verið hætta á ferðum og varn-
argarðar haldið.
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Menn fylgdust grannt með þróun mála í Skaftá í gær og að venju voru ljósmyndarar mættir með tæki sín til að mynda atburðinn.
„Hálft“ hlaup í Skaftá var talið í rénun í gærkvöldi
„Hér vaknaði fólk við lyktina“
♦ ♦ ♦